لباس زنان سیستانی: تفاوت میان نسخه‌ها

در دوره هخامنشیان، مردم شرق ایران، از جمله سیستانی‌ها، رداهایی بلند تا زانو به تن می‌کردند و شلوارهای بلند خود را داخل چکمه می‌گذاشتند. پوشش زنان نیز مشابه مردان بود و از پیراهن‌های بلند و ساده با آستین‌های کوتاه، پیراهن‌های گشاد با آستین‌های بلند و چسبان، و جبه‌هایی بلند یا کوتاه، ساده یا طرح‌دار تشکیل می‌شد. شلوارهای زنان در این دوره اغلب ساده یا دارای قلاب‌دوزی بود و آن‌ها کفش‌های چرمی می‌پوشیدند.  

زنان سیستانی نشان دادند با وجود کویری بودن منطقه، پوشاک مردم همچنان اصالت خود را حفظ کرده است. ترکیب رنگ‌های گرم در تاروپود پارچه‌ها نشان از صفا و صمیمیت میان مردم این خطه است. با توجه به گسترش مدگرایی در جامعه، سیستان و بلوچستان از آن دسته مناطقی است که همیشه لباس محلی خود را حفظ کرده و در مراسم‌ها و جشن‌ها کمتر از لباس‌های دیگر استفاده می‌کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/82578778/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D9%88-%D9%BE%D9%88%D8%AF «زنان هنرمند سیستان و بلوچستان خالق زیباترین نقش‌ها بر تار و پود پارچه»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).] </ref>

'''چارقد''': پارچه‌ای است مستطیل‌شکل، به رنگ مشکی که زنان آن را بدون دولا کردن، از پهنا به سر می‌کنند و درازای چارقد را دور سر خود می‌پیچند.<ref> [https://ensani.ir/fa/article?ArticleSearch%5Btitle%5D=%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%9B+%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DA%A9+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C یعقوبی، «هنرهای دستی زنان؛ پوشاک زنان سیستانی»،  1393ش، ص174.]</ref>

'''باسکت''': نوعی جلیقه تا روی کمر که برای دوخت آن از پارچه‌های مخمل با رنگ‌های شاد (قرمز، آبی، سبز) استفاده می‌شود. یقۀ باسکت به‌شکل هفت است که جلوی آن چند دکمه دارد. قسمت پایین جلیقه مثلث‌شکل است و دور تا دور آن قیطان‌دوزی شده است.<ref> [https://ensani.ir/fa/article?ArticleSearch%5Btitle%5D=%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%9B+%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DA%A9+%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86+%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C یعقوبی، «هنرهای دستی زنان؛ پوشاک زنان سیستانی»،  1393ش، ص178.]</ref>

مردم سیستان که به آداب و رسوم مذهبی و سنتی خود پایبند بودند، در برابر سیاست کشف حجاب رضاشاه مقاومت نشان دادند. جامعه روستایی و عشایری این منطقه با تاکید بر حفظ سنت‌ها و باورهای دینی خود، حاضر به پذیرش این طرح تحمیلی نشدند. متنفذین محلی، از جمله رؤسای قبایل و طوایف، با ماموران حکومت همکاری نکردند و این موضوع اجرای طرح را در سیستان دشوار ساخت. روحانیون نیز با روشنگری و آگاهی‌بخشی، مردم را به حفظ پوشش سنتی تشویق کردند و مخالفت‌های آنان را تقویت نمودند. علاوه بر این، کمبود امکانات کافی برای نظارت بر اجرای این سیاست، موجب شد که بسیاری از مردم همچنان به پوشیدن لباس‌های سنتی ادامه دهند. این مقاومت، همراه با نارضایتی عمومی، چهره‌ای منفور از رضاشاه در ذهن مردم سیستان ایجاد کرد و فاصله آن‌ها را از حکومت بیش از پیش افزایش داد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/414403/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%88-%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87 خاتون‌علوی، «نگاهی به همسان‌سازی لباس و کشف حجاب در سیستان و بلوچستان دورۀ رضاشاه»،  1396ش، ص7.]</ref>