لباس مردان سیستانی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 مطالعات انجام‌شده روی اسکلت‌های انسانی گورستان‌های شهر سوخته در منطقه سیستان، نشان می‌دهد که قدمت نساجی در این منطقه به 3500 تا 4000 سال پیش از میلاد بازمی‌گردد.<ref>سید‌سجادی و دیگران، پارچه‌های شهر سوخته و فرهنگ پوششی آن، 1388ش، ص10.</ref>
-این کاوش‌ها شامل ابزارهای نخ‌ریسی و پارچه‌بافی، پارچه‌هایی با بافت متنوع، بندهای ظریف و طناب‌هایی است که در تهیه پوشاک به‌کار می‌رفته‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که 60 درصد این پارچه‌ها برای دوخت لباس استفاده می‌شده است. همچنین، بقایای یک کفش به نام چاروق نیز در این کاوش‌ها کشف شده است.<ref>سید‌سجادی و دیگران، پارچه‌های شهر سوخته و فرهنگ پوششی آن، 1388ش، ص10.</ref>
+این کاوش‌ها شامل ابزارهای نخ‌ریسی و پارچه‌بافی، پارچه‌هایی با بافت متنوع، بندهای ظریف و طناب‌هایی است که در تهیه پوشاک به‌کار می‌رفته‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که 60 درصد این پارچه‌ها برای دوخت لباس استفاده می‌شده است. همچنین، بقایای یک کفش به نام چاروق نیز در این کاوش‌ها کشف شده است.<ref>سید‌سجادی و دیگران، پارچه‌های شهر سوخته و فرهنگ پوششی آن، 1388ش، ص10.</ref> بسیاری از قطعات پوشاک امروزی مردان سیستان نیز از پیکره‌های شهر سوخته به دست آمده که شامل سربند، پیراهن، شال و کمربند است.<ref>سماوکی، مطالعۀ رنگ و نقش پوشاک مردمان سیستان با رویکرد فرهنگ منطقه، 1399ش، ص23.</ref>
-بسیاری از قطعات پوشاک امروزی مردان سیستان نیز از پیکره‌های شهر سوخته به دست آمده که شامل سربند، پیراهن، شال و کمربند است.<ref>سماوکی، مطالعۀ رنگ و نقش پوشاک مردمان سیستان با رویکرد فرهنگ منطقه، 1399ش، ص23.</ref>
 ==لباس محلی سیستان نماد هویت و اصالت==
@@ خط ۵۳: / خط ۵۱: @@
 '''جلیقه یا باسکَت''': نیم‌تنه‌های مردان با یقۀ هفت که اغلب به رنگ مشکی تهیه می‌شود.<ref> «آشنایی با لباس و کفش مردان سیستان»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین.</ref>
-'''کت''': کت مردان سیستان که هنوز هم بین مردان شهری و روستایی رواج دارد؛ شامل جوقه و ستره است. جوقه، کتی شبیه به جاکت‌های امروزی است که از پشم رنگ نخورده تهیه شده است. این کت به‌دلیل دوام و هزینۀ بالایی که دارد، مردان آن را تا چند نسل استفاده می‌کنند.
+'''کت''': کت مردان سیستان که هنوز هم بین مردان شهری و روستایی رواج دارد؛ شامل جوقه و ستره است. جوقه، کتی شبیه به جاکت‌های امروزی است که از پشم رنگ نخورده تهیه شده است. این کت به‌دلیل دوام و هزینۀ بالایی که دارد، مردان آن را تا چند نسل استفاده می‌کنند. نوع دیگر، کتی نظامی به‌رنگ کرم شتری و پشمی است که ستره نام دارد و افراد مرفه، روی آن کمربندی از تار طلا می‌بندند و خنجری به‌آن آویزان می‌کنند. این کت بیشتر در فصل سرما کاربرد دارد.<ref>عمرانی‌نسب، «پوشاک مردمان سیستان و بلوچستان»،  1386ش، ص124.</ref>
-نوع دیگر، کتی نظامی به‌رنگ کرم شتری و پشمی است که ستره نام دارد و افراد مرفه، روی آن کمربندی از تار طلا می‌بندند و خنجری به‌آن آویزان می‌کنند. این کت بیشتر در فصل سرما کاربرد دارد.<ref>عمرانی‌نسب، «پوشاک مردمان سیستان و بلوچستان»،  1386ش، ص124.</ref>
 '''قبا''': مردان مرفه سیستان، در زمستان از قبای بلندی استفاده می‌کنند که جلوی سینه و سر آستین آن یراق‌دوزی شده است. رنگ این قبا معمولاً بور یا سفید است و در پهلوها و وسط پشت چاک دارد.<ref> «آشنایی با لباس و کفش مردان سیستان»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین.</ref>
@@ خط ۶۱: / خط ۵۷: @@
 '''لباس دوتخته‌ای''': نوعی لباس که از دوتکه پیراهن و شلوار، با رنگ‌های مختلف تشکیل شده است. مردان مسن اغلب از این لباس استفاده می‌کنند.<ref>سماوکی، مطالعۀ رنگ و نقش پوشاک مردمان سیستان با رویکرد فرهنگ منطقه، 1399ش، ص63.</ref>
-'''لنگ''': پارچه‌ای به درازای سه متر و عرض یک و نیم متر که دور گردن و شانه‌انداخته می‌شود. جوانان بیشتر از لنگ‌های رنگی استفاده می‌کنند. رنگ سفید آن در جشن‌ها و عروسی‌ها کاربرد بیشتری دارد.
+'''لنگ''': پارچه‌ای به درازای سه متر و عرض یک و نیم متر که دور گردن و شانه‌انداخته می‌شود. جوانان بیشتر از لنگ‌های رنگی استفاده می‌کنند. رنگ سفید آن در جشن‌ها و عروسی‌ها کاربرد بیشتری دارد. از کاربردهای دیگر لنگ می‌توان به خشک کردن بدن و سر و صورت بعد از استحمام و وضو گرفتن اشاره کرد. استفاده از آن روی سر یا زیر پا به‌هنگام نماز خواندن و همچنین بستن آن دور کمر به‌عنوان کیسه برای حمل وسیله اشاره کرد. برای تهیۀ لنگ از پارچه‌های نخی ساده و گلدار استفاده می‌شود.<ref>عمرانی‌نسب، «پوشاک مردمان سیستان و بلوچستان»،  1386ش، ص125 و 126.</ref>
-از کاربردهای دیگر لنگ می‌توان به خشک کردن بدن و سر و صورت بعد از استحمام و وضو گرفتن اشاره کرد.
-استفاده از آن روی سر یا زیر پا به‌هنگام نماز خواندن و همچنین بستن آن دور کمر به‌عنوان کیسه برای حمل وسیله اشاره کرد. برای تهیۀ لنگ از پارچه‌های نخی ساده و گلدار استفاده می‌شود.<ref>عمرانی‌نسب، «پوشاک مردمان سیستان و بلوچستان»،  1386ش، ص125 و 126.</ref>
 '''پتو''': نوعی شال پشمی به درازای دو متر که مردان آن را دور کمر، شانه و گردن خود می‌پیچند؛ به‌طوری که فقط چشم و بینی از میان آن پیدا است.<ref> «آشنایی با لباس و کفش مردان سیستان»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین.</ref>
@@ خط ۱۱۰: / خط ۱۰۲: @@
 ==منابع==
-* «آشنایی با لباس و کفش مردان سیستان»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: 29 دی 1398ش.
+*«آشنایی با لباس و کفش مردان سیستان»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: 29 دی 1398ش.
 *
-* رحیمی، مریم و حسنی، غلامرضا، «مطالعۀ تطبیقی طرح، نقش و رنگ در لباس‌های اقوام سیستانی و بلوچ از منظر ذهنیت و عینیت‌گرایی»،  فصلنامۀ مطالعات علوم اجتماعی، تابستان 1399ش.
+*رحیمی، مریم و حسنی، غلامرضا، «مطالعۀ تطبیقی طرح، نقش و رنگ در لباس‌های اقوام سیستانی و بلوچ از منظر ذهنیت و عینیت‌گرایی»،  فصلنامۀ مطالعات علوم اجتماعی، تابستان 1399ش.
 *
-* رئیس‌الذاکرین، غلام‌علی، کندو (فرهنگ مردم سیستان)،  مشهد، چاپ سعید، 1370ش.
+*رئیس‌الذاکرین، غلام‌علی، کندو (فرهنگ مردم سیستان)،  مشهد، چاپ سعید، 1370ش.
 *
-* «روایتی از اهمیت کلاه در پوشش»،  خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ درج مطلب: 20 تیر 1395ش.
+*«روایتی از اهمیت کلاه در پوشش»،  خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ درج مطلب: 20 تیر 1395ش.
 *
-* زواره‌زادگان، شهرزاد، «لباس بلوچی مردانه در طرح‌های سنتی و مدرن»،  وب‌سایت ستاره، تاریخ درج مطلب: 11 اردیبهشت 1401ش.
+*زواره‌زادگان، شهرزاد، «لباس بلوچی مردانه در طرح‌های سنتی و مدرن»،  وب‌سایت ستاره، تاریخ درج مطلب: 11 اردیبهشت 1401ش.
 *
-* سماوکی، بتول، مطالعۀ رنگ و نقش پوشاک مردمان سیستان با رویکرد فرهنگ منطقه، پایان‌نامۀ دورۀ کارشناسی‌ارشد، سیستان و بلوچستان، دانشکدۀ تحصیلات تکمیلی دانشگاه سیستان و بلوچستان، تابستان 1399ش.
+*سماوکی، بتول، مطالعۀ رنگ و نقش پوشاک مردمان سیستان با رویکرد فرهنگ منطقه، پایان‌نامۀ دورۀ کارشناسی‌ارشد، سیستان و بلوچستان، دانشکدۀ تحصیلات تکمیلی دانشگاه سیستان و بلوچستان، تابستان 1399ش.
 *
-* سید‌سجادی، سیدمنصور و دیگران، پارچه‌های شهر سوخته و فرهنگ پوششی آن، تهران، سازمان میراث فرهنگی، 1388ش.
+*سید‌سجادی، سیدمنصور و دیگران، پارچه‌های شهر سوخته و فرهنگ پوششی آن، تهران، سازمان میراث فرهنگی، 1388ش.
 *
-* عمرانی‌نسب، اشرف‌السادات، «پوشاک مردمان سیستان و بلوچستان»،  فصلنامۀ فرهنگ مردم ایران، زمستان 1386ش.
+*عمرانی‌نسب، اشرف‌السادات، «پوشاک مردمان سیستان و بلوچستان»،  فصلنامۀ فرهنگ مردم ایران، زمستان 1386ش.
 *
-* علوی، نصرت‌خاتون، «نگاهی به همسان سازی لباس و کشف حجاب در سیستان و بلوچستان دوره رضاشاه»،  فصلنامه تاریخ نو، شماره 20، 1396ش.
+*علوی، نصرت‌خاتون، «نگاهی به همسان سازی لباس و کشف حجاب در سیستان و بلوچستان دوره رضاشاه»،  فصلنامه تاریخ نو، شماره 20، 1396ش.
 *
-* گلستانه، مزار، آیین‌ها و باورهای مردم سیستان، تهران، آنبوس، 1375ش.
+*گلستانه، مزار، آیین‌ها و باورهای مردم سیستان، تهران، آنبوس، 1375ش.
 *
-* «لباس محلی مردم سیستان»،  وب‌سایت هزارک، تاریخ درج مطلب: 6 دی 1400ش.
+*«لباس محلی مردم سیستان»،  وب‌سایت هزارک، تاریخ درج مطلب: 6 دی 1400ش.
 [[رده: ویکی‌رز]]