حجاب در اندیشه امیرحسین ترکاشوند: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-[[پرونده:امیرحسین-ترکاشوند.jpg|بندانگشتی|372x372پیکسل|امیرحسین ترکاشوند]]
+[[پرونده:امیرحسین-ترکاشوند.jpg|بندانگشتی|372x372پیکسل|امیرحسین ترکاشوند پژوهشگر قرآن و متون دینی]]
 '''<big>حجاب در اندیشه امیرحسین ترکاشوند</big>'''؛ دیدگاه امیرحسین ترکاشوند در مورد پوشش زنان مسلمان.
@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 ترکاشوند با استناد به برخی از روایات و احادیث عقیده دارد، اَعراب صدر اسلام به دلیل فقر مالی و رواج نیمه برهنگی، برای پوشش بدن خود اهمیت چندانی قائل نبودند. پیامبر اسلام، امام علی و حضرت فاطمه در مقایسه با مردم زمان خود پوشش کامل‌تری داشتند؛ ولی میزان این پوشش نسبت به تصور مؤمنان عصر حاضر کمتر بود. به عقیدۀ وی، با توجه به شواهدی که در مورد میزان پوشش پیامبر و امامان در روایات و نقل‌های تاریخی وجود دارد، کیفیت و حدود حجاب شرعی در صدر اسلام کمتر از عصر کنونی بود.<ref>ترکاشوند، حجاب شرعی در عصر پیامبر، 1390ش، ص8، 12، 29 و 255.</ref>
 ===تأکید قرآن بر پوشاندن اندام‌های جنسی===
-[[پرونده:حجاب-شرعی-در-عصر-پیامبر.jpg|بندانگشتی|386x386پیکسل|نقدی بر کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر اسلام]]
+[[پرونده:حجاب-شرعی-در-عصر-پیامبر.jpg|بندانگشتی|386x386پیکسل|کتاب «نقدی بر کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر اسلام»]]
 ترکاشوند عقیده دارد واژۀ «جِلباب» در آیۀ 59 سورۀ احزاب، به‌طور مطلق به «پوشاک و وسیلۀ پوشش» اشاره دارد و نمی‌توان از آن معنای رداء، پیراهن، مقنعه یا چادر را برداشت کرد. بر این اساس، آیه به زنان مسلمان دستور داده است که لباس‌های‌تان را به خود نزدیک کنید تا هنگام فعالیت‌های روزمره و مراودات اجتماعی، از بدن فاصله نگیرد و موجب آشکار شدن اندام‌های جنسی نشود. در حقیقت، قرآن خواهان تهیۀ لباس جدیدی نیست و فقط می‌خواهد همان لباس خودشان را به‌نحوی استفاده کنند که بدن را به‌درستی بپوشاند.<ref>ترکاشوند، حجاب شرعی در عصر پیامبر، 1390ش، ص481-485.</ref>
 ===رعایت پاک‌دامنی در سورۀ نور===
@@ خط ۲۰: / خط ۲۰: @@
 برخی از اندیشمندان پژوهش ترکاشوند پیرامون حجاب شرعی را مورد تحلیل و بررسی قرار داده و نقدهایی در این مورد مطرح کرده‌اند:
 ===بی‌دقتی در ترجمۀ متون عربی===
-منابع اصلی تحقیق ترکاشوند کتاب‌هایی به زبان عربی و متن قرآن و روایات است. در موارد متعددی ترجمۀ عبارات با اشتباه همراه بوده و تحلیل‌های غیرعلمی و نادرست از سوی وی را موجب شده است. بی‌توجهی به دلالت‌ها و کاربردهای مختلف واژگان و حقیقت یا مجاز بودن این کاربردها، عامل دیگری برای برداشت‌های اشتباه ترکاشوند است. در برخی متون عربی تاریخی نقل شده است که اَعراب صدر اسلام، «مَعاری» را نمی‌پوشاندند. لغت‌شناسان این واژه را به «الوَجه، الیَد و الرِجل» معنا کرده‌اند. ترکاشوند بدون در نظر گرفتن کاربرد مجازی این واژگان، نتیجه گرفته است که مردان و زنان عرب در قسمت پایین‌تنه فقط اندام جنسی را می‌پوشاندند. محقق به این نکته توجه نکرده که کلمۀ «الرِجل؛ پا» و «الیَد؛ دست» همیشه به معنای کل عضو به کار نمی‌رود؛ بلکه در زبان‌های عربی و فارسی این واژگان به‌صورت مجاز دلالت بر بخشی از عضو مورد نظر دارند. لغت‌شناسان عرب نیز در توضیح واژه‌های مَعاری، الوَجه، الرِجل و الیَد گفته‌اند که منظور فقط محدوده‌ای از این اعضا است که در زندگی روزمره چاره‌ای غیر از آشکار کردن‌ آنها نیست؛ اما ترکاشوند این توضیح را نادیده انگاشته و بدون توجه به آن به تحلیل و نتیجه‌گیری پرداخته است.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D8%B1%20%D8%A7%D «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه.]</ref>
+منابع اصلی تحقیق ترکاشوند کتاب‌هایی به زبان عربی و متن قرآن و روایات است. در موارد متعددی ترجمۀ عبارات با اشتباه همراه بوده و تحلیل‌های غیرعلمی و نادرست از سوی وی را موجب شده است. بی‌توجهی به دلالت‌ها و کاربردهای مختلف واژگان و حقیقت یا مجاز بودن این کاربردها، عامل دیگری برای برداشت‌های اشتباه ترکاشوند است. در برخی متون عربی تاریخی نقل شده است که اَعراب صدر اسلام، «مَعاری» را نمی‌پوشاندند. لغت‌شناسان این واژه را به «الوَجه، الیَد و الرِجل» معنا کرده‌اند. ترکاشوند بدون در نظر گرفتن کاربرد مجازی این واژگان، نتیجه گرفته است که مردان و زنان عرب در قسمت پایین‌تنه فقط اندام جنسی را می‌پوشاندند.
+محقق به این نکته توجه نکرده که کلمۀ «الرِجل؛ پا» و «الیَد؛ دست» همیشه به معنای کل عضو به کار نمی‌رود؛ بلکه در زبان‌های عربی و فارسی این واژگان به‌صورت مجاز دلالت بر بخشی از عضو مورد نظر دارند. لغت‌شناسان عرب نیز در توضیح واژه‌های مَعاری، الوَجه، الرِجل و الیَد گفته‌اند که منظور فقط محدوده‌ای از این اعضا است که در زندگی روزمره چاره‌ای غیر از آشکار کردن‌ آنها نیست؛ اما ترکاشوند این توضیح را نادیده انگاشته و بدون توجه به آن به تحلیل و نتیجه‌گیری پرداخته است.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D8%B1%20%D8%A7%D «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه.]</ref>
 ===بهره‌ نبردن از منابع معتبر===
 منتقدان ترکاشوند معتقدند وی در بررسی معنای واژه‌های قرآن از یافته‌های کتاب‌های تخصصی لغت استفاده نکرده است.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه.]</ref>  وی برای واژۀ «جِلباب» معنای هر نوع وسیلۀ پوشش را درنظر گرفته است؛ درحالی‌که اغلب منابع معتبر لغوی در معنای «پوششی که از روسری بلندتر است و از سر تا پا را در بر می‌گیرد» اشتراک دارند.<ref>[https://lib.eshia.ir/40707/1/273 ابن‌منظور، لسان العرب، 1414ق، ج1، ص272-273]؛ صادق‌پور، بررسی حد پوشش شرعی مستند از آیات قرآن با تأکید بر شبهات جدید، 1396ش، ص20.</ref>
 لغت‌شناسان واژۀ «خِمار» را به معنای «نوعی پوشش که زنان به‌وسیلۀ آن سر خود را می‌پوشانند»<ref>[https://lib.eshia.ir/86657/6/366 الزبیدی، تاج العروس، 1385ق، ج6، ص366]؛ [https://lib.eshia.ir/27793/1/96 القیومی، المصباح المنیر، 1418ق، ج1، ص96].</ref>  و «جَیب» را به معنای یقۀ پیراهن و گریبان می‌دانند.<ref>[https://lib.eshia.ir/40707/1/288 ابن‌منظور، لسان العرب، 1414ق، ج1، ص288.]</ref>  علاوه بر این، واژۀ «جَیب» با همین معنا در آیات دیگری از قرآن نیز به‌کار رفته است.<ref>سورۀ قصص، آیۀ 32.</ref>  ترکاشوند بدون مبنای معتبر علمی معانی خاصی برای این واژگان در نظر گرفته و بر اساس همین معنا نتیجه‌گیری و نظریه‌پردازی کرده است.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%8 «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه]؛ صادق‌پور، بررسی حد پوشش شرعی مستند از آیات قرآن با تأکید بر شبهات جدید، 1396ش، ص151-152.</ref>
 ===بی‌توجهی به میزان اعتبار روایات===
-ترکاشوند برای بررسی کیفیت لباس و پوشش اَعراب صدر اسلام، در بخش‌هایی از کتاب مطالبی در مورد پوشش و روش زندگی پیامبر اسلام مطرح کرده است. ناقدین ترکاشوند بر این باورند وی در صفحات آغازین کتاب به پدیدۀ احادیث جعلی استناد کرده است و خود وی نیز اذعان دارد که در اثر بی‌توجهی، از برخی روایات نادرست در کتاب خود استفاده کرده است.<ref>ترکاشوند، حجاب شرعی در عصر پیامبر،1390ش، ص28-30؛ 236-238.</ref>  یکی از منابع مورد استناد وی، داستان‌ها، روایات و نقل‌هایی از کتاب بحارالانوار است. محقق در نقل مطالب از این کتاب به توضیحات علامه مجلسی در مورد نادرستی برخی از این داستان‌ها و مخالفت وی با ماجرا توجه نکرده و این مطالب نامعتبر را مبنای تحقیق خود قرار داده است.<ref>[https://safinahmagazine.ir/browse.php?a_id=196&slc_lang=fa&sid=1&printcase=1&hbnr=1&hmb=1 علاءالمحدثین، «بازکاوی گزارشهای ترکاشوند از آرای فقهی سه فقیه شیعی»، 1399ش، ص121-122.]</ref>
+ترکاشوند برای بررسی کیفیت لباس و پوشش اَعراب صدر اسلام، در بخش‌هایی از کتاب مطالبی در مورد پوشش و روش زندگی پیامبر اسلام مطرح کرده است. ناقدین ترکاشوند بر این باورند وی در صفحات آغازین کتاب به پدیدۀ احادیث جعلی استناد کرده است و خود وی نیز اذعان دارد که در اثر بی‌توجهی، از برخی روایات نادرست در کتاب خود استفاده کرده است.<ref>ترکاشوند، حجاب شرعی در عصر پیامبر،1390ش، ص28-30؛ 236-238.</ref>
+یکی از منابع مورد استناد وی، داستان‌ها، روایات و نقل‌هایی از کتاب بحارالانوار است. محقق در نقل مطالب از این کتاب به توضیحات علامه مجلسی در مورد نادرستی برخی از این داستان‌ها و مخالفت وی با ماجرا توجه نکرده و این مطالب نامعتبر را مبنای تحقیق خود قرار داده است.<ref>[https://safinahmagazine.ir/browse.php?a_id=196&slc_lang=fa&sid=1&printcase=1&hbnr=1&hmb=1 علاءالمحدثین، «بازکاوی گزارشهای ترکاشوند از آرای فقهی سه فقیه شیعی»، 1399ش، ص121-122.]</ref>
 در کتاب ترکاشوند صحت و اعتبار سندی نقل‌های تاریخی، احادیث و روایات بررسی نشده و مجموعه‌ای از احادیث جعلی و صحیح در کنار هم مورد استفاده قرار گرفته است.<ref>[http://ijtihadnet.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D8%AA%D9%81%D8%B5%DB%8C%D9%84%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1/ دهقان، «نقدی تفصیلی بر کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)»، وب‌سایت شبکه اجتهاد.]</ref>
 ===بی‌توجهی به نقل کامل دیدگاه فقها===
 فقهای شیعه و اهل سنت پوشاندن موهای سر را برای زنان مسلمان واجب می‌دانند. اتفاق‌نظر در این فتوا، نشان‌دهندۀ وجود دلایل قوی نزد هر دو گروه است.<ref>[https://jorr.ut.ac.ir/article_77675.html شاهوردی و همکاران، «نقد ادلۀ عدم الزام پوشش موی زنان در کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر(ص)»، 1400ش، ص1378.]</ref>
-ناآشنایی ترکاشوند با متون فقهی و عدم بررسی، ترجمه و فهم کامل دیدگاه فقهای مورد استناد، موجب برداشت اشتباه در مورد فتوای برخی از آنها شده است. برخلاف ادعای او، ملا احمد نراقی عقیده به وجوب پوشش تمام بدن زنان غیر از صورت و مچ دو دست دارد.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D8%B1%D8%AF%20%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%D «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه.]</ref>  ترکاشوند دیدگاه فیض کاشانی در مورد میزان پوشش واجب زنان در هنگام نماز را به حکم پوشش در مقابل نامحرم نیز تعمیم داده است و علاوه بر آن درحالی‌که فیض کاشانی پوشیدن مقنعه برای زنان را هنگام نماز واجب می‌داند، ترکاشوند دیدگاه وی را واجب نبودن پوشاندن موهای سر اعلام کرده است. همچنین پژوهشگر، به‌دلیل بی‌دقتی در ترجمۀ متن عربی و گزارش ناقص دیدگاه محقق اردبیلی پیرامون حدود پوشش واجب زنان مسلمان، به اشتباه فتوای وی را ضرورت نداشتن پوشاندن سر، گردن، ساق پا و بازوها اعلام کرده است؛ درحالی‌که محقق اردبیلی در همان منبع مورد استناد ترکاشوند، به‌صراحت ضرورت پوشاندن تمام بدن زنان غیر از صورت، مچ پاها و دست‌ها را اعلام کرده است.<ref>[https://safinahmagazine.ir/browse.php?a_id=196&slc_lang=fa&sid=1&printcase=1&hbnr=1&hmb=1 علاءالمحدثین، «بازکاوی گزارشهای ترکاشوند از آرای فقهی سه فقیه شیعی»، 1399ش، ص125-127.]</ref>
+ناآشنایی ترکاشوند با متون فقهی و عدم بررسی، ترجمه و فهم کامل دیدگاه فقهای مورد استناد، موجب برداشت اشتباه در مورد فتوای برخی از آنها شده است. برخلاف ادعای او، ملا احمد نراقی عقیده به وجوب پوشش تمام بدن زنان غیر از صورت و مچ دو دست دارد.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D8%B1%D8%AF%20%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%A7%D «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه.]</ref>
+ترکاشوند دیدگاه فیض کاشانی در مورد میزان پوشش واجب زنان در هنگام نماز را به حکم پوشش در مقابل نامحرم نیز تعمیم داده است و علاوه بر آن درحالی‌که فیض کاشانی پوشیدن مقنعه برای زنان را هنگام نماز واجب می‌داند، ترکاشوند دیدگاه وی را واجب نبودن پوشاندن موهای سر اعلام کرده است. همچنین پژوهشگر، به‌دلیل بی‌دقتی در ترجمۀ متن عربی و گزارش ناقص دیدگاه محقق اردبیلی پیرامون حدود پوشش واجب زنان مسلمان، به اشتباه فتوای وی را ضرورت نداشتن پوشاندن سر، گردن، ساق پا و بازوها اعلام کرده است؛ درحالی‌که محقق اردبیلی در همان منبع مورد استناد ترکاشوند، به‌صراحت ضرورت پوشاندن تمام بدن زنان غیر از صورت، مچ پاها و دست‌ها را اعلام کرده است.<ref>[https://safinahmagazine.ir/browse.php?a_id=196&slc_lang=fa&sid=1&printcase=1&hbnr=1&hmb=1 علاءالمحدثین، «بازکاوی گزارشهای ترکاشوند از آرای فقهی سه فقیه شیعی»، 1399ش، ص125-127.]</ref>
 ===استفاده نکردن صحیح از منابع===
 ادعای ترکاشوند در مورد رواج نداشتن لباس‌های دوخته‌شده در زمان ظهور اسلام و قبل از آن، نه تنها با مکتوبات و منابع معتبر در مورد تاریخ تمدن بشر و تولید پارچه و لباس مغایر است؛ بلکه وجود اسامی متنوع در مورد لباس‌های گوناگون همچون ثوب، بُرقَع، إزار، رداء، قمیص و سروال در اشعار عرب جاهلی و آیات قرآن، وجود این البسه و رواج آن در فرهنگ عمومی مردم را نشان می‌دهد.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D9%86%D9%82%D8%AF_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1?hilight=%D8%B3%D9%84%D9%82#_%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF%20%D9%BE%DB%8C%D «نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه.]</ref>
@@ خط ۴۷: / خط ۵۳: @@
 *القیومی المقری، احمد بن محمد بن علی، المصباح المنیر، بیروت، المکتبة العصریة، 1418ق.
 *«نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر»، ویکی‌فقه، تاریخ بازدید: 24 آبان 1402ش.
-[[رده: ویکی‌رز]][[رده: الهیات پوشش]][[رده: نظریه‌ها]][[رده: مبانی فقه پوشش]][[رده: فقه پوشش]][[رده: فقه عفاف]][[رده: فلسفه مد و پوشش]]
+[[رده: ویکی‌رز]]
+[[رده: الهیات پوشش]]
+[[رده: نظریه‌ها]]
+[[رده: مبانی فقه پوشش]]
+[[رده: فقه پوشش]]
+[[رده: فقه عفاف]]
+[[رده: فلسفه مد و پوشش]]
+{{#seo:
+|title= حجاب در اندیشه امیرحسین ترکاشوند چگونه است ؟ - ویکی رز
+|title_mode=Replaced Title
+|keywords= حجاب در اندیشه امیرحسین ترکاشوند
+|description=  حجاب در اندیشه امیرحسین ترکاشوند چگونه- معرفی تفکرات امیرحسین ترکاشوند حول محور حجاب - ویکی رز
+}}