بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''لباس زنان لکی'''</big>؛ تن‌پوش زنان لک در استان‌های کرمانشاه، لرستان، ایلام و همدان. <br> | [[پرونده:لباس زنان لکی1.jpeg|جایگزین=گلونی|بندانگشتی|کودک لکی با سربند گلونی]]<big>'''لباس زنان لکی'''</big>؛ تن‌پوش زنان لک در استان‌های کرمانشاه، لرستان، ایلام و همدان. <br> | ||
پوشاک زنان لکی از تنوع و گوناگونی بالایی برخوردار است و نمادی از هویت فرهنگی و اجتماعی این قوم به شمار می‌آید. این پوشش نه‌تنها در جشن‌ها و مراسم عروسی، بلکه در زندگی روزمره نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد که نشان‌دهندۀ پیشینۀ غنی و فرهنگی ریشه‌دار این مردم است. از مهم‌ترین سرپوش‌های زنان لکی، پارچۀ ابریشمی خاصی به‌نام «گُلوَنی» است که به‌روش‌های مختلفی مانند دوخلیفی، چهارکلاخی، کج‌کلاخی، سرون‌شور و شل و میل روی سر بسته می‌شود. گلونی علاوه بر زیبایی، نمادی از پوشیدگی و ایستادگی قوم لک در برابر چالش‌های فرهنگی و هویتی است. مردم این قوم هرساله در روز ۲۶ اردیبهشت با سر کردن [[گلونی]]، ارزش و اهمیت این میراث گران‌بها را گرامی می‌دارند. | پوشاک زنان لکی از تنوع و گوناگونی بالایی برخوردار است و نمادی از هویت فرهنگی و اجتماعی این قوم به شمار می‌آید. این پوشش نه‌تنها در جشن‌ها و مراسم عروسی، بلکه در زندگی روزمره نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد که نشان‌دهندۀ پیشینۀ غنی و فرهنگی ریشه‌دار این مردم است. از مهم‌ترین سرپوش‌های زنان لکی، پارچۀ ابریشمی خاصی به‌نام «گُلوَنی» است که به‌روش‌های مختلفی مانند دوخلیفی، چهارکلاخی، کج‌کلاخی، سرون‌شور و شل و میل روی سر بسته می‌شود. گلونی علاوه بر زیبایی، نمادی از پوشیدگی و ایستادگی قوم لک در برابر چالش‌های فرهنگی و هویتی است. مردم این قوم هرساله در روز ۲۶ اردیبهشت با سر کردن [[گلونی]]، ارزش و اهمیت این میراث گران‌بها را گرامی می‌دارند. | ||
==تنوع در پوشش قوم لک== | ==تنوع در پوشش قوم لک== | ||
لباس‌های محلی قوم لک به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی، همواره مورد توجه و استقبال جامعه بوده است. تنوع و گوناگونی در پوشاک این قوم، بازتابی از فرهنگ غنی و ریشه‌دار آن است و ارتباط عمیق مردمان این سرزمین را با تاریخ و هویت‌شان آشکار می‌سازد.<ref>[https://lakelakestan.com/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D9%88%D9%85-%D9%84%DA%A9/15632/12/06/15/26/01/admin/blog/?v=a514217b3d6e نوری، «پوشش مردمان قوم لک»، وب‌سایت لک لکستان.]</ref> | لباس‌های محلی قوم لک به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی، همواره مورد توجه و استقبال جامعه بوده است. تنوع و گوناگونی در پوشاک این قوم، بازتابی از فرهنگ غنی و ریشه‌دار آن است و ارتباط عمیق مردمان این سرزمین را با تاریخ و هویت‌شان آشکار می‌سازد.<ref>[https://lakelakestan.com/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D9%88%D9%85-%D9%84%DA%A9/15632/12/06/15/26/01/admin/blog/?v=a514217b3d6e نوری، «پوشش مردمان قوم لک»، وب‌سایت لک لکستان.]</ref> | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۳: | ||
===گُلوَنی=== | ===گُلوَنی=== | ||
نوعی پارچۀ ابریشمی که زنان لک آن را به دور سر می‌بندند.<ref>پارسا، لرستان در باستان و امروز، 1388ش، ص55.</ref> گلونی به‌رنگ‌های مختلف است که به روش‌های مختلفی گره زده می‌شود.<ref>بیرانوند، شناخت لرستان و شهرهای آن، 1390ش، ص45.</ref> گاهی‌اوقات زنان لک، چهار تخته گلونی را به‌هم می‌دوزند تا به سربند بزرگتری تبدیل شود. بزرگی این سربندها متاثر از موقعیت اجتماعی و سن زنان است. سربندها معمولاً با ترکیبی از رنگ‌های قرمز، سفید و مشکی دوخته می‌شوند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»، 1395ش، ص65.]</ref> نوعی از گلونی نیز در هرات تولید می‌شود که به گلونی هراتی مشهور است.<ref>[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4f2cbf32f346513f4507227282600d00 آرین‌پو، «بررسی هویت فرهنگی قوم لر و قوم لک با تکیه بر پوشاک»، 1400ش، ص85.]</ref> | نوعی پارچۀ ابریشمی که زنان لک آن را به دور سر می‌بندند.<ref>پارسا، لرستان در باستان و امروز، 1388ش، ص55.</ref> گلونی به‌رنگ‌های مختلف است که به روش‌های مختلفی گره زده می‌شود.<ref>بیرانوند، شناخت لرستان و شهرهای آن، 1390ش، ص45.</ref> گاهی‌اوقات زنان لک، چهار تخته گلونی را به‌هم می‌دوزند تا به سربند بزرگتری تبدیل شود. بزرگی این سربندها متاثر از موقعیت اجتماعی و سن زنان است. سربندها معمولاً با ترکیبی از رنگ‌های قرمز، سفید و مشکی دوخته می‌شوند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»، 1395ش، ص65.]</ref> نوعی از گلونی نیز در هرات تولید می‌شود که به گلونی هراتی مشهور است.<ref>[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4f2cbf32f346513f4507227282600d00 آرین‌پو، «بررسی هویت فرهنگی قوم لر و قوم لک با تکیه بر پوشاک»، 1400ش، ص85.]</ref> | ||
| خط ۲۱: | خط ۱۹: | ||
===کَت/ امیری=== | ===کَت/ امیری=== | ||
زنان لک‌زبان در عزاداری‌ها پارچه‌ای ابریشمی و بلند که ترکیبی از رنگ‌های مشکی و جگری است، روی سر قرار می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»، 1395ش، ص66.]</ref> کت مخصوص زنان میانسال است که علاوه‌بر سربند از آن به‌عنوان [[چارقد]] نیز استفاده می‌شود و آن را روی دوش می‌اندازند.<ref>عسکری‌عالم، فرهنگ عامۀ لرستان، 1387ش، ص27.</ref> | زنان لک‌زبان در عزاداری‌ها پارچه‌ای ابریشمی و بلند که ترکیبی از رنگ‌های مشکی و جگری است، روی سر قرار می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»، 1395ش، ص66.]</ref> کت مخصوص زنان میانسال است که علاوه‌بر سربند از آن به‌عنوان [[چارقد]] نیز استفاده می‌شود و آن را روی دوش می‌اندازند.<ref>عسکری‌عالم، فرهنگ عامۀ لرستان، 1387ش، ص27.</ref>[[پرونده:لباس زنان لکی.png|جایگزین=لباس زنان لکی|بندانگشتی|زنان لکی با لباس محلی لکی]] | ||
===کلهُر=== | ===کلهُر=== | ||
سربندی ابریشمی و مربع‌شکل است که زنان مسن از آن استفاده می‌کنند. گاهی برای بزرگ‌تر شدن، دو یا چهار تخته از این سربند را به هم متصل می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»، 1395ش، ص66.]</ref> | سربندی ابریشمی و مربع‌شکل است که زنان مسن از آن استفاده می‌کنند. گاهی برای بزرگ‌تر شدن، دو یا چهار تخته از این سربند را به هم متصل می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»، 1395ش، ص66.]</ref> | ||
