لباس زنان لکی: تفاوت میان نسخه‌ها

پوشاک زنان لکی از تنوع و گوناگونی بالایی برخوردار است و نمادی از هویت فرهنگی و اجتماعی این قوم به ‌شمار می‌آید. این پوشش نه‌تنها در جشن‌ها و مراسم عروسی، بلکه در زندگی روزمره نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد که نشان‌دهندۀ پیشینۀ غنی و فرهنگی ریشه‌دار این مردم است. از مهم‌ترین سرپوش‌های زنان لکی، پارچۀ ابریشمی خاصی به‌نام «گُلوَنی» است که به‌روش‌های مختلفی مانند دوخلیفی، چهارکلاخی، کج‌کلاخی، سرون‌شور و شل و میل روی سر بسته می‌شود. گلونی علاوه بر زیبایی، نمادی از پوشیدگی و ایستادگی قوم لک در برابر چالش‌های فرهنگی و هویتی است. مردم این قوم هرساله در روز ۲۶ اردیبهشت با سر کردن گلونی، ارزش و اهمیت این میراث گران‌بها را گرامی می‌دارند.  

زنان لک‌زبان در عزاداری‌ها پارچه‌ای ابریشمی و بلند که ترکیبی از رنگ‌های مشکی و جگری است، روی سر قرار می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»،  1395ش، ص66.]</ref> کت مخصوص زنان میانسال است که علاوه‌بر سربند از آن به‌عنوان چارقد نیز استفاده می‌شود و آن را روی دوش می‌اندازند.<ref>عسکری‌عالم، فرهنگ عامۀ لرستان، 1387ش، ص27.</ref>

همان گلونی کلاقه‌ای که بیشتر در کارگاه‌های آذربایجان تولید شده و پس از ورود به مناطق لک‌نشین، متناسب‌با گویش محلی آنان به کلاخی تبدیل شده است.<ref>[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4f2cbf32f346513f4507227282600d00 آرین‌پو، «بررسی هویت فرهنگی قوم لر و قوم لک با تکیه بر پوشاک»،  1400ش، ص85.]</ref>

به پارچۀ ابریشمی و باارزشی گفته می‌شود که زمینه‌ای به‌رنگ سیاه دارد و دور تا دور آن به‌وسیلۀ نوارهایی باریک به‌رنگ سبز و قرمز تزیین شده‌اند.<ref>[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4f2cbf32f346513f4507227282600d00 آرین‌پو، «بررسی هویت فرهنگی قوم لر و قوم لک با تکیه بر پوشاک»،  1400ش، ص85.]</ref>

نقوش به‌جامانده از پوشاک دوران ماد و هخامنشیان نشان می‌دهند که پیراهن زنان این دوره‌ها ساده، بلند و دارای چین‌هایی در قسمت کمر بوده است. به همین دلیل، پیراهن محلی زنان لک شباهت زیادی به پوشش این دوره‌ها دارد.<ref>زینی‌پور، پوشش سنتی لک و لر، 1393ش، ص9.</ref>

نوعی شلوار زنانه که از دو قسمت و دو رنگ تشکیل شده است؛ جنس این شلوار از دمپا تا بالای زانو از جنس مخمل یا پارچه‌های ابریشمی مزین به نواردوزی است. از بالای زانو تا کمر نیز از پارچه‌ای از جنس چیت دوخته می‌شود. مچ پای این شلوار به دوشیوۀ هوارپا و جُرپا تزیین می‌شود. در روش هوارپا مهره‌های ریزی در دو ردیف چهارتایی به‌صورت کج به مچ پای شلوار دوخته می‌شود. در روش جُرپا نیز از مهره‌های ریز رنگی در هشت ردیف بالای هوارپا برای تزیین استفاده می‌شود.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/359826/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%84%DA%A9-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%86 خان‌محمدی و دولتی‌سیاب، «جایگاه پوشش سنتی لک‌زبانان لرستان در تک‌بیتی‌های آنان»،  1395ش، ص73.]</ref>

در ۱۸ شهریور ۱۴۰۳ مراسمی با محوریت عفاف و حجاب با حضور فعالان اجتماعی و فرهنگی قوم لک در کرج برگزار شد.<ref>[https://lakelakestan.com/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AC-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AD/#:~:text=%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%20%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%20%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%20%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C,%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%20%D9%88%20%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8%20%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF%20%D8%A8%D9%88%D8%AF. نوری، «مراسم بزرگداشت گلونی در کرج با محوریت حجاب و عفاف»،  وب‌سایت لک لکستان.]</ref> هدف از برگزاری این همایش حفظ و ترویج فرهنگ بومی به‌منظور انتقال آن به‌نسل‌های آینده، همبستگی و اتحاد و همچنین افزایش شناخت و آگاهی مردم بود.<ref>[https://lakelakestan.com/%DA%AF%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%82%D9%88%D9%85-%DA%A9%D9%87%D9%86-%D9%84%DA%A9-%D9%86%D9%85%D8%A7/?v=a514217b3d6e نوری، «گلونی حجاب چند هزار ساله قوم کهن لک نماد فرهنگ و تاریخ لکستان»،  وب‌سایت لک لکستان.]</ref>