بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:
'''پیراهن رویی:''' پیراهن زنان زرتشتی، «خَمیس» نام دارد. این پیراهن بسیار گشاد بوده و آستین‌هایی راسته دارد. سر آستین‌های این پیراهن با حاشیه‌هایی تزیین شده و جلو و عقب آن دارای چاک است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref> قد این پیراهن تا پایین زانوها می‌رسد و برای دوخت آن از پارچۀ اطلس استفاده می‌شود.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1599631115-10230-12-1.pdf صادقی و دیگران، «مطالعۀ تطبیقی پوشش محلی مردم هرمزگان با زرتشتیان»، 1399ش، ص11.]</ref> از قسمت زیر سینه تا پایین این پیراهن به‌وسیلۀ تکه‌پارچه‌های عمودی باریک به‌رنگ‌های سبز و قرمز تزیین و لبۀ پایین آن نیز با نواهایی حاشیه‌دوزی شده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref>
'''پیراهن رویی:''' پیراهن زنان زرتشتی، «خَمیس» نام دارد. این پیراهن بسیار گشاد بوده و آستین‌هایی راسته دارد. سر آستین‌های این پیراهن با حاشیه‌هایی تزیین شده و جلو و عقب آن دارای چاک است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref> قد این پیراهن تا پایین زانوها می‌رسد و برای دوخت آن از پارچۀ اطلس استفاده می‌شود.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1599631115-10230-12-1.pdf صادقی و دیگران، «مطالعۀ تطبیقی پوشش محلی مردم هرمزگان با زرتشتیان»، 1399ش، ص11.]</ref> از قسمت زیر سینه تا پایین این پیراهن به‌وسیلۀ تکه‌پارچه‌های عمودی باریک به‌رنگ‌های سبز و قرمز تزیین و لبۀ پایین آن نیز با نواهایی حاشیه‌دوزی شده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص10.]</ref>


'''سِدره:''' پیراهنی کوتاه با آستین و یقه‌ای گرد و چاک‌دار است که زنان آن را در زیر جامه اصلی خود به تن می‌کنند. این پوشش، یکی از تن‌پوش‌های آیینی زرتشتیان است که از نُه قطعه پارچه سفید کتانی دوخته می‌شود و پوشیدن آن، پس از رسیدن نوجوانان زرتشتی به سن ۱۵ سالگی، امری الزامی است. <ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص93.</ref>
'''سِدره:''' پیراهنی کوتاه با آستین و یقه‌ای گرد و چاک‌دار است که زنان آن را در زیر جامه اصلی خود به تن می‌کنند. این [[فقه پوشش|پوشش]]، یکی از تن‌پوش‌های آیینی زرتشتیان است که از نُه قطعه پارچه سفید کتانی دوخته می‌شود و پوشیدن آن، پس از رسیدن نوجوانان زرتشتی به سن ۱۵ سالگی، امری الزامی است. <ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص93.</ref>


'''کمربند:''' کمربند زرتشتیان «کُشتی» نام دارد. این کمربند باریک و سفید بوده و از پشم گوسفند بافته شده است. این کمربند که از ۷۲ نخ بافته شده نشانۀ ۷۲ بخش یسنا است که موبد آن را دور کمر هر زرتشت می‌بندد. این کمربند نشانۀ صلح، بندگی خداوند و آماده بودن فرد برای پیروی از دستورات حق است.<ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص93.</ref> زرتشتیان معتقد هستند که بستن کشتی به کمر، انسان را از شر و بدی دور می‌کند و او را به بندگی و اطاعت از خداوند دعوت می‌کند.<ref>کیخسروی، سِدره‌پوشی، 1379ش، ص25.</ref> درگذشته زنان سالخورده کشتی را روی شانه می‌انداختند که امروزه این شیوه کمتر رواج دارد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/473871/fa مزداپور، «تداوم آداب کهن در رسم‌های معاصر زرتشتیان در ایران»، 1383ش، ص164 و 165.]</ref>
'''کمربند:''' کمربند زرتشتیان «کُشتی» نام دارد. این کمربند باریک و سفید بوده و از پشم گوسفند بافته شده است. این کمربند که از ۷۲ نخ بافته شده نشانۀ ۷۲ بخش یسنا است که موبد آن را دور کمر هر زرتشت می‌بندد. این کمربند نشانۀ صلح، بندگی خداوند و آماده بودن فرد برای پیروی از دستورات حق است.<ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص93.</ref> زرتشتیان معتقد هستند که بستن کشتی به کمر، انسان را از شر و بدی دور می‌کند و او را به بندگی و اطاعت از خداوند دعوت می‌کند.<ref>کیخسروی، سِدره‌پوشی، 1379ش، ص25.</ref> درگذشته زنان سالخورده کشتی را روی شانه می‌انداختند که امروزه این شیوه کمتر رواج دارد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/473871/fa مزداپور، «تداوم آداب کهن در رسم‌های معاصر زرتشتیان در ایران»، 1383ش، ص164 و 165.]</ref>
خط ۵۳: خط ۵۳:
==لباس عروس زرتشتی==
==لباس عروس زرتشتی==


در گذشته، عروس زرتشتی لباسی به‌رنگ سبز بر تن می‌کرد و صورت خود را با تور یا پارچه‌ای ابریشمی به رنگ سبز می‌پوشاند.<ref>نیکنام، آیین‌ها و مراسم سنتی زرتشتیان ایران، 1392ش، ص7.</ref> امروزه، لباس عروس در میان زرتشتیان سفیدرنگ است و همراه با آن، مکنایی سبزرنگ بر سر گذاشته می‌شود. <ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص11.]</ref>
در گذشته، عروس زرتشتی لباسی به‌رنگ سبز بر تن می‌کرد و صورت خود را با تور یا پارچه‌ای ابریشمی به رنگ سبز می‌پوشاند.<ref>نیکنام، آیین‌ها و مراسم سنتی زرتشتیان ایران، 1392ش، ص7.</ref> امروزه، [[لباس عروس اقوام ایرانی|لباس عروس]] در میان زرتشتیان سفیدرنگ است و همراه با آن، مکنایی سبزرنگ بر سر گذاشته می‌شود. <ref>[https://www.sid.ir/paper/1061517/fa محمدی و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پوشش روزمره و آیینی زنان در میان اقلیت‌های مذهبی (مورد مطالعه: زرتشتیان و مندائیان)»، 1401ش، ص11.]</ref>


==لباس زنان زرتشتی در مراسم ترحیم==
==لباس زنان زرتشتی در مراسم ترحیم==
خط ۷۳: خط ۷۳:
==پوشاک مبتنی بر زیست عفیفانه==
==پوشاک مبتنی بر زیست عفیفانه==


با اینکه در سال‌های اخیر تفاوت‌های فرهنگی و آداب زندگی زرتشتیان با سایر ایرانیان کمتر شده است، آنان هنوز بسیاری از سنت‌ها و ویژگی‌های قومی خود را حفظ کرده‌اند. آموزه‌های زرتشت که بر اهمیت عفت و پاکدامنی زنان و مردان تأکید دارد، تأثیری عمیق بر نوع پوشش زرتشتیان گذاشته و این پوشش نمادی از پایبندی آن‌ها به این ارزش‌های اخلاقی به‌شمار می‌رود.<ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص81 و 82.</ref>  
با اینکه در سال‌های اخیر تفاوت‌های فرهنگی و آداب زندگی زرتشتیان با سایر ایرانیان کمتر شده است، آنان هنوز بسیاری از سنت‌ها و ویژگی‌های قومی خود را حفظ کرده‌اند. آموزه‌های زرتشت که بر اهمیت [[عفاف|عفت]] و پاکدامنی زنان و مردان تأکید دارد، تأثیری عمیق بر نوع پوشش زرتشتیان گذاشته و این پوشش نمادی از پایبندی آن‌ها به این ارزش‌های اخلاقی به‌شمار می‌رود.<ref>آشتیانی، حجاب در ادیان الهی، 1373ش، ص81 و 82.</ref>  


==ثبت میراث زرتشتی؛ پاسداشت آیین‌ها و سنت‌های دیرینه==
==ثبت میراث زرتشتی؛ پاسداشت آیین‌ها و سنت‌های دیرینه==
خط ۸۱: خط ۸۱:
==احیای پوشاک سنتی برای توسعۀ گردشگری و فرهنگ==
==احیای پوشاک سنتی برای توسعۀ گردشگری و فرهنگ==


احیای پوشاک سنتی، به ویژه لباس‌های یزدی و زرتشتی، به توسعه‌ گردشگری مد در ایران کمک می‌کند و تاثیرات مثبت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی به همراه دارد. در این راستا، مدیران حوزۀ گردشگری پیشنهادهایی را به شرح زیر ارائه کرده‌اند:
احیای پوشاک سنتی، به ویژه لباس‌های یزدی و زرتشتی، به توسعه‌ گردشگری [[مد پایدار|مد]] در ایران کمک می‌کند و تاثیرات مثبت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی به همراه دارد. در این راستا، مدیران حوزۀ گردشگری پیشنهادهایی را به شرح زیر ارائه کرده‌اند:


*برگزاری نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی برای فروش لباس‌های سنتی به‌عنوان سوغات به گردشگران.
*برگزاری نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی برای فروش لباس‌های سنتی به‌عنوان سوغات به گردشگران.