حمید گلزار (بحث | مشارکتها) جز حمید گلزار صفحهٔ پیش‌نویس:پوشاک اعراب خوزستان را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به پوشاک اعراب خوزستان منتقل کرد |
|||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
پوشاک مردان و زنان در استان خوزستان، از تنوع قابل توجهی برخوردار است. این گستردگی در سبک‌های پوشش، نشان‌دهندۀ اهمیت عمیق ارزش‌های فرهنگی مرتبط با پوشیدگی و حرمت بدن میان مردمان این دیار است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref> | پوشاک مردان و زنان در استان خوزستان، از تنوع قابل توجهی برخوردار است. این گستردگی در سبک‌های پوشش، نشان‌دهندۀ اهمیت عمیق ارزش‌های فرهنگی مرتبط با پوشیدگی و حرمت بدن میان مردمان این دیار است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref> | ||
=== '''تأثیر آب‌وهوا بر پوشش اعراب خوزستان''' === | ==='''تأثیر آب‌وهوا بر پوشش اعراب خوزستان'''=== | ||
در مناطق گرمسیری مانند آبادان و اهواز که با آب و هوای گرم و مرطوب شناخته می‌شوند، در گذشته تمایل بیشتری به استفاده از لباس‌هایی با جنس‌های خنک و پارچه‌های نخی وجود داشته است. این انتخاب به‌دلیل سازگاری بیشتر این نوع پارچه‌ها با شرایط آب و هوایی منطقه و ایجاد حس راحتی بیشتر برای ساکنان صورت می‌گرفته است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref> | در مناطق گرمسیری مانند آبادان و اهواز که با آب و هوای گرم و مرطوب شناخته می‌شوند، در گذشته تمایل بیشتری به استفاده از لباس‌هایی با جنس‌های خنک و پارچه‌های نخی وجود داشته است. این انتخاب به‌دلیل سازگاری بیشتر این نوع پارچه‌ها با شرایط آب و هوایی منطقه و ایجاد حس راحتی بیشتر برای ساکنان صورت می‌گرفته است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref> | ||
=== '''تأثیر عوامل میان‌فرهنگی بر لباس اعراب خوزستان''' === | ==='''تأثیر عوامل میان‌فرهنگی بر لباس اعراب خوزستان'''=== | ||
فرهنگ پوشش مردم عرب در خوزستان به‌دلیل نزدیکی به عراق و کویت و همچنین رفت‌وآمد اقوام عرب، | فرهنگ پوشش مردم عرب در خوزستان به‌دلیل نزدیکی به عراق و کویت و همچنین رفت‌وآمد اقوام عرب، تغییرات قابل توجهی کرده است؛ برای مثال کلاه و دستار جایگزین عمامه و سربند شدند و روسری زنان نیز به پوشش کاملی چون چادر تبدیل شدند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | ||
=== تأثیر باورهای دینی بر لباس اعراب خوزستان === | ===تأثیر باورهای دینی بر لباس اعراب خوزستان=== | ||
با وجود آب‌وهوای بسیار گرم منطقه، لباس سنتی زنان و مردان در خوزستان همچنان از پوشانندگی کاملی برخوردار است؛ به‌طوری که لباس‌هایی مثل «سرجامه‌ها»، «تَن‌جامه‌ها» و «پاجامه‌ها» بیشتر قسمت‌های بدن را می‌پوشانند. این نوع پوشش ریشه در اعتقادات دینی مردم این منطقه دارد. بر اساس باورهای دینی، پوشش تنها به حجاب ظاهری محدود نمی‌شود، بلکه ابزاری برای سامان‌دهی روابط جنسی در جامعه، حفظ سلامت روان، پیشگیری از آسیب‌های عاطفی و تقویت بنیان خانواده به شمار می‌رود. این امر موجب استحکام رابطۀ همسران و افزایش عشق و صمیمیت میان آن‌ها می‌شود.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | با وجود آب‌وهوای بسیار گرم منطقه، لباس سنتی زنان و مردان در خوزستان همچنان از پوشانندگی کاملی برخوردار است؛ به‌طوری که لباس‌هایی مثل «سرجامه‌ها»، «تَن‌جامه‌ها» و «پاجامه‌ها» بیشتر قسمت‌های بدن را می‌پوشانند. این نوع پوشش ریشه در اعتقادات دینی مردم این منطقه دارد. بر اساس باورهای دینی، پوشش تنها به حجاب ظاهری محدود نمی‌شود، بلکه ابزاری برای سامان‌دهی روابط جنسی در جامعه، حفظ سلامت روان، پیشگیری از آسیب‌های عاطفی و تقویت بنیان خانواده به شمار می‌رود. این امر موجب استحکام رابطۀ همسران و افزایش عشق و صمیمیت میان آن‌ها می‌شود.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
بویومه، نوعی سرپوش مثلث‌شکل، ریشه‌دار و از جنس مخمل یا ابریشم است که در بعضی از مناطق عرب‌نشین خوزستان توسط زنان بیوه، روی شیله استفاده می‌شود. رنگ این سرپوش اغلب سیاه و گاهی به‌رنگ نارنجی است. در برخی مناطق مانند «شیخ‌حاجات» بویومۀ زنان با نقوش متعددی تزیین می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | بویومه، نوعی سرپوش مثلث‌شکل، ریشه‌دار و از جنس مخمل یا ابریشم است که در بعضی از مناطق عرب‌نشین خوزستان توسط زنان بیوه، روی شیله استفاده می‌شود. رنگ این سرپوش اغلب سیاه و گاهی به‌رنگ نارنجی است. در برخی مناطق مانند «شیخ‌حاجات» بویومۀ زنان با نقوش متعددی تزیین می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
=== '''ترتیب سرپوش‌های زنان اعراب خوزستان''' === | ==='''ترتیب سرپوش‌های زنان اعراب خوزستان'''=== | ||
ترتیب سرپوش‌ها میان زنان اعراب مناطق مختلف خوزستان متفاوت است. به‌عنوان مثال زنان منطقۀ سوسنگرد ابتدا شیله را می‌پوشند و سپس از چرقدیه یا بویومه استفاده می‌کنند؛ درواقع شیله به‌تنهایی کاربرد دارد؛ اما بویومه و چرقدیه همراه با سرپوش دیگر استفاده می‌شود. در منطقۀ شیخ‌حاجات شوشتر نیز زنان به این ترتیب از سرپوش‌ها استفاده می‌کنند که به‌هنگام خروج از منزل ابتدا از شیله، عصابه و عبا و در داخل منزل به‌ترتیب از شیله، بخنک و عصابه استفاده می‌کنند. در سایر مناطق خوزستان نیز اغلب زنان شیله را با عبا می‌پوشند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ترتیب سرپوش‌ها میان زنان اعراب مناطق مختلف خوزستان متفاوت است. به‌عنوان مثال زنان منطقۀ سوسنگرد ابتدا شیله را می‌پوشند و سپس از چرقدیه یا بویومه استفاده می‌کنند؛ درواقع شیله به‌تنهایی کاربرد دارد؛ اما بویومه و چرقدیه همراه با سرپوش دیگر استفاده می‌شود. در منطقۀ شیخ‌حاجات شوشتر نیز زنان به این ترتیب از سرپوش‌ها استفاده می‌کنند که به‌هنگام خروج از منزل ابتدا از شیله، عصابه و عبا و در داخل منزل به‌ترتیب از شیله، بخنک و عصابه استفاده می‌کنند. در سایر مناطق خوزستان نیز اغلب زنان شیله را با عبا می‌پوشند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
لباس (شلوار) از نظر اندازه و شکل به سه دسته تقسیم می‌شوند: | لباس (شلوار) از نظر اندازه و شکل به سه دسته تقسیم می‌شوند: | ||
* '''لباس خِراطی''': نوعی شلوار شبیه شلوار کردی که دمپای آن تنگ و کش‌دار است. از این نوع شلوار بیشتر بزرگسالان استفاده می‌کنند و جزئی از لباس عروس به شمار می‌رود. | *'''لباس خِراطی''': نوعی شلوار شبیه شلوار کردی که دمپای آن تنگ و کش‌دار است. از این نوع شلوار بیشتر بزرگسالان استفاده می‌کنند و جزئی از لباس عروس به شمار می‌رود. | ||
* '''لباس اَبوخیط''': این نوع شلوار مخصوص عروس و سفیدرنگ است که دمپای آن چین‌دار است و با پر تزیین شده است. | *'''لباس اَبوخیط''': این نوع شلوار مخصوص عروس و سفیدرنگ است که دمپای آن چین‌دار است و با پر تزیین شده است. | ||
* '''لباس خِفتی''': نوعی شلوار شبیه بیژامه و دارای دمپای تنگ که البته بالاتنۀ شلوار نسبت به دمپای شلوار تنگ‌تر است. همۀ انواع شلوارها به‌وسیلۀ ند نخی و پنبه‌ای در قسمت کمر جمع می‌شوند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | *'''لباس خِفتی''': نوعی شلوار شبیه بیژامه و دارای دمپای تنگ که البته بالاتنۀ شلوار نسبت به دمپای شلوار تنگ‌تر است. همۀ انواع شلوارها به‌وسیلۀ ند نخی و پنبه‌ای در قسمت کمر جمع می‌شوند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
==='''پاپوش'''=== | ==='''پاپوش'''=== | ||
