لژ خانوادگی: تفاوت میان نسخه‌ها

لُژ (loge) یک واژۀ قرضی است که از زبان فرانسه وارد زبان فارسی شده است.<ref>. [https://www.parsbook.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C مشیری، فرهنگ واژه‌های اروپایی در فارسی، ۱۳۷1ش، ص9.]</ref> لژ به‌معنای کلبۀ کوچک، آلونک یا خانۀ کوچک صحرایی است.<ref>. [https://vajehyab.com/dehkhoda/%D9%84%DA%98-2?q=%D9%84%DA%98%20%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژة لژ.]</ref> در اصطلاح، به جایگاه مخصوص تماشاگران در تالارهای نمایشی، لژ می‌گویند که به تعداد معدودی از حضار اجازۀ تماشای خصوصی اجرا یا مراسم را می‏‌دهند<ref>. [https://www.parsbook.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C مشیری، فرهنگ واژه‌های اروپایی در فارسی، ۱۳۷1ش، ص314.]</ref> و از پرده و جایگاه نمایش دور است.<ref>. [https://vajehyab.com/moein/%D9%84%DA%98?q=%D9%84%DA%98%20%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژة لژ.]</ref> معادل فارسی لژ، جایگاه است.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/5265514/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%B3-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%87-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D9%84%DA%98-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «معادل فارسی کلمات «فلاور باکس»، «کلاسه بندی» و «لژ» چیست؟»، باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>  

==کارکرد لژ خانواگی==

کارکرد اصلی لژ خانوادگی در مراکز عمومی و تفریحی، فراهم‌کردن فضایی اختصاصی و نیمه‌خصوصی برای گردهمایی خانوادگی، تعامل صمیمانه، استراحت و خلق خاطره‌ای خوش است؛<ref>. [https://mehrdadcivil.com/blog/3337/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%AF%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86/#:~:text=%D9%84%DA%98%20%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C&text=%D9%87%D8%AF%D9%81%20%D8%A7%D8%B2%20%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C%20%DA%86%D9%86%DB%8C%D9%86%20%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C,%DB%8C%D8%A7%20%D9%81%D8%B3%D8%AA%20%D9%81%D9%88%D8 سیویل، «طراحی دکوراسیون رستوران»، وبلاگ مهرداد سیویل.]</ref> به‌گونه‌ای که اعضای خانواده بتوانند در دل یک محیط عمومی، بدون مزاحمت دیداری یا شنیداری دیگران، احساس امنیت، آرامش و تعلق داشته باشند.<ref>. [https://www.archome.ir/51877/restaurant-decoration-design-ideas/ «راهنمای طراحی داخلی و دکوراسیون رستوران»، وب‌سایت خانۀ معماری.]</ref>

[[لژ خانوادگی]] فضایی اختصاصی است که با حفظ حریم خصوصی و متناسب با نیازهای خانواده برای انجام فعالیت‌های جمعی طراحی می‌شود؛<ref>. [https://deeda.ir/blog/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C/P7-%D8%B9%D8%B1%D8%B5%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C.html «عرصة زندگی خانوادگی»، وب‌سایت دیدا.]</ref> در حالی‌که فضای عمومی بدون محدودیت و مانع، در دسترس همه افراد قرار دارد.<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/731909/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF «مدیران شهری چه تعریفی از فضای عمومی دارند؟»، خبرگزاری عصر ایران]</ref>

در برخی مراکز اقامتی و تفریحی مانند هتل‌ها، رستوران‌ها و پارک‌ها، فضاهایی با حفظ [[پیش‌نوس: محرمیت در معماری ایرانی|محرمیت]]، آرامش و امکان تعامل بیشتر برای خانواده‌ها طراحی شده است.<ref>. [https://www.archome.ir/51877/restaurant-decoration-design-ideas/ «راهنمای طراحی داخلی و دکوراسیون رستوران»، وب‌سایت خانة معماری.]</ref> همچنین در سالن‌های نمایش تئاتر و سینما، بخشی به‌عنوان لژ خانوادگی به‌منظور جذب مخاطبان، به‌ویژه خانواده‌ها، در نظر گرفته شده است.<ref>. [https://41184435.khabarban.com/ «رونق سینما با ایجاد لژ خانوادگی»، وب‌سایت خبربان.]</ref>

در برخی قطارها، فضایی مشابه لژ خانوادگی در نظر گرفته شده است؛ کوپه‌های اختصاصی با امکان حفظ [[حریم خصوصی]]، صرف غذا در محیطی آرام و بهره‌مندی از سرگرمی‌ها و امنیت، این امکان را برای خانواده‌ها فراهم می‌کنند.<ref>. [https://www.khabaronline.ir/news/1891149/%D9%82%D8%B7%D8%A7%D8%B1-%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%87-%D8%B3%D9%81%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%A7 «قطار، وسیلة سفر امن و راحت برای خانواده‌ها»، خبرگزاری خبر آنلاین.]</ref> در پروازهای هوایی نیز، برخی شرکت‌ها با ایجاد فضاهایی ویژه و مجزا، محیطی شبیه لژ خانوادگی فراهم کرده‌اند تا خانواده‌ها از آرامش، راحتی و تعامل بیشتر در طول سفر برخوردار شوند.<ref>. [https://samseir.com/1336/Blog/%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%D9%84%DA%98%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7-2/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%81%D8%B1 «خرید بلیط هواپیما و لژهای خانوادگی»، وب‌سایت شرکت مسافرتی سام‌سیر.]</ref>

*'''خلق فضای خصوصی؛''' خلق این فضا در برخی مکان‌ها مانند سفره‌خانه‌های باغی با بهره‌گیری از عناصر متنوعی صورت می‌گیرد؛ از جمله پرچین‌های طبیعی مانند شمشاد و یاس، دیوارهای کوتاه سنگی یا آجری، پارتیشن‌های چوبی با نقوش سنتی، و پرده‌های حریر یا پارچه‌های ضخیم که به حفظ حریم افراد و ایجاد فضایی خصوصی کمک می‌کنند.<ref>. [https://golestankhandani.ir/traditional-dining-room-design-in-the-garden/ «طراحی سفره‌خانة سنتی در باغ»، وب‌سایت گلستان خندانی.]</ref> یکی از نکات کلیدی در طراحی این فضاها، مدیریت صدا و تقویت حریم خصوصی است؛ که برای این منظور، استفاده از دیوارهای [[سبز (رنگ)|سبز]]، پوشش‌های عایق صوتی و آب‌نماها گزینه‌هایی مؤثر به شمار می‌روند.<ref>. [https://saramaash.com/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2/ «طراحی رستوران فضای باز»، وب‌سایت سارا معاش.]</ref> این شیوه جداسازی، بر [[پیش‌نوس: محرمیت در معماری ایرانی|محرمیت]] و آرامش محیط می‌افزاید و تجربه‌ای دلنشین‌تر را برای مهمانان فراهم می‌سازد.<ref>. [https://aramodesign.com/projects/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C-%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87/ «طراحی سفره‌خانة سنتی»، وب‌سایت آرامو دیزاین.]</ref>

*'''ایجاد محیطی برای تعاملات خانوادگی؛''' در فضای لژ خانوادگی، فعالیت‌هایی مانند گفت‌وگو، نشستن دور هم و مطالعه‌های سبک امکان‌پذیر است.<ref>. [https://artair.blogfa.com/post/160 «شناخت عرصه‌های مختلف در خانه‌های مسکونی»، وب‌سایت پرواز هنر.]</ref> در طراحی این فضاها، به فرم مناسب برای ایجاد صمیمیت در جمع خانوادگی و همچنین به مساحت کافی برای انجام فعالیت‌های مختلف توجه می‌شود.<ref>. [https://deeda.ir/blog/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C/P68-%D9%81%D8%B6%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87.html «فضاهای خانه»، وب‌سایت استودیو معماری دیدا.]</ref>

 

 

در تزئینات داخلی فضای لژها، با به‌گارگیری رنگ‌های گرم و طرح‌های گرافیکی نمایی بسیار جذاب ایجاد می‌کنند.<ref>. [https://www.archome.ir/51877/restaurant-decoration-design-ideas/ «راهنمای طراحی داخلی و دکوراسیون رستوران»، وب‌سایت خانة معماری.]</ref> در نورپردازی با الهام از طرح‌های سنتی و چراغ‌های LED و فانوس‌های قدیمی، ایجاد فضاهایی سرپوشیده با دیوارهای شیشه‌ای و سقف‌های چوبی جلوه‌ای خاص به فضا می‌بخشند.<ref>. [https://golestankhandani.ir/traditional-dining-room-design-in-the-garden/ «طراحی سفره‌خانة سنتی در باغ»، وب‌سایت گلستان خندانی.]</ref>

با استفاده از پشتی، متکا‌، مبل، فرش، تلویزیون، کتابخانه، شومینه یا شوفاژ، تابلوهای هنری، ظروف سفالی یا مسی و حصیری<ref>. [https://salamsakhteman.com/blog/%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%85%D9%86-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C/ «نشیمن در معماری ایرانی، از شاه‌نشین تا هال»، وب‌سایت سلام ساختمان.]</ref> و کاشی‌های ایرانی و ایجاد آبنماها بر جذابیت بصری فضاهای اختصاصی خانواده‌ها می‌افزایند.<ref>. [https://aramodesign.com/projects/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C-%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87/ «طراحی سفره‌خانة سنتی»، وب‌سایت آرامو دیزاین.]</ref> همچنین با استفاده از میز، صندلی، تخت‌های چوبی با طرح‌های اسلیمی و سنتی و انتخاب موسیقی محلی و سنتی مناسب، احساس خوشایندی برای خانواده‌ها ایجاد می‌کنند.<ref>. [https://www.menobuzz.com/blog/education/restaurant-design/ «9 سبک طراحی رستوران رایج در سال 1403»، وبلاگ منوباز.]</ref>

==فضاهای خصوصی در بناهای عمومی ایرانی==

در برخی از بناهای عمومی معماری ایرانی، فضاهایی اختصاصی برای حفظ [[حریم خانوادگی]] طراحی شده بود. این فضاها، که معمولاً به‌صورت غرفه‌ها یا ایوان‌های مشرف بر صحن مرکزی بنا می‌آمدند، امکان حضور هم‌زمان در فضای جمعی و حفظ حدود خصوصی را فراهم می‌کردند. برای نمونه، در تکیه دولت تهران، اتاق‌هایی در طبقات فوقانی تعبیه شده بود که با پنجره‌های اُرُسی و پرده‌های ضخیم از صحن عمومی جدا می‌شدند و بانوان دربار در آن حضور می‌یافتند<ref>[https://theater.farhang.gov.ir/fa/news/243435/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87-%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA «تکیه‌ی دولت عظیم ترین و مردمی ترین تماشاخانه ی ایران(فصل پنجم) / از دیروز تا امروز تکیه دولت»، وب‌سایت وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی.]</ref> در تکیه دولت، برخی از اتاق‌ها به خانواده‌های شناخته‌شده اختصاص داشت و صحن اصلی برای استفاده عموم مردم در نظر گرفته شده بود.<ref>'''[https://radiofarhang.ir/NewsDetails/?m=060001&n=493968 «تكیه دولت كهن ترین تكیه ی تهران »، وب‌سایت رادیو فرهنگ.]'''</ref>

با حذف فضای خصوصی (لُژ خانوادگی) در معماری مدرن،<ref>. [https://farhangesadid.com/fa/news/9209/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86 «خانواده در حاشیة خانه مدرن!»، وب‌سایت فرهنگ سدید.]</ref> شکل‌گیری هویت و تعاملات افراد بیش از پیش تحت‌تأثیر فضاهای عمومی قرار گرفته است. هنگامی‌که تعاملات جمعی از محیط صمیمی خانواده به فضاهای بیرونی منتقل شد، میزان نظارت بر روابط افراد کاهش یافت و پیوندهای عاطفی و تعلق خانوادگی نیز دچار گسست شد.<ref>. [https://farhangesadid.com/fa/news/9209/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86 «خانواده در حاشیة خانه مدرن!»، وب‌سایت فرهنگ سدید.]</ref>