رابطه جنسی پیش از ازدواج

از ویکی‌رز
نسخهٔ تاریخ ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۴۲ توسط فاطمه مصباح مقدم (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

رابطه جنسی پیش از ازدواج؛ عمل جنسی بدون تعهد با جنس مخالف قبل از ازدواج.

رابطة جنسی پیش از ازدواج رابطه‌ای بدون تعهد و چارچوب قانونی است که برای پاسخ‌گویی به غریزة جنسی انجام می‌شود. مهم‌ترین پیامد این رابطه بی‌میل‌شدن افراد نسبت به ازدواج و فروپاشی کانون خانواده است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد داشتن رابطة جنسی قبل از ازدواج بر کیفیت روابط زناشویی تأثیر منفی دارد. در اسلام رابطة جنسی پیش از ازدواج ممنوع است و تنها راه شرعی و قانونی برای پاسخ‌گویی به نیاز جنسی ازدواج معرفی ‌شده است و افراد قبل از ازدواج به خویشتن‌داری و حفظ عفت خود دعوت شده‌اند.

وجه تمایز رابطه جنسی قبل و بعد از ازدواج

در رابطة جنسی قبل از ازدواج، تعهد و الزام خاصی وجود ندارد[۱] و تمرکز بیشتر روی ارضای کنجکاوی، برآورده‌کردن خواسته‌های شخصی، برطرف کردن غریزة جنسی و نشان‌دادن قدرت برای جذب جنس مخالف است؛ اما رابطة جنسی بعد از ازدواج در راستای اهداف زندگی مشترک و مبتنی بر تعهد الزام‌آور (عقد) بین دو نفر است[۲] و صرف رضایت طرفین تأمین کنندۀ تعهد نیست.[۳]

دلایل ایجاد رابطه جنسی قبل از ازدواج

ازجمله دلایل تمایل افراد به برقراری رابطۀ جنسی پیش از ازدواج می‌توان به کشش جنسی بین دختر و پسر به‌دلیل غریزة جنسی، مجبورکردن طرف مقابل به ازدواج با خود، عادت‌کردن به این نوع روابط، دوستان و تأثیر رسانه‌ها اشاره کرد.[۴] همچنین افزایش سن ازدواج و بالارفتن هزینه‌های آن نیز باعث افزایش رابطة جنسی قبل از ازدواج شده ‌است.[۵] در خانم‌ها با برقراری رابطه جنسی، هورمونی به نام اکسی‌توسین ترشح می‌شود که ممکن است باعث ایجاد وابستگی شدید نسبت به مرد شود؛ اما در آقایان معمولاً نتیجه عکس دارد و بعد از رابطة جنسی تمایل کم‌تری به ازدواج نشان می‌دهند؛ زیرا یکی از عوامل مهمی که آقایان را ترغیب به ازدواج می‎‌کند برقراری رابطة جنسی است.[۶]

رابطه جنسی در دوران آشنایی

در دوران آشنایی، برقراری رابطة جنسی مانع شناخت دو نفر نسبت به یکدیگر، سرد شدن پسر برای ازدواج، از بین رفتن شور و هیجان برای تشکیل خانواده، امکان بارداری ناخواسته و ابتلا به انواع بیماری‌های مقاربتی می‌شود.[۷] روانشناسان توصیه می‌کنند رابطۀ جنسی حتی در دوران عقد نیز انجام نشود و دو نفر برای رسیدن به شناخت بیشتر صبر کنند؛ زیرا دوران نامزدی و عقد دورة تلاش برای شناخت بیشتر است نه رفع نیاز جنسی. برقراری رابطة جنسی در هر دوره‌ای قبل از ازدواج چه در دوران آشنایی و چه نامزدی، باعث می‌شود فرد به جای دقت در اخلاق و روحیة همسر آینده خود، تلاش خود را صرف جلب رضایت طرف مقابل و کسب مهارت در رابطة جنسی کند که این موضوع باعث کم‌شدن توجه فرد نسبت به شناخت اخلاق طرف مقابل خواهد شد.[۸]

رابطه پیش از ازدواج در غرب

پژوهش‌ها در غرب نشان می‌دهد که چهار مرحله برای روابط قبل از ازدواج وجود دارد. مرحلة اول تعهد نسبت به حد و مرزهای اخلاقی- مذهبی است. تا ابتدای قرن بیستم، روابط با جنس مخالف در چارچوب ازدواج و بر اساس فرهنگ و سنت شکل می‌گرفت. دختر و پسر برای ازدواج، چند جلسه صحبت می‌کردند و والدین در ازدواج آنها نقشی مهم داشتند. در سال 1969م بیش از 75 درصد آمریکاییان رابطه پیش از ازدواج را زشت و بد می‌دانستند.

از سال 1970م الگوهای رابطه زن و مرد تغییر کرد. در دهة 1980م تنها 33 درصد از مردم آمریکا به زشتی و بد بودن رابطة جنسی پیش از ازدواج معتقد بودند. با گذر زمان، روابط پیش از ازدواج در فرهنگ غرب زشتی و بد بودن خود را از دست داد و قابل قبول و طبیعی قلمداد شد.[۹] افزایش و رشد رابطة جنسی پیش از ازدواج ثمرة انقلاب جنسی در اواخر دهة 1960م در جوامع غربی بوده است.[۱۰] در روابط عاشقانه پیش از ازدواج، افراد درگیر احساسات می‌شوند و رفتن به سمت رابطة جنسی به‌ویژه برای دختران، می‌تواند به‌عنوان راهی برای پیدا‌کردن عشق باشد، این موضوع می‌تواند به یک چرخه مخرب تبدیل شده و آسیب‌های گوناگون در پی داشته باشد. روابط پیش از ازدواج در غرب باعث انواع آسیب‌های جسمی، روانی، خانوادگی و اجتماعی در افراد شد.

با مشاهدة آسیب‌های گوناگون این روابط در غرب، مرحلة سوم روابط در غرب شکل گرفت و برنامة آموزش روابط ایمن قبل از ازدواج در دستور کار قرار گرفت که بر اساس این برنامه، آموزش روابط جنسی سالم بیش از سه دهه در ایالات متحده به‌کار گرفته شد و در بیشتر مدارس سراسر کشور آموزش داده شد؛ اما با این وجود، تعدادی از بیماری‌های مقاربتی به‌شدت زیاد شد. اگرچه آموزش راه‎‌های رابطه جنسی سالم تا حدی برای مراقبت‌های بهداشتی مفید بود؛ اما نتوانست آسیب‌های روانشناختی، خانوادگی و اجتماعی روابط پیش از ازدواج را از بین ببرد.

در مرحلة چهارم، برنامة جدیدی با عنوان خویشتن‌داری جنسی تا زمان ازدواج مطرح شد و خویشتن‌داری جنسی تنها روش پیشگیری صد درصد مطمئن معرفی شد. با ارائة این برنامه، خانواده‌های ایالات متحده از آن استقبال زیادی کردند. نتایج شانزده پژوهش از 21 پژوهش انجام شده بر اثربخشی آموزش خویشتن‌داری جنسی تا قبل از ازدواج، نشان می‌دهد آثار مطلوبی مانند تأخیر در شروع روابط جنسی و کاهش میزان فعالیت جنسی زودرس را به دنبال داشته ‌است.[۱۱]

تفاوت دیدگاه اسلام و غرب در مورد رابطه جنسی

اگرچه غربی‌ها فوایدی مثل آشنایی بیشتر افراد با یکدیگر را برای رابطة جنسی قبل از ازدواج مطرح می‌کنند؛ اما تحقیقات مختلفی که در خود کشورهای غربی انجام شده است نشان می‌دهد که چنین روابطی موجب از بین رفتن بنیان خانواده‌ها خواهد شد و بهترین راه برای این امر تسهیل روند ازدواج جوانان است.[۱۲] در جوامع غربی که آزادی جنسی بیشتر است بیماری‌های روانی نیز زیادتر است؛ چون آزادی‌های اخلاقی و جنسی و تحریکات فراوان جنسی موجود است و تقاضای نامحدود نیز انجام نشدنی است، در نتیجه باعث ایجاد انواع بیماری‌ها و اختلالات روانی و حس محرومیت در افراد می‌شود. غریزه جنسی نیازی است که انسان هرگز از آن سیر نمی‌شود. از این رو، اسلام روابط جنسی را به حریم خانواده محدود کرده ‌است تا پیوند بین زن و شوهر مستحکم‌تر شود؛ اما در سیستم‌های غربی که چارچوبی برای روابط وجود ندارد، همسر قانونی یک مرد از لحاظ روانی مزاحم و در حکم یک زندانبان محسوب می‌شود که مانع روابط آزاد مرد است و اساس روابط خانوادگی بر پایه دشمنی و نفرت بنیان گذاشته می‌شود. علاوه براین در سیستم مبتنی بر روابط آزاد و بدون چارچوب، مردان تا جایی که ممکن است از ازدواج و تشکیل خانواده سرباز می‌زنند و زمانی هم که تشکیل خانواده دهند عشق و محبت عمیق بین زن و مرد وجود نخواهد داشت و همدیگر را مانع آزادی خود می‎‌بینند.[۱۳]

نگاه اسلام به رابطه جنسی پیش از ازدواج

در دین اسلام، رابطة جنسی قبل از ازدواج ممنوع شده است و ازدواج تنها راه شرعی و مناسب برای پاسخ‌گویی به نیاز جنسی معرفی شده است و محدودشدن ارتباط جنسی به محیط خانواده و در چارچوب ازدواج برای کنترل این غریزه است.[۱۴] اسلام برای جلوگیری از سرکشی این غریزه زن و مرد را بر اساس آیة 33 سوره نور به خویشتن‌داری قبل از ازدواج موظف کرده است.[۱۵]

خویشتن‌داری قبل از ازدواج

پژوهش‌ها نشان می‌دهد مجموعه‌ای از عوامل مانند ویژگی‌های ‌شخصیتی کارآمد، دین و معنویت، سلامت فردی و روابط اجتماعی و آموزش در خویشتن‌داری جنسی افراد مؤثر است.[۱۶]

تفاوت خویشتن‌داری جنسی در غرب و اسلام

امروزه در کشور‌های غربی، برنامه‌های آموزش جنسی به دو دسته تقسیم می‌شوند: برنامه‌های خویشتن‌داری جنسی تا زمان ازدواج و برنامه‌های آموزش جامع جنسی که علاوه بر آموزش خویشتن‌داری، روابط جنسی ایمن نیز در آن آموزش داده می‌شود، برنامۀ جامع جنسی به‌همراه آموزش روش‌های پیشگیری از بارداری، عامل ترغیب‌کننده برای نوجوانان است که به سمت رفتارهای جنسی بروند و باعث شکل‌گیری این تصور در نوجوانان می‌شود که می‌توانند از خطرات و آسیب‌ها دور بمانند؛ اما آسیب‌های خانوادگی، روانی، اجتماعی و معنوی در روابط آزاد با این برنامه کاهش پیدا نمی‌کند.[۱۷]

راهکار اسلام برای مدیریت رفتارهای جنسی، گسترش فرهنگ ازدواج و توصیه به خویشتن‌داری جنسی قبل از ازدواج است. مفهوم خویشتن‌داری جنسی همان عفت است و قرآن عفت‌ورزی تا زمان ازدواج را بهترین راهکار برای جوانان معرفی می‌کند که در آیة 33 سورة نور به آن اشاره شده است. شیوه خوشتن‌داری در غرب با حفظ عفت از نگاه اسلام متفاوت است. برنامۀ جامع جنسی در غرب مبتنی بر خویشتن‌داری جنسی است؛ اما آموزش شیوه‌های پیشگیری از بارداری باعث ترویج فرهنگ آزادی جنسی و ایجاد ناهنجاری‌های جنسی می‌شود. همچنین بعضی مدل‌های خویشتن‌داری جنسی تا زمان ازدواج «عشق بدون رابطة جنسی» را ترویج می‌کنند و فقط رابطه جنسی را ممنوع می‌کنند، درحالی که نمی‌توان مقدمات ورود به رابطۀ جنسی را آزاد گذاشت و انتظار عفت‌ورزی از جوانان را داشت. نداشتن راهکارهای مؤثر برای خویشتن‌داری جنسی و تأمین مجاز نیاز جنسی از دیگر نقص‌های این برنامه است که در دیدگاه اسلامی رعایت شده است.[۱۸]

الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران

الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران را می‌توان به پنج دسته تقسیم کرد:

-روابط آزاد (الگوهای روسپی‌گری): روابط آزاد نوعی رابطة غیرعاشقانه است که افراد به روابط جنسی در قبال پرداخت یا دریافت پول اقدام می‌کنند.

-روابط دوستی میان ‌دختر - ‌پسر: در این نوع روابط افراد به‌دنبال صمیمیت با جنس مخالف هستند و مانند روابط آزاد اعتقاد زیادی به محدودیت‌های دینی در برقراری رابطه‌هایشان ندارند؛ اما بر خلاف الگوی روابط آزاد، با هر دختر یا زنی رابطه برقرار نمی‌کنند و به‌دنبال دخترانی هم‌سن و سال خود و با روحیات نزدیک به خود هستند تا بتوانند با آن‌ها، علاوه بر رابطة جنسی، رابطة عاطفی نیز برقرار کنند.

-روابط هم‌خانگی: الگوی روابط هم‌خانگی، همة ویژگی‌های روابط دوستی میان ‌دختر- پسر را دارد با این تفاوت که این افراد با یکدیگر زیر یک سقف زندگی می‌کنند و زندگی اقتصادی مشترکی دارند. روابط هم‌خانگی رقیب جدی نهاد ازدواج است.

-روابط ضد عاشقانه (الگوهای فریب): روابط ضد عاشقانه ظاهری عاشقانه، اما محتوایی همراه با فریب دارند و عشق در این نوع رابطه ابزاری برای برطرف کردن شهوت است. این نوع رابطه راهی برای تنوع بیشتر در رابطه‌های جنسی محسوب می‌شود و در ظاهر صورتی عاشقانه دارد؛ اما در اصل برای فریب افراد است.[۱۹]

-روابط مبتنی بر عشق سیال: عشق سیال نتیجۀ رویکردهای پسامدرن در غرب و دوران مدرنتینۀ متأخر است. این الگوی جدید از رابطه‌، چارچوب‌های سخت‌گیرانه رابطة عاشقانه را ندارد. عشق سیال رابطه‌ای دوستانه است. افراد در این نوع رابطه از صمیمیت و عشق دوری می‌کنند و به‌دنبال دوستی هستند؛ اما فریب نیز وجود ندارد.[۲۰]

رضایت زناشویی در زنان با توجه به روابط قبل از ازدواج

پژوهش‌ها حاکی از این است که داشتن رابطة جنسی قبل از ازدواج در زنان، چه با همسر آینده و چه با فردی دیگر، می‌تواند یکی از دلایل کاهش رضایت زناشویی باشد. افرادی که رابطة جنسی قبل از ازدواج را تجربه کردند، کم‌ترین رضایت زناشویی را بعد از ازدواج داشتند. حتی در جوامع غربی نیز پژوهش‌های بسیاری نشان داده‌ است که داشتن رابطة جنسی قبل از ازدواج بر کیفیت روابط زناشویی تأثیر منفی دارد.[۲۱]

پیامد‌های رابطه جنسی قبل از ازدواج

پیامدهای رابطۀ جنسی پیش از ازدواج را می‌توان در حوزه‌های مختلف بررسی کرد:

جسمی: روابط جنسی پیش از ازدواج مستلزم کم‌رنگ شدن مسئلة باکرگی به‌عنوان هنجاری ارزشمند است که باعث بروز مشکل در ازدواج فرد در آینده می‌شود.[۲۲] بیماری‌های جنسی و بارداری ناخواسته نیز از دیگر پیامدهای جسمی این نوع روابط است.[۲۳]

روانشناختی: این نوع رابطه موجب افسردگی، اضطراب، احساس گناه، آسیب‌های شخصیتی، سوء ظن و بی‌اعتمادی، ضعف تحصیلی، حقیرشمردن خود و احساس کم‌ارزشی، کاهش عزت و اعتمادبه‌نفس، احساس فریب و خیانت و نشخوار فکری می‌شود.

خانوادگی: رابطه جنسی قبل از ازدواج، پیوند زن و مرد را متزلزل ساخته و احتمال فروپاشی خانواده را افزایش می‌دهد. افزایش احتمال خیانت و روابط نامشروع، تعهد پایین، سردمزاجی در روابط زناشویی و کاهش رضایت زناشویی از دیگر پیامدهای منفی رابطة جنسی در زمینة خانوادگی است. از جمله تأثیرهای منفی رابطة جنسی بر کیفیت زندگی مشترک به مواردی مثل وسواس در انتخاب، بدبینی و بی‌اعتمادی، مقایسه و عدم تعادل بین زوج در اثر تفاوت تجربة جنسی را می‌توان اشاره کرد.[۲۴] زمانی که تجارب روابط جنسی در بین افراد زیاد باشد، مقایسه هم بیشتر می‌شود و ویژگی‌های همسر مانند جذابیت جسمی، جذابیت ظاهری، مهارت‌های جنسی و نحوة رابطۀ او با شریک جنسی قبلی مقایسه خواهد شد.[۲۵]

فرهنگی- اجتماعی: رابطه پیش از ازدواج پیامدهای منفی مثل افزایش نرخ طلاق، افزایش جرم و جنایت، ضعف روحیة مذهبی و کاهش اعمال عبادی، بی‌بندوباری جنسی، خشونت جنسی - عاطفی، بارداری ناخواسته، ایدز استفاده از مشروبات الکی، قتل، سقط جنین[۲۶] و تنوع‌طلبی جنسی را به دنبال دارد.[۲۷] علاوه براین، دخترانی که به رابطۀ جنسی قبل از ازدواج روی می‌آورند با عدم پذیرش بیشتری از طرف جامعه و خانواده مواجه می‌شوند و احساسات منفی بیشتری را تجربه می‌کنند و این موضوع تأثیر زیادی در روح و روان این دختران دارد.[۲۸]

روابط جنسی پیش از ازدواج، باعث کم‌شدن تمایل به ازدواج در جوانان دانشجو و ایجاد نگرش منفی در آنها نسبت به ازدواج و تشکیل خانواده و بی‌اعتمادی به جنس مخالف می‌شود. همچنین کم‌شدن تمایل به ازدواج، زمینه را برای بالارفتن میانگین سن ازدواج و مجرد ماندن همیشگی فراهم می‌کند که در درازمدت، تهدیدی برای رشد طبیعی جمعیت محسوب می‌شود و باعث تغییر اساسی در روابط زن و مرد می‌شود که برای رشد فرهنگی و تعالی آینده جامعه ایرانی مناسب نیست.[۲۹]

تولد فرزندان نامشروع

تمدن غرب باعث بالارفتن میزان تولد فرزندان نامشروع در کشورهای جهان و گسترش آزادی‌های جنسی و از بین رفتن کانون خانواده شده است. کلمبیا با 82 درصد و فرانسه با 57 درصد بالاترین میزان تولد فرزندان نامشروع را در جهان دارند. این در حالی است که در اسلام که سفارش به ازدواج شده و خانواده بسیار ارزشمند است بر اساس آمارهای بین‌المللی، تولد فرزندان نامشروع در کشورهای مسلمان صفر است.[۳۰]]

حکم فقهی برقراری رابطة جنسی

در اسلام زمانی زن و مرد می‌توانند با هم رابطة جنسی داشته باشند که خطبۀ عقد ازدواج (دائم یا موقت) با الفاظ خاص بین آن‌ها جاری شده باشد. این الفاظ از سوی خداوند به‌عنوان قانون‌گذار دارای ارزش و اعتبار بوده و خواندن این الفاظ به‌عنوان خطبۀ عقد، سبب زوجیت و محرمیت میان زن و مرد قرار داده شده است.[۳۱] تا قبل از جاری شدن خطبۀ عقد، دو نفر مثل دو فرد غریبه و نامحرم هستند و نمی‌توانند با هم رابطه جنسی داشته باشند.[۳۲]

پانویس

  1. «رابطة جنسی قبل از ازدواج از دیدگاه روانشناسی»، وب‌سایت ذهن‌آرا.
  2. «رابطة جنسی قبل از ازدواج/ آیا رابطة جنسی قبل از ازدواج درست است؟»، وب‌سایت حال.
  3. «فلسفه‌ خواندن خطبه‌ عقد چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست.
  4. «رابطة جنسی قبل از ازدواج»، وب‌سایت ذهن موفق.
  5. «رابطة جنسی قبل از ازدواج: چرا؟ چه کنیم؟ چه می‌شود؟»، وب‌سایت سیمیاروم.
  6. «رابطة قبل از ازدواج داشته باشیم یا نداشته باشیم؟»، وب‌سایت موسسۀ روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.
  7. «رابطة جنسی قبل از ازدواج»، وب‌سایت ذهن موفق.
  8. «رابطة جنسی قبل از ازدواج: چرا؟ چه کنیم؟ چه می‌شود؟»، وب‌سایت سیمیاروم.
  9. زارعی توپخانه و ترکاشوند، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تأملات اسلامی)»، 1400ش، ص125-127.
  10. آزادارمکی و دیگران، «سنخ‌شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، 1390ش، ص6.
  11. زارعی توپخانه و ترکاشوند، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تاملات اسلامی)»، 1400ش، ص125-127.
  12. «رابطة جنسی قبل از ازدواج داشته باشیم یا نه؟»، وب‌سایت کلینیک مشاوره و روانشناسی بینش نوین.
  13. «روابط جنسی قبل از ازدواج از نظر اسلام (عفاف)»، وب‌سایت دایره المعارف طهور.
  14. «روابط جنسی قبل از ازدواج از نظر اسلام (عفاف)»، وب‌سایت دایره المعارف طهور.
  15. سوره نور، آیه 33.
  16. زارعی توپخانه و ترکاشوند، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تاملات اسلامی)»، 1400ش، ص132.
  17. زارعی توپخانه و ترکاشوند، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تاملات اسلامی)»، 1400ش، ص128-138-139.
  18. زارعی توپخانه و ترکاشوند، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تاملات اسلامی)»، 1400ش، ص128-138-139.
  19. آزادارمکی و دیگران، «سنخ‌شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، 1390ش، ص24-1.
  20. میرابی و دیگران، «بررسی و شناخت الگوها و فرایندهای شکل گیری روابط جنسی پیش از ازدواج»، 1394ش، ص 90-89.
  21. میرزایی و دیگران، «مقایسه رضایت زناشویی در زنان با توجه به روابط قبل از ازدواج»، 1396ش، ص370-371.
  22. فتحی و دیگران، «پژوهش کیفی پیامدهای رابطه خارج از ازدواج دختران جوان با جنس مخالف»، 1398ش، ص3 و 17-18.
  23. «رابطة جنسی قبل از ازدواج از دیدگاه روانشناسی»، وب‌سایت ذهن‌آرا.
  24. «رابطة جنسی قبل از ازدواج: چرا؟ چه کنیم؟ چه می‌شود؟»، وب‌سایت سیمیاروم.
  25. «رابطة قبل از ازدواج داشته باشیم یا نداشته باشیم؟»، وب‌سایت موسسة روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی.
  26. زارعی توپخانه و ترکاشوند، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تاملات اسلامی)»، 1400ش، ص 132-130.
  27. «داشتن رابطة جنسی قبل از ازدواج مفید است یا مضر؟»، وب‌سایت دکترفکر.
  28. فتحی و دیگران، «پژوهش کیفی پیامدهای رابطه خارج از ازدواج دختران جوان با جنس مخالف»، 1398ش، ص3 و 17-18.
  29. قنبری برزیان و دیگران، «تأملی بر تأثیر روابط جنسی پیش از ازدواج بر گرایش به ازدواج مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان»، 1397ش، ص 33.
  30. «کلمبیا با 82 درصد و فرانسه با 55 درصد رکوردداران "فرزندان نامشروع" در جهان»، خبرگزاری تسنیم.
  31. «فلسفه‌ خواندن خطبه‌ عقد چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست.
  32. «رابطة جنسی قبل از ازدواج»، وب‌سایت پرسمان.

منابع

  • قرآن کریم.
  • آزاد ارمکی، تقی و دیگران، «سنخ‌شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، دورۀ2، شماره 2، 1390ش.
  • «داشتن رابطة جنسی قبل از ازدواج مفید است یا مضر؟»، وب‌سایت دکتر فکر، تاریخ بازدید: 20 آبان 1402ش.
  • «رابطة جنسی قبل از ازدواج از دیدگاه روانشناسی»، وب‌سایت ذهن‌آرا، تاریخ درج مطلب: 19تیر 1402ش.
  • «رابطة جنسی قبل از ازدواج داشته باشیم یا نه؟»، وب‌سایت کلینیک مشاوره و روانشناسی بینش نوین، تاریخ درج مطلب: 20 اسفند 1401ش.
  • «رابطة جنسی قبل از ازدواج / آیا رابطة جنسی قبل از ازدواج درست است؟»، وب‌سایت حال، تاریخ درج مطلب: 7 مرداد 1402ش.
  • «رابطة جنسی قبل از ازدواج: چرا؟ چه کنیم؟ چه می‌شود؟»، وب‌سایت سیمیاروم، تاریخ درج مطلب: 24 آبان 1400ش.
  • «رابطة جنسی قبل از ازدواج»، وب‌سایت پرسمان، تاریخ درج مطلب: 28 فروردین 1402ش.
  • «رابطة جنسی قبل از ازدواج»، وب‌سایت ذهن موفق، تاریخ درج مطلب: 30 اکتبر 2021م.
  • «رابطة قبل از ازدواج داشته باشیم یا نداشته باشیم؟»، وب‌سایت موسسة روانشناسی دکتر فرزاد طباطبایی، تاریخ بازدید: 20 آبان 1402ش.
  • «روابط جنسی قبل از ازدواج از نظر اسلام (عفاف)»، وب‌سایت دایره المعارف طهور، تاریخ بازدید: 24 آبان 1402ش.
  • زارعی توپخانه، محمد و ترکاشوند، جواد، «مرور سه دهه پژوهش‌های روابط پیش از ازدواج (همراه با تاملات اسلامی)»، دوفصلنامة مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، دوره 3، شماره 1(پیاپی 5)، شهریور 1400ش.
  • فتحی، منصور و دیگران، «پژوهش کیفی پیامدهای رابطه خارج از ازدواج دختران جوان با جنس مخالف»، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 18، شماره 44، 1398ش.
  • «فلسفه‌ خواندن خطبه‌ی عقد چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست، تاریخ درج مطلب: 24 آذر 1402ش.
  • قنبری برزیان و دیگران، «تأملی بر تأثیر روابط جنسی پیش از ازدواج بر گرایش به ازدواج مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان»، پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، شماره 3، مهر 1397ش.
  • «کلمبیا با 82 درصد و فرانسه با 55 درصد رکوردداران «فرزندان نامشروع» در جهان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 26 مرداد 1399ش.
  • میرابی و دیگران، «بررسی و شناخت الگوها و فرایندهای شکل‌گیری روابط جنسی پیش از ازدواج»، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، شماره 1، 1394ش.
  • میرزایی، حدیث و دیگران، «مقایسه رضایت زناشویی در زنان با توجه به روابط قبل از ازدواج»، فصلنامة خانواده پژوهی، دوره 13، شماره 3، اسفند 1396ش.