بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:1540228744 8.jpg|جایگزین=لباس مردان بندری|بندانگشتی|مردان بندری در حال رقص کنار دریا با لباس سنتی بندری]] | |||
<big>'''لباس مردان بندری'''</big>؛ تنپوش مردان در استان هرمزگان. <br> | <big>'''لباس مردان بندری'''</big>؛ تنپوش مردان در استان هرمزگان. <br> | ||
لباس مردان بندری که از جغرافیا و تاریخ دریانوردی الهام گرفته، بهعنوان نمادی از هویت فرهنگی استان هرمزگان شناخته میشود. این پوششها شامل پیراهنهای بلند، | لباس مردان بندری که از جغرافیا و تاریخ دریانوردی الهام گرفته، بهعنوان نمادی از هویت فرهنگی استان هرمزگان شناخته میشود. این پوششها شامل پیراهنهای بلند، [[چفیه]]، [[عقال]] و [[دشداشه]] است که ترکیبی از سنتهای بومی و تأثیرات فرهنگی وارداتی را به نمایش میگذارد. هرچند تبادلات فرهنگی و تجاری، تغییراتی در این لباسها بهوجود آورده، اما ویژگیهای بومی آنها فرصتهای بینظیری برای احیای هویت فرهنگی و تحول در طراحی مد ایجاد کرده است. | ||
==ساختار اصلی پوشش مردان بندری== | ==ساختار اصلی پوشش مردان بندری== | ||
لباس سنتی مردان از جغرافیای منطقه و شغل اجدادی آنها که دریانوردی است، الهام گرفته شده است. لباس اصلی مردان از یک پیراهن سفید و بلند بههمراه شلوار سفید که بالای آن گشاد و دمپای آن تنگ است، تشکیل شده است. از اجزای تکمیلی لباس مردان میتوان به کلاه سفید یا دستار سر، پاپوش و پوزار اشاره کرد که با گذشت زمان کمتر مورد استفاده قرار گرفتهاند.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»، وبسایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref> | لباس سنتی مردان از جغرافیای منطقه و شغل اجدادی آنها که دریانوردی است، الهام گرفته شده است. لباس اصلی مردان از یک پیراهن سفید و بلند بههمراه شلوار سفید که بالای آن گشاد و دمپای آن تنگ است، تشکیل شده است. از اجزای تکمیلی لباس مردان میتوان به کلاه سفید یا [[دستار]] سر، [[پاپوش]] و پوزار اشاره کرد که با گذشت زمان کمتر مورد استفاده قرار گرفتهاند.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»، وبسایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref> | ||
==تنپوش مردان هرمزگان== | ==تنپوش مردان هرمزگان== | ||
خط ۱۵: | خط ۱۶: | ||
'''پیراهن بلوچی''': یکی از تنپوشهای مردان بندری، پیراهن بلوچی است. رنگ این پیراهن، بهدلیل گرمای منطقه بیشتر از رنگهای سفید، کرم، آبی روشن و خاکستری استفاده میشود. رنگ سفید در بین اقوام این منطقه، نشانۀ افراد معتمد و عادل است.<ref>باستانی، بادلهپوشان، 1391ش، ص93.</ref> | '''پیراهن بلوچی''': یکی از تنپوشهای مردان بندری، پیراهن بلوچی است. رنگ این پیراهن، بهدلیل گرمای منطقه بیشتر از رنگهای سفید، کرم، آبی روشن و خاکستری استفاده میشود. رنگ سفید در بین اقوام این منطقه، نشانۀ افراد معتمد و عادل است.<ref>باستانی، بادلهپوشان، 1391ش، ص93.</ref> | ||
'''عرقچین''': کلاهی است توری یا | '''عرقچین''': کلاهی است توری یا قلابدوزی شده که از نخهای نازک کتانی تهیه میشود. این عرقچین از کشورهای عربی وارد بندر میشود و بیشتر مردان میانسال و ملاّحان از آن استفاده میکنند.<ref>باستانی، بادلهپوشان، 1391ش، ص83-81.</ref> | ||
'''کلاه''': کلاه مردان بندری از پوست و پارچۀ زربفت تهیه میشوند. این کلاهها دارای انواع مختلفی چون کلاه شلالی، دال و بوشهری است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83410832/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86 خطیبیزاده، «آشنایی با پوشش مردم هرمزگان»، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا.] </ref> | '''کلاه''': کلاه مردان بندری از پوست و پارچۀ زربفت تهیه میشوند. این کلاهها دارای انواع مختلفی چون کلاه شلالی، دال و بوشهری است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83410832/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86 خطیبیزاده، «آشنایی با پوشش مردم هرمزگان»، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا.] </ref> | ||
خط ۲۱: | خط ۲۲: | ||
'''چفیه یا کوفیه''': نوعی پارچه که مردان برای حفاظت خود در برابر باد، خاک و آفتاب روی سر میگذارند. این نوع پارچه اغلب بهرنگهای سفید و سیاه و با طرحهای راهراه یا چهارخانه انتخاب میشود. گاهی نیز چفیه به دور کمر بسته میشود.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»، وبسایت مللپرشین.]</ref> | '''چفیه یا کوفیه''': نوعی پارچه که مردان برای حفاظت خود در برابر باد، خاک و آفتاب روی سر میگذارند. این نوع پارچه اغلب بهرنگهای سفید و سیاه و با طرحهای راهراه یا چهارخانه انتخاب میشود. گاهی نیز چفیه به دور کمر بسته میشود.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»، وبسایت مللپرشین.]</ref> | ||
'''لنگ''': لنگ شلواری مردانه است مستطیلشکل از جنس نخ که دارای چهارخانههای بزرگ بوده و در رنگهای مختلف تولید میشود. این شلوار در گذشته توسط کارگران و طبقات پایین جامعه مورد استفاده قرار میگرفت. برای ثابت نگهداشتن آن بر دور کمر، از نخی بهنام «نشپول» استفاده میشد. امروزه استفاده از این شلوار محدود شده و فقط در برخی از روستاهای هرمزگان توسط پیرمردان استفاده میشود.اندازۀ این پارچۀ مستطیلشکل دو متر است که انتهای آن دارای ریشه یا بدون ریشه است.<ref> [https://rasekhoon.net/article/show/1037488 «پوشاک مردم هرمزگان»، وبسایت راسخون.]</ref> لنگ جزء لباسهای وارداتی از شرق آسیا است که تاریخچۀ ورود آن به هرمزگان به حدود | '''لنگ''': لنگ شلواری مردانه است مستطیلشکل از جنس نخ که دارای چهارخانههای بزرگ بوده و در رنگهای مختلف تولید میشود. این شلوار در گذشته توسط کارگران و طبقات پایین جامعه مورد استفاده قرار میگرفت. برای ثابت نگهداشتن آن بر دور کمر، از نخی بهنام «نشپول» استفاده میشد. امروزه استفاده از این شلوار محدود شده و فقط در برخی از روستاهای هرمزگان توسط پیرمردان استفاده میشود.اندازۀ این پارچۀ مستطیلشکل دو متر است که انتهای آن دارای ریشه یا بدون ریشه است.<ref> [https://rasekhoon.net/article/show/1037488 «پوشاک مردم هرمزگان»، وبسایت راسخون.]</ref> لنگ جزء لباسهای وارداتی از شرق آسیا است که تاریخچۀ ورود آن به هرمزگان به حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش باز میگردد.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»، وبسایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان.] </ref> | ||
'''کَپَر یا کپره''': نوعی عرقگیر نازک با آستینهای کوتاه که به رنگ سفید است و در زیر پیراهن استفاده میشود. گاهی ساحلنشینان بندری کپر را به تنهایی با لنگ و عرقچین در دریا و کشتی برای ماهیگیری میپوشند.<ref>امینی لاری، نمادشناسی رنگ در فرهنگ و هنر بومی هرمزگان، 1394ش، ص130.</ref> کپر نیز بخشی از لباس وارداتی از شرق آسیا محسوب میشود و زمان ورود آن به هرمزگان | '''کَپَر یا کپره''': نوعی عرقگیر نازک با آستینهای کوتاه که به رنگ سفید است و در زیر پیراهن استفاده میشود. گاهی ساحلنشینان بندری کپر را به تنهایی با لنگ و عرقچین در دریا و کشتی برای ماهیگیری میپوشند.<ref>امینی لاری، نمادشناسی رنگ در فرهنگ و هنر بومی هرمزگان، 1394ش، ص130.</ref> کپر نیز بخشی از لباس وارداتی از شرق آسیا محسوب میشود و زمان ورود آن به هرمزگان ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش قدمت دارد.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»، وبسایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref> | ||
'''بِشِت یا خاچیه''': لباسی نازک از جنس پشم نازک است که مردان آن را روی دشداشه میپوشند. در بعضی مواقع روی سرشانههای خاچیه را با گلدوزی تزیین میکنند.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»، وبسایت مللپرشین.]</ref> | '''بِشِت یا خاچیه''': لباسی نازک از جنس پشم نازک است که مردان آن را روی [[دشداشه]] میپوشند. در بعضی مواقع روی سرشانههای خاچیه را با گلدوزی تزیین میکنند.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»، وبسایت مللپرشین.]</ref> | ||
'''دشداشه''': لباسی سفید و بلند که قد آن تا روی پا میرسد و در دو نوع یقهدار (عراقی) و بدون یقه (خلیجی یا اماراتی) در میان مردان هرمزگان کاربرد دارد.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»، وبسایت مللپرشین.]</ref> | '''دشداشه''': لباسی سفید و بلند که قد آن تا روی پا میرسد و در دو نوع یقهدار (عراقی) و بدون یقه (خلیجی یا اماراتی) در میان مردان هرمزگان کاربرد دارد.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»، وبسایت مللپرشین.]</ref> | ||
خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
لباس مردان این منطقه بهدلایل زیر دچار تغییر شده است: | لباس مردان این منطقه بهدلایل زیر دچار تغییر شده است: | ||
#تاثیر تجارت و تبادلات فرهنگی: تجارت با کشورهای حاشیۀ خلیج فارس | #تاثیر تجارت و تبادلات فرهنگی: تجارت با کشورهای حاشیۀ خلیج فارس تأثیر زیادی بر تغییر پوشش مردان این منطقه داشته است. | ||
#لباسهای وارداتی: برخی از اجزای پوششهای وارداتی جایگزین لباسهای سنتی و اصیل شدهاند. | #لباسهای وارداتی: برخی از اجزای پوششهای وارداتی جایگزین لباسهای سنتی و اصیل شدهاند. | ||
# | #تأثیرپذیری از لباس عربی: برخلاف تصور عمومی، لباس عربی بخشی از پوشش مردان هرمزگانی نیست و صرفاً بهواسطۀ تبادلات و تجارت به منطقه وارد شده است.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»، وبسایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref> | ||
==نگاه طراحان لباس به ظرفیتهای بومی هرمزگان== | ==نگاه طراحان لباس به ظرفیتهای بومی هرمزگان== | ||
طراحان لباس بر این باورند که لباسهای سنتی اقوام بندری با بهرهگیری از ظرفیتهای بومی و منطقهای خود، قابلیت تبدیل شدن به پوششهای کاربردی و جذاب برای استفاده در زندگی روزمره را دارند. بهگفته آنها، غنای فرهنگی منطقه مکران فرصتی بینظیر برای معرفی این منطقه در سطح ملی فراهم میآورد و با تمرکز بر طراحی لباسهای | طراحان لباس بر این باورند که لباسهای سنتی اقوام بندری با بهرهگیری از ظرفیتهای بومی و منطقهای خود، قابلیت تبدیل شدن به پوششهای کاربردی و جذاب برای استفاده در زندگی روزمره را دارند. بهگفته آنها، غنای فرهنگی منطقه مکران فرصتی بینظیر برای معرفی این منطقه در سطح ملی فراهم میآورد و با تمرکز بر طراحی لباسهای الهام گرفته از سنتها، میتواند هویت فرهنگی مکران را برجستهتر کند. | ||
طراحان لباس بر این باورند که همکاری با هنرمندان بومی استان و بهرهگیری از توانمندیهای محلی نقش کلیدی در شکوفایی طراحی و تولید لباس دارد. آنها | طراحان لباس بر این باورند که همکاری با هنرمندان بومی استان و بهرهگیری از توانمندیهای محلی نقش کلیدی در شکوفایی طراحی و تولید لباس دارد. آنها تأکید میکنند که گسترش طراحی و تولید ملحقات لباس میتواند رقابتهای حرفهای و رویدادهای خلاقانه را بهوجود آورد. همچنین، طراحان به ظرفیتهای طراحی مد در هرمزگان و اهمیت مشاغل خانگی برای توسعه این حوزه اشاره میکنند و معتقدند که پوششهای سنتی مردان هرمزگان میتوانند در طراحیهای مدرن جایگاه ویژهای پیدا کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/83416625/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «پوشش سنتی هرمزگان هویتی ماندگار»، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).]</ref> | ||