ویکیرز
ویکیرز، دانشنامه‌ای برخط با هدف تولید محتوا در حوزۀ مد و پوشش است. این حوزه، شامل پوشاک، پوشاک اقوام، پوشاک اجتماع، پوشش ادیان، آرایش و زیبایی، مد و مدلینگ، بهداشت و تندرستی، اقتصاد و صنعت، اکسسوری – جواهرآلات، آرایه‌های تزئینی، طراحی و دوخت، فقه و حقوق، سازمان‌ها و نهادها، هنر و ادبیات، آداب و رسوم، جامعه و تاریخ، بنیان‌های نظری، پویش‌ها و طرح‌ها و رسانه و فضای مجازی می‌شود. در ویکیرز از ارائه تحلیل‌ها و نظرهای شخصی و نیز نظریات جدیدِ اثبات‌نشده پرهیز می‌شود. قضاوت درباره اختلافات علمی و پژوهشی بر عهده خوانندگان است و ویکیرز در این موارد بی‌طرف است. بنای نویسندگان ویکی بر این است که از منابع دست‌اول و پذیرفته‌شدۀ علمی، استفاده کنند.
انگیزه و هدف راه‌اندازی
امروزه مردم با استفاده از فناوری‌های فضای مجازی، انواع داده‌های آگاهی‌بخش را با رسانه‌هايی تازه‌تر و در قالب‌های کوچک‌تر و در زمانی کوتاه‌تر به دست می‌آورند. حوزه مد و پوشش از حوزه‌هايی است که مردم، انواع آگاهی‌های مربوط به آن را از طریق بسترهای اینترنتی مانند شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و وب‌سایت‌ها به‌دست می‌آورند؛ اما از آن‌جا که نویسندگان یا تولیدکنندگان این محتواها، آشنایی کامل یا درستی با مفاهیم مد و پوشش ندارند، در برخی محتواها، مطالب اشتباه یا ناقص مشاهده می‌شود. ویکیرز تلاش می‌کند که آگاهی‌ها و اطلاعات سودمند و روزآمد در همه سویه‌های مد و پوشش تولید و ارائه کند. اعتبار علمی مقالات برای ویکیرز مهم است و تلاش می‌کند که روزآمدی و کارآمدی نیز در مقالات وجود داشته باشد.
تاریخچه
در تابستان 1401ش، جلسات هماهنگی نویسندگان ویکیرز برگزار شد و پس از آماده‌سازی زیرساخت‌های فنی، نخستین مقاله ویکیرز در اسفند 1401ش بارگذاری شد و از همان زمان، مشاهده وب‌سایت ویکیرز برای همگان فراهم بوده است.
ویژگی‌ها
برخی ویژگی‌های ویکیرز عبارت است از:
گسترۀ محتوایی
مد و پوشش، حوزۀ گسترده و کلانی دارد و ویکیرز تلاش می‌کند تا برای تمام محورهای این حوزۀ گسترده، محتوا تولید کند.
نظارت بر محتوا
- بر محتوای ویکیرز نظارت علمی و شکلی می‌شود. بنابراین منبعی معتبر برای معرفی مفاهیم و حوزه‌های گوناگون مد و پوشش، به شمار می‌رود.
- ویکیرز دانشنامه‌ای است که فعلاً با محدودیت فعالیت می‌کند؛ اما در افق آینده، آزادسازی را مدنظر دارد تا تمام علاقمندان بتوانند در تکمیل آن نقش ایفا کنند.
- ورود به این دانشنامه با تأیید مدیران امکان‌پذیر است. این امکان در ویکیرز به کاربران اجازه می‌دهد که با مشارکت و هم‌افزایی در نوشتن مقاله‌ها، ارزش علمی مقاله‌ها را افزایش دهند.
سیاست بی‌طرفی
- ویکیرز با حفظ سیاست بی‌طرفی در مباحث فکری، مروج مد و پوشش سازگار با فرهنگ دینی ایرانیان است.
- مقاله‌های ویکیرز، مقاله علمی پژوهشی نیستند؛ به این معنا که تحقیقات دست‌اول و منتشرنشده نیستند و در پی حل معضلات علمی بر نمی‌آیند.
- اساس ویکیرز ارائه اطلاعات بر اساس منابع موجود است از این‌رو نویسندگان نباید نظریات خود را منتشر کنند.
ویژگی‌های ویکی‌ها
- قابلیت ویرایش دائمی مقاله‌ها.
- امکان به‌روزرسانی و افزودن اطلاعات مقاله‌ها.
- وجود صفحه تاریخچه مقاله؛ در صفحه تاریخچه هر تغییری که در مقاله رخ داده، قابل مشاهده است. مراجعه‌کنندگان می‌توانند از تغییرات ایجادشده و نویسندگان مطالب آگاهی یابند.
- صفحه تغییرات اخیر؛ این صفحه آخرین تغییرات ایجادشده در همه صفحات ویکی را در معرض دید کاربران قرار می‌دهد.
- امکان بازیابی مطالب و تغییرات گذشته.
- ارتباط مدخل‌ها با یکدیگر؛ به این صورت که خواننده مقاله می‌تواند برای فهم هر یک از عبارات به‌کاررفته در متن، بدون جستجو و در همان لحظه، صفحه مربوط به آن مفهوم را باز کرده و مطالعه کند. این ویژگی باعث می‌شود مراجعه‌کننده بتواند هنگام مطالعه هر مدخل، به‌سادگی به تمام مفاهیم به‌کاررفته در آن مدخل نیز دست یابد و اطلاعات کاملی درباره موضوع موردمطالعه به‌دست بیاورد.
- استفاده از رده‌ها در انتهای مقاله؛ رده عنوانی کلی است که عنوان مقاله زیرمجموعه آن رده محسوب می‌شود. رده‌ها فهرست موضوعی ویکی هستند.
- الگوی ناوبری یا ناوباکس (Navigation templates)؛ الگوهای ناوبری الگوهایی هستند که مفاهیم مرتبط با مقاله را در جعبه‌ای افقی در پایین مقاله جمع‌آوری می‌کنند. ناوبری‌ها گاه به‌صورت جعبه عمودی در بالای مقالات کاربرد دارند. ارتباط بین عناوین مندرج در این جدول‌ها به‌صورت عرضی است؛ یعنی همه عناوین ذیل یک عنوان جامع قرار می‌گیرند.
- جعبه اطلاعات (Infobox)؛ جعبه‌هایی که در بالای مقاله قرار می‌گیرند و نقش جمع‌آوری اطلاعات مهم مقاله به‌صورت مختصر را دارند. با مراجعه به جعبه اطلاعات، می‌توان بدون مطالعه مقاله از اطلاعات اصلی مندرج در متن مقاله آگاه شد.
- صفحه بحث؛ هر صفحه و مقاله، در ویکی، یک صفحه بحث دارد. کاربران در صفحه بحث می‌توانند نظراتشان را درباره مقاله به اطلاع نویسنده یا نویسندگان و ویرایشگران مقاله برسانند. صفحه بحث، در واقع، محلی برای گفت‌وگوی صاحب‌نظران و علاقمندان به موضوع مقاله است و به غنای شکلی و محتوایی مقاله نوشته‌شده کمک می‌کند.