بیتا بهرامی (بحث | مشارکتها) صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>دیهیم</big>'''؛ قطعه‌ای از پوشاک باستان به نشان فرّ ایزدی شاهان. مطالعات و مستندات تاریخی، دیهیم را به‌عنوان قطعه‌ای مهم از پوشاک سلطنتی در فرهنگ یونانیان، مصریان و رومیان معرفی می‌کنند که با همواری فرهنگی ایرانیان با یونانیان، دیهیم از...» ایجاد کرد |
لینک داخلی دستار |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
==دیهیم در عصر ساسانیان== | ==دیهیم در عصر ساسانیان== | ||
بر سکه‌های عصر ساسانی، دیهیم قابل مشاهده است. این محتوای تصویری در ظروف سیمین ساسانیان و به‌عنوان نقش برجسته، تصویری از حضور الهة آناهیتا به‌همراه یکی از پادشاهان ساسانی که دیهیمی بر گردن آویخته، دیده می‌شود. ساسانیان دیهیم را نماد شهریاری می‌دانستند و اغلب فرماندهان ساسانی با دیهیم تصویر شده‌اند. دیهیم فّر ایزدی بود که فرمانروا را از مردم عادی جدا و او را سزاوار سروری و حکمرانی می‌کرد. ساسانیان با به تصویر کشیدن صحنه‌هایی از اهدای دیهیم توسط اهورامزدا (نقش برجستة نقش رستم)، (مراسم تاج‌گذاری بهرام اول) و (مراسم تاج‌گیری نرسی از الهة آناهیتا) خود را نمایندة او و برگزیدۀ ایزد بزرگ معرفی می‌کردند.<ref>[https://www.jaco-sj.com/article_3689_c2372679d950eba3fd259eab723b66d8.pdf اورزمانی، «راز گشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی»، 1392ش، ص37-36.]</ref> | بر سکه‌های عصر ساسانی، دیهیم قابل مشاهده است. این محتوای تصویری در ظروف سیمین ساسانیان و به‌عنوان نقش برجسته، تصویری از حضور الهة آناهیتا به‌همراه یکی از پادشاهان ساسانی که دیهیمی بر گردن آویخته، دیده می‌شود. ساسانیان دیهیم را نماد شهریاری می‌دانستند و اغلب فرماندهان ساسانی با دیهیم تصویر شده‌اند. دیهیم فّر ایزدی بود که فرمانروا را از مردم عادی جدا و او را سزاوار سروری و حکمرانی می‌کرد. ساسانیان با به تصویر کشیدن صحنه‌هایی از اهدای دیهیم توسط اهورامزدا (نقش برجستة نقش رستم)، (مراسم تاج‌گذاری بهرام اول) و (مراسم تاج‌گیری نرسی از الهة آناهیتا) خود را نمایندة او و برگزیدۀ ایزد بزرگ معرفی می‌کردند.<ref>[https://www.jaco-sj.com/article_3689_c2372679d950eba3fd259eab723b66d8.pdf اورزمانی، «راز گشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی»، 1392ش، ص37-36.]</ref> | ||
==ارتباط دیهیم و دستار در عصر ساسانی== | ==ارتباط دیهیم و دستار در عصر ساسانی== | ||
در سنگ‌نگارة مشهور نقش رستم که صحنة تایید سلطنت اردشیر اول ساسانی را به نمایش می‌گذارد، اهورامزدا و اردشیر سوار بر اسب با ترکیب‌بندی متقارن در پیشاروی هم قرار گرفته‌اند و حلقة تاییدِ دستارداری را اهورامزدا به اردشیر اعطا می‌کند. ساسانیان به جای دیهیم از دستاری ضخیم‌تر و بلند‌تر در زیر تاج خود استفاده می‌کردند.<ref>سودآور، فره‌ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، 1383ش، ص38-37.</ref> | در سنگ‌نگارة مشهور نقش رستم که صحنة تایید سلطنت اردشیر اول ساسانی را به نمایش می‌گذارد، اهورامزدا و اردشیر سوار بر اسب با ترکیب‌بندی متقارن در پیشاروی هم قرار گرفته‌اند و حلقة تاییدِ دستارداری را اهورامزدا به اردشیر اعطا می‌کند. ساسانیان به جای دیهیم از [[دستار|دستاری]] ضخیم‌تر و بلند‌تر در زیر تاج خود استفاده می‌کردند.<ref>سودآور، فره‌ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، 1383ش، ص38-37.</ref> | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۱: | ||
==یادداشت‌ها== | ==یادداشت‌ها== | ||
<references group="یادداشت"/> | <references group="یادداشت" /> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* افکنده، احسان و افشاری، فاطمه، «خاستگاه سر‌پوش در نخستین سکه‌های اشکانی (از ارشک یکم تا مهرداد یکم)»، فصلنامة علمی پژوهش‌های تاریخی دانشگاه تهران، شمارة 2، 1398ش. | *افکنده، احسان و افشاری، فاطمه، «خاستگاه سر‌پوش در نخستین سکه‌های اشکانی (از ارشک یکم تا مهرداد یکم)»، فصلنامة علمی پژوهش‌های تاریخی دانشگاه تهران، شمارة 2، 1398ش. | ||
* اورزمانی، فریدون، «راز گشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی»، فصلنامة هنر و تمدن شرق، شمارة اول پاییز، 1392ش. | *اورزمانی، فریدون، «راز گشایی نمادهای آیینی در پوشش شهریاران ساسانی»، فصلنامة هنر و تمدن شرق، شمارة اول پاییز، 1392ش. | ||
* دادور، ابوالقاسم و مکوندی، لیلا، «بررسی طرح تاج شاهان درسکه‌های ایرانی از دورة هخامنشی تا ساسانی»، نشریة هنرهای زیبا - هنر‌های‌تجسمی، تابستان1391ش. | *دادور، ابوالقاسم و مکوندی، لیلا، «بررسی طرح تاج شاهان درسکه‌های ایرانی از دورة هخامنشی تا ساسانی»، نشریة هنرهای زیبا - هنر‌های‌تجسمی، تابستان1391ش. | ||
* رودکی، «قصاید و غزلیات»، وب‌سایت گنجور، تاریخ درج مطلب: 17 دی 1402ش. | *رودکی، «قصاید و غزلیات»، وب‌سایت گنجور، تاریخ درج مطلب: 17 دی 1402ش. | ||
* سودآور، ابوالعلاء، فرّه ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، میرک، ایالات متحدة امریکا، 1383ش. | *سودآور، ابوالعلاء، فرّه ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، میرک، ایالات متحدة امریکا، 1383ش. | ||
* شهشهانی، سهیلا، تاریخ پوشش سر در ایران، تهران، مدبر، چاپ اول، 1374ش. | *شهشهانی، سهیلا، تاریخ پوشش سر در ایران، تهران، مدبر، چاپ اول، 1374ش. | ||
* «کلاه‌هایی‌که ایرانیان برسر می‌گذاشتند»، وب‌سایت ویستا نیوز‌هاب، تاریخ درج مطلب: 24 آذر 1402ش. | *«کلاه‌هایی‌که ایرانیان برسر می‌گذاشتند»، وب‌سایت ویستا نیوز‌هاب، تاریخ درج مطلب: 24 آذر 1402ش. | ||
* گودرزی، سیمین دخت، «ستیز میان مهریان و میترائیان»، دومین کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی، 1394ش. | *گودرزی، سیمین دخت، «ستیز میان مهریان و میترائیان»، دومین کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی، 1394ش. | ||
* «نگاهی به کلاه پارسیان»، وب‌سایت مگ ایرانز، تاریخ درج مطلب: 24آذر 1402ش. | *«نگاهی به کلاه پارسیان»، وب‌سایت مگ ایرانز، تاریخ درج مطلب: 24آذر 1402ش. | ||
* ««ورقه و گلشاه: » عاشق و معشوقی که به دست پیغامبر (صلی‌الله‌علیه‌‌و‌آله‌وسلّم) زنده شدند»، وب‌سایت مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 3 مرداد 1396ش. | *««ورقه و گلشاه: » عاشق و معشوقی که به دست پیغامبر (صلی‌الله‌علیه‌‌و‌آله‌وسلّم) زنده شدند»، وب‌سایت مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 3 مرداد 1396ش. | ||
[[رده: ویکی‌رز]] | [[رده: ویکی‌رز]] | ||
