بدون خلاصۀ ویرایش
سلیمانی (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:1540228744 8.jpg|جایگزین=لباس مردان بندری|بندانگشتی|مردان بندری در حال رقص کنار دریا با لباس سنتی بندری]]
<big>'''لباس مردان بندری'''</big>؛ تن‌پوش مردان در استان هرمزگان. <br>
<big>'''لباس مردان بندری'''</big>؛ تن‌پوش مردان در استان هرمزگان. <br>


خط ۵: خط ۶:
==ساختار اصلی پوشش مردان بندری==
==ساختار اصلی پوشش مردان بندری==


لباس سنتی مردان از جغرافیای منطقه و شغل اجدادی آن‌ها که دریانوردی است، الهام گرفته شده است. لباس اصلی مردان از یک پیراهن سفید و بلند به‌همراه شلوار سفید که بالای آن گشاد و دمپای آن تنگ است، تشکیل شده است. از اجزای تکمیلی لباس مردان می‌توان به کلاه سفید یا دستار سر، [[پاپوش]] و پوزار اشاره کرد که با گذشت زمان کمتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref>
لباس سنتی مردان از جغرافیای منطقه و شغل اجدادی آن‌ها که دریانوردی است، الهام گرفته شده است. لباس اصلی مردان از یک پیراهن سفید و بلند به‌همراه شلوار سفید که بالای آن گشاد و دمپای آن تنگ است، تشکیل شده است. از اجزای تکمیلی لباس مردان می‌توان به کلاه سفید یا [[دستار]] سر، [[پاپوش]] و پوزار اشاره کرد که با گذشت زمان کمتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref>


==تن‌پوش مردان هرمزگان==
==تن‌پوش مردان هرمزگان==
خط ۲۱: خط ۲۲:
'''چفیه یا کوفیه''': نوعی پارچه که مردان برای حفاظت خود در برابر باد، خاک و آفتاب روی سر می‌گذارند. این نوع پارچه اغلب به‌رنگ‌های سفید و سیاه و با طرح‌های راه‌راه یا چهارخانه انتخاب می‌شود. گاهی نیز چفیه به دور کمر بسته می‌شود.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»،  وب‌سایت ملل‌پرشین.]</ref>
'''چفیه یا کوفیه''': نوعی پارچه که مردان برای حفاظت خود در برابر باد، خاک و آفتاب روی سر می‌گذارند. این نوع پارچه اغلب به‌رنگ‌های سفید و سیاه و با طرح‌های راه‌راه یا چهارخانه انتخاب می‌شود. گاهی نیز چفیه به دور کمر بسته می‌شود.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»،  وب‌سایت ملل‌پرشین.]</ref>


'''لنگ''': لنگ شلواری مردانه است مستطیل‌شکل از جنس نخ که دارای چهارخانه‌های بزرگ بوده و در رنگ‌های مختلف تولید می‌شود. این شلوار در گذشته توسط کارگران و طبقات پایین جامعه مورد استفاده قرار می‌گرفت. برای ثابت نگه‌داشتن آن بر دور کمر، از نخی به‌نام «نشپول» استفاده می‌شد. امروزه استفاده از این شلوار محدود شده و فقط در برخی از روستاهای هرمزگان توسط پیرمردان استفاده می‌شود.‌اندازۀ این پارچۀ مستطیل‌شکل دو متر است که انتهای آن دارای ریشه یا بدون ریشه است.<ref> [https://rasekhoon.net/article/show/1037488 «پوشاک مردم هرمزگان»،  وب‌سایت راسخون.]</ref> لنگ جزء لباس‌های وارداتی از شرق آسیا است که تاریخچۀ ورود آن به هرمزگان به حدود 150 تا 200 سال پیش باز می‌گردد.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان.] </ref>
'''لنگ''': لنگ شلواری مردانه است مستطیل‌شکل از جنس نخ که دارای چهارخانه‌های بزرگ بوده و در رنگ‌های مختلف تولید می‌شود. این شلوار در گذشته توسط کارگران و طبقات پایین جامعه مورد استفاده قرار می‌گرفت. برای ثابت نگه‌داشتن آن بر دور کمر، از نخی به‌نام «نشپول» استفاده می‌شد. امروزه استفاده از این شلوار محدود شده و فقط در برخی از روستاهای هرمزگان توسط پیرمردان استفاده می‌شود.‌اندازۀ این پارچۀ مستطیل‌شکل دو متر است که انتهای آن دارای ریشه یا بدون ریشه است.<ref> [https://rasekhoon.net/article/show/1037488 «پوشاک مردم هرمزگان»،  وب‌سایت راسخون.]</ref> لنگ جزء لباس‌های وارداتی از شرق آسیا است که تاریخچۀ ورود آن به هرمزگان به حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش باز می‌گردد.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان.] </ref>


'''کَپَر یا کپره''': نوعی عرق‌گیر نازک با آستین‌های کوتاه که به رنگ سفید است و در زیر پیراهن استفاده می‌شود. گاهی ساحل‌نشینان بندری کپر را به تنهایی با لنگ و عرقچین در دریا و کشتی برای ماهیگیری می‌پوشند.<ref>امینی ‌لاری، نمادشناسی رنگ در فرهنگ و هنر بومی هرمزگان، 1394ش، ص130.</ref> کپر نیز بخشی از لباس وارداتی از شرق آسیا محسوب می‌شود و زمان ورود آن به هرمزگان 150 تا 200 سال پیش قدمت دارد.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref>
'''کَپَر یا کپره''': نوعی عرق‌گیر نازک با آستین‌های کوتاه که به رنگ سفید است و در زیر پیراهن استفاده می‌شود. گاهی ساحل‌نشینان بندری کپر را به تنهایی با لنگ و عرقچین در دریا و کشتی برای ماهیگیری می‌پوشند.<ref>امینی ‌لاری، نمادشناسی رنگ در فرهنگ و هنر بومی هرمزگان، 1394ش، ص130.</ref> کپر نیز بخشی از لباس وارداتی از شرق آسیا محسوب می‌شود و زمان ورود آن به هرمزگان ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش قدمت دارد.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref>


'''بِشِت یا خاچیه''': لباسی نازک از جنس پشم نازک است که مردان آن را روی دشداشه می‌پوشند. در بعضی مواقع روی سرشانه‌های خاچیه را با گلدوزی تزیین می‌کنند.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»،  وب‌سایت ملل‌پرشین.]</ref>
'''بِشِت یا خاچیه''': لباسی نازک از جنس پشم نازک است که مردان آن را روی [[دشداشه]] می‌پوشند. در بعضی مواقع روی سرشانه‌های خاچیه را با گلدوزی تزیین می‌کنند.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»،  وب‌سایت ملل‌پرشین.]</ref>


'''دشداشه''': لباسی سفید و بلند که قد آن تا روی پا می‌رسد و در دو نوع یقه‌دار (عراقی) و بدون یقه (خلیجی یا اماراتی) در میان مردان هرمزگان کاربرد دارد.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»،  وب‌سایت ملل‌پرشین.]</ref>
'''دشداشه''': لباسی سفید و بلند که قد آن تا روی پا می‌رسد و در دو نوع یقه‌دار (عراقی) و بدون یقه (خلیجی یا اماراتی) در میان مردان هرمزگان کاربرد دارد.<ref> [https://melalepersian.com/fa/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86/ «لباس محلی مردم هرمزگان»،  وب‌سایت ملل‌پرشین.]</ref>
خط ۳۷: خط ۳۸:
لباس مردان این منطقه به‌دلایل زیر دچار تغییر شده است:  
لباس مردان این منطقه به‌دلایل زیر دچار تغییر شده است:  


#تاثیر تجارت و تبادلات فرهنگی: تجارت با کشور‌های حاشیۀ خلیج فارس تاثیر زیادی بر تغییر پوشش مردان این منطقه داشته است.
#تاثیر تجارت و تبادلات فرهنگی: تجارت با کشور‌های حاشیۀ خلیج فارس تأثیر زیادی بر تغییر پوشش مردان این منطقه داشته است.
#
#لباس‌های وارداتی: برخی از اجزای پوشش‌های وارداتی جایگزین لباس‌های سنتی و اصیل شده‌اند.
#لباس‌های وارداتی: برخی از اجزای پوشش‌های وارداتی جایگزین لباس‌های سنتی و اصیل شده‌اند.
#
#تأثیرپذیری از لباس عربی: برخلاف تصور عمومی، لباس عربی بخشی از پوشش مردان هرمزگانی نیست و صرفاً به‌واسطۀ تبادلات و تجارت به منطقه وارد شده است.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref>
#تاثیرپذیری از لباس عربی: برخلاف تصور عمومی، لباس عربی بخشی از پوشش مردان هرمزگانی نیست و صرفاً به‌واسطۀ تبادلات و تجارت به منطقه وارد شده است.<ref> [https://www.sobhesahel.com/news/91835/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C «اشتباه فرهنگی در معرفی پوشش اصیل مردان هرمزگانی»،  وب‌سایت صبح ساحل (روزنامة مردم هرمزگان).] </ref>
#
==نگاه طراحان لباس به ظرفیت‌های بومی هرمزگان==
==نگاه طراحان لباس به ظرفیت‌های بومی هرمزگان==


طراحان لباس بر این باورند که لباس‌های سنتی اقوام بندری با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی و منطقه‌ای خود، قابلیت تبدیل شدن به پوشش‌های کاربردی و جذاب برای استفاده در زندگی روزمره را دارند. به‌گفته آن‌ها، غنای فرهنگی منطقه مکران فرصتی بی‌نظیر برای معرفی این منطقه در سطح ملی فراهم می‌آورد و با تمرکز بر طراحی لباس‌های الهام‌گرفته از سنت‌ها، می‌تواند هویت فرهنگی مکران را برجسته‌تر کند.  
طراحان لباس بر این باورند که لباس‌های سنتی اقوام بندری با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی و منطقه‌ای خود، قابلیت تبدیل شدن به پوشش‌های کاربردی و جذاب برای استفاده در زندگی روزمره را دارند. به‌گفته آن‌ها، غنای فرهنگی منطقه مکران فرصتی بی‌نظیر برای معرفی این منطقه در سطح ملی فراهم می‌آورد و با تمرکز بر طراحی لباس‌های الهام‌ گرفته از سنت‌ها، می‌تواند هویت فرهنگی مکران را برجسته‌تر کند.  


طراحان لباس بر این باورند که همکاری با هنرمندان بومی استان و بهره‌گیری از توانمندی‌های محلی نقش کلیدی در شکوفایی طراحی و تولید لباس دارد. آن‌ها تاکید می‌کنند که گسترش طراحی و تولید ملحقات لباس می‌تواند رقابت‌های حرفه‌ای و رویدادهای خلاقانه را به‌وجود آورد. همچنین، طراحان به ظرفیت‌های طراحی مد در هرمزگان و اهمیت مشاغل خانگی برای توسعه این حوزه اشاره می‌کنند و معتقدند که پوشش‌های سنتی مردان هرمزگان می‌توانند در طراحی‌های مدرن جایگاه ویژه‌ای پیدا کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/83416625/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «پوشش سنتی هرمزگان هویتی ماندگار»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).]</ref>
طراحان لباس بر این باورند که همکاری با هنرمندان بومی استان و بهره‌گیری از توانمندی‌های محلی نقش کلیدی در شکوفایی طراحی و تولید لباس دارد. آن‌ها تأکید می‌کنند که گسترش طراحی و تولید ملحقات لباس می‌تواند رقابت‌های حرفه‌ای و رویدادهای خلاقانه را به‌وجود آورد. همچنین، طراحان به ظرفیت‌های طراحی مد در هرمزگان و اهمیت مشاغل خانگی برای توسعه این حوزه اشاره می‌کنند و معتقدند که پوشش‌های سنتی مردان هرمزگان می‌توانند در طراحی‌های مدرن جایگاه ویژه‌ای پیدا کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/83416625/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «پوشش سنتی هرمزگان هویتی ماندگار»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).]</ref>