بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''<big>دیسپارونی</big>'''؛ درد هنگام مقاربت جنسی.  
'''<big>دیسپارونی</big>'''؛ درد هنگام مقاربت جنسی.  


دیسپارونی تجربۀ درد هنگام ارتباط جنسی است. این مشکل در زنان شیوع بیشتری دارد و موجب کاهش لذت فرد از رابطۀ جنسی می‌شود. عوامل مختلف جسمی، روانی و تربیتی از قبیل خشکی واژن، التهاب لگن، عفونت تناسلی، وجود تبخال و زگیل در‌اندام تناسلی، اضطراب، افسردگی، تجربۀ سوءاستفادۀ جنسی و عدم تربیت جنسی از سوی والدین در این زمینه نقش دارند. استفاده از روان‌کننده‌ها، تغذیۀ مناسب، داشتن ورزش روزانه و حفظ آرامش هنگام ارتباط جنسی نقش مثبتی در کاهش این مشکل دارد.  
دیسپارونی تجربۀ درد هنگام ارتباط جنسی است. این مشکل در زنان شیوع بیشتری دارد و موجب کاهش لذت فرد از رابطۀ جنسی می‌شود. عوامل مختلف جسمی، روانی و تربیتی از قبیل خشکی واژن، التهاب لگن، عفونت تناسلی، وجود تبخال و زگیل در‌اندام تناسلی، اضطراب، [[افسردگی جنسی|افسردگی]]، تجربۀ سوءاستفادۀ جنسی و عدم [[تربیت جنسی]] از سوی والدین در این زمینه نقش دارند. استفاده از روان‌کننده‌ها، تغذیۀ مناسب، داشتن ورزش روزانه و حفظ آرامش هنگام ارتباط جنسی نقش مثبتی در کاهش این مشکل دارد.  


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==


دیسپارونی<ref>-Dyspareunia.</ref> دردهای مکرر در اعضای تناسلی یا داخل لگن است که هنگام رابطۀ جنسی، قبل و یا بعد از آن بروز می‌کند.<ref>[https://www.healthline.com/health/dyspareunia - Giorgi "What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse) "، healthline wesite.]</ref>
دیسپارونی<ref>-Dyspareunia.</ref> دردهای مکرر در اعضای تناسلی یا داخل لگن است که هنگام [[رابطه جنسی ضربدری|رابطۀ جنسی]]، قبل و یا بعد از آن بروز می‌کند.<ref>[https://www.healthline.com/health/dyspareunia - Giorgi "What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse) "، healthline wesite.]</ref>


==نشانه‌های رابطه جنسی دردناک==
==نشانه‌های رابطه جنسی دردناک==
خط ۱۷: خط ۱۷:
==علل دیسپارونی==
==علل دیسپارونی==


علل متعددی می‌تواند در بروز دیسپارونی تاثیر داشته باشد.
علل متعددی می‌تواند در بروز دیسپارونی تاثیر داشته باشد:


====1- بیماری اِندومِتریوز====
====1- بیماری اِندومِتریوز====
خط ۲۵: خط ۲۵:
====2- عفونت واژن====
====2- عفونت واژن====


عفونت‌های واژن می‌تواند با تحریک مخاط واژن منجر به رابطۀ جنسی دردناک شود. عفونت قارچی مهم‌ترین این عفونت‌ها است که باعث قرمزی، خارش، تورم مخاط واژن و قسمت پرینه می‌شود و همراه با ترشحات پنیری است. یکی دیگر از عفونت‌ها، عفونت میکروبی واژن است که باعث التهاب دهانۀ رحم و درد هنگام دخول عمیق می‌شود.  
عفونت‌های واژن می‌تواند با تحریک مخاط [[واژن]] منجر به رابطۀ جنسی دردناک شود. عفونت قارچی مهم‌ترین این عفونت‌ها است که باعث قرمزی، خارش، تورم مخاط واژن و قسمت پرینه می‌شود و همراه با ترشحات پنیری است. یکی دیگر از عفونت‌ها، عفونت میکروبی واژن است که باعث التهاب دهانۀ رحم و درد هنگام دخول عمیق می‌شود.  


====3- زگیل و تبخال تناسلی====
====3- زگیل و تبخال تناسلی====


ضایعات فعال تبخال تناسلی باعث رابطۀ جنسی دردناک می‌شوند و همچنین ضایعات زگیل تناسلی نیز اگر در ورودی واژن زیاد باشند ممکن است چنین دردی را ایجاد کنند.  
ضایعات فعال تبخال تناسلی باعث [[رابطه جنسی ضربدری|رابطۀ جنسی]] دردناک می‌شوند و همچنین ضایعات [[زگیل تناسلی]] نیز اگر در ورودی واژن زیاد باشند ممکن است چنین دردی را ایجاد کنند.  


====4- وولودینیا====
====4- وولودینیا====
خط ۴۵: خط ۴۵:
7- برخی از زنان به‌خاطر جراحی قسمت پرینه و یا بخیۀ اپی‌زیوتومی<ref>- اپی‌زیتومی یکی روش جراحی در زایمان است که در آن بین مقعد و واژن یک برش کوچک ایجاد می‌کنند. [https://medpip.com/mag/episiotomy/ («اپیزیوتومی چیست؟ برش پرینه در زایمان طبیعی و نحوه بهبود آن»،  وب‌سایت میدپیپ)]</ref> زایمان، دارای گوشت اضافه در مدخل واژن هستند و هنگام مقاربت دچار درد می‌شوند.  
7- برخی از زنان به‌خاطر جراحی قسمت پرینه و یا بخیۀ اپی‌زیوتومی<ref>- اپی‌زیتومی یکی روش جراحی در زایمان است که در آن بین مقعد و واژن یک برش کوچک ایجاد می‌کنند. [https://medpip.com/mag/episiotomy/ («اپیزیوتومی چیست؟ برش پرینه در زایمان طبیعی و نحوه بهبود آن»،  وب‌سایت میدپیپ)]</ref> زایمان، دارای گوشت اضافه در مدخل واژن هستند و هنگام مقاربت دچار درد می‌شوند.  


علاوه بر موارد فوق عوامل دیگری از قبیل زخم دهانۀ رحم، مشکلات پردۀ بکارت، استرس ناشی از بارداری ناخواسته، آماده نبودن خانم برای ایجاد رابطۀ جنسی، <ref>[https://www.dr-pejmanmanesh.ir/article/28137/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9 - «درد حین رابطه جنسی»،  وب‌سایت دکتر منصوره پژمان‌منش جراح و متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص نازایی.]</ref> سندروم رودۀ تحریک پذیر، <ref>[https://www.healthline.com/health/dyspareunia - Giorgi، "What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse) "، healthline wesite،.]</ref> کم‌بودن سطح استروژن، <ref>[https://ijogi.mums.ac.ir/article_18736.html - پوراکبران، الهه و دیگران، «بررسی دیسپارونی و رابطه آن با تغییرات استروژنی و اختلال عملکرد جنسی زنان در نیمۀ دوم بارداری»،  1400ش، ص36.]</ref> بیماری التهاب لگن و اختلالات پوستی نیز می‌توانند باعث مقاربت دردناک شوند.<ref>[https://elhamclinic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - مقاربت دردناک (دیسپارونی) چیست؟ علائم و سوالات متداول»،  وب‌سایت کلینیک اورلوژی الهام.]</ref>
علاوه بر موارد فوق عوامل دیگری از قبیل زخم دهانۀ رحم، مشکلات پردۀ بکارت، [[استرس جنسی|استرس]] ناشی از بارداری ناخواسته، آماده نبودن خانم برای ایجاد رابطۀ جنسی، <ref>[https://www.dr-pejmanmanesh.ir/article/28137/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9 - «درد حین رابطه جنسی»،  وب‌سایت دکتر منصوره پژمان‌منش جراح و متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص نازایی.]</ref> سندروم رودۀ تحریک پذیر، <ref>[https://www.healthline.com/health/dyspareunia - Giorgi، "What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse) "، healthline wesite،.]</ref> کم‌بودن سطح استروژن، <ref>[https://ijogi.mums.ac.ir/article_18736.html - پوراکبران، الهه و دیگران، «بررسی دیسپارونی و رابطه آن با تغییرات استروژنی و اختلال عملکرد جنسی زنان در نیمۀ دوم بارداری»،  1400ش، ص36.]</ref> بیماری التهاب لگن و اختلالات پوستی نیز می‌توانند باعث مقاربت دردناک شوند.<ref>[https://elhamclinic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - مقاربت دردناک (دیسپارونی) چیست؟ علائم و سوالات متداول»،  وب‌سایت کلینیک اورلوژی الهام.]</ref>


==عوامل روانی==
==عوامل روانی==


عواملی که میل جنسی را کاهش می‌دهند یا بر توانایی فرد در تحریک جنسی تاثیر منفی می‌گذارند، می‌توانند باعث مقاربت دردناک شوند. برخی از این عوامل عبارتند از استرس، ترس، احساس گناه نسبت به رابطۀ جنسی، سابقۀ سوء استفادۀ جنسی<ref>[https://www.healthline.com/health/dyspareunia - Giorgi، "What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse) "، healthline wesite.]</ref> و کاهش عزت نفس.<ref>[https://elhamclinic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - مقاربت دردناک (دیسپارونی) چیست؟ علائم و سوالات متداول»،  وب‌سایت کلینیک اورلوژی الهام.]</ref>
عواملی که میل جنسی را کاهش می‌دهند یا بر توانایی فرد در تحریک جنسی تاثیر منفی می‌گذارند، می‌توانند باعث مقاربت دردناک شوند. برخی از این عوامل عبارتند از استرس، ترس، احساس گناه نسبت به رابطۀ جنسی، سابقۀ [[پدوفیلیا|سوء استفادۀ جنسی]]<ref>[https://www.healthline.com/health/dyspareunia - Giorgi، "What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse) "، healthline wesite.]</ref> و کاهش عزت نفس.<ref>[https://elhamclinic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - مقاربت دردناک (دیسپارونی) چیست؟ علائم و سوالات متداول»،  وب‌سایت کلینیک اورلوژی الهام.]</ref>


مشکلات ارتباطی بین زن و شوهر مانند بی‌اعتمادی نیز در این زمینه نقش مهمی دارند. این مشکلات می‌تواند باعث احساسات منفی و ناآرامی هنگام رابطۀ جنسی شده و در ایجاد درد اثرگذار باشند. همچنین اختلالاتی مثل افسردگی و اضطراب نیز می‌توانند منجر به کاهش میل جنسی و خشکی واژن شده و موجب درد هنگام ارتباط جنسی شود. تصورات منفی از بدن و نارضایتی از ویژگی‌های ظاهری نیز یکی دیگر از عوامل روانی است که باعث کاهش اعتماد به نفس شده و اضطراب و درد را زیاد می‌کند.<ref>[https://madarsho.com/article/painful-intercourse-dyspareunia - «درد هنگام دخول چیست؟»،  وب‌سایت مادرشو.]</ref>
مشکلات ارتباطی بین زن و شوهر مانند بی‌اعتمادی نیز در این زمینه نقش مهمی دارند. این مشکلات می‌تواند باعث احساسات منفی و ناآرامی هنگام رابطۀ جنسی شده و در ایجاد درد اثرگذار باشند. همچنین اختلالاتی مثل [[افسردگی]] و اضطراب نیز می‌توانند منجر به کاهش میل جنسی و خشکی واژن شده و موجب درد هنگام ارتباط جنسی شود. تصورات منفی از [[مدیریت زنانه بدن|بدن]] و [[نارضایتی جنسی|نارضایتی]] از ویژگی‌های ظاهری نیز یکی دیگر از عوامل روانی است که باعث کاهش [[اعتماد به نفس زنان|اعتماد‌به‌نفس]] شده و اضطراب و درد را زیاد می‌کند.<ref>[https://madarsho.com/article/painful-intercourse-dyspareunia - «درد هنگام دخول چیست؟»،  وب‌سایت مادرشو.]</ref>


==تاثیر یائسگی در مقاربت دردناک==
==تاثیر یائسگی در مقاربت دردناک==
خط ۶۳: خط ۶۳:
==نقش عوامل تربیتی در ابتلا به اختلال درد تناسلی در زنان==
==نقش عوامل تربیتی در ابتلا به اختلال درد تناسلی در زنان==


گروهی از پژوهشگران با بررسی تجربۀ تعدادی از زنان مبتلا به اختلال درد دخول تناسلی/خاصره‌ای به این نتیجه رسیدند که یکی از مهم‌ترین عوامل بروز اختلال درد مقاربتی، تربیت جنسی نادرست است. اگر والدین آموزش صحیح ارائه ندهند آگاهی فرزندان در مورد رابطۀ جنسی کم خواهد شد. عدم آموزش کافی در این زمینه باعث اضطراب در طول ارتباط جنسی شده و بر اثر آن عضلۀ کیگل دچار انقباض غیرارادی می‌شود. همچنین برخی زنان مبتلا به این اختلال، شرم، تنفر و بیزاری نسبت به‌اندام جنسی خود دارند. این احساسات و عدم اطلاعات نتیجۀ آموزش مادرانی است که خودشان نیز علاقه‌ای به اعضای تناسلی‌شان ندارند و یا از رابطۀ جنسی خو‌ش‌شان نمی‌آید. در برخی موارد نیز مادران این افراد خودشان دچار اختلال درد دخول تناسلی/خاصره‌ای بودند و یا مشکلاتی دربارۀ پردۀ بکارت داشتند.<ref>[https://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/52514000605.pdf - حیدریان، مریم و دیگران، «تبیین پیشایندهای اختلال واژینیسم و دیسپارونی در زنان مبتلا: یک مطالعه کیفی» 1400ش، ص551.]</ref>
گروهی از پژوهشگران با بررسی تجربۀ تعدادی از زنان مبتلا به اختلال درد دخول تناسلی/خاصره‌ای به این نتیجه رسیدند که یکی از مهم‌ترین عوامل بروز اختلال درد مقاربتی، تربیت جنسی نادرست است. اگر والدین آموزش صحیح ارائه ندهند آگاهی فرزندان در مورد رابطۀ جنسی کم خواهد شد. عدم آموزش کافی در این زمینه باعث اضطراب در طول ارتباط جنسی شده و بر اثر آن عضلۀ کیگل دچار انقباض غیرارادی می‌شود.  
 
همچنین برخی زنان مبتلا به این اختلال، [[حیای زن|شرم]]، تنفر و بیزاری نسبت به‌ اندام جنسی خود دارند. این احساسات و عدم اطلاعات نتیجۀ آموزش مادرانی است که خودشان نیز علاقه‌ای به اعضای تناسلی‌شان ندارند و یا از رابطۀ جنسی خو‌ش‌شان نمی‌آید. در برخی موارد نیز مادران این افراد خودشان دچار اختلال درد دخول تناسلی/خاصره‌ای بودند و یا مشکلاتی دربارۀ [[پردۀ بکارت]] داشتند.<ref>[https://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/52514000605.pdf - حیدریان، مریم و دیگران، «تبیین پیشایندهای اختلال واژینیسم و دیسپارونی در زنان مبتلا: یک مطالعه کیفی» 1400ش، ص551.]</ref>


==رابطه جنسی دردناک در مردان==
==رابطه جنسی دردناک در مردان==
خط ۸۵: خط ۸۷:
*رعایت بهداشت فردی در ناحیۀ تناسلی؛ بسیاری از عفونت‌های مربوط به این قسمت می‌تواند باعث درد هنگام مقاربت جنسی شود. همچنین شستن ناحیۀ تناسلی از جلو به عقب مانع انتقال میکروب‌های قسمت مقعد و مدفوع به ناحیۀ تناسلی می‌شود.<ref>[https://www.drsalehi.ir/article/33907/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C - «درباره اختلال رابطه جنسی دیسپارونی چه می‌‌‌‌دانید؟»،  وب‌سایت دکتر پیمان صالحی.]</ref>
*رعایت بهداشت فردی در ناحیۀ تناسلی؛ بسیاری از عفونت‌های مربوط به این قسمت می‌تواند باعث درد هنگام مقاربت جنسی شود. همچنین شستن ناحیۀ تناسلی از جلو به عقب مانع انتقال میکروب‌های قسمت مقعد و مدفوع به ناحیۀ تناسلی می‌شود.<ref>[https://www.drsalehi.ir/article/33907/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C - «درباره اختلال رابطه جنسی دیسپارونی چه می‌‌‌‌دانید؟»،  وب‌سایت دکتر پیمان صالحی.]</ref>
*هیپنوتراپی؛ <ref>- هیپنوتراپی یکی از راهبردهای درمانی است که در آن از برای درمان مشکلات جسمی و روانشناختی از هیپنوتیزم استفاده می‌شود. [https://civilica.com/note/4576/ (اردلانی، «هیپنوتراپ یا هیپنوتراپیست کیست؟»،  وب‌سایت سیلیویکا.)] </ref> هیپنوتراپی نیز از جمله روش‌های مؤثر بر این اختلال است. برخی از پژوهش‌ها حاکی از این است که هیپنوتراپی می‌تواند بر توانمندی خودپندارۀ جنسی و عملکرد جنسی زنان دارای دیسپارونی تاثیر داشته باشد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1032931/fa -  دهستانی، مهدی و دیگران، «تاثیر هیپنوتراپی بر خودپنداره‌ی جنسی زنان دارای اختلال دیسپارونی»،  1401، ص77.]</ref>
*هیپنوتراپی؛ <ref>- هیپنوتراپی یکی از راهبردهای درمانی است که در آن از برای درمان مشکلات جسمی و روانشناختی از هیپنوتیزم استفاده می‌شود. [https://civilica.com/note/4576/ (اردلانی، «هیپنوتراپ یا هیپنوتراپیست کیست؟»،  وب‌سایت سیلیویکا.)] </ref> هیپنوتراپی نیز از جمله روش‌های مؤثر بر این اختلال است. برخی از پژوهش‌ها حاکی از این است که هیپنوتراپی می‌تواند بر توانمندی خودپندارۀ جنسی و عملکرد جنسی زنان دارای دیسپارونی تاثیر داشته باشد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/1032931/fa -  دهستانی، مهدی و دیگران، «تاثیر هیپنوتراپی بر خودپنداره‌ی جنسی زنان دارای اختلال دیسپارونی»،  1401، ص77.]</ref>
*کمک گرفتن از متخصص؛ زنانی که مشکل مقاربت دردناک دارند در مرحلۀ اول نیازمند متخصص زنان و زایمان هستند.<ref>[https://www.dr-pejmanmanesh.ir/article/28137/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9 - «درد حین رابطه جنسی»،  وب‌سایت دکتر منصوره پژمان‌منش جراح و متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص نازایی.]</ref> اگر مشخص شد که فرد هیچ مشکل پزشکی ندارد، می‌تواند از سکس‌تراپیست کمک بگیرد. همچنین برای بعضی افراد لازم است که مسائل روانی را برطرف کنند؛ مثل درگیری‌های ذهنی مرتبط با ارتباط جنسی و یا احساساتی که به‌خاطر تجاوز ایجاد شده است. <ref>[https://elhamclinic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - مقاربت دردناک (دیسپارونی) چیست؟ علائم و سوالات متداول»،  وب‌سایت کلینیک اورلوژی الهام.]</ref>در این زمینه مشاورۀ روانشناسی می‌تواند کمک‌کننده باشد. <ref>[https://drnejatclinic.com/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - «دیسپاورنی چیست؟»،  وب‌سایت مرکز تخصصی اختلات جنسی نجات.]</ref>
*کمک گرفتن از متخصص؛ زنانی که مشکل مقاربت دردناک دارند در مرحلۀ اول نیازمند متخصص زنان و زایمان هستند.<ref>[https://www.dr-pejmanmanesh.ir/article/28137/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9 - «درد حین رابطه جنسی»،  وب‌سایت دکتر منصوره پژمان‌منش جراح و متخصص زنان و زایمان و فوق تخصص نازایی.]</ref> اگر مشخص شد که فرد هیچ مشکل پزشکی ندارد، می‌تواند از سکس‌تراپیست کمک بگیرد. همچنین برای بعضی افراد لازم است که مسائل روانی را برطرف کنند؛ مثل درگیری‌های ذهنی مرتبط با ارتباط جنسی و یا احساساتی که به‌خاطر [[رابطه جنسی پیش از ازدواج|تجاوز]] ایجاد شده است.<ref>[https://elhamclinic.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%A7%DA%A9-%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - مقاربت دردناک (دیسپارونی) چیست؟ علائم و سوالات متداول»،  وب‌سایت کلینیک اورلوژی الهام.]</ref> در این زمینه مشاورۀ روانشناسی می‌تواند کمک‌کننده باشد. <ref>[https://drnejatclinic.com/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C/ - «دیسپاورنی چیست؟»،  وب‌سایت مرکز تخصصی اختلات جنسی نجات.]</ref>


==پانویس==  
==پانویس==