بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
فیلم سینمایی «سعادتآباد» در بیستونهمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۸۹ش به نمایش درآمد. این اثر سینمایی، تنها موفق به کسب یک سیمرغ بلورین در بخش «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» برای مهناز افشار شد که تنها نماینده فیلم «سعادتآباد» در فهرست نامزدهای آن دوره از جشنواره فیلم فجر بود.<ref name=":0" /> | فیلم سینمایی «سعادتآباد» در بیستونهمین دوره جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۸۹ش به نمایش درآمد. این اثر سینمایی، تنها موفق به کسب یک سیمرغ بلورین در بخش «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» برای مهناز افشار شد که تنها نماینده فیلم «سعادتآباد» در فهرست نامزدهای آن دوره از جشنواره فیلم فجر بود.<ref name=":0" /> | ||
همچنین، «سعادتآباد» در پانزدهمین جشن سینمای ایران، در هفت رشته از جمله «بهترین فیلم»، «بهترین فیلمنامه»، «بهترین بازیگر نقش مکمل مرد» (حسین یاری)، «بهترین فیلمبرداری»، «بهترین تدوین» و «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» (نامزدی برای مهناز افشار و هنگامه قاضیانی) نامزد دریافت جایزه شد. از میان این نامزدیها، این فیلم توانست تندیس «بهترین تدوین» را از آن خود کند. همچنین، در پنجمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی، دو دیپلم افتخار در رشتههای «بهترین بازیگر نقش مکمل مرد» به امیر آقایی و «بهترین فیلمنامه» به امیر عربی اهدا شد. علاوهبراین، «سعادتآباد» در همین مراسم، نامزد جوایز «بهترین فیلم»، «بهترین تدوین»، «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» (مهناز افشار) و «بهترین بازیگر نقش اول مرد» (حامد بهداد) نیز بود.<ref name=":0" /> | همچنین، «سعادتآباد» در پانزدهمین جشن سینمای ایران، در هفت رشته از جمله «بهترین فیلم»، «بهترین فیلمنامه»، «بهترین بازیگر نقش مکمل مرد» (حسین یاری)، «بهترین فیلمبرداری»، «بهترین تدوین» و «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» (نامزدی برای مهناز افشار و هنگامه قاضیانی) نامزد دریافت جایزه شد. از میان این نامزدیها، این فیلم توانست تندیس «بهترین تدوین» برای محمدرضا مویینی را از آن خود کند. همچنین، در پنجمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی، دو دیپلم افتخار در رشتههای «بهترین بازیگر نقش مکمل مرد» به امیر آقایی و «بهترین فیلمنامه» به امیر عربی اهدا شد. علاوهبراین، «سعادتآباد» در همین مراسم، نامزد جوایز «بهترین فیلم»، «بهترین تدوین»، «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» (مهناز افشار) و «بهترین بازیگر نقش اول مرد» (حامد بهداد) نیز بود.<ref name=":0" /> | ||
==میزان فروش و مخاطبین فیلم سعادتآباد== | ==میزان فروش و مخاطبین فیلم سعادتآباد== | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
کارگردان در این فیلم، شخصیت «علی» را با ظاهری متفاوت و روحیهای خشن به تصویر میکشد و او را فردی معرفی میکند که شعر نمیداند. در مقابل، شخصیت «لاله» که نماد فردی با ارزشهای مدرن و غیردینی است، اهل موسیقی، خوشمشرب و شاداب نشان داده میشود. این رویکرد کارگردان، به نوعی بارگذاری مثبت بر شخصیت «لاله» و بارگذاری منفی بر شخصیت «علی» از طریق دور کردن او از هنر و موسیقی تعبیر شده است.<ref name=":3" /> | کارگردان در این فیلم، شخصیت «علی» را با ظاهری متفاوت و روحیهای خشن به تصویر میکشد و او را فردی معرفی میکند که شعر نمیداند. در مقابل، شخصیت «لاله» که نماد فردی با ارزشهای مدرن و غیردینی است، اهل موسیقی، خوشمشرب و شاداب نشان داده میشود. این رویکرد کارگردان، به نوعی بارگذاری مثبت بر شخصیت «لاله» و بارگذاری منفی بر شخصیت «علی» از طریق دور کردن او از هنر و موسیقی تعبیر شده است.<ref name=":3" /> | ||
=== عدم بازتولید فرهنگ اصیل === | ===عدم بازتولید فرهنگ اصیل=== | ||
به گفته منتقدان، فیلم «سعادتآباد» نیز مانند آثاری چون «جدایی نادر از سیمین»، «درباره الی»، «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» و «زندگی مشترک آقا و خانم محمودی» که عموماً در حوزه خانواده قرار میگیرند، مخاطب را به سمت یأس و سرخوردگی سوق میدهند و تحول مثبتی ایجاد نمیکنند. این رویکرد برای فرهنگ جامعه سازنده و مطلوب تلقی نمیشود. در سینمای ایران، گاه تا جایی پیش میرویم که حتی تصویر سنتی «مادر» که در آثار هنرمندانی چون علی حاتمی به نمایش گذاشته میشد، از ذهن مخاطب زدوده میشود؛ فرهنگ اصیل دیگر بازتولید نمیشود و مخاطب، انس ذهنی با فرهنگ ایرانی اسلامی به دست نمیآورد.<ref name=":5" /> | به گفته منتقدان، فیلم «سعادتآباد» نیز مانند آثاری چون «جدایی نادر از سیمین»، «درباره الی»، «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» و «زندگی مشترک آقا و خانم محمودی» که عموماً در حوزه خانواده قرار میگیرند، مخاطب را به سمت یأس و سرخوردگی سوق میدهند و تحول مثبتی ایجاد نمیکنند. این رویکرد برای فرهنگ جامعه سازنده و مطلوب تلقی نمیشود. در سینمای ایران، گاه تا جایی پیش میرویم که حتی تصویر سنتی «مادر» که در آثار هنرمندانی چون علی حاتمی به نمایش گذاشته میشد، از ذهن مخاطب زدوده میشود؛ فرهنگ اصیل دیگر بازتولید نمیشود و مخاطب، انس ذهنی با فرهنگ ایرانی اسلامی به دست نمیآورد.<ref name=":5" /> | ||
=== عبور از خط قرمزهای سینما === | ===عبور از خط قرمزهای سینما=== | ||
در فیلم «سعادتآباد»، شخصیتها از خطوط قرمزی عبور میکنند که در سینمای ایران کمتر سابقه دارد. «لاله» پنهان از همسرش و با کمک دوستانش، اقدام به سقط جنین میکند. «بهرام» همچنان علاقه خود به «یاسی» را حفظ کرده و از فاش شدن آن نزد همسرش ابایی ندارد. خیانت آشکار «محسن» به همسرش و علنی کردن شرب خمر نیز فراتر از خطوط قرمز معمول در سینمای ایران است.<ref name=":1" /> | در فیلم «سعادتآباد»، شخصیتها از خطوط قرمزی عبور میکنند که در سینمای ایران کمتر سابقه دارد. «لاله» پنهان از همسرش و با کمک دوستانش، اقدام به سقط جنین میکند. «بهرام» همچنان علاقه خود به «یاسی» را حفظ کرده و از فاش شدن آن نزد همسرش ابایی ندارد. خیانت آشکار «محسن» به همسرش و علنی کردن شرب خمر نیز فراتر از خطوط قرمز معمول در سینمای ایران است.<ref name=":1" /> | ||
=== طرح مسئله بدون تحلیل و ریشهیابی === | ===طرح مسئله بدون تحلیل و ریشهیابی=== | ||
مازیار میری، کارگردان فیلم «سعادتآباد»، در گفتگویی پس از اکران فیلم، اشاره کرده که قصدش از ساخت این اثر، صرفاً به تصویر کشیدن مشکلات بوده و نه تحلیل و واکاوی آنها. به گفته کارشناسان، همین رویکرد، پاشنه آشیل فیلم شده است. «سعادتآباد» از مرحله «طرح مسئله» فراتر نمیرود و به همین دلیل، نمیتواند انتظارات مخاطبی را که به دنبال اثری با نگاه اجتماعی و نقادانه است، برآورده کند. نتیجه این میشود که نیمه دوم فیلم، به خصوص یک ساعت پایانی، به فضایی خستهکننده تبدیل میشود و تمرکز بیننده از سیر اصلی داستان، به سوی جملات پراکنده حامد بهداد معطوف میگردد.<ref>[http://site.cinemacenter.ir/iran-cinema/movie-review-iran-/538-sadat-abad-review.html «تحلــيل و بــررسي فيــلم سعــادتآبــاد»، وبسایت سینما سنتر.]</ref> | مازیار میری، کارگردان فیلم «سعادتآباد»، در گفتگویی پس از اکران فیلم، اشاره کرده که قصدش از ساخت این اثر، صرفاً به تصویر کشیدن مشکلات بوده و نه تحلیل و واکاوی آنها. به گفته کارشناسان، همین رویکرد، پاشنه آشیل فیلم شده است. «سعادتآباد» از مرحله «طرح مسئله» فراتر نمیرود و به همین دلیل، نمیتواند انتظارات مخاطبی را که به دنبال اثری با نگاه اجتماعی و نقادانه است، برآورده کند. نتیجه این میشود که نیمه دوم فیلم، به خصوص یک ساعت پایانی، به فضایی خستهکننده تبدیل میشود و تمرکز بیننده از سیر اصلی داستان، به سوی جملات پراکنده حامد بهداد معطوف میگردد.<ref name=":6">[http://site.cinemacenter.ir/iran-cinema/movie-review-iran-/538-sadat-abad-review.html «تحلــيل و بــررسي فيــلم سعــادتآبــاد»، وبسایت سینما سنتر.]</ref> | ||
=== اغراق در نمایش خیانت === | |||
اگر مفهوم خیانت را محدود به روابط جنسی ندانیم و دروغگویی یا داشتن عشقی پنهانی را نیز مصادیق آن به شمار آوریم، میتوان گفت که فیلم «سعادتآباد» سرشار از خیانت است. اما مشکل اینجاست که فیلمساز و فیلمنامهنویس با بزرگنمایی این موضوع، تصویری از جامعه ارائه میکنند که چندان با واقعیت همخوانی ندارد. در جامعه ما مسئله خیانت زناشویی، هرچند وجود دارد، اما نه آنقدر فراگیر که بتواند بهعنوان نماینده تمام روابط انسانی مطرح شود. به عقیده کارشناسان، همین اغراق در روایت باعث شده است که شخصیتهای فیلم برای مخاطب باورپذیر نباشند و بیننده نتواند با آنان همذاتپنداری کند.<ref name=":6" /> | |||
=== نامشخص بودن موضع اخلاقی در برابر ناهنجاریها === | |||
یکی از جدیترین نقدهایی که به فیلم «سعادتآباد» وارد شده است، فقدان یک موضع روشن اخلاقی در برابر ناهنجاریهاست. فیلم در مواجهه با مسائلی همچون دروغ، خیانت و روابط نامتعارف، بهجای داشتن نگاه انتقادی و مرزبندی اخلاقی، منفعلانه عمل میکند. به بیان دیگر، روابط نادرست میان زن و مرد و نوعی اباحهگری در فیلم به چشم میخورد. شخصیتهای فیلم در تعامل با یکدیگر بسیار راحت هستند و حدود و مرزهای مشخصی برای هم قائل نیستند؛ برخوردهایشان بیش از حد صمیمانه و بیپرواست. شاید کارگردان قصد داشته تا روابط غلط میان خانوادهها را به تصویر بکشد، اما به دلیل عدم اتخاذ موضع صحیح در فیلم، این اثر خود به نوعی هنجارشکنی و ترویج چنین روابطی تبدیل شده است.<ref>[https://mshaian.blogfa.com/post/6 «سعادتی از جنس محصولات چینی (نقدی بر فیلم سعادت آباد)»، وبلاگ فیلم و قلم.]</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
