بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''<big>سبز (رنگ)</big>'''؛ نماد طبیعت، تعادل، آرامش و معنویت. | '''<big>سبز (رنگ)</big>'''؛ نماد طبیعت، تعادل، آرامش و معنویت. | ||
[[پرونده:رنگ-سبز۳.jpg|thumb|کاروان ایران در المپیک سال ۲۰۰۸ پکن]] | |||
رنگ سبز در فرهنگ ایرانی و اسلامی جایگاهی ویژه و نمادین دارد که از دوران باستان تا امروز تغییرات زیادی را تجربه کرده است. این رنگ، در تمدنهای مختلف از جمله مصر باستان، هخامنشیان، ساسانیان و اسلامی به کار گرفته شده و مفاهیم عمیقی را در خود نهفته دارد. در ایران، رنگ سبز از نمادهای عدالت، کشاورزی و بهشت بوده و در دورههای مختلف تاریخی، از جمله دورههای صفوی و قاجاریه، بهعنوان نشانی از قدرت، معنویت و هویت اجتماعی مورد استفاده قرار میگرفته است. در دوران اسلامی، رنگ سبز به نماد اهلبیت پیامبر اسلام تبدیل شد. رنگ سبز در روانشناسی نیز با مفاهیمی چون رشد، سلامتی و آرامش مرتبط است. | رنگ سبز در فرهنگ ایرانی و اسلامی جایگاهی ویژه و نمادین دارد که از دوران باستان تا امروز تغییرات زیادی را تجربه کرده است. این رنگ، در تمدنهای مختلف از جمله مصر باستان، هخامنشیان، ساسانیان و اسلامی به کار گرفته شده و مفاهیم عمیقی را در خود نهفته دارد. در ایران، رنگ سبز از نمادهای عدالت، کشاورزی و بهشت بوده و در دورههای مختلف تاریخی، از جمله دورههای صفوی و قاجاریه، بهعنوان نشانی از قدرت، معنویت و هویت اجتماعی مورد استفاده قرار میگرفته است. در دوران اسلامی، رنگ سبز به نماد اهلبیت پیامبر اسلام تبدیل شد. رنگ سبز در روانشناسی نیز با مفاهیمی چون رشد، سلامتی و آرامش مرتبط است. | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
[[پرونده:رنگ-سبز۲.jpg|thumb|نقاشی روی کاشی مربوط به دوره صفویه؛ بیانگر رنگ سبز در آن]] | |||
====رنگ سبز در مصر باستان==== | ====رنگ سبز در مصر باستان==== | ||
[[پرونده:حضرت-عباس.jpg|thumb|تابلو سقا اثر حسن روحالامین]] | |||
این رنگ از زمان مصریان باستان، در هنر مورد استفاده قرار میگرفته است. آنها در حدود 8000 سال قبل از میلاد مسیح، در کرانههای رود نیل، کشاورزی میکردند و رنگ سبز را بهعنوان نمادی از محصولات کشاورزی و رشد گیاهان به کار میبردند. در زبان عامیانه مصر باستان، عبارت «انجام کار سبز» به معنای رونق و تازگی بود. در این فرهنگ، بسیاری از خدایان مرتبط با کشاورزی با پوستی سبزرنگ به تصویر کشیده میشدند که نماد وفور و باروری محصولات کشاورزی بود. در نقاشیهای مصریان باستان، علاوه بر خدایان، گیاهان و محصولات کشاورزی نیز به رنگ سبز نشان داده میشدند، زیرا کشاورزی و دامداری که مهمترین منبع درآمد مردم مصر باستان بودند، به حاصلخیزی زمین و گیاهان وابسته بود. بنابراین، رنگ سبز در این فرهنگ نماد حیات، رونق کشاورزی، زندگی دوباره و موفقیت به شمار میرفت.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20180131151641-9604-260.pdf فروغی و جوادی، «بررسی مفاهیم نمادین رنگ در هنر نقاشی مصر باستان و منشا آنها در طبیعت پیرامون»، 1396ش، ص69.]</ref> | این رنگ از زمان مصریان باستان، در هنر مورد استفاده قرار میگرفته است. آنها در حدود 8000 سال قبل از میلاد مسیح، در کرانههای رود نیل، کشاورزی میکردند و رنگ سبز را بهعنوان نمادی از محصولات کشاورزی و رشد گیاهان به کار میبردند. در زبان عامیانه مصر باستان، عبارت «انجام کار سبز» به معنای رونق و تازگی بود. در این فرهنگ، بسیاری از خدایان مرتبط با کشاورزی با پوستی سبزرنگ به تصویر کشیده میشدند که نماد وفور و باروری محصولات کشاورزی بود. در نقاشیهای مصریان باستان، علاوه بر خدایان، گیاهان و محصولات کشاورزی نیز به رنگ سبز نشان داده میشدند، زیرا کشاورزی و دامداری که مهمترین منبع درآمد مردم مصر باستان بودند، به حاصلخیزی زمین و گیاهان وابسته بود. بنابراین، رنگ سبز در این فرهنگ نماد حیات، رونق کشاورزی، زندگی دوباره و موفقیت به شمار میرفت.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20180131151641-9604-260.pdf فروغی و جوادی، «بررسی مفاهیم نمادین رنگ در هنر نقاشی مصر باستان و منشا آنها در طبیعت پیرامون»، 1396ش، ص69.]</ref> | ||
====رنگ سبز در دوره هخامنشی==== | ====رنگ سبز در دوره هخامنشی==== | ||
[[پرونده:حضرت-خضر.jpg|thumb|نقاشی حضرت خضر بر روی ماهی در سده ۱۷ میلادی]] | |||
در زمان هخامنشی، رنگ سبز زیتونی از مهمترین و مطلوبترین رنگهای مورد استفاده در لباس بود.<ref>موسوی فاطمی، رنگشناسی تخصصی لباس، 1394ش، ص4.</ref> همچنین در نظام طبقاتی جامعه قبل از اسلام، مردم برای نشان دادن جایگاه طبقاتی خود، لباسهایی با رنگهای مربوطه میپوشیدند؛ به طور مثال، رنگ سبز نمادی از طبقه کشاورز بود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/986757/fa دانش و خزائی، «نمادشناسی رنگ سبز در فرهنگ و هنر ایرانی-اسلامی»، 1399ش، ص20.]</ref> | در زمان هخامنشی، رنگ سبز زیتونی از مهمترین و مطلوبترین رنگهای مورد استفاده در لباس بود.<ref>موسوی فاطمی، رنگشناسی تخصصی لباس، 1394ش، ص4.</ref> همچنین در نظام طبقاتی جامعه قبل از اسلام، مردم برای نشان دادن جایگاه طبقاتی خود، لباسهایی با رنگهای مربوطه میپوشیدند؛ به طور مثال، رنگ سبز نمادی از طبقه کشاورز بود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/986757/fa دانش و خزائی، «نمادشناسی رنگ سبز در فرهنگ و هنر ایرانی-اسلامی»، 1399ش، ص20.]</ref> | ||
====رنگ سبز در دوره ساسانی==== | ====رنگ سبز در دوره ساسانی==== | ||
[[پرونده:رنگ-سبز۱.jpg|thumb|سرامیک، قرن سیزدهم در گرگان؛ موزه آذربایجان، تبریز]] | |||
در دوره ساسانی، رنگ سبز بهعنوان نماد آسمان و تقدس در لباسها و آثار هنری مورد استفاده قرار میگرفت. این رنگ در نقاشیها و تزئینات سلطنتی بهعنوان نمایانگر قدرت و معنویت بود و ارتباط نزدیکی با مفاهیم الهی و سلطنتی داشت.<ref>فرخنیا، هنر ساسانی، 1390ش، ص120.</ref> | در دوره ساسانی، رنگ سبز بهعنوان نماد آسمان و تقدس در لباسها و آثار هنری مورد استفاده قرار میگرفت. این رنگ در نقاشیها و تزئینات سلطنتی بهعنوان نمایانگر قدرت و معنویت بود و ارتباط نزدیکی با مفاهیم الهی و سلطنتی داشت.<ref>فرخنیا، هنر ساسانی، 1390ش، ص120.</ref> | ||
====رنگ سبز در دوره اسلامی==== | ====رنگ سبز در دوره اسلامی==== | ||
[[پرونده:رنگ-سبز.jpg|thumb|بازگرداندن یک اثر باستانی مصری به نام تابوت سبز از آمریکا پس از دو سال تحقیقات قضایی]] | |||
پس از اسلام، رنگ سبز بهطور ویژه بهعنوان نماد مذهبی و دینی شناخته شد. این رنگ بهعنوان نمادی از پیامبر اسلام و سادات مطرح شد. در این دوره، رنگ سبز بهنوعی ارتباط نزدیکی با قدسیت و معنویت پیدا کرد.<ref>مشکور، هنر اسلامی ایران، 1392ش، ص345-342.</ref> | پس از اسلام، رنگ سبز بهطور ویژه بهعنوان نماد مذهبی و دینی شناخته شد. این رنگ بهعنوان نمادی از پیامبر اسلام و سادات مطرح شد. در این دوره، رنگ سبز بهنوعی ارتباط نزدیکی با قدسیت و معنویت پیدا کرد.<ref>مشکور، هنر اسلامی ایران، 1392ش، ص345-342.</ref> | ||
