خواستگاری: تفاوت میان نسخه‌ها

خواستگاری، از سنت‌های کهن برای آغاز ازدواج و تشکیل خانواده است. این رسم دیرینه در میان ملل و اقوام مختلف تابع رسومات و اقتضائات متفاوتی است. خواستگاری در فرهنگ ایرانیان به‌دلیل قداست بنیان خانواده و سهم بسزای آن در شناخت طرفین، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.

خواستگاری به‌معنای درخواست زناشویی و ازدواج است.<ref> - [https://vajehyab.com/dehkhoda/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C دهخدا، لغت‌نامه، ذیل وازۀ خواستگاری.]</ref> در خواستگاری پیشنهاد ازدواج غالباً از سمت مرد به زن یا دختری داده می‌شود که مانعی برای ازدواج نداشته باشد.<ref> - عاملی، حقوق خانوداه، 1350ش، ص17.</ref>

==تاریخچه==

در ایران باستان، سنت خواستگاری مرسوم و از رسوم ازدواج در آیین زرتشت بوده است. برخی منابع حاکی از آن است که ریشۀ خواستگاری در اساطیر کهن ایرانی است. در ایران باستان خواستگاری و ازدواج امر فردی محسوب نمی‌شده، بلکه پیوندی میان خانواده‌ها بوده است<ref> - [https://www.icro.ir/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-% «پایتخت باستانی بلغارستان میزبان تاریخ و فرهنگ ایران اسلامی بود»، وب‌سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.]</ref> و بستگان نزدیک دختر و پسر در این وصلت دخیل بوده‌اند.<ref> - [https://borna.news/fa/news/1260786/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8 «خواستگاری ایرانی‌ها در دوران باستان چگونه بوده است؟»، خبرگزاری برنا.]</ref> خواستگاری با واسطۀ نزدیکان و اقوام در اساطیر ایرانی مانند ماجرای ازدواج سیاوش دیده می‌شود.

===خواستگاری سنتی===

رسم معمول سنت خواستگاری در ایران بدین شکل بوده است که آشنایی دختر و پسر برای ازدواج از طریق آشنایی خانواده‌ها صورت پذیرد. در این روش واسطه‌ای، بر اساس هم‌طرازی فرهنگی، فیزیکی و اقتصادی خانواده دختر را به خانواده پسر معرفی می‌‌کند. در برخی از شهرها ابتدا مادر و خواهر پسر به دیدار خانودۀ دختر می‌روند و در صورت پسند با پسر نزد خانواده حاضر می‌شوند.<ref>- [https://faslname.msy.gov.ir/article_263_b6d0b2c94de13019ebb26478a354409a.pdf جعفری وکوهستانی، «نگرش دختران جوان پیرامون فرهنگ خواستگاري به شیوۀ سنتی و جدید (مورد مطالعه: دانشجویان دانشکده رفاه درسال1395-96)»، 1395ش، ص2-3.]</ref> حضور بزرگان خانواده در مراسم خواستگاری و  آشنایی دو خانوده قبل از ازدواج از نکات مثبت این نوع خواستگاری محسوب می‌شود.<ref>- [https://jz.ac.ir/post/826-%D8%AA%DB%8C%D8%BA-%D8%A8%D8%AF%D8%B9%D8%AA-%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C «تیغ بدعت روی فرهنگ خواستگاری»، وب‌سایت جامعه الزهرا.]</ref> در این شیوۀ مرسوم خواستگاری، خانواده و سنت‌ها پشتوانۀ محکمی برای ازدواج جوانان و مهم‌ترین مولفۀ این مدل از خواستگاری هستند.<ref>- [https://www.soorban.com/wedding-guide/945-the-etiquette-of-courtship-that-lucky-girls-and-girls-should-know جعفری وکوهستانی، «نگرش دختران جوان پیرامون فرهنگ خواستگاري به شیوۀ سنتی و جدید (مورد مطالعه: دانشجویان دانشکده رفاه در سال1395-96)»، 1395ش، ص22.]</ref> این سبک از خواستگاری به‌معنای اهمیت نداشتن انتخاب دختر و پسر نیست؛ بلکه به‌معنای همراهی و هدایت خانواده برای انتخاب درست‌تر است.<ref>  - [https://www.soorban.com/wedding-guide/945-the-etiquette-of-courtship-that-lucky-girls-and-girls-should-know «آداب و رسوم مراسم خواستگاری که دختر پسرهای دم بخت باید بدانند»، وب‌سایت سوربان.]</ref> در این شیوه خانواده‌ها در کنار طرفین ازدواج حضور دارند و شناخت جمعی صورت می‌گیرد و اطمینان و آرامش بیشتری برای انتخاب طرفین حاصل می‌شود.<ref>-  [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/01/30/1051625/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C «آداب جلسۀ خواستگاری»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> همچنین از آنجایی که مدیریت این شیوه از خواستگاری برعهدۀ خانواده‌ها است، قبل از درگیری عاطفی و احساسی دختر و پسر، زمینۀ شناخت معقول‌تر و منطقی‌تر برای پیوندی مستحکم‌تر مهیا می‌شود. مهم‌ترین محاسن این شیوۀ از خواستگاری عبارتند از:

*این شیوه با عقلانیت بیشتری همراه است؛