تاکسی بانوان: تفاوت میان نسخه‌ها

تاکسی بانوان در راستای واسپاری کارهای مربوط به زنان به خود آنها در سال 1385ش راه‌اندازی شد. این تاکسی‌ها با هدف افزایش امنیت و ایجاد فرصت شغلی برای بانوان، حفظ ارزش‌های اخلاقی و کرامت زنان و تحکیم بنیان خانواده شروع به کار کردند. بسیاری از زنان ایرانی براساس ارزش‌های ایرانی - اسلامی علاقه‌مند هستند تا از وسایل نقلیه‌ای استفاده کنند که رانندۀ زن دارد.  

==پیشینه==

تاکسی بی‌سیم بانوان با رنگ سبز در سال ‌1385ش برای اشتغال بانوانی که بیش از 90‌درصد آنها زنان سرپرست خانوار یا بد‌سرپرست بودند، راه‌اندازی شد.<ref> [https://www.eghtesadonline.com/fa/news/455872/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%E2%80%8C-%D8%A2%D9%86%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7 «بانوان تاکسیران و سختی کار‌ آنها در این روزها»،  وب‌سایت اقتصاد آنلاین.]</ref> راننده‌های این تاکسی‌ها علاوه بر فعالیت در بخش حمل‌ونقل عمومی، به‌عنوان سرویس مدارس دخترانه، دانشجویان، کارمندان زن و نیز در فرودگاه‌ها، پایانه‌های مسافربری فعالیت می‌کنند.<ref> [https://www.eghtesadonline.com/fa/news/248217/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%87%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «افزایش سهم زنان در ناوگان تاکسیرانی موجب امنیت زنان می‌شود؟»،  وب‌سایت اقتصاد آنلاین.]</ref> تاکسی بانوان پس از تهران در شهرهای قم، کاشان، کرمان، اصفهان، زاهدان، رشت، کرمانشاه، تبریز، <ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20130101083225-9702-28.pdf جمالی و شایگان، «نقش تاکسی بی‌سیم بانوان بر احساس امنیت زنان تهرانی»،  1390ش، ص97.]</ref> زنجان، <ref> [https://www.payamemellat.ir/1399/09/29/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%B3%D9%88/ «تاکسی بانوان زنجان در انتظار نوسازی/ سوار کردن مسافر مرد ممنوع است؟»،  پایگاه خبری-تحلیلی ملت.]</ref> قزوین، <ref> [https://www.imna.ir/news/532016/%DB%B2%DB%B0-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF «20 بانوی تاکسیران در قزوین فعالیت می‌کنند»،  خبرگزاری ایمنا.]</ref>‌اندیمشک، <ref> [https://khouznews.ir/fa/news/66317/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D8%AD-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%B4%DA%A9 «افتتاح تاکسی سرویس ویژه بانوان در‌اندیمشک»،  وب‌سایت خوزنیوز.]</ref> و برخی دیگر از شهرها آغاز به کار کرده است.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20130101083225-9702-28.pdf جمالی و شایگان، «نقش تاکسی بی‌سیم بانوان بر احساس امنیت زنان تهرانی»،  1390ش، ص97.]</ref>

تابعیت جمهوری اسلامی ایران، داشتن گواهینامه پایه دوم، قرارداشتن در بازۀ سنی 23 تا 50 سال، بهره‌مندی از سلامت جسمی و فکری، عدم اعتیاد به مواد مخدر، نداشتن سوءسابقه، دارابودن مدرک تحصیلی سیکل و شرکت در کلاس‌های آموزشی از شرایط اصلی ورود به عرصۀ رانندگی تاکسی بانوان است.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20130101083225-9702-28.pdf جمالی و شایگان، «نقش تاکسی بی‌سیم بانوان بر احساس امنیت زنان تهرانی»،  1390ش، ص97.]</ref>

 

فعالیت زنان در ناوگان تاکسیرانی موجب کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی مانند آزار جنسی، متلک‌پراکنی، شلوغی‌های آزاردهنده و تن‌مالی شده است.<ref> [https://dana.ir/855836/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%B4-%DA%86%D8%B1%D8%AE-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF#gsc.tab=0 «زنانی که برای چرخش چرخ‌های زندگی‌شان دست به فرمان می‌شوند»،  شبکه اطلاع‌رسانی دانا.]</ref> همچنین حضور بانوان در حوزۀ حمل‌ونقل عمومی سبب شده است تا خانواده‌ها کودکان خود را به‌تنهایی جابه‌جا کنند و نگرانی در این زمینه نداشته باشند.<ref> [https://abarline.ir/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86/ «بررسی تاکسی بانوان»،  وب‌سایت ابرآنلاین.]</ref> از دیگر مزایای تاکسی بانوان، ایجاد فضای امن‌تر و سالم‌تر برای جابجایی افراد سالمند است.<ref> [https://dana.ir/855836/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D8%B1%D8%AE%D8%B4-%DA%86%D8%B1%D8%AE-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF#gsc.tab=0 «زنانی که برای چرخش چرخ‌های زندگی‌شان دست به فرمان می‌شوند»،  شبکه اطلاع‌رسانی دانا.]</ref>

 

به گفتۀ مدیرعامل سازمان تاکسیرانی با توجه به اینکه 50درصد جامعه را زنان تشکیل می‌دهند و درخواست‌ها برای استفاده از تاکسی بانوان رو به افزایش است، زنان سهم حداقلی در ناوگان تاکسیرانی دارند<ref> [https://snn.ir/fa/news/661941/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%B3%D9%87%DB%8C%D9%84-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «شرایط ورود زنان به ناوگان تاکسیرانی تسهیل می‌شود»،  خبرگزاری دانشجو.]</ref> و تنها ٢ تا ٣‌درصد ناوگان تاکسیرانی در دست بانوان است.<ref> [https://www.eghtesadonline.com/fa/news/248217/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B3%D9%87%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «افزایش سهم زنان در ناوگان تاکسیرانی موجب امنیت زنان می‌شود؟»،  وب‌سایت اقتصاد آنلاین.]</ref> همین موضوع سبب شده است تا امکان انتخاب راننده زن برای مسافران دشوار باشد.<ref> [https://snn.ir/fa/news/661941/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%B3%D9%87%DB%8C%D9%84-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «شرایط ورود زنان به ناوگان تاکسیرانی تسهیل می‌شود»،  خبرگزاری دانشجو.]</ref>

 

تاکسی‌های ویژه بانوان علاوه بر ایران در شهرهایی چون نیویورک، لندن، توکیو، قاهره، کرالا، <ref> [https://www.imna.ir/news/681616/%D8%AD%D9%85%D9%84-%D9%88%D9%86%D9%82%D9%84-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86 «حمل‌ونقل صورتی. راهکاری برای تردد امن زنان»،  خبرگزاری ایمنا.]</ref> ریودوژانیرو، ژوهانسبرگ پایتخت آفریقای جنوبی و دبی مشغول فعالیت هستند.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/20130101083225-9702-28.pdf جمالی، و شایگان، «نقش تاکسی بی‌سیم بانوان بر احساس امنیت زنان تهرانی»،  1390ش، ص97.]</ref> تاکسی بانوان در دسامبر 2011م در کشور مالزی نیز با هدف محافظت بیشتر از زنان راه‌اندازی شد. به گفتۀ معاون وزیر زنان خانواده و توسعه اجتماعی مالزی، این تاکسی‌ها سفرها را برای زنان امن‌تر کرده است. نتایج یک نظرسنجی نیز نشان می‌دهد استفاده از تاکسی‌ بانوان موجب کاهش سرقت و خشونت علیه زنان در مالزی شده است.<ref> [https://www.mehrnews.com/news/1474567/%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87 «راه‌اندازی نخستین رادیوی بانوان در مالزی/ استقبال از تاکسی ویژه زنان»،  خبرگزاری مهر.]</ref> کشور ژاپن نیز به تفکیک جنسیتی در حمل‌و‌نقل عمومی اقدام کرده که این امر با استقبال زنان ژاپنی روبرو شده است.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/08/26/193741/%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B7%D8%AD-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D9%84-%D9%88-%D9%86%D9%82%D9%84-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86 «ضرورت گسترش تاکسی بانوان در سطح شهر/ ایجاد امکانات و جداسازی حمل و نقل بانوان»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref>

 

*«افتتاح تاکسی سرویس ویژه بانوان در‌اندیمشک»،  وب‌سایت خوزنیوز، تاریخ درج مطلب: 17 تیر 1393ش.

*«افزایش سهم زنان در ناوگان تاکسیرانی موجب امنیت زنان می‌شود؟»،  وب‌سایت اقتصاد آنلاین، تاریخ درج مطلب: 8 بهمن 1396ش.

*اقبالی، آیدا، «وقتی راننده تاکسی خانم باشد!»،  وب‌سایت روبان، تاریخ درج مطلب: 28 شهریور 1397ش.

*«بانوان تاکسی‌دار هزینه زیاد و درآمد کم «، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: 18 شهریور 1391ش.

*«بانوان تاکسیران و سختی کار‌ آنها در این روزها»،  وب‌سایت اقتصاد آنلاین، تاریخ درج مطلب: 7 مرداد 1399ش.

*«بررسی تاکسی بانوان»،  وب‌سایت ابرآنلاین، تاریخ بازدید: 3 شهریور 1403ش.

*«برگزاری دومین جلسه کارگروه عفاف و حجاب ویژه رانندگان تاکسی در قم»،  وب‌سایت پیام خانواده، تاریخ درج مطلب: 4 تیر 1402ش.

*«تاکسی بانوان زنجان در انتظار نوسازی/ سوارکردن مسافر مرد ممنوع است؟»،  پایگاه خبری-تحلیلی ملت، تاریخ درج مطلب: 23 آذر 1399ش.

*«تامین امنیت مسافران زن با تاکسی بانوان/آیا تاکسیرانی حمایت می‌کند؟»،  خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 1 آذر 1392ش.

*جمالی،‌هاجر و شایگان، فریبا، «نقش تاکسی بی‌سیم بانوان بر احساس امنیت زنان تهرانی»،  مطالعات مدیریت انتظامی، شماره 1، 1390ش.

*«حمل‌ونقل صورتی؛ راهکاری برای تردد امن زنان»،  خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 30 مرداد 1402ش.

*«دومین تاکسی بی‌سیم بانوان در کشور در قم راه‌اندازی شد»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 9 اردیبهشت 1387ش.

*«راه‌اندازی نخستین رادیوی بانوان در مالزی/ استقبال از تاکسی ویژه زنان»،  خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 11 مهر 1390ش.

*«ریشه‌یابی مشکلات زنان مسافر تاکسی»،  باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 19 خرداد 1393ش.

*«زنانی که برای چرخش چرخ‌های زندگی‌شان دست به فرمان می‌شوند»،  شبکه اطلاع‌رسانی دانا، تاریخ درج مطلب: 24 مرداد 1395ش.

*زیاری، کرامت‌الله و ترکمن‌نیا، نعیمه، «میزان برخورداری زنان از سیستم حمل‌ونقل درون شهری (نمونه موردی: منطقه 6 تهران)»،  مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای، شماره 19، 1392ش.

*«شرایط ورود زنان به ناوگان تاکسیرانی تسهیل می‌شود»،  خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: 3 بهمن 1396ش.

*«ضرورت گسترش تاکسی بانوان در سطح شهر/ ایجاد امکانات و جداسازی حمل و نقل بانوان»،  خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 26 آبان 1392ش.

*«مسئله اشتغال زنان و تفکیک جنسیتی نقش‌ها»،  خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 20 آبان 1402ش.

*«20 بانوی تاکسیران در قزوین فعالیت می‌کنند»،  خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 8 آبان 1400ش.