لینک داخلی دستار |
|||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==سیر تحول پوشاک مردان در دوره زندیه== | ==سیر تحول پوشاک مردان در دوره زندیه== | ||
در دورۀ زندیه مردان درباری از [[قبا]]، کاتبی و عبا با طرحهای ساده یا طرحهایی با نقش گیاهی استفاده میکردند ولی برای دستار و شال کمر از پارچههای ساده یا محرمات استفاده میکردند.<ref>مافیتبار، «بررسی طرح و نقش منسوجات در پوشش بیرونی مردانه درباریان در عصر زند»، 1400ش، ص199.</ref> پارچه محرمات از نظر جنس و طرح انواع مختلفی داشت. پارچه محرمات با نقش راههای پهن و باریک بیشتر در لباس زنان استفاده میشد؛ ولی با راههای همعرض و باریک در لباس مردان مورد استفاده قرار میگرفت.<ref> مافیتبار وکاتب، «بازیابی طرح و نقش پارچههای عصر فتحعلیشاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری»، 1397ش، ص95.</ref> | در دورۀ زندیه مردان درباری از [[قبا]]، کاتبی و عبا با طرحهای ساده یا طرحهایی با نقش گیاهی استفاده میکردند ولی برای [[دستار]] و شال کمر از پارچههای ساده یا محرمات استفاده میکردند.<ref>مافیتبار، «بررسی طرح و نقش منسوجات در پوشش بیرونی مردانه درباریان در عصر زند»، 1400ش، ص199.</ref> پارچه محرمات از نظر جنس و طرح انواع مختلفی داشت. پارچه محرمات با نقش راههای پهن و باریک بیشتر در لباس زنان استفاده میشد؛ ولی با راههای همعرض و باریک در لباس مردان مورد استفاده قرار میگرفت.<ref> مافیتبار وکاتب، «بازیابی طرح و نقش پارچههای عصر فتحعلیشاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری»، 1397ش، ص95.</ref> | ||
==لباس مردان زندیه== | ==لباس مردان زندیه== | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
===کلاه=== | ===کلاه=== | ||
مهمترین قسمت لباس مردان پوشش سر بود.<ref> شهشانی، تاریخچه پوشش سر در ایران، 1396ش، ص59.</ref> در دورۀ زندیه رایجترین پوشش سر، کلاهی استوانهای بود که پارچه نقشدار یا سفید به دور آن بسته میشد.<ref>شهشانی، تاریخچه پوشش سر در ایران، 1374ش، ص142.</ref> کلاه بیشتر مردم در این دوره پوستی بود که روی آن شال هم میپیچیدند.<ref>نیبور، سفرنامه نیبور، 1390ش، ص117.</ref> کلاه نمدی آنها بیشتر از رنگهای تیره (مشکی و قهوهای) بود و دولتمندان از شال مرغوب کشمیر استفاده میکردند.<ref>عظیمزاده طهرانی و سعادتیفر، دگرگونی رنگ، طرح و تزیین پوشاک ایرانیان، 1395ش، ص285. </ref> کریمخان و درباریان از پارچه محرمات برای پوشش سرشان استفاده میکردند. پارچه محرمات با راههای همعرض و باریک با تزئینات در لباس مردان مورد استفاده بود.<ref>مافیتبار وکاتب، «بازیابی طرح و نقش پارچههای عصر فتحعلیشاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری»، 1397ش، ص95.</ref> کریمخان زند همچنین از کلاه نمدی که با شال ترمهای مزین بود استفاده میکرد.<ref>رضایی، گنجینه تاریخ ایران (صفویان، افشاریان، زندیه، قاجاریه)، 1394ش، ج12، ص493. | مهمترین قسمت لباس مردان پوشش سر بود.<ref> شهشانی، تاریخچه پوشش سر در ایران، 1396ش، ص59.</ref> در دورۀ زندیه رایجترین پوشش سر، کلاهی استوانهای بود که پارچه نقشدار یا سفید به دور آن بسته میشد.<ref>شهشانی، تاریخچه پوشش سر در ایران، 1374ش، ص142.</ref> کلاه بیشتر مردم در این دوره پوستی بود که روی آن شال هم میپیچیدند.<ref>نیبور، سفرنامه نیبور، 1390ش، ص117.</ref> کلاه نمدی آنها بیشتر از رنگهای تیره (مشکی و قهوهای) بود و دولتمندان از شال مرغوب کشمیر استفاده میکردند.<ref>عظیمزاده طهرانی و سعادتیفر، دگرگونی رنگ، طرح و تزیین پوشاک ایرانیان، 1395ش، ص285. </ref> کریمخان و درباریان از پارچه محرمات برای پوشش سرشان استفاده میکردند. پارچه محرمات با راههای همعرض و باریک با تزئینات در لباس مردان مورد استفاده بود.<ref>مافیتبار وکاتب، «بازیابی طرح و نقش پارچههای عصر فتحعلیشاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری»، 1397ش، ص95.</ref> کریمخان زند همچنین از کلاه نمدی که با شال ترمهای مزین بود استفاده میکرد.<ref>رضایی، گنجینه تاریخ ایران (صفویان، افشاریان، زندیه، قاجاریه)، 1394ش، ج12، ص493. | ||
</ref> | </ref> | ||
خط ۶۰: | خط ۵۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* اولیویه، آنتوان، سفرنامه اولیویه، ترجمه محمدطاهر میرزا، تهران، اطلاعات، 1371ش. | *اولیویه، آنتوان، سفرنامه اولیویه، ترجمه محمدطاهر میرزا، تهران، اطلاعات، 1371ش. | ||
* چیتساز، محمدرضا، تاریخ پوشاک ایرانیان از ابتدای اسلام تا قاجار، تاریخ جامع ایران، زیر نظر سیدکاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرۀالمعارف بزرگ اسلامی، 1393ش. | *چیتساز، محمدرضا، تاریخ پوشاک ایرانیان از ابتدای اسلام تا قاجار، تاریخ جامع ایران، زیر نظر سیدکاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرۀالمعارف بزرگ اسلامی، 1393ش. | ||
* دروویل، گاسپار، سفر در ایران، ترجمه منوچهر اعتماد مقدم، تهران، شباویز، 1364ش. | *دروویل، گاسپار، سفر در ایران، ترجمه منوچهر اعتماد مقدم، تهران، شباویز، 1364ش. | ||
* دیبا، لیلا، دوران صفویان و قاجاریان، پوشاک در ایران زمین، ترجمه پیمان متین، تهران، امیرکبیر، چاپ سوم، 1391ش. | *دیبا، لیلا، دوران صفویان و قاجاریان، پوشاک در ایران زمین، ترجمه پیمان متین، تهران، امیرکبیر، چاپ سوم، 1391ش. | ||
* رامین، علی و دیگران، دانشنامه دانشگستر، تهران، دانشگستر، 1389ش. | *رامین، علی و دیگران، دانشنامه دانشگستر، تهران، دانشگستر، 1389ش. | ||
* رضایی، عبدالعظیم، گنجینه تاریخ ایران (صفویان، افشاریان، زندیه، قاجاریه)، تهران، پیکان، چاپ دوم، 1394ش. | *رضایی، عبدالعظیم، گنجینه تاریخ ایران (صفویان، افشاریان، زندیه، قاجاریه)، تهران، پیکان، چاپ دوم، 1394ش. | ||
* شهشانی، سهیلا، تاریخچه پوشش سر در ایران، تهران، مدبر، 1374ش. | *شهشانی، سهیلا، تاریخچه پوشش سر در ایران، تهران، مدبر، 1374ش. | ||
* ضیاءپور، جلیل، پوشاک ایرانیان از چهارده قرن پیش تا آغاز دورۀ شاهنشاهی پهلوی، تهران، وزرات فرهنگ و هنر، 1349ش. | *ضیاءپور، جلیل، پوشاک ایرانیان از چهارده قرن پیش تا آغاز دورۀ شاهنشاهی پهلوی، تهران، وزرات فرهنگ و هنر، 1349ش. | ||
* عظیمزاده طهرانی، طاهره و سعادتیفر، فرزان، دگرگونی رنگ، طرح و تزیین پوشاک ایرانیان، مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، 1395ش. | *عظیمزاده طهرانی، طاهره و سعادتیفر، فرزان، دگرگونی رنگ، طرح و تزیین پوشاک ایرانیان، مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، 1395ش. | ||
* غیبی، مهرآسا، هشتهزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی، تهران، هیرمند، 1386ش. | *غیبی، مهرآسا، هشتهزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی، تهران، هیرمند، 1386ش. | ||
* مافیتبار، آمنه و کاتب، فاطمه، «بازیابی طرح و نقش پارچههای عصر فتحعلیشاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری»، مجله پژوهش دانشگاه هنر اصفهان، چاپ هشتم، شماره 15، 1397ش. | *مافیتبار، آمنه و کاتب، فاطمه، «بازیابی طرح و نقش پارچههای عصر فتحعلیشاه قاجار با استفاده از پیکرنگاری درباری»، مجله پژوهش دانشگاه هنر اصفهان، چاپ هشتم، شماره 15، 1397ش. | ||
* مافیتبار، آمنه، «بررسی طرح و نقش منسوجات در پوشش بیرونی مردانه درباریان در عصر زند»، دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی، چاپ هشتم، شماره 22، 1400ش. | *مافیتبار، آمنه، «بررسی طرح و نقش منسوجات در پوشش بیرونی مردانه درباریان در عصر زند»، دوفصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی، چاپ هشتم، شماره 22، 1400ش. | ||
* محمودی عالمی، علی و زندهدل، مرضیه، «بررسی سیر تحول پوشاک افشاریه و زندیه از منظر روایات تاریخی»، دومین همایش علمی پژوهشی توسعه و ترویج فرهنگ و هنر ایران، 1401ش. | *محمودی عالمی، علی و زندهدل، مرضیه، «بررسی سیر تحول پوشاک افشاریه و زندیه از منظر روایات تاریخی»، دومین همایش علمی پژوهشی توسعه و ترویج فرهنگ و هنر ایران، 1401ش. | ||
* نیبور، کارستن، سفرنامه نیبور، ترجمه پرویز رجبی، تهران، ایرانشناسی، 1390ش. | *نیبور، کارستن، سفرنامه نیبور، ترجمه پرویز رجبی، تهران، ایرانشناسی، 1390ش. | ||
* ورهام، غلامرضا، تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند، تهران، معین، 1366ش. | *ورهام، غلامرضا، تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند، تهران، معین، 1366ش. | ||
[[رده: ویکیرز]] | [[رده: ویکیرز]] |