حمید گلزار (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:2170319 0 0 904 603 600x0 80 0 1 7182f0e83a64b1954c2c9dab3011e491.jpg|جایگزین=لباس زنان ترکمن|بندانگشتی|زنان ترکمنی با لباس سنتی]] | |||
<big>'''لباس زنان ترکمن'''</big>؛ تنپوش زنان ترکمن در استانهای گلستان، خراسان شمالی و خراسان رضوی. <br> | <big>'''لباس زنان ترکمن'''</big>؛ تنپوش زنان ترکمن در استانهای گلستان، خراسان شمالی و خراسان رضوی. <br> | ||
خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
کلاه و سربند زنان ترکمن معرف طایفه و نشاندهندۀ موقعیت زنان یا دختران متاهل است؛ در نتیجه سرپوش زنان از اهمیت ویژهای برخوردار است و جزء مهمترین پوشاک ترکمن به شمار میرود.<ref>[https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_18194.html#:~:text=%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C%20%D8%A7%D8%B2%20%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%20%D9%87%D9%85%DA%86%D9%88%D9%86%20%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AC%DA%A9,%D9%88%20%D9%86%D8%A7%D9%85%20%D8%A2%D9%86%E2%80%8F%D9%87%D8%A7%D8%B3%D8%AA. امیدیفروتقه و دیگران، «بررسی سرپوش زنان کرد، ترک و ترکمن شمال خراسان در سدۀ اخیر»، 1401ش، ص161.]</ref> | کلاه و سربند زنان ترکمن معرف طایفه و نشاندهندۀ موقعیت زنان یا دختران متاهل است؛ در نتیجه سرپوش زنان از اهمیت ویژهای برخوردار است و جزء مهمترین پوشاک ترکمن به شمار میرود.<ref>[https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_18194.html#:~:text=%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C%20%D8%A7%D8%B2%20%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%20%D9%87%D9%85%DA%86%D9%88%D9%86%20%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AC%DA%A9,%D9%88%20%D9%86%D8%A7%D9%85%20%D8%A2%D9%86%E2%80%8F%D9%87%D8%A7%D8%B3%D8%AA. امیدیفروتقه و دیگران، «بررسی سرپوش زنان کرد، ترک و ترکمن شمال خراسان در سدۀ اخیر»، 1401ش، ص161.]</ref> | ||
====کلاه بورک==== | ====کلاه بورک==== | ||
[[پرونده:Turkman girl in national dress.jpg|جایگزین=کلاه بورک|بندانگشتی|دختری ترکمن با لباسهای سنتی؛ بریک، «شلپه» زیوری که به لبه کلاه متصل شده، موهای بافته شده در چهار گیسو و «بقو» (سینه ریز)]] | |||
کلاه یا عرقچین گرد، صاف و بدون برجستگی که مخصوص دختران است و تمام سطح آن با الیاف ابریشمی الوان دستدوزی شده است. در گذشته دختران تا قبل از ازدواج از این کلاه استفاده میکردند و بعد از ازدواج نیز این کلاه را از سر برداشته و کلاه دیگری روی سر قرار میدادند.<ref>امیدی، دیده و دل و دست (پژوهشی در پوشاک و هنرهای سنتی خراسان)، 1382ش، ص186.</ref> عرقچین دختران با انواع سکه، پولک و زیورآلات نقرهای تزیین میشود و نقوش دستدوزیشدۀ روی آن نماد نیکبختی و پیروزی است.<ref>شفرد، هزار نماد در هنر و اسطورۀ شکل به چه معناست، 1393ش، ص351.</ref> | کلاه یا عرقچین گرد، صاف و بدون برجستگی که مخصوص دختران است و تمام سطح آن با الیاف ابریشمی الوان دستدوزی شده است. در گذشته دختران تا قبل از ازدواج از این کلاه استفاده میکردند و بعد از ازدواج نیز این کلاه را از سر برداشته و کلاه دیگری روی سر قرار میدادند.<ref>امیدی، دیده و دل و دست (پژوهشی در پوشاک و هنرهای سنتی خراسان)، 1382ش، ص186.</ref> عرقچین دختران با انواع سکه، پولک و زیورآلات نقرهای تزیین میشود و نقوش دستدوزیشدۀ روی آن نماد نیکبختی و پیروزی است.<ref>شفرد، هزار نماد در هنر و اسطورۀ شکل به چه معناست، 1393ش، ص351.</ref> | ||
====کلاه حصیری==== | ====کلاه حصیری==== | ||
خط ۸۸: | خط ۸۹: | ||
این کمربند یا شال سیاهرنگ، از جنس ابریشم است که زنان هنگام بارداری یا در حین انجام کارهای سنگین آن را روی پیراهن خود میبندند. بستن این کمربند روی پیراهن باعث کوتاهتر شدن قد پیراهن میشود و از دست و پا گیر شدن آن در حین کار جلوگیری میکند.<ref>[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/search?keywords=%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DA%A9%20%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&basicscope=1 زمانی، پوشاک زنان در استان گلستان (ترکمن، شاهکوه، قزاق، قزلباش، کتول)، 1390ش، ص65.]</ref> | این کمربند یا شال سیاهرنگ، از جنس ابریشم است که زنان هنگام بارداری یا در حین انجام کارهای سنگین آن را روی پیراهن خود میبندند. بستن این کمربند روی پیراهن باعث کوتاهتر شدن قد پیراهن میشود و از دست و پا گیر شدن آن در حین کار جلوگیری میکند.<ref>[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/search?keywords=%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DA%A9%20%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&basicscope=1 زمانی، پوشاک زنان در استان گلستان (ترکمن، شاهکوه، قزاق، قزلباش، کتول)، 1390ش، ص65.]</ref> | ||
====دون==== | ====دون==== | ||
[[پرونده:Wedding-clothe.jpg|جایگزین=دون|بندانگشتی|زنان و مردان ترکمنی در جشن های مناسبتی در ترکمن]] | |||
دون از پوششهای مشترک میان زنان و مردان ترکمنی است. دونهای زنانه از ابریشم تهیه میشوند و دارای دو نوع «گیییمدون» و «قرمزدون» هستند. نوع اول بیشتر در مجالس و مهمانیها استفاده میشود و مزین به پولکدوزیهای زیبا است. نوعروسهای زیبای ترکمن در روز عروسی خود قرمزدون بر سر میاندازند که دارای سوزندوزیهای زیبا و مزین به زیورآلات و سکه است.<ref>[https://civilica.com/doc/1582918/ تیمورنژاد، «فرهنگشناسی پوشاک زنان ترکمن ایران»، 1401ش، ص10.]</ref> | دون از پوششهای مشترک میان زنان و مردان ترکمنی است. دونهای زنانه از ابریشم تهیه میشوند و دارای دو نوع «گیییمدون» و «قرمزدون» هستند. نوع اول بیشتر در مجالس و مهمانیها استفاده میشود و مزین به پولکدوزیهای زیبا است. نوعروسهای زیبای ترکمن در روز عروسی خود قرمزدون بر سر میاندازند که دارای سوزندوزیهای زیبا و مزین به زیورآلات و سکه است.<ref>[https://civilica.com/doc/1582918/ تیمورنژاد، «فرهنگشناسی پوشاک زنان ترکمن ایران»، 1401ش، ص10.]</ref> | ||
====چابیت==== | ====چابیت==== |