زهرا کریمی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
زهرا کریمی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
==تاریخچه نگهداری گربه در خانه==
==تاریخچه نگهداری گربه در خانه==


بیش از پنج هزار سال از اهلی کردن گربه‌ها توسط انسان و راه یافتن آنها به خانه می‌گذرد. محققان شواهدی از نخستین گربه‌های اهلی را در روستایی در چین یافته‌اند که قدمت آن به حدود 3500 سال پیش بازمی‌گردد. این گربه‌ها جوندگانی را شکار می‌کردند که از غلات ذخیره‌شده کشاورزان تغذیه می‌کردند.<ref>خانی، «آشنایی با تاریخچۀ شگفت‌انگیز گربه»،  وب‌سایت مجلۀ دنیای حیوانات.</ref> در این خانه‌ها، بخشی از حیاط منزل برای نگهداری از گربه اختصاص داده‌ شده است.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref> امروزه همزیستی انسان و گربه‌ها معانی مختلفی پیدا کرده و راه‌یابی آنها به درون خانه‌ها، گسترش یافته است.<ref>باقری و دیگران، «مطالعۀ جامعه‌شناسی پدیدۀ نگهداری از حیوانات خانگی (مطالعۀ موردی شهر اهواز، سال 1400)»،  1401ش، ص13.</ref>
بیش از پنج هزار سال از اهلی کردن گربه‌ها توسط انسان و راه یافتن آنها به خانه می‌گذرد. محققان شواهدی از نخستین گربه‌های اهلی را در روستایی در چین یافته‌اند که قدمت آن به حدود ۳۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. این گربه‌ها جوندگانی را شکار می‌کردند که از غلات ذخیره‌شده کشاورزان تغذیه می‌کردند.<ref>خانی، «آشنایی با تاریخچۀ شگفت‌انگیز گربه»،  وب‌سایت مجلۀ دنیای حیوانات.</ref> در این خانه‌ها، بخشی از حیاط منزل برای نگهداری از گربه اختصاص داده‌ شده است.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref> امروزه همزیستی انسان و گربه‌ها معانی مختلفی پیدا کرده و راه‌یابی آنها به درون خانه‌ها، گسترش یافته است.<ref>باقری و دیگران، «مطالعۀ جامعه‌شناسی پدیدۀ نگهداری از حیوانات خانگی (مطالعۀ موردی شهر اهواز، سال 1400)»،  1401ش، ص13.</ref>
==ویژگی شخصیتی مالکان گربه‌های خانگی==
==ویژگی شخصیتی مالکان گربه‌های خانگی==


خط ۱۲: خط ۱۲:
==عوامل گرایش به نگهداری از گربه‌های خانگی==
==عوامل گرایش به نگهداری از گربه‌های خانگی==


* '''رشد قابل توجه گربه‌ها'''؛ روانشناسان معتقدند که افزایش حضور گربه‌ها در سطح شهرها موجب افزایش علاقه‌مندی به آنها، ایجاد پیوند عاطفی و گرایش به نگهداری از آنها می‌شود.  
*'''رشد قابل توجه گربه‌ها'''؛ روانشناسان معتقدند که افزایش حضور گربه‌ها در سطح شهرها موجب افزایش علاقه‌مندی به آنها، ایجاد پیوند عاطفی و گرایش به نگهداری از آنها می‌شود.
*  
*
* '''کاهش تعاملات اجتماعی'''؛ با کاهش روابط اجتماعی و ارتباطات خانوادگی، مجموعه‌ای از خلاهای عاطفی در انسان شکل می‌گیرد که برای رفع نیازهای احساسی و عاطفی از گربه‌های خانگی استفاده می‌کند.  
*'''کاهش تعاملات اجتماعی'''؛ با کاهش روابط اجتماعی و ارتباطات خانوادگی، مجموعه‌ای از خلاهای عاطفی در انسان شکل می‌گیرد که برای رفع نیازهای احساسی و عاطفی از گربه‌های خانگی استفاده می‌کند.
*  
*
* '''تقلید از فرهنگ غرب'''؛ برخی جوانان و نوجوانان با الگو‌گیری از سبک زندگی غربی، نگهداری از گربه‌های خانگی را نوعی تجدد و فرهیختگی قلمداد می‌کنند.<ref> «چرا برخی خانواده‌های ایرانی تمایل به نگهداری سگ یا گربه دارند؟»،  خبرگزاری ایرنا.</ref>  
*'''تقلید از فرهنگ غرب'''؛ برخی جوانان و نوجوانان با الگو‌گیری از سبک زندگی غربی، نگهداری از گربه‌های خانگی را نوعی تجدد و فرهیختگی قلمداد می‌کنند.<ref> «چرا برخی خانواده‌های ایرانی تمایل به نگهداری سگ یا گربه دارند؟»،  خبرگزاری ایرنا.</ref>
*  
*
* '''استفاده‌های افراد مشهور'''؛ استفادۀ چهره‌های مشهور از حیوانات برای جذب مخاطب و سرگرم کردن مخاطبان خود در گرایش کاربران به نگهداری از حیوانات خانگی مؤثر است.<ref> «یک روانشناس: نگهداری از حیوانات خانگی نوعی حیوان‌آزاری است!»،  پایگاه خیری تحلیلی حکیم مهر.</ref>
*'''استفاده‌های افراد مشهور'''؛ استفادۀ چهره‌های مشهور از حیوانات برای جذب مخاطب و سرگرم کردن مخاطبان خود در گرایش کاربران به نگهداری از حیوانات خانگی مؤثر است.<ref> «یک روانشناس: نگهداری از حیوانات خانگی نوعی حیوان‌آزاری است!»،  پایگاه خیری تحلیلی حکیم مهر.</ref>
*  
*
* '''فرار از تنهایی'''؛ در جوامع مدرن، انسان‌ها با فاصله گرفتن از دیگران احساس تنهایی بیشتری می‌کنند و به‌جای فرزندآوری و برقراری روابط اجتماعی با سایرین، به نگهداری از گربه روی آورده‌اند.<ref>آتش‌افروز، «تک فرزندی و همزیستی با حیوانات نشانه چیست؟»،  خبرگزاری رسا.</ref>
*'''فرار از تنهایی'''؛ در جوامع مدرن، انسان‌ها با فاصله گرفتن از دیگران احساس تنهایی بیشتری می‌کنند و به‌جای فرزندآوری و برقراری روابط اجتماعی با سایرین، به نگهداری از گربه روی آورده‌اند.<ref>آتش‌افروز، «تک فرزندی و همزیستی با حیوانات نشانه چیست؟»،  خبرگزاری رسا.</ref>
==پیامدهای نگهداری از گربۀ خانگی==
==پیامدهای نگهداری از گربۀ خانگی==


خط ۴۲: خط ۴۲:
'''سالمونلا'''؛ نوعی بیماری رایج که در اثر برخورد با مدفوع گربه باعث تب و معده‌درد شدید می‌شود.<ref> «گربه‌ها باعث ناباروری می‌شوند؟»،  وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>
'''سالمونلا'''؛ نوعی بیماری رایج که در اثر برخورد با مدفوع گربه باعث تب و معده‌درد شدید می‌شود.<ref> «گربه‌ها باعث ناباروری می‌شوند؟»،  وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>


'''اسکیزوفرنی'''؛ نتایج تیمی از محققان دانشگاه سیدنی روی مالکلان گربه‌ها طی 44 سال بیانگر این است که افرادی که اقدام به نگهداری گربه‌های خانگی می‌کنند، 42% بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به اختلالات روانی هستند که علائمی مشابه اسکیزوفرنی دارد.<ref> «کارشناسان دربارۀ خطر احتمالی ابتلا به اسکیزوفرنی برای صاحبان گربه هشدار می‌دهند»،  وب‌سایت داروتامین.</ref>
'''اسکیزوفرنی'''؛ نتایج تیمی از محققان دانشگاه سیدنی روی مالکلان گربه‌ها طی ۴۴ سال بیانگر این است که افرادی که اقدام به نگهداری گربه‌های خانگی می‌کنند، ۴۲% بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به اختلالات روانی هستند که علائمی مشابه اسکیزوفرنی دارد.<ref> «کارشناسان دربارۀ خطر احتمالی ابتلا به اسکیزوفرنی برای صاحبان گربه هشدار می‌دهند»،  وب‌سایت داروتامین.</ref>


علاوه بر این موارد، گربه‌ها می‌توانند ناقل بیماری‌های خطرناک دیگری نیز باشند ازجمله: تولارمی، کرم نواری گربه،‌هاری، اسپورتریکوزیس، کریپتوسپوریدیوز، عفونت ژیاردیا، کرم قلابدار، MRSA، طاعون، کرم‌های گرد و بیماری‌های منتقله از کنه.<ref>“Cats”. Cdc website.</ref>
علاوه بر این موارد، گربه‌ها می‌توانند ناقل بیماری‌های خطرناک دیگری نیز باشند ازجمله: تولارمی، کرم نواری گربه،‌هاری، اسپورتریکوزیس، کریپتوسپوریدیوز، عفونت ژیاردیا، کرم قلابدار، MRSA، طاعون، کرم‌های گرد و بیماری‌های منتقله از کنه.<ref>“Cats”. Cdc website.</ref>
خط ۷۷: خط ۷۷:
گزارش‌ها حاکی از این است که زوج‌هایی که اقدام به نگهداری از گربه کرده‌اند، بعد از مدتی به واسطۀ ایجاد وابستگی شدید بین یکی از زوجین و حیوان و صرف تمام توجه به آن، دچار اختلاف شده‌اند و نگهداری از گربه یکی از عوامل اصلی طلاق زوجین است.<ref> «تاثیرات حیوانات خانگی بر روی روابط زناشویی»،  وب‌سایت آخرین خبر.</ref>
گزارش‌ها حاکی از این است که زوج‌هایی که اقدام به نگهداری از گربه کرده‌اند، بعد از مدتی به واسطۀ ایجاد وابستگی شدید بین یکی از زوجین و حیوان و صرف تمام توجه به آن، دچار اختلاف شده‌اند و نگهداری از گربه یکی از عوامل اصلی طلاق زوجین است.<ref> «تاثیرات حیوانات خانگی بر روی روابط زناشویی»،  وب‌سایت آخرین خبر.</ref>


بر اساس نظرسنجی انجمن محصولات حیوانات خانگی آمریکا، 30% شرکت کنندگان بیان کرده‌اند که همسر آنها پس از حیوان خانگی در رتبۀ دوم قرار دارد. تحقیقات انجام شده بیانگر این است پیوند بین مالکان و حیوانات خانگی به‌ میزانی قوی است که افراد به آسانی به‌خاطر آن از شریک زندگی خود جدا می‌شوند.<ref> «تاثیرات حیوانات خانگی بر روی روابط زناشویی»،  وب‌سایت آخرین خبر.</ref>
بر اساس نظرسنجی انجمن محصولات حیوانات خانگی آمریکا، ۳۰% شرکت کنندگان بیان کرده‌اند که همسر آنها پس از حیوان خانگی در رتبۀ دوم قرار دارد. تحقیقات انجام شده بیانگر این است پیوند بین مالکان و حیوانات خانگی به‌ میزانی قوی است که افراد به آسانی به‌خاطر آن از شریک زندگی خود جدا می‌شوند.<ref> «تاثیرات حیوانات خانگی بر روی روابط زناشویی»،  وب‌سایت آخرین خبر.</ref>


==صنعت حیوانات خانگی==
==صنعت حیوانات خانگی==
خط ۸۳: خط ۸۳:
صنعت حیوانات خانگی با حاضر کردن گربه‌ها به‌عنوان یکی از نقش‌های فیلم‌ها و کارتون‌ها و عادی‌ جلوه‌دادن نگهداری از آنها، مخاطبان را به تهیۀ این حیوانات تشویق می‌‌‌‌کنند. این صنعت، با افزایش فروش این حیوانات و تولید و عرضۀ محصولات غذایی و بهداشتی به سود کلان می‌رسد.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref>
صنعت حیوانات خانگی با حاضر کردن گربه‌ها به‌عنوان یکی از نقش‌های فیلم‌ها و کارتون‌ها و عادی‌ جلوه‌دادن نگهداری از آنها، مخاطبان را به تهیۀ این حیوانات تشویق می‌‌‌‌کنند. این صنعت، با افزایش فروش این حیوانات و تولید و عرضۀ محصولات غذایی و بهداشتی به سود کلان می‌رسد.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref>


در آمریکا بیش از 200 میلیون حیوان خانگی وجود دارد که هزینه سالانه نگهداری آن‌ها شامل 60 میلیارد دلار برای تغذیه و مراقبت و 50 میلیارد دلار برای بیمه می‌شود. این، علاوه بر زمانی است که صاحبان‌شان صرف رسیدگی به تغذیه، بهداشت و سرگرمی آن‌ها می‌کنند.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref>
در آمریکا بیش از ۲۰۰ میلیون حیوان خانگی وجود دارد که هزینه سالانه نگهداری آن‌ها شامل ۶۰ میلیارد دلار برای تغذیه و مراقبت و ۵۰ میلیارد دلار برای بیمه می‌شود. این، علاوه بر زمانی است که صاحبان‌شان صرف رسیدگی به تغذیه، بهداشت و سرگرمی آن‌ها می‌کنند.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref>


واردات حیوان خانگی به ایران رونق بالایی دارد. آمارهای گمرک ایران حاکی از آن است که در سال 1395ش بیش از چهارده میلیارد تومان غذای سگ و گربه وارد کشور شده است که نسبت به سال قبل، 25% افزایش داشته است.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref>
واردات حیوان خانگی به ایران رونق بالایی دارد. آمارهای گمرک ایران حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۵ش بیش از چهارده میلیارد تومان غذای سگ و گربه وارد کشور شده است که نسبت به سال قبل، ۲۵% افزایش داشته است.<ref> «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان.</ref>


==چالش‌های نگهداری از گربه‌های خانگی==
==چالش‌های نگهداری از گربه‌های خانگی==
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
==منابع==
==منابع==


* «افرادی که گربه را بیشتر از سگ دوست دارند دارای چه خصوصیاتی هستند؟»،  وب‌سایت سزار کندی، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*«افرادی که گربه را بیشتر از سگ دوست دارند دارای چه خصوصیاتی هستند؟»،  وب‌سایت سزار کندی، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*
*
* باقری، رحمان و دیگران، «مطالعۀ جامعه‌شناسی پدیدۀ نگهداری از حیوانات خانگی (مطالعۀ موردی شهر اهواز، سال 1400)»،  فصلنامۀ مطالعۀ توسعۀ اجتماعی- فرهنگی، شمارۀ 4، بهار 1401ش.
*باقری، رحمان و دیگران، «مطالعۀ جامعه‌شناسی پدیدۀ نگهداری از حیوانات خانگی (مطالعۀ موردی شهر اهواز، سال 1400)»،  فصلنامۀ مطالعۀ توسعۀ اجتماعی- فرهنگی، شمارۀ 4، بهار 1401ش.
*
*
* بیرشک، بهروز، «وابستگی روانی به حیوانات خانگی»،  وب‌سایت ایانا، تاریخ درج مطلب: 1 آذر 1395ش.
*بیرشک، بهروز، «وابستگی روانی به حیوانات خانگی»،  وب‌سایت ایانا، تاریخ درج مطلب: 1 آذر 1395ش.
*
*
* «تاثیر نگهداری حیوانات خانگی بر زندگی انسان»،  وب‌سایت گلدون، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*«تاثیر نگهداری حیوانات خانگی بر زندگی انسان»،  وب‌سایت گلدون، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*
*
* «تاثیرات حیوانات خانگی بر روی روابط زناشویی»،  وب‌سایت آخرین خبر، تاریخ درج مطلب: 16 مهر 1401ش.
*«تاثیرات حیوانات خانگی بر روی روابط زناشویی»،  وب‌سایت آخرین خبر، تاریخ درج مطلب: 16 مهر 1401ش.
*
*
* آتش‌افروز، محرم، «تک فرزندی و همزیستی با حیوانات نشانه چیست؟»،  خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 14 اسفند 1397ش.
*آتش‌افروز، محرم، «تک فرزندی و همزیستی با حیوانات نشانه چیست؟»،  خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 14 اسفند 1397ش.
*
*
* نظری‌زاده، سمیه، «تنهایی‌هایی که با حیوانات پر می‌شوند/ خسارات جبران‌ناپذیر یک همزیستی به‌ظاهر مسالمت‌آمیز»،  خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 21 دی 1403ش.
*نظری‌زاده، سمیه، «تنهایی‌هایی که با حیوانات پر می‌شوند/ خسارات جبران‌ناپذیر یک همزیستی به‌ظاهر مسالمت‌آمیز»،  خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 21 دی 1403ش.
*
*
* «چرا برخی به نگهداری از حیوان خانگی روی می‌آورند؟»،  خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 6 تیر 1401ش.
*«چرا برخی به نگهداری از حیوان خانگی روی می‌آورند؟»،  خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 6 تیر 1401ش.
*
*
* «چرا برخی خانواده‌های ایرانی تمایل به نگهداری سگ یا گربه دارند؟»،  خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 12 آبان 1398ش.
*«چرا برخی خانواده‌های ایرانی تمایل به نگهداری سگ یا گربه دارند؟»،  خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: 12 آبان 1398ش.
*
*
* «چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: 21 آبان 1396ش.
*«چه کسانی سگ و گربه نگه می‌دارند؟»،  خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: 21 آبان 1396ش.
*
*
* خانی، جوانه، «آشنایی با تاریخچۀ شگفت‌انگیز گربه»،  وب‌سایت مجلۀ دنیای حیوانات، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*خانی، جوانه، «آشنایی با تاریخچۀ شگفت‌انگیز گربه»،  وب‌سایت مجلۀ دنیای حیوانات، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*
*
* «درک شخصیت افراد بر اساس حیوان خانگی‌شان»،  وب‌سایت پینادو، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*«درک شخصیت افراد بر اساس حیوان خانگی‌شان»،  وب‌سایت پینادو، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*
*
* «رابطۀ جنسی با حیوانات»،  وب‌سایت فیلیا، تاریخ بازدید: 25 اسفند 1403ش.
*«رابطۀ جنسی با حیوانات»،  وب‌سایت فیلیا، تاریخ بازدید: 25 اسفند 1403ش.
*
*
* «روانشناسی صاحبان سگ، گربه و حیوانات خانگی»،  وب‌سایت قدرت نامحدود، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*«روانشناسی صاحبان سگ، گربه و حیوانات خانگی»،  وب‌سایت قدرت نامحدود، تاریخ بازدید: 25 دی 1403ش.
*
*
* «کارشناسان دربارۀ خطر احتمالی ابتلا به اسکیزوفرنی برای صاحبان گربه هشدار می‌دهند»،  وب‌سایت داروتامین، تاریخ درج مطلب: 24 آذر 1402ش.
*«کارشناسان دربارۀ خطر احتمالی ابتلا به اسکیزوفرنی برای صاحبان گربه هشدار می‌دهند»،  وب‌سایت داروتامین، تاریخ درج مطلب: 24 آذر 1402ش.
*
*
* «گربه‌ها باعث ناباروری می‌شوند؟»،  وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 19 آذر 1400ش.
*«گربه‌ها باعث ناباروری می‌شوند؟»،  وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 19 آذر 1400ش.
*
*
* «گربه‌های خانگی می‌توانند برای قدرت جنسی آقایان خطرساز شوند»،  وب‌سایت اسپوتنیک ایران، تاریخ درج مطلب: 25 دی 1403ش.
*«گربه‌های خانگی می‌توانند برای قدرت جنسی آقایان خطرساز شوند»،  وب‌سایت اسپوتنیک ایران، تاریخ درج مطلب: 25 دی 1403ش.
*
*
* «نگهداری گربه در خانه/ مزایا، معایب و هزینه»،  وب‌سایت گهواره، تاریخ بازدید: 20 دی 1403ش.
*«نگهداری گربه در خانه/ مزایا، معایب و هزینه»،  وب‌سایت گهواره، تاریخ بازدید: 20 دی 1403ش.
*
*
* «نگهداری گربه در خانه چه بلایی سر مردان می‌آورد»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: 23 اردیبهشت 1401ش.
*«نگهداری گربه در خانه چه بلایی سر مردان می‌آورد»،  وب‌سایت همشهری‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: 23 اردیبهشت 1401ش.
*
*
* نوبار، تحریریه، «نگهداری گربه در آپارتمان/ مزایا، معایب و نکات»،  وب‌سایت شرکت نوبار، تاریخ درج مطلب: 3 آبان 1403ش.
*نوبار، تحریریه، «نگهداری گربه در آپارتمان/ مزایا، معایب و نکات»،  وب‌سایت شرکت نوبار، تاریخ درج مطلب: 3 آبان 1403ش.
*
*
* مرتضوی، ژینوس، «هزینۀ نگهداری گربه؛ برای نگهداری از گربه در خانه چقدر باید هزینه کنم؟»،  وب‌سایت وتوریا، تاریخ بازدید: 20 دی 1403ش.
*مرتضوی، ژینوس، «هزینۀ نگهداری گربه؛ برای نگهداری از گربه در خانه چقدر باید هزینه کنم؟»،  وب‌سایت وتوریا، تاریخ بازدید: 20 دی 1403ش.
*
*
* «یک روانشناس: نگهداری از حیوانات خانگی نوعی حیوان‌آزاری است!»،  پایگاه خیری تحلیلی حکیم مهر، تاریخ درج مطلب: 28 مهر 1397ش.
*«یک روانشناس: نگهداری از حیوانات خانگی نوعی حیوان‌آزاری است!»،  پایگاه خیری تحلیلی حکیم مهر، تاریخ درج مطلب: 28 مهر 1397ش.
*
*
* “Cats”. CDC website، Date of visit: 15 Jan 2025.
*“Cats”. CDC website، Date of visit: 15 Jan 2025.
*
*
* “How to keep an indoor cat happy”، cats protection website، Date of visit: 14 Jan 2025.
*“How to keep an indoor cat happy”، cats protection website، Date of visit: 14 Jan 2025.
*
*
* “What research says about cats: they’re selfish، unfeeling، environmentally harmful creatures”، vox website، Date of visit: 15 Jan 2025.  
*“What research says about cats: they’re selfish، unfeeling، environmentally harmful creatures”، vox website، Date of visit: 15 Jan 2025.  


  [[رده: ویکی‌رز]]
  [[رده: ویکی‌رز]]