لباس زنان زرتشتی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+[[پرونده:1200px-تعدادی از بانوان زرتشتی شریف اباد با لباس سنتی زرتشتیان.jpg|جایگزین=زنان زرتشتی|بندانگشتی|تعدادی از بانوان زرتشتی شریف اباد با لباس سنتی زرتشتیان]]
 <big>'''لباس زنان زرتشتی'''</big>؛ تن‌پوش زنان زرتشتی ساکن ایران.<br>
@@ خط ۱۲: / خط ۱۳: @@
 ==انواع پوشاک زنان زرتشتی==
+[[پرونده:Banooye-zartoshti.jpg|جایگزین=لباس زنان زرتشتی|بندانگشتی|عکسی قدیمی از بانویی زرتشتی]]
 لباس زنان زرتشتی به‌دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی و فرهنگی، بسیار شبیه لباس زنان سایر نقاط ایران است؛ چنانچه روسری آنان از نظر شکل و نحوۀ بستن شبیه [[لباس زنان بختیاری|روسری زنان بختیاری]] است. پیراهنی شبیه [[لباس زنان لرستان|زنان لر]] و شلواری شبیه زنان کرد آذربایجان غربی به تن دارند.<ref>ضیاء‌پور، پوشاک ایل‌ها، چادرنشینان و روستاییان ایران، 1346ش، ص262.</ref> قرارگیری پوشاک اقوام مختلف کنار یکدیگر هویت قومی_زرتشتی منحصربه‌فردی را شکل می‌دهد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص8.]</ref> پوشاک زنان زرتشتی شامل انواع سرپوش، تن‌پوش و [[پاپوش]] می‌شود.
@@ خط ۳۳: / خط ۳۴: @@
 ===تن‌پوش‌های زنان زرتشتی===
-تن‌پوش زنان زرتشتی بازتابی از هویت فرهنگی و باورهای دینی آنان می‌باشد و ریشه در سنت‌های دیرینه دارد. این پوشش، هم نمادی از وقار و آراستگی زنانه است و هم نشان‌دهنده پیوند با میراث زرتشتی است. تن‌پوش زنان زرتشتی شامل موارد زیر است:
+تن‌پوش زنان زرتشتی بازتابی از هویت فرهنگی و باورهای دینی آنان می‌باشد و ریشه در سنت‌های دیرینه دارد. این پوشش، هم نمادی از [[وقار]] و آراستگی زنانه است و هم نشان‌دهنده پیوند با میراث زرتشتی است. تن‌پوش زنان زرتشتی شامل موارد زیر است:
 '''پیراهن رویی:''' پیراهن زنان زرتشتی، «خَمیس» نام دارد. این پیراهن بسیار گشاد بوده و آستین‌هایی راسته دارد. سر آستین‌های این پیراهن با حاشیه‌هایی تزیین شده و جلو و عقب آن دارای چاک است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref> قد این پیراهن تا پایین زانوها می‌رسد و برای دوخت آن از پارچۀ اطلس استفاده می‌شود.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1599631115-10230-12-1.pdf صادقی و دیگران، «مطالعۀ تطبیقی پوشش محلی مردم هرمزگان با زرتشتیان»، 1399ش، ص11.]</ref> از قسمت زیر سینه تا پایین این پیراهن به‌وسیلۀ تکه‌پارچه‌های عمودی باریک به‌رنگ‌های سبز و قرمز تزیین و لبۀ پایین آن نیز با نواهایی حاشیه‌دوزی شده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref>
@@ خط ۴۵: / خط ۴۶: @@
 ==کفش زنان زرتشت==
 در گذشته زنان زرتشتی از گیوۀ بافت یزد استفاده می‌کردند؛<ref>رمضان‌خانی، فرهنگ زرتشتیان یزد، 1387ش، ص285.</ref> اما امروزه آنان کفش‌های بازاری می‌پوشند.<ref>یاوری، آشنایی با لباس‌ها و پوشاک سنتی مردم مناطق مختلف ایران، 1396ش، ص116.</ref>
+[[پرونده:1516.jpg|جایگزین=لباس عروس زرتشتیان|بندانگشتی|مراسم عروسی زرتشتیان در استان یزد]]
 ==لباس عروس زرتشتی==
@@ خط ۵۶: / خط ۵۸: @@
 ==آیین سِدره‌پوشی==
+[[پرونده:330px-Navjote Yazdi.jpg|جایگزین=آئین سدره پوشی|بندانگشتی|موبد در حال بستن کشتی برای کودک است.]]
 نوجوانان زرتشتی پس از آن‌که دین اجدادی خود را باور کرده و به سن خردمندی و آگاهی می‌رسند، جشنی ساده به این منظور برگزار می‌کنند. در این جشن، نوجوانان سدره می‌پوشند و موبد پس از خواندن اوستا، کمربندی پشمی را سه‌بار بر روی سدره به دور کمر آنان گره می‌زند.<ref>نیکنام، آیین‌ها و مراسم سنتی زرتشتیان ایران، 1392ش، ص173.</ref> رنگ سدره سفید بوده و نشانی از پاکی تن دارد. سه بار گره زدن کمربند به دور سدره نیز نشانۀ اندیشه، گفتار و کردار نیک است که زرتشتیان باید با انجام این اعمال خود را پاک نگه دارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref>
@@ خط ۶۹: / خط ۷۱: @@
 ==فلسفۀ پوشیدگی در آیین زرتشت==
-با اینکه در سال‌های اخیر تفاوت‌های فرهنگی و آداب زندگی زرتشتیان با سایر ایرانیان کمتر شده است، آنان هنوز بسیاری از سنت‌ها و ویژگی‌های قومی خود را حفظ کرده‌اند.<ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص81 و 82.</ref> در آیین زرتشت مانند دین اسلام،<ref>[https://www.tebyan.net/news/99531/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8#:~:text=%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%D8%8C%20%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%8C,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C&text=%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8%20%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%20%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C&text=%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%D8%8C%20%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%20%D9%88,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C&text=%D9%88%20%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%20%D9%88%20%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C «حجاب در ادیان الهی - قسمت اول زرتشتیان با حجاب»، وب‌سایت تبیان.]</ref> پوشیدگی زنان نه صرفاً امری ظاهری، بلکه برخاسته از یک زیست عفیفانه و حیای درونی است. شریعت زرتشت با تکیه بر خردمندی انسان، او را به دوری از خصلت‌های حیوانی و پرورش فضایل انسانی فرامی‌خواند؛ از همین رو، پوشش ظاهری در کنار عفت باطنی، جلوه‌ای از سلوک اخلاقی و معنوی فرد به شمار می‌رود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/02/24/2010777/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D «حجاب در آیین زرتشت؛ فعالیت اجتماعی زنان در حجاب کامل و پرهیز از اختلاط‌های فسادانگیز»،خبرگزاری تسنیم.]</ref>
+با اینکه در سال‌های اخیر تفاوت‌های فرهنگی و آداب زندگی زرتشتیان با سایر ایرانیان کمتر شده است، آنان هنوز بسیاری از سنت‌ها و ویژگی‌های قومی خود را حفظ کرده‌اند.<ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص81 و 82.</ref> در آیین زرتشت مانند دین اسلام،<ref>[https://www.tebyan.net/news/99531/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8#:~:text=%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%D8%8C%20%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%8C,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C&text=%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8%20%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%20%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C&text=%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%20%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%D8%8C%20%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%20%D9%88,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C&text=%D9%88%20%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%20%D9%88%20%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D9%87,%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%8C «حجاب در ادیان الهی - قسمت اول زرتشتیان با حجاب»، وب‌سایت تبیان.]</ref> پوشیدگی زنان نه صرفاً امری ظاهری، بلکه برخاسته از یک زیست عفیفانه و حیای درونی است. شریعت زرتشت با تکیه بر خردمندی انسان، او را به دوری از خصلت‌های حیوانی و پرورش فضایل انسانی فرامی‌خواند؛ از همین رو، پوشش ظاهری در کنار [[عفاف|عفت]] باطنی، جلوه‌ای از سلوک اخلاقی و معنوی فرد به شمار می‌رود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/02/24/2010777/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D «حجاب در آیین زرتشت؛ فعالیت اجتماعی زنان در حجاب کامل و پرهیز از اختلاط‌های فسادانگیز»،خبرگزاری تسنیم.]</ref>
+[[پرونده:B42074bc-a5b9-4c6a-abe6-59d0652538e6.jpg|جایگزین=ثبت ملی پوشش و آئین های زرتشتی|بندانگشتی|ششم تیر ماه،روز ثبت ملی آیین سدره‌پوشی و پوشش بانوان زرتشتی]]
 ==ثبت ملی پوشش وآیین‌های زرتشتیان==