حسین امیری (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
حسین امیری (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تماشاگری جنسی؛ میل شدید جنسی به تماشای بدن برهنه یا فعالیت جنسی دیگران.''' | '''<big>تماشاگری جنسی؛ میل شدید جنسی به تماشای بدن برهنه یا فعالیت جنسی دیگران.</big>''' | ||
افراد مبتلا به اختلال تماشاگری جنسی شدیداً علاقه به چشمچرانی دارند و دوست دارند افراد دیگر را در حالت برهنه شدن یا فعالیت جنسی تماشا کنند. این اختلال، زندگی فرد را در معرض انواع آسیبها مانند افزایش فشار روانی، بیاعتمادی به همسر، تنوعطلبی جنسی و کاهش میل به همسر قرار میدهد. عوامل مختلفی از قبیل نارضایتی از همسر و مشاهده روابط جنسی والدین میتواند زمینهساز بروز این اختلال باشد. | افراد مبتلا به اختلال تماشاگری جنسی شدیداً علاقه به چشمچرانی دارند و دوست دارند افراد دیگر را در حالت برهنه شدن یا فعالیت جنسی تماشا کنند. این اختلال، زندگی فرد را در معرض انواع آسیبها مانند افزایش فشار روانی، بیاعتمادی به همسر، تنوعطلبی جنسی و کاهش میل به همسر قرار میدهد. عوامل مختلفی از قبیل نارضایتی از همسر و مشاهده روابط جنسی والدین میتواند زمینهساز بروز این اختلال باشد. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
اختلال تماشاگری جنسی بهمعنای میل شدید و اشتغال مداوم ذهنی برای ارضا شدن از طریق تماشاگری است؛ منتها فرد مبتلا دوست دارد بدون اینکه فرد مقابل متوجه شود، او را در وضعیت برهنه یا فعالیت جنسی، تماشا کند. به چنین افرادی چشمچران نیز گفته میشود. معمولاً این افراد هنگام تماشا یا بعد از آن اقدام به خودارضایی میکنند. | اختلال تماشاگری جنسی بهمعنای میل شدید و اشتغال مداوم ذهنی برای ارضا شدن از طریق تماشاگری است؛ منتها فرد مبتلا دوست دارد بدون اینکه فرد مقابل متوجه شود، او را در وضعیت برهنه یا فعالیت جنسی، تماشا کند. به چنین افرادی چشمچران نیز گفته میشود. معمولاً این افراد هنگام تماشا یا بعد از آن اقدام به خودارضایی میکنند.<ref>[https://moshavet.com/mag/what-is-scopophilia-disorder/ باقری، «اختلال تماشاگری جنسی چیست: معرفی، علائم و درمان»، وبسایت مشاوت.]</ref> | ||
==معیارهای تشخیصی اختلال تماشاگری جنسی== | ==معیارهای تشخیصی اختلال تماشاگری جنسی== | ||
بر اساس DSM-5، برای تشخیص این اختلال باید سه معیار زیر در فرد احراز شود: | بر اساس DSM-5، برای تشخیص این اختلال باید سه معیار زیر در فرد احراز شود: | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
ب- فرد بر اساس این تمایلات جنسی عمل کرده است و یا اینکه همین تمایلات و خیالپردایها منجر به مشکلات جدی در زمینههای مهم زندگی وی شده است. | ب- فرد بر اساس این تمایلات جنسی عمل کرده است و یا اینکه همین تمایلات و خیالپردایها منجر به مشکلات جدی در زمینههای مهم زندگی وی شده است. | ||
ج- فرد مورد نظر حداقل 18 سال سن داشته باشد. | ج- فرد مورد نظر حداقل 18 سال سن داشته باشد.<ref>[https://repository.poltekkes-kaltim.ac.id/657/1/Diagnostic%20and%20statistical%20manual%20of%20mental%20disorders%20_%20DSM-5%20(%20PDFDrive.com%20).pdf Group of authors (APA), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, p.687-688.]</ref> | ||
==ویژگیهای افراد مبتلا به تماشاگری جنسی== | ==ویژگیهای افراد مبتلا به تماشاگری جنسی== | ||
معمولاً چنین افرادی دارای والدینی هستند که روابط زناشویی مطلوب با یکدیگر ندارند. این افراد از لحاظ اجتماعی و جنسی رشد کافی کسب نکردهاند و نسبت به سایر گروهها با تأخیر، فعالیت جنسی را تجربه میکنند. البته این افراد هر چه تجربه جنسی بیشتری داشته باشند، احتمال چشمچرانی آنها بیشتر هم میشود. افراد مبتلا به این اختلال، بهندرت اقدام به ارتباط جنسی با افراد مورد تماشا میکنند و صِرفِ تماشا کردن برای این افراد لذت شدیدی دارد. | معمولاً چنین افرادی دارای والدینی هستند که روابط زناشویی مطلوب با یکدیگر ندارند. این افراد از لحاظ اجتماعی و جنسی رشد کافی کسب نکردهاند و نسبت به سایر گروهها با تأخیر، فعالیت جنسی را تجربه میکنند. البته این افراد هر چه تجربه جنسی بیشتری داشته باشند، احتمال چشمچرانی آنها بیشتر هم میشود.<ref>[https://dr-sanaie.com/%DA%86%D8%B4%D9%85-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA/ -سنایی، «چشمچرانی چیست»، وبسایت دکتر سنایی.]</ref> افراد مبتلا به این اختلال، بهندرت اقدام به ارتباط جنسی با افراد مورد تماشا میکنند و صِرفِ تماشا کردن برای این افراد لذت شدیدی دارد.<ref>[https://moshavet.com/mag/what-is-scopophilia-disorder/ باقری، «اختلال تماشاگری جنسی چیست: معرفی، علائم و درمان»، وبسایت مشاوت.]</ref> | ||
==تماشاگری جنسی و جنسیت== | ==تماشاگری جنسی و جنسیت== | ||
تماشاگری جنسی متداولترین ناهنجاری رفتار جنسی بالقوه به شمار میآید. میزان شیوع این اختلال در بین افراد جامعه دقیقاً مشخص نیست. با این حال، در نمونههای غیربالینی، بالاترین شیوع ممکن در طول زندگی برای این اختلال در مردان تقریباً 12درصد و در زنان 4درصد تشخیص داده شده است. | تماشاگری جنسی متداولترین ناهنجاری رفتار جنسی بالقوه به شمار میآید. میزان شیوع این اختلال در بین افراد جامعه دقیقاً مشخص نیست. با این حال، در نمونههای غیربالینی، بالاترین شیوع ممکن در طول زندگی برای این اختلال در مردان تقریباً 12درصد و در زنان 4درصد تشخیص داده شده است.<ref>[https://repository.poltekkes-kaltim.ac.id/657/1/Diagnostic%20and%20statistical%20manual%20of%20mental%20disorders%20DSM-5%20(%20PDFDrive.com%20).pdf Group of authors (APA), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, p687-688.]</ref> | ||
==شیوع تماشاگری جنسی در بین مردان== | ==شیوع تماشاگری جنسی در بین مردان== | ||
تحقیقات علمی متعدد حاکی از این است که مردان نسبت به محرکهای بینایی- شهوانی حساسیت بیشتری دارند و در مقابل زنان به محرکهای لمسی حساستر هستند. تحریکپذیری مردان نسبت به محرکهای بینایی نیز ممکن است بهصورتهای گوناگون مانند تهیه عکسها، مجلات و فیلمهای پورن بروز کند. | تحقیقات علمی متعدد حاکی از این است که مردان نسبت به محرکهای بینایی- شهوانی حساسیت بیشتری دارند و در مقابل زنان به محرکهای لمسی حساستر هستند. تحریکپذیری مردان نسبت به محرکهای بینایی نیز ممکن است بهصورتهای گوناگون مانند تهیه عکسها، مجلات و فیلمهای پورن بروز کند.<ref>«[https://www.isna.ir/news/1401071708530/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%86%D8%B4%D9%85-%DA%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF کیهان: «چشمچرانی» مردان دلایل علمی دارد»، خیرگزاری ایسنا.] | ||
</ref> | |||
==عوامل ایجاد اختلال تماشاگری جنسی== | ==عوامل ایجاد اختلال تماشاگری جنسی== | ||
عوامل محیطی مانند سوءاستفاده جنسی در کودکی، اشتغال فکری شدید به مسائل جنسی یا زیادهخواهی جنسی میتوانند زمینه را برای بروز این اختلال فراهم کنند. | عوامل محیطی مانند سوءاستفاده جنسی در کودکی، اشتغال فکری شدید به مسائل جنسی یا زیادهخواهی جنسی میتوانند زمینه را برای بروز این اختلال فراهم کنند.<ref>[https://virgool.io/@mohammaderfanikia/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-yyflxteu3p7p عرفانیکیا، «اختلال تماشاگری جنسی»، وبسایت ویرگول.] | ||
</ref> | |||
در ضمن این اختلال ممکن است بر اثر مشاهده تصادفی فردی که در حالت برهنه، درآوردن لباس یا فعالیت جنسی است، آغاز شود. سپس ادامۀ مشاهده موجب تقویت رفتار شده و تا حدی پیش میرود که به یک رفتار غیرعادی تبدیل شود. یکی دیگر از عوامل مؤثر در شکلگیری این اختلال، مشکل اضطراب فراگیر است؛ فرد مبتلا به این مشکل ممکن است برای رهایی از فشار روانی به انجام این عمل بپردازد. علاوه بر عوامل فوق خودنمایی زنان نیز در بروز اختلال چشمچرانی مؤثر است. مردان بهطور طبیعی نسبت به اندام زنان حساساند و پوشش نامناسب زنان باعث تحریک این گرایش در مردان میشود. | در ضمن این اختلال ممکن است بر اثر مشاهده تصادفی فردی که در حالت برهنه، درآوردن لباس یا فعالیت جنسی است، آغاز شود. سپس ادامۀ مشاهده موجب تقویت رفتار شده و تا حدی پیش میرود که به یک رفتار غیرعادی تبدیل شود.<ref>[[-«مقالهای جامع در مورد اختلال تماشاگری جنسی یا چشمچرانی (Voyeuristic)»، وبسایت روانبنه.]]</ref> یکی دیگر از عوامل مؤثر در شکلگیری این اختلال، مشکل اضطراب فراگیر است؛ فرد مبتلا به این مشکل ممکن است برای رهایی از فشار روانی به انجام این عمل بپردازد.<ref>[https://avajeh.com/18723/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C/#:~:text=%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C%20%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%20%DB%8C%D8%A7%20%DA%86%D8%B4%D9%8 - «اختلال تماشاگری جنسی یا چشمچرانی علائم و درمان»، وبسایت آواژه.]</ref> علاوه بر عوامل فوق خودنمایی زنان نیز در بروز اختلال چشمچرانی مؤثر است. مردان بهطور طبیعی نسبت به اندام زنان حساساند و پوشش نامناسب زنان باعث تحریک این گرایش در مردان میشود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4227/8000/104875/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8_%D9%88_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%86%D8%B4%D9%85_%DA%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C - «عواقب و آسیبشناسی چشمچرانی»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.]</ref> | ||
==نقش خانواده در تماشاگری جنسی== | ==نقش خانواده در تماشاگری جنسی== | ||
- مشاهده صحنههای نامناسب جنسی در کودکی؛ تجربیات نامناسب فرد در کودکی مثل مشاهده روابط جنسی والدین یا دیدن بدن برهنه خواهر و مادر میتواند در ابتلای فرد به چشمچرانی مؤثر باشد. | - مشاهده صحنههای نامناسب جنسی در کودکی؛ تجربیات نامناسب فرد در کودکی مثل مشاهده روابط جنسی والدین یا دیدن بدن برهنه خواهر و مادر میتواند در ابتلای فرد به چشمچرانی مؤثر باشد.<ref> [https://beheshtiyan.ir/mag/voyeurism/#:~:text=%DB%B1%DB%B8%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%20%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF.-,%D8%B9%D9%84%D9%84%20%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%84%D8%A7%20%D8%A8%D9%87%20%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%20%DA%86%D8%B4%D9%85%20%DA%86%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C,%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D9%85%20%D9%85%D8%AB%D9%84%20%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1) -«تماشاگری جنسی (چشمچرانی) چیست و چه زمانی اختلال محسوب میشود؟»، وبسایت دکتر بهشتیان.]</ref> | ||
- نارضایتی از همسر؛ گاهی تماشاگری جنسی نشانهای از نارضایتی جنسی فرد از همسرش است. در چنین صورتی بهتر است فرد همراه با همسرش جهت درمان اقدامات لازم را انجام دهد. | - نارضایتی از همسر؛ گاهی تماشاگری جنسی نشانهای از نارضایتی جنسی فرد از همسرش است. در چنین صورتی بهتر است فرد همراه با همسرش جهت درمان اقدامات لازم را انجام دهد. <ref>[https://avajeh.com/18723/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C/#:~:text=%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C%20%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%20%DB%8C%D8%A7%20%DA%86%D8%B4%D9%8 - «اختلال تماشاگری جنسی یا چشمچرانی، علائم و درمان»، وبسایت آواژه.]</ref> | ||
==پیامدهای تماشاگری جنسی== | ==پیامدهای تماشاگری جنسی== | ||
چشمچرانی در عرصههای مختلف زندگی آثار نامطلوبی به دنبال خواهد داشت: | چشمچرانی در عرصههای مختلف زندگی آثار نامطلوبی به دنبال خواهد داشت: | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۸: | ||
نگاه به غیرمسلمان؛ نگاه به قسمتهایی از بدن غیرمسلمان که معمولاً در عرف نمیپوشانند، به شرطی که همراه با لذت جنسی نباشد، جایز است. | نگاه به غیرمسلمان؛ نگاه به قسمتهایی از بدن غیرمسلمان که معمولاً در عرف نمیپوشانند، به شرطی که همراه با لذت جنسی نباشد، جایز است. | ||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
==منابع== | |||
* -«آثار و برکات چشمپاکی»، وبسایت تبیان، تاریخ درج مطلب: 19 آبان 1390ش. | |||
* - «اختلال تماشاگری جنسی یا چشمچرانی علائم و درمان»، وبسایت آواژه، تاریخ بازدید: 21 اردیبهشت 1403ش. | |||
* -اخوی، رضا، «پیامدهای منفی چشمچرانی»، وبسایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 7 آذر 1391ش. | |||
* -احسانپور، فاطمه، «بررسی پیامدهای نگاه حرام بر آرامش اجتماعی از دیدگاه آیات و روایات»، سومین کنفرانس ملی مطالعات کاربردی در فرآیندهای تعلیم و تربیت، 1402ش. | |||
* -«انحراف جنسی چشمچرانی یا اختلال تماشاگری جنسی در DSM5» ، وبسایت روانرهنما، تاریخ بازدید: 21 اردیبهشت 1403ش. | |||
* -«با چشمچرانی همسرم چه کنم؟!»، وبسایت مدرسه علمیه اسلامشناسی حضرت زهرا سلاماللهعلیها، تاریخ بازدید: 20 اردیبهشت 1403ش. | |||
* -باقری، ملیکا، «اختلال تماشاگری جنسی چیست: معرفی، علائم و درمان»، وبسایت مشاوت، تاریخ درج مطلب: 15 خرداد 1400ش. | |||
* -«پوشش و نگاه کردن»، پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای، تاریخ درج مطلب: 14 مهر 1393ش. | |||
* -«تماشاگری جنسی (چشمچرانی) چیست و چه زمانی اختلال محسوب می شود؟»، وبسایت دکتر بهشتیان، تاریخ درج مطلب: 26 اردیبهشت 1403ش. | |||
* -«چهل حدیث درباره چشمچرانی»، وبسایت اربعینیات، تاریخ درج مطلب: 6 مرداد 1398ش. | |||
* -حسینیسیستانی، سیدعلی، توضیح المسائل، قم، مهر، 1415ق. | |||
* -«راه درمان چشمچرانی»، وبسایت ایمانور، تاریخ بازدید مطلب: 5 خرداد 1403ش. | |||
* -«رساله حقوق امام سجاد (ع): حقوق اعضای بدن»، وبسایت مؤسسه تحقیقات و نشر و معارف اهلبیت علیهمالسلام، تاریخ درج مطلب: ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۴ش. | |||
* -سنایی، کامیار، «چشمچرانی چیست»، وبسایت دکتر سنایی، تاریخ درج مطلب: 25 تیر ۱۳۹۹ش. | |||
* - عرفانیکیا، محمد، «اختلال تماشاگری جنسی»، وبسایت ویرگول، تاریخ بازدید: 22 اردیبهشت 1403ش. | |||
* -«عواقب و آسیبشناسی چشمچرانی»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 25 شهریور 1393ش. | |||
* -«فلسفه حرمت نگاه به نامحرم چیست؟»، وبسایت اسلام کوئستنت، تاریخ درج مطلب: 26 آذر 1391ش. | |||
* - علمخواه، سیدمصطفی، «آثار چشمچراني و راهكارهاي درمان»، پرتال جامع علوم و معارف قرآن، تاریخ درج مطلب: 12 اردیبهشت 1388ش. | |||
* -«کیهان: «چشمچرانی» مردان دلایل علمی دارد»، خیرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 17 مهر 1401ش. | |||
* -مختاری، علی، «چشمچراني و هرزگي (1)»، وبسایت اندیشه برتر، تاریخ درج مطلب: 3 مهر 1395ش. | |||
* -مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات، «آفات چشمچرانی»، وبسایت کیهان، تاریخ درج مطلب: 14 اسفند 1400ش. | |||
* -«مقالهای جامع در مورد اختلال تماشاگری جنسی یا چشمچرانی(Voyeuristic)»، وبسایت روانبنه، تاریخ درج مطلب: 3 مرداد 1402ش. | |||
* -ملک میرزایی، سمیرا و کاظمی، سیدسجاد، «تأثیر معماری ایرانی اسلامی بر جرائم منافی عفت (با توجه خاص به بانوان)»، کارآگاه، سال 13، شماره 50، 1399ش. | |||
* -میری، زهره سادات، «آثار و عوامل روانشناسی نگاه حلال و حرام بر سلامت فرد و خانواده در اسلام»، همایش بینالمللی حکمرانی اخلاق و معنویت، آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (عج) با الگوگیری از زندگی، 1400ش. | |||
* -«نگاه به نامحرم»، وبسایت مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، تاریخ درج مطلب: 15 مهر 1402ش. | |||
* -«هشدارهای اجتماعی (9) چشمچرانی و هرزهچشمی»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 8 آبان 1390ش. | |||
* | |||
* -Group of authors (APA), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, American Psychiatric Association, Washington, DC & London, England, 2013. | |||
* -"Voyeuristic Disorder", Psychology Today website, Last updated: 1 April 2022. |