گیپور

گیپور؛ پارچۀ توری با گل‌های برجسته.

گیپور نوعی پارچۀ ظریف دارای بافت توری است و در صنعت مد و لباس بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیشترین کاربرد این نوع پارچه، دوخت لباس مجلسی است.

واژه‌شناسی

این واژه ریشه‌ای فرانسوی دارد. گیپور پارچه‌ای توری زبر و پر از نقش‌های گل و بوتة برجسته است.

تاریخچه

اولین پارچۀ گیپور در کشور فرانسه تولید شده‌ است. کشور انگلستان باعث گسترش و شهرت این پارچه در صنعت نساجی شده ‌است. برخی معتقدند گیپوربافی نوعی توربافی با نخ پنبه‌ای است که از قرون وسطا رواج یافته است.

جنس پارچۀ گیپور

پارچه‌های گیپور از الیاف ابریشم مصنوعی، پنبه و نخ ریون تولید می‌شوند و بیشتر آن‌ها نیاز به آستر دارند. جنس این نوع پارچه اغلب از کتان، ویسکوز (فیبر مصنوعی از خمیر چوب)، لورکس (الیاف مصنوعی برای درخشش) و لاکرا (الیاف مصنوعی با خاصیت کششی) تشکیل شده است.

نحوه تشخیص پارچۀ گیپور

با توجه به حفره‌ها و فضای خالی زیادی که در بافت پارچه وجود دارد با یک‌بار دیدن این پارچه قدرت تشخیص بیشتر می‌شود.

مزایا و ویژگی‌های پارچۀ گیپور

برخی از ویژگی‌های بارز این پارچه عبارت‌اند از:

1. خنک نگه‌داشتن بدن و خروج گرما و رطوبت بدن؛
2. دوام نسبتاً بالای پارچه؛
3. قابلیت تغییر طرح و رنگ پارچه متناسب با مد روز؛
4. قابل استفاده در تمامی فصول (اما بیشترین استقبال در فصل تابستان و بهار است.)
5. قیمت مناسب آن برای لباس مجلسی و عروسی؛
6. حفظ شکل؛
7. وزن سبک؛
8. مراقبت آسان؛
9. ضخامت بالا؛
10. تنوع رنگی؛
11. زیبایی؛
12. خاصیت توری آن به‌طوری که با طرح‌های مختلف سه بُعدی به ‌نظر می‌رسد.

معایب پارچۀ گیپور

ساختار پارچۀ گیپور به‌صورتی است که بعد از طیِ زمان طولانی پاره و سفت شده و زیبایی و استحکام خود را از دست می‌دهد.

کاربرد پارچۀ گیپور

برخی از کاربرد‌های پارچۀ گیپور عبارت‌اند از:

1. لباس مجلسی؛
2. بلوز اداری؛
3. لباس زیر زنانه؛
4. لباس‌های کوکتل؛
5. بلوز و دامن؛
6. دستکش؛
7. روسری و شال؛
8. پرده؛
9. مچ‌بند؛
10. تزیین بالش و روتختی.

انواع پارچۀ گیپور

انواع مختلف پارچه گیپور عبارت‌اند از:

1. گیپور ساده؛
2. گیپور مجلسی؛
3. گیپور مروارید‌دوزی و پرس‌شده؛
4. گیپور نگین‌دار؛
5. گیپور کلاسیک (پارچه‌ای باز و بدون مواد افزودنی)،
6. گیپور چرمی (پارچه‌ای متراکم و بادوام)؛
7. گیپور کششی (پارچۀ کششی با افزودن الیاف مصنوعی)؛
8. گیپور فلزی (پارچه‌ای متراکم با درخشش فلزی)؛
9. گیپور بافتنی (کششی و کشسان)؛
10. گیپور گرید (با درصد کمی از گلدوزی)؛
11. گیپور لوکس (با زرق‌و‌برق).
12. گیپور آستر‌دار؛
13. پیگور ساتن؛
14. گیپور چند رنگ.

پارچۀ گیپور متناسب با تیپ و فرم بدن

پارچۀ گیپور به‌دلیل بافت انعطاف‌پذیر و طرح‌های مختلفی که دارد برای فرم‌های مختلف بدنی مناسب است که شامل موارد زیر است:

1. اندام درشت: برای این فرم بدنی بهتر است از طرح گیپور بلند و رنگ تیره استفاده شود؛
2. قد کوتاه: استفاده از گیپور بلند با رنگ‌های مختلف به‌همراه کفش پاشنه بلند توصیه می‌شود؛
3. اندام باریک یا معمولی: بهتر است از گیپور کوتاه یا بلند با رنگ‌های متنوع استفاده شود؛

به‌طور کلی به‌دلیل تنوع بالای طرح و رنگ محدودیتی در انتخاب پارچه برای افراد مختلف نیست.

نحوۀ نگهداری، شست‌وشو و اتوکشی

برخی از مواردی که سبب حفظ و نگهداری بهتر پارچه گیپور می‌شود عبارت‌اند از:

1. دما زیاد نباشد؛
2. استفاده از شوینده‌های ملایم؛
3. پشت‌و‌رو‌کردن لباس هنگام شستن؛
4. پرهیز از چنگ‌زدن لباس؛
5. استفاده از اتو بخار به‌جای اتو.

تفاوت و شباهت پارچۀ گیپور با دانتل

پارچۀ گیپور و دانتل دو پارچه با ساختار شبیه‌ به‌هم هستند که تفاوت‌های قابل توجهی با یکدیگر دارند. برخی از تفاوت‌های این دو پارچه عبارت‌اند از:

1. تفاوت اصلی این دو پارچه در زمینه‎‌های بین تورها است. گیپور طرح‌دار و فاصلۀ بین بافت‌ها بیشتر از دانتل است. گیپور نوعی پارچۀ دانتل است که تور و پس‌زمینه ندارد؛
2. دانتل به‌دلیل بافت ابریشمی گران‌تر از گیپور است؛
3. گیپور نسبت به دانتل ضخامت بهتری دارد؛
4. هر دو پارچه می‌توانند به‌عنوان پارچۀ تزئینی یا پارچۀ اصلی لباس استفاده شوند؛
5. پارچۀ دانتل دوختی متراکم‌تر دارد و از پارچۀ گیپور سنگین‌تر است؛
6. علاوه بر تفاوت‌های متعددی که میان پارچۀ گیپور و دانتل وجود دارد؛ اما نقطۀ اشتراک این دو پارچه، بافت ظریف و حساس آن است.

منابع

• «آشنایی با پارچۀ گیپور»، وب‌سایت رادمرد، تاریخ بازدید: 21 بهمن 1401ش.
• «تفاوت پارچۀ دانتل و پارچۀ گیپور»، وب‌سایت مجله پارچه‌نگار، تاریخ بازدید: 21 بهمن 1401ش.
• معین، محمد، فرهنگ معین، وب‌سایت آبادیس، تاریخ بازدید: 21 بهمن 1401ش.
• «پارچۀ گیپور»، وب‌سایت شرکت خوشرنگ، تاریخ بازدید: 21 بهمن 1401ش.