حسین صبوری (بحث | مشارکت‌ها) جز ←تعریف اختلال خودزشت‌انگاری: اصلاح آدرس |
حسین صبوری (بحث | مشارکت‌ها) افزودن فیش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
==تعریف اختلال خودزشت‌انگاری== | ==تعریف اختلال خودزشت‌انگاری== | ||
اختلال خودزشت‌انگاری<ref>Body Dysmorphic Disorder یا BDD</ref> نوعی اختلال روانی است که در آن فرد به‌شکلی وسواس‌گونه و افراطی، خود را دارای نقص یا ایرادی در ظاهر جسمانی خود می‌داند؛ این نقص اغلب یا وجود خارجی ندارد یا بسیار جزئی‌تر از آن است که فرد تصور می‌کند. تشخیص این اختلال زمانی مطرح می‌شود که اشتغال ذهنی فرد با این نقص‌ها، به‌حدی<ref group="دیدگاه">ـ «به» اگر قیدساز باشد، باید آن را با نیم‌فاصله نوشت: به‌عنوان، به‌صورت، به‌شکل، به‌سختی.</ref> شدید باشد که عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر جنبه‌های زندگی او را مختل کند.<ref>گنجی، «آسیب شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، 1402، ج1، ص622-623.</ref> | اختلال خودزشت‌انگاری<ref>Body Dysmorphic Disorder یا BDD</ref> نوعی اختلال روانی است که در آن فرد به‌شکلی وسواس‌گونه و افراطی، خود را دارای نقص یا ایرادی در ظاهر جسمانی خود می‌داند؛ این نقص اغلب یا وجود خارجی ندارد یا بسیار جزئی‌تر از آن است که فرد تصور می‌کند. تشخیص این اختلال زمانی مطرح می‌شود که اشتغال ذهنی فرد با این نقص‌ها، به‌حدی<ref group="دیدگاه">ـ «به» اگر قیدساز باشد، باید آن را با نیم‌فاصله نوشت: به‌عنوان، به‌صورت، به‌شکل، به‌سختی.</ref> شدید باشد که عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر جنبه‌های زندگی او را مختل کند.<ref>گنجی، «آسیب شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، 1402، ج1، ص622-623.</ref> | ||
==تشخیص اختلال خودزشت‌انگاری<ref group="دیدگاه">این بخش به بعد از تعریف اختلال خودزشت‌انگاری منتقل شود.</ref>== | |||
تشخیص اختلال خودزشت‌انگاری بر پایه مصاحبه بالینی، مشاهده رفتارهای تکراری و اشتغال ذهنی به نقص‌های ظاهری است و نیازمند ارزیابی تخصصی توسط روان‌شناس یا روان‌پزشک است.<ref>[https://salamateaval.com/body-dysmorphic-disorder/ «اختلال خود زشت پنداری چیست؟ علائم و عوارض ناشی از آن»، سلامت اول.]</ref> روان‌پزشک یا روان‌شناس با مصاحبه بالینی و بررسی الگوهای تفکر، احساسات و رفتارهای فرد درباره ظاهر و بدن، اختلال را تشخیص می‌دهد. استفاده از پرسشنامه‌ها و ابزارهای غربالگری تخصصی می‌تواند به تعیین شدت و وجود اختلال کمک کند.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص487.]</ref> اختلال خودزشت‌انگاری باوجود رایج بودن کمتر شناخته شده است که این مسئله دلایل مختلفی دارد، از آن جمله می‌توان به شرم از افشای نگرانی‌های مربوط به ظاهر خود، ناچیز شمرده شدن مشکل از جانب دیگران، عدم آشنایی با این اختلال، تشخیص اشتباه و درمان‌های زیبایی اشاره کرد.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت‌انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص163.]</ref> | |||
معیارهای تشخیصی اصلی بر اساس DSM-5 عبارتند از: | |||
A. فرد به‌طور مداوم نگران یک یا چند نقص یا عیب در ظاهر فیزیکی خود است که دیگران آن را نمی‌بینند یا بسیار جزئی می‌دانند. | |||
B. در مرحله‌ای از این اختلال، فرد در واکنش به نگرانی‌های خود درباره ظاهرش، رفتارهای تکراری داشته یا اعمال ذهنی تکراری انجام داده است. | |||
C. این اشتغال ذهنی باعث ناراحتی روانی یا اختلال قابل‌توجه در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر جنبه‌های زندگی شده است. | |||
D. اشتغال ذهنی درباره ظاهر خود، علت دیگری ندارد.<ref>گنجی، «آسیب شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، 1402، ج1، ص626-627.</ref> | |||
==نشانه‌ها و واکنش‌های روانی در اختلال خودزشت‌انگاری== | ==نشانه‌ها و واکنش‌های روانی در اختلال خودزشت‌انگاری== | ||
| خط ۲۰: | خط ۳۳: | ||
==عوامل ایجاد اختلال خودزشت‌انگاری<ref group="دیدگاه">به کمال‌گرایی هم به‌عنوان یکی از دلایل اشاره شود.</ref>== | ==عوامل ایجاد اختلال خودزشت‌انگاری<ref group="دیدگاه">به کمال‌گرایی هم به‌عنوان یکی از دلایل اشاره شود.</ref>== | ||
خودزشت‌انگاری مفهومی پیچیده است که شامل عوامل ژنتیکی و زیستی، روانشناختی، فرهنگی و اجتماعی می‌شود.<ref group="دیدگاه">در ادامه عوامل براساس همین دسته‌بندی آورده شود: عوامل زیستی، روانشناختی، زیست‌شناختی، اجتماعی و فرهنگی</ref> در این میان، عوامل اجتماعی تأثیر مستقیم و عمیقی بر عوامل روانشناختی دارند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | خودزشت‌انگاری مفهومی پیچیده است که شامل عوامل ژنتیکی و زیستی، عوامل روانشناختی، فشارهای فرهنگی و اجتماعی می‌شود.<ref group="دیدگاه">در ادامه عوامل براساس همین دسته‌بندی آورده شود: عوامل زیستی، روانشناختی، زیست‌شناختی، اجتماعی و فرهنگی</ref> در این میان، عوامل اجتماعی تأثیر مستقیم و عمیقی بر عوامل روانشناختی دارند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | ||
=== 1. عوامل ژنتیکی و زیستی === | ===1. عوامل ژنتیکی و زیستی=== | ||
عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ابتلا به اختلال خودزشت‌انگاری دارند؛ به‌طوری‌که شیوع این اختلال در بستگان درجه‌یک افراد مبتلا (حدود ۵. | عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ابتلا به اختلال خودزشت‌انگاری دارند؛ به‌طوری‌که شیوع این اختلال در بستگان درجه‌یک افراد مبتلا (حدود ۵.۸درصد<ref group="دیدگاه">عددهای همراه با درصد با رقم و بدون فاصله نوشته می‌شود: 21درصد.</ref>) بالاتر از جمعیت عمومی است و نشان‌دهنده الگوی خانوادگی آن است.<ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص183.]</ref> همچنین، شیوع این اختلال در بستگان درجه اول مبتلایان به اختلال وسواس جبری نیز بالاست و به نظر می‌رسد ارتباطی با سطح سروتونین مغز داشته باشد.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص488.]</ref> از سوی دیگر، با توجه به شروع شایع علائم در دوران نوجوانی، تغییرات هورمونی و ظاهری در این دوره ممکن است به‌عنوان عوامل محرک یا تسهیل‌کننده اختلال عمل کنند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | ||
===2. عوامل روانشناختی=== | ===2. عوامل روانشناختی=== | ||
==== تجربیات منفی دوران کودکی ==== | ====تجربیات منفی دوران کودکی==== | ||
تعاملات اجتماعی تمسخرآمیز درباره ویژگی‌های ظاهری در دوران کودکی و بلوغ می‌تواند به‌تدریج بر افکار و احساسات فرد تأثیر بگذارد. در این فرایند، شرطی‌سازی کلاسیک نقش مهمی ایفا می‌کند؛ به‌گونه‌ای که تجارب منفی مانند تمسخر به‌عنوان محرک غیرشرطی موجب واکنش‌های غیرشرطی نظیر اضطراب و شرم می‌شوند و هر چیزی که با این محرک همراه شود، به‌صورت منفی ارزیابی می‌گردد. این روندها در شکل‌گیری و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری مؤثر هستند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | تعاملات اجتماعی تمسخرآمیز درباره ویژگی‌های ظاهری در دوران کودکی و بلوغ می‌تواند به‌تدریج بر افکار و احساسات فرد تأثیر بگذارد. در این فرایند، شرطی‌سازی کلاسیک نقش مهمی ایفا می‌کند؛ به‌گونه‌ای که تجارب منفی مانند تمسخر به‌عنوان محرک غیرشرطی موجب واکنش‌های غیرشرطی نظیر اضطراب و شرم می‌شوند و هر چیزی که با این محرک همراه شود، به‌صورت منفی ارزیابی می‌گردد. این روندها در شکل‌گیری و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری مؤثر هستند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | ||
==== کاهش | ==== باورهای نادرست ==== | ||
در الگوهای شناختی رفتاری مرتبط با نگرانی درباره ظاهر و بدن، افکار و باورهای غیرواقع‌بینانه‌ای وجود دارد که منجر به تمرکز بیش از حد بر بهبود ظاهر و بهتر دیده شدن می‌شود. این الگوها تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی و رسانه‌ای شکل می‌گیرند و باعث می‌شوند فرد بر اهمیت زیاد جذابیت ظاهری تأکید کند و برای جلب توجه و تأیید دیگران، تلاش فراوانی در جهت بهبود ظاهر خود داشته باشد. چنین نگرشی می‌تواند اضطراب و نارضایتی از خود را افزایش دهد و به کاهش اعتماد به نفس منجر شود.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص162.]</ref> | |||
==== کمال‌گرایی ==== | |||
کمال‌گرایی همراه با باورهای ناسازگار درباره جذابیت ظاهری می‌تواند منجر به شکل‌گیری تصویری تحریف‌شده از خود شود، که در نهایت به نارضایتی و نگرانی از بدشکلی بدن می‌انجامد. افرادی که به اختلال خودزشت‌انگاری مبتلا هستند، معمولاً افکار کمال‌گرایانه بیشتری درباره ظاهر خود دارند و جذابیت چهره و بدن‌شان را کمتر از واقعیت ارزیابی می‌کنند.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص162]</ref> | |||
====کمبود عاطفی و عزت‌نفس پایین==== | |||
عزت نفس یکی از ساختارهای کلیدی روانشناختی در روانپزشکی است و به‌میزان توجه و حمایت خانوادگی بستگی دارد. کمبود عاطفی و کاهش عزت‌نفس می‌تواند به صورت تلاش برای افزایش جذابیت ظاهری در فرد بروز کند. افراد مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری از نظر تشخیص و تجربه هیجانات با افراد عادی تفاوتی ندارند؛ مشکل اصلی آنها در کنترل و مهار هیجانات است. این افراد به دلیل ناتوانی در بیان هیجانات، دچار هیجان‌های درونی شده و برای کاهش نگرانی‌های بیمارگونه، رفتارهای اجباری انجام می‌دهند.<ref>[https://cpap.shahed.ac.ir/article_3451.html خوشینی، اکبری و محمدخانی، «رابطه ساختاری اختالل بدریخت‌انگاری بدن با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و بی‌اعتبارسازی هیجانی ادراک شده: نقش میانجی فراشناخت، تصویر بدن و تحمل پریشانی»، 1400ش، ص102-103.]</ref> | عزت نفس یکی از ساختارهای کلیدی روانشناختی در روانپزشکی است و به‌میزان توجه و حمایت خانوادگی بستگی دارد. کمبود عاطفی و کاهش عزت‌نفس می‌تواند به صورت تلاش برای افزایش جذابیت ظاهری در فرد بروز کند. افراد مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری از نظر تشخیص و تجربه هیجانات با افراد عادی تفاوتی ندارند؛ مشکل اصلی آنها در کنترل و مهار هیجانات است. این افراد به دلیل ناتوانی در بیان هیجانات، دچار هیجان‌های درونی شده و برای کاهش نگرانی‌های بیمارگونه، رفتارهای اجباری انجام می‌دهند.<ref>[https://cpap.shahed.ac.ir/article_3451.html خوشینی، اکبری و محمدخانی، «رابطه ساختاری اختالل بدریخت‌انگاری بدن با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و بی‌اعتبارسازی هیجانی ادراک شده: نقش میانجی فراشناخت، تصویر بدن و تحمل پریشانی»، 1400ش، ص102-103.]</ref> | ||
==== فقدان اعتمادبهنفس ==== | ====فقدان اعتمادبهنفس==== | ||
شرایط خانوادگی تأثیر بسزایی در شکل‌گیری اختلال خودزشت‌انگاری در دختران دارد و اظهارنظرهای اعضای خانواده نظیر مادر درباره زیبایی یا اندام دختر می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس او شود و او را وادار سازد برای جبران این فقدان اعتماد به نفس، به دنبال کسب تأیید و پذیرش دیگران در شبکه‌هایی مانند اینستاگرام باشد.<ref group="دیدگاه">مثالی که آورده شده برای اعتماد به نفس است که غیر از عزت نفس است.</ref>.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص187.]</ref> | |||
===3. فشارهای فرهنگی و اجتماعی=== | |||
=== 3. فشارهای فرهنگی و اجتماعی === | |||
از دیدگاه روانشناسی اجتماعی، اختلال خودزشت‌انگاری ناشی از تغییرات در ارزش‌های جامعه، یادگیری مشاهده‌ای، تأثیر شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات رسانه‌ای است که بر «بدن اجتماعی» به‌جای «بدن طبیعی» تأکید می‌کند.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص488.]</ref> بر اساس مدل اجتماعی-فرهنگی این اختلال، افراد تحت‌تأثیر تبلیغات رسانه‌ای نسبت به بخش‌هایی از بدن که ازنظر فرهنگی برجسته‌تر هستند، حساسیت بیشتری نشان می‌دهند.<ref>[https://www.socialpsychology.ir/article_121838.html فرشباف دوستار و معتمدی، «رابطه اختالل خودزشت انگاری با اعتیاد اینترنتی و احساس تنهایی در میان نوجوانان دختر شهر تهران»، 1393، ص39.]</ref> | از دیدگاه روانشناسی اجتماعی، اختلال خودزشت‌انگاری ناشی از تغییرات در ارزش‌های جامعه، یادگیری مشاهده‌ای، تأثیر شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات رسانه‌ای است که بر «بدن اجتماعی» به‌جای «بدن طبیعی» تأکید می‌کند.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص488.]</ref> بر اساس مدل اجتماعی-فرهنگی این اختلال، افراد تحت‌تأثیر تبلیغات رسانه‌ای نسبت به بخش‌هایی از بدن که ازنظر فرهنگی برجسته‌تر هستند، حساسیت بیشتری نشان می‌دهند.<ref>[https://www.socialpsychology.ir/article_121838.html فرشباف دوستار و معتمدی، «رابطه اختالل خودزشت انگاری با اعتیاد اینترنتی و احساس تنهایی در میان نوجوانان دختر شهر تهران»، 1393، ص39.]</ref> | ||
==== | ==== شیء‌انگاری بدن و نگرانی در مورد ظاهر ==== | ||
بر اساس نظریه شیء‌انگاری، در جوامع توسعه‌یافته، بدن زنان و به‌طور فزاینده‌ای بدن مردان، به‌عنوان اشیایی غیرانسانی دیده می‌شود. در این جوامع، افراد به‌تدریج یاد می‌گیرند که نگاه شخص ثالث به بدن خود را درونی کنند و آن را با معیارهای ایده‌آل جامعه مقایسه و قضاوت نمایند. این خودشیءانگاری اغلب منجر به احساس نارضایتی و شرم از بدن می‌شود، زیرا بسیاری قادر به دستیابی به این معیارهای ایده‌آل نیستند. هرچند تحقیقات<ref>Fredrickson, B. L., & Roberts, T. A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly, 21(2), 173 -206</ref> در این زمینه هنوز در مراحل اولیه است، شواهد نشان می‌دهد که خودشیءانگاری با نگرانی‌های نوجوانان درباره ظاهرشان و تأثیر آن در بزرگسالی ارتباط دارد.<ref group="دیدگاه">این بند بیشتر به شی‌انگاری بدن مربوط است تا به خود مدیریت بدن!!</ref><ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص178.]</ref> | بر اساس نظریه شیء‌انگاری، در جوامع توسعه‌یافته، بدن زنان و به‌طور فزاینده‌ای بدن مردان، به‌عنوان اشیایی غیرانسانی دیده می‌شود. در این جوامع، افراد به‌تدریج یاد می‌گیرند که نگاه شخص ثالث به بدن خود را درونی کنند و آن را با معیارهای ایده‌آل جامعه مقایسه و قضاوت نمایند. این خودشیءانگاری اغلب منجر به احساس نارضایتی و شرم از بدن می‌شود، زیرا بسیاری قادر به دستیابی به این معیارهای ایده‌آل نیستند. هرچند تحقیقات<ref>Fredrickson, B. L., & Roberts, T. A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly, 21(2), 173 -206</ref> در این زمینه هنوز در مراحل اولیه است، شواهد نشان می‌دهد که خودشیءانگاری با نگرانی‌های نوجوانان درباره ظاهرشان و تأثیر آن در بزرگسالی ارتباط دارد.<ref group="دیدگاه">این بند بیشتر به شی‌انگاری بدن مربوط است تا به خود مدیریت بدن!!</ref><ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص178.]</ref> | ||
====استانداردهای زیبایی غیرواقعی | ====استانداردهای زیبایی غیرواقعی <ref group="دیدگاه">«تحریف‌های شناختی» از تیتر حذف شود</ref>==== | ||
در جوامع امروز، رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام با نمایش تصاویر ایده‌آل و فیلتر شده، استانداردهای زیبایی غیرواقعی را ترویج می‌دهند. این امر باعث می‌شود به‌ویژه نوجوانان و جوانان، خود را با این الگوها مقایسه کرده و دچار نارضایتی از ظاهر شوند. از دیدگاه شناختی-رفتاری، خودزشت‌انگاری ناشی از باورهای ناسازگارانه درباره ظاهر است که تحت تأثیر رسانه‌ها شکل می‌گیرد.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص162.]</ref> | در جوامع امروز، رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام با نمایش تصاویر ایده‌آل و فیلتر شده، استانداردهای زیبایی غیرواقعی را ترویج می‌دهند. این امر باعث می‌شود به‌ویژه نوجوانان و جوانان، خود را با این الگوها مقایسه کرده و دچار نارضایتی از ظاهر شوند. از دیدگاه شناختی-رفتاری، خودزشت‌انگاری ناشی از باورهای ناسازگارانه درباره ظاهر است که تحت تأثیر رسانه‌ها شکل می‌گیرد.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص162.]</ref> | ||
| خط ۵۰: | خط ۶۷: | ||
گروه مرجع یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌دهنده هویت، ارزش‌ها و رفتار افراد است. نسل جوان امروز دیگر خود را بر اساس هنجارهای گذشته تعریف نمی‌کند و ارزش‌ها و نگرش‌هایش در برخی زمینه‌ها تغییر یافته است. تحولات اقتصادی و اجتماعی باعث شکل‌گیری فرهنگی جهانی در میان جوانان شده است. در این میان، سلبریتی‌ها به‌عنوان گروه‌های مرجع محبوب، تأثیر زیادی بر نگرش و رفتار جوانان دارند و بسیاری تلاش می‌کنند ظاهر و سبک زندگی آنها را تقلید کنند. مشاهده مکرر تصاویر و فیلم‌های سلبریتی‌ها، فشار اجتماعی برای رسیدن به استانداردهای زیبایی را افزایش داده و جوانان را به جستجوی روش‌های مختلف برای بهبود ظاهر خود واداشته است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8713704/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B3%D9%84%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C «نقش سلبریتی‌ها و فضای مجازی در موج گرایش به جراحی‌ها و خدمات زیبایی»، باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> در این میان، زنان فعال در حوزه مدلینگ، زیبایی و آرایش نسبت به سایر حوزه‌ها محبوب‌تر بوده و نقش مهمی در شکل‌دهی نگرش پیروان خود نسبت به زیبایی و جراحی‌های زیبایی ایفا می‌کنند.<ref>[https://apsy.sbu.ac.ir/article_102856.html تمنایی، فاطمه؛ نجات، پگاه، «اثر مشاهده تصاویر خویش‌انداز زنان تأثیرگذار اینستاگرام بر نگرش و گرایش خانم‌ها به انجام جراحی‌های زیبایی با میانجیگری نارضایتی چهره‌ای»، 1402ش، 146.]</ref> | گروه مرجع یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌دهنده هویت، ارزش‌ها و رفتار افراد است. نسل جوان امروز دیگر خود را بر اساس هنجارهای گذشته تعریف نمی‌کند و ارزش‌ها و نگرش‌هایش در برخی زمینه‌ها تغییر یافته است. تحولات اقتصادی و اجتماعی باعث شکل‌گیری فرهنگی جهانی در میان جوانان شده است. در این میان، سلبریتی‌ها به‌عنوان گروه‌های مرجع محبوب، تأثیر زیادی بر نگرش و رفتار جوانان دارند و بسیاری تلاش می‌کنند ظاهر و سبک زندگی آنها را تقلید کنند. مشاهده مکرر تصاویر و فیلم‌های سلبریتی‌ها، فشار اجتماعی برای رسیدن به استانداردهای زیبایی را افزایش داده و جوانان را به جستجوی روش‌های مختلف برای بهبود ظاهر خود واداشته است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8713704/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B3%D9%84%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C «نقش سلبریتی‌ها و فضای مجازی در موج گرایش به جراحی‌ها و خدمات زیبایی»، باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> در این میان، زنان فعال در حوزه مدلینگ، زیبایی و آرایش نسبت به سایر حوزه‌ها محبوب‌تر بوده و نقش مهمی در شکل‌دهی نگرش پیروان خود نسبت به زیبایی و جراحی‌های زیبایی ایفا می‌کنند.<ref>[https://apsy.sbu.ac.ir/article_102856.html تمنایی، فاطمه؛ نجات، پگاه، «اثر مشاهده تصاویر خویش‌انداز زنان تأثیرگذار اینستاگرام بر نگرش و گرایش خانم‌ها به انجام جراحی‌های زیبایی با میانجیگری نارضایتی چهره‌ای»، 1402ش، 146.]</ref> | ||
==== | ====شاخص‌سازی‌های کاذب در دنیای مد<ref group="دیدگاه">تیتر باید علیت را برساند؛ مثلا شاید شاخص‌سازی‌های کاذب در دنیای مد گویاتر باشد.</ref>==== | ||
امروزه در حوزه مد و زیبایی، سوداگران از طریق محصولات و خدماتی مانند لوازم‌آرایش، سالن‌های زیبایی و لاغری، و جواهرات، میلیاردها دلار درآمد کسب می‌کنند. آنها دریافته‌اند که زیبایی مفهومی انعطاف‌پذیر است و با معرفی محصولات یا روش‌های جدید، می‌توانند زنان را متقاعد کنند که به آنها نیاز دارند. برای حفظ این بازار پرسود، این سوداگران به خلق افسانه‌ها و تبلیغات گسترده می‌پردازند تا تقاضا را افزایش دهند. درنتیجه، بسیاری از زنان به‌دلیل فشارهای هنجاری، نگاه شیءانگارانه به بدن و فرهنگ مصرفی جامعه سرمایه‌داری، به‌ویژه تحت‌تأثیر رسانه‌ها، احساس نارضایتی بیشتری نسبت به ظاهر خود پیدا می‌کنند.<ref>[https://jpsd.hormozgan.ac.ir/browse.php?a_id=52&sid=1&slc_lang=fa دانش، یونس، «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به جراحی زیبایی بین دانشجویان دختر در دانشگاه هرمزگان»، 1395ش.]</ref> | امروزه در حوزه مد و زیبایی، سوداگران از طریق محصولات و خدماتی مانند لوازم‌آرایش، سالن‌های زیبایی و لاغری، و جواهرات، میلیاردها دلار درآمد کسب می‌کنند. آنها دریافته‌اند که زیبایی مفهومی انعطاف‌پذیر است و با معرفی محصولات یا روش‌های جدید، می‌توانند زنان را متقاعد کنند که به آنها نیاز دارند. برای حفظ این بازار پرسود، این سوداگران به خلق افسانه‌ها و تبلیغات گسترده می‌پردازند تا تقاضا را افزایش دهند. درنتیجه، بسیاری از زنان به‌دلیل فشارهای هنجاری، نگاه شیءانگارانه به بدن و فرهنگ مصرفی جامعه سرمایه‌داری، به‌ویژه تحت‌تأثیر رسانه‌ها، احساس نارضایتی بیشتری نسبت به ظاهر خود پیدا می‌کنند.<ref>[https://jpsd.hormozgan.ac.ir/browse.php?a_id=52&sid=1&slc_lang=fa دانش، یونس، «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به جراحی زیبایی بین دانشجویان دختر در دانشگاه هرمزگان»، 1395ش.]</ref> | ||
====اضطراب اجتماعی و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری==== | ====اضطراب اجتماعی و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری==== | ||
نگرش فرد نسبت به ارزیابی دیگران از ظاهرش نقش مهمی در ایجاد اضطراب اجتماعی دارد که این اضطراب می‌تواند در شکل‌گیری و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری مؤثر باشد. در دوره مدرن، بدن‌ها تحت‌تأثیر تغییرات اجتماعی به‌سمت فردی‌شدن حرکت کرده‌اند و برای برقراری روابط اجتماعی موفق، افراد نیازمند نظارت مداوم و مؤثر بر چهره و بدن خود هستند.<ref group="دیدگاه">به این شکل در منبع ارجاعی وجود ندارد.</ref><ref>[https:// | نگرش فرد نسبت به ارزیابی دیگران از ظاهرش نقش مهمی در ایجاد اضطراب اجتماعی دارد که این اضطراب می‌تواند در شکل‌گیری و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری مؤثر باشد. در دوره مدرن، بدن‌ها تحت‌تأثیر تغییرات اجتماعی به‌سمت فردی‌شدن حرکت کرده‌اند و برای برقراری روابط اجتماعی موفق، افراد نیازمند نظارت مداوم و مؤثر بر چهره و بدن خود هستند.<ref group="دیدگاه">به این شکل در منبع ارجاعی وجود ندارد.</ref><ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، « اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | ||
==پیامدها<ref group="دیدگاه">پیامدها را کامل کنید: | ==پیامدها<ref group="دیدگاه">پیامدها را کامل کنید: | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۱۴: | ||
افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال خودزشت‌انگاری تمایل به سوگیری‌های تفسیری منفی نسبت به اطلاعات اجتماعی مبهم دارند و هر دو اختلال با توجه متمرکز بر خود همراه است. در اختلال خودزشت‌انگاری، این توجه متمرکز به‌صورت افراطی بر تصویر بدنی آشفته متمرکز است. ارزیابی منفی از تصویر بدن باعث نشخوار فکری، تغییرات خلقی و به‌کارگیری رفتارهای ایمنی می‌شود.<ref>[https://psychstudies.alzahra.ac.ir/article_2880.html دمرچلی و دیگران، «تدوین مدل ارتباط اضطراب اجتماعی با اختلال بدریخت انگاری بدن: نقش میانجی ترس از ارزیابی مثبت و منفی»، 1396ش، ص125.]</ref> | افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال خودزشت‌انگاری تمایل به سوگیری‌های تفسیری منفی نسبت به اطلاعات اجتماعی مبهم دارند و هر دو اختلال با توجه متمرکز بر خود همراه است. در اختلال خودزشت‌انگاری، این توجه متمرکز به‌صورت افراطی بر تصویر بدنی آشفته متمرکز است. ارزیابی منفی از تصویر بدن باعث نشخوار فکری، تغییرات خلقی و به‌کارگیری رفتارهای ایمنی می‌شود.<ref>[https://psychstudies.alzahra.ac.ir/article_2880.html دمرچلی و دیگران، «تدوین مدل ارتباط اضطراب اجتماعی با اختلال بدریخت انگاری بدن: نقش میانجی ترس از ارزیابی مثبت و منفی»، 1396ش، ص125.]</ref> | ||
===مشکل در برقراری ارتباط و گوشه‌گیری=== | === احساس گناه === | ||
افراد مبتلا به خودزشت‌انگاری بارها احساساتی چون شرم، گناه و تنهایی را تجربه می‌کنند. تکرار و شدت این احساسات ممکن است به افسردگی، اضطراب و حتی افکار یا رفتارهای خودکشی منجر شود. تمرکز شدید آنها بر ظاهر خود چنان آزاردهنده و زمان‌بر است که به طور چشمگیری عملکرد اجتماعی، شغلی و دیگر جنبه‌های مهم زندگی‌شان را مختل می‌کند و زندگی را برایشان دشوار می‌سازد.<ref>[https://hamrazan.com/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%AF%D8%B4%DA%A9%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86/ اختلال بدشکلی بدنی، همرازان]</ref> | |||
=== مشکل در برقراری ارتباط و گوشه‌گیری === | |||
حساسیت نسبت به طرد به‌ویژه به‌دلیل ویژگی‌های ظاهری، تأثیر منفی بر تمایل به تعاملات اجتماعی دارد و باعث اجتناب از ارتباط با دیگران می‌شود. نوجوانانی که نگرش منفی نسبت به بدن خود دارند، در برقراری ارتباط با دوستان و همسالان دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند و در این زمینه کمتر موفق‌اند.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص188.]</ref> | حساسیت نسبت به طرد به‌ویژه به‌دلیل ویژگی‌های ظاهری، تأثیر منفی بر تمایل به تعاملات اجتماعی دارد و باعث اجتناب از ارتباط با دیگران می‌شود. نوجوانانی که نگرش منفی نسبت به بدن خود دارند، در برقراری ارتباط با دوستان و همسالان دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند و در این زمینه کمتر موفق‌اند.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص188.]</ref> | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۲۳: | ||
تبلیغات اینستاگرام و تصویری که این رسانه از زیبایی ارائه می‌دهد، نقش مهمی در شکل‌گیری خودزشت‌انگاری ایفا می‌کند. دختران ممکن است به‌دلیل ایجاد حس خودکم‌بینی، رفتارهای جبرانی انجام دهند تا این احساس را جبران کنند. همچنین، بسیاری از آنان به‌دلیل عدم تطابق با معیارهای زیبایی تعریف‌شده توسط رسانه‌ها، دچار حس شرمساری از ظاهر خود می‌شوند.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت‌انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص188.]</ref> | تبلیغات اینستاگرام و تصویری که این رسانه از زیبایی ارائه می‌دهد، نقش مهمی در شکل‌گیری خودزشت‌انگاری ایفا می‌کند. دختران ممکن است به‌دلیل ایجاد حس خودکم‌بینی، رفتارهای جبرانی انجام دهند تا این احساس را جبران کنند. همچنین، بسیاری از آنان به‌دلیل عدم تطابق با معیارهای زیبایی تعریف‌شده توسط رسانه‌ها، دچار حس شرمساری از ظاهر خود می‌شوند.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت‌انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص188.]</ref> | ||
===مدیریت بدن از طریق جراحی زیبایی | ===مدیریت بدن از طریق جراحی زیبایی<ref group="دیدگاه">«و عوارض ناشی از آن» حذف شود.</ref>=== | ||
شیوع بالای جراحی‌های ترمیمی و تلاش بیماران مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری برای انجام جراحی‌های پلاستیک و زیبایی، نشان‌دهنده نارضایتی عمیق آنان از ظاهر جسمانی است. در این شرایط، متخصصان می‌توانند در دوره پیش از جراحی، انگیزه‌های روانشناختی و انتظارات متقاضیان را بررسی کنند تا افراد دارای علائم واقعی از مبتلایان به این اختلال تمییز داده شوند. این رویکرد به جلوگیری از انجام جراحی‌های غیرضروری و کاهش نتایج نامطلوب کمک می‌کند.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص489.]</ref> اثرات جانبی بیهوشی، داروهای ضد درد، محدودیت‌های فیزیکی دوران نقاهت و نشانه‌های ظاهری مانند کبودی و بخیه‌ها در جراحی‌های زیبایی می‌تواند موجب استرس و اضطراب فرد شود. بسیاری از این افراد به ظاهر خود وسواس دارند و برای رفع این نگرانی‌ها به جراحی زیبایی روی می‌آورند، اما این اقدامات نه‌تنها به بهبود حال روانی نمی‌انجامد، بلکه اضطراب و وسواس را تشدید می‌کند و فرد را در چرخه معیوب گرفتار می‌سازد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1534863/%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86 «خطرات پنهان جراحی زیبایی بر سلامت روان»، مشرق.]</ref> علاوه بر این، جراحی‌های پلاستیک ارزان‌قیمت اغلب نتایج ناخوشایندی به‌همراه دارند و بیماران بسیاری در طول سال‌ها با عوارضی مانند زخم‌های باز، عفونت و بدشکلی‌های چهره ناشی از عمل نزد افراد غیرمتخصص مواجه شده‌اند. در برخی موارد، این جراحی‌ها حتی خطرناک بوده و به مرگ بیمار منجر شده‌اند.<ref group="دیدگاه">پاراگراف‌های بلند به سئو آسیب می‌زنند زیرا خواندن و هضم اطلاعات را سخت می‌کنند. بهتر است پاراگراف‌ها از حیث محتوا به چند پاراگراف کوتاه تقسیم شوند و هرکدام حداکثر ۳ یا ۴ جمله داشته باشند. این کار خوانایی را افزایش و رتبه سایت را بهبود می‌بخشد.</ref><ref>[https://www.khabarfoori.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C-44/2944178-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%A8-%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF «واقعیت جالب و ناخوشایند در مورد صنعت زیبایی و محصولات آرایشی که نمی دانستید»، خبر فوری.]</ref> | شیوع بالای جراحی‌های ترمیمی و تلاش بیماران مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری برای انجام جراحی‌های پلاستیک و زیبایی، نشان‌دهنده نارضایتی عمیق آنان از ظاهر جسمانی است. در این شرایط، متخصصان می‌توانند در دوره پیش از جراحی، انگیزه‌های روانشناختی و انتظارات متقاضیان را بررسی کنند تا افراد دارای علائم واقعی از مبتلایان به این اختلال تمییز داده شوند. این رویکرد به جلوگیری از انجام جراحی‌های غیرضروری و کاهش نتایج نامطلوب کمک می‌کند.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص489.]</ref> | ||
اثرات جانبی بیهوشی، داروهای ضد درد، محدودیت‌های فیزیکی دوران نقاهت و نشانه‌های ظاهری مانند کبودی و بخیه‌ها در جراحی‌های زیبایی می‌تواند موجب استرس و اضطراب فرد شود. بسیاری از این افراد به ظاهر خود وسواس دارند و برای رفع این نگرانی‌ها به جراحی زیبایی روی می‌آورند، اما این اقدامات نه‌تنها به بهبود حال روانی نمی‌انجامد، بلکه اضطراب و وسواس را تشدید می‌کند و فرد را در چرخه معیوب گرفتار می‌سازد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1534863/%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86 «خطرات پنهان جراحی زیبایی بر سلامت روان»، مشرق.]</ref> | |||
علاوه بر این، جراحی‌های پلاستیک ارزان‌قیمت اغلب نتایج ناخوشایندی به‌همراه دارند و بیماران بسیاری در طول سال‌ها با عوارضی مانند زخم‌های باز، عفونت و بدشکلی‌های چهره ناشی از عمل نزد افراد غیرمتخصص مواجه شده‌اند. در برخی موارد، این جراحی‌ها حتی خطرناک بوده و به مرگ بیمار منجر شده‌اند.<ref group="دیدگاه">پاراگراف‌های بلند به سئو آسیب می‌زنند زیرا خواندن و هضم اطلاعات را سخت می‌کنند. بهتر است پاراگراف‌ها از حیث محتوا به چند پاراگراف کوتاه تقسیم شوند و هرکدام حداکثر ۳ یا ۴ جمله داشته باشند. این کار خوانایی را افزایش و رتبه سایت را بهبود می‌بخشد.</ref><ref>[https://www.khabarfoori.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C-44/2944178-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%A8-%D9%86%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%AF «واقعیت جالب و ناخوشایند در مورد صنعت زیبایی و محصولات آرایشی که نمی دانستید»، خبر فوری.]</ref> | |||
=== وابستگی به الکل یا مواد مخدر === | |||
افراد مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری معمولاً برای کاهش علائم و فرار از افکار وسواس گونه، به مصرف مواد مخدر یا الکل روی می‌آورند. با این حال، این تاثیرات موقتی‌اند و در فاصله بین مصرف مواد، افسردگی، اضطراب و افکار وسواسی شدت می‌یابند. این نوسانات اغلب به اعتیاد می‌انجامد و در نهایت علائم اختلال خودزشت‌انگاری را تشدید می‌کند.<ref>[https://pooyanclinic.ir/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D8%AF%D8%B4%DA%A9%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86-%D9%88-%D8%B3%D9%88%D8%A1-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF/#:~:text=%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%20%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%20%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF%20%D8%A8%D8%B1%20%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85%20%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%20%D8%A8%D8%AF%D8%B4%DA%A9%D9%84%DB%8C,%D8%A8%D8%AF%D8%B4%DA%A9%D9%84%DB%8C%20%D8%A8%D8%AF%D9%86%20%D8%B4%D8%A8%DB%8C%D9%87%20%D8%A8%D9%87%20%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%20%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3%20%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C «رابطه اختلال بدشکلی بدن و سوء مصرف مواد»، کلینیک پویان.]</ref> | |||
=== اعتیاد اینترنتی === | |||
افراد مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری کیفیت زندگی پایینی داشته و در انجام فعالیت‌های روزمره ناکارمدند. آنها به دلیل ترس از مواجهه با دیگران، اغلب به فضای مجازی روی می‌آورند و ممکن است به طور افراطی از آن استفاده کنند. این مسئله به ویژه در دختران نوجوان که همواره تحت قضاوت‌های ذهنی درباره ظاهر خود قرار دارند و با الگوهای نادرست زیبایی در رسانه‌ها مواجه‌اند، برجسته‌تر است.<ref>[https://www.socialpsychology.ir/article_121838.html فرشباف دوستار و معتمدی، «رابطه اختالل خودزشت انگاری با اعتیاد اینترنتی و احساس تنهایی در میان نوجوانان دختر شهر تهران»، 1393، ص48.]</ref> | |||
===افسردگی و اقدام به خودکشی=== | ===افسردگی و اقدام به خودکشی=== | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۴۱: | ||
==اختلالات روانی همراه با اختلال خودزشت‌انگاری== | ==اختلالات روانی همراه با اختلال خودزشت‌انگاری== | ||
اختلال خودزشت‌انگاری اغلب با اضطراب اجتماعی، اختلال افسردگی عمده و اختلال وسواس فکری-عملی، اختلال خوردوخوراک، و اختلال کنترل تکانه همراه است.<ref>[https://psychstudies.alzahra.ac.ir/article_2880.html دمرچلی و دیگران، «تدوین مدل ارتباط اضطراب اجتماعی با اختلال بدریخت انگاری بدن: نقش میانجی ترس از ارزیابی مثبت و منفی»، 1396ش، ص125؛] گنجی، «آسیب شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، 1402، ج1، ص626.</ref> | اختلال خودزشت‌انگاری اغلب با اضطراب اجتماعی، اختلال افسردگی عمده و اختلال وسواس فکری-عملی، اختلال خوردوخوراک، و اختلال کنترل تکانه همراه است.<ref>[https://psychstudies.alzahra.ac.ir/article_2880.html دمرچلی و دیگران، «تدوین مدل ارتباط اضطراب اجتماعی با اختلال بدریخت انگاری بدن: نقش میانجی ترس از ارزیابی مثبت و منفی»، 1396ش، ص125؛] گنجی، «آسیب شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، 1402، ج1، ص626.</ref> | ||
==درمان اختلال خودزشت‌انگاری== | ==درمان اختلال خودزشت‌انگاری== | ||
| خط ۱۷۲: | خط ۱۸۱: | ||
*گنجی، مهدی، «آسیب‌شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، تهران، ساوالان، 1402 ش. | *گنجی، مهدی، «آسیب‌شناسی روانی براساس dsm-5-tr»، تهران، ساوالان، 1402 ش. | ||
*موسوی، سیده حکیمه؛ رستمی، رضا؛ غلامعلی لواسانی، مسعود، «اثربخشی مداخله فراشناختی بر اضطراب، تصویر بدن و سایر علائم مبتلایان به بدشکلی بدن»، روانشناسی بالینی و شخصیت، شماره 26، تابستان 1394 ش. | *موسوی، سیده حکیمه؛ رستمی، رضا؛ غلامعلی لواسانی، مسعود، «اثربخشی مداخله فراشناختی بر اضطراب، تصویر بدن و سایر علائم مبتلایان به بدشکلی بدن»، روانشناسی بالینی و شخصیت، شماره 26، تابستان 1394 ش. | ||
*«اختلال بدشکلی بدنی»، همرازان. | |||
*«رابطه اختلال بدشکلی بدن و سوء مصرف مواد»، کلینیک پویان. | |||
*یزدان، محمدرضا، «چرا بعضی‌ها خود را زشت می‌بینند؟»، خبرگزاری قدس آنلاین، تاریخ درج: 3 آذرماه 1393 ش. | *یزدان، محمدرضا، «چرا بعضی‌ها خود را زشت می‌بینند؟»، خبرگزاری قدس آنلاین، تاریخ درج: 3 آذرماه 1393 ش. | ||
*Fredrickson, B. L., & Roberts, T. A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly, | *Fredrickson, B. L., & Roberts, T. A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly, | ||
