حرمت تن: تفاوت میان نسخه‌ها

تاریخچة حفظ حرمت بدن، همزاد پیدایش انسان در روی زمین است. قرآن کریم یک نمونه از آن را در پوشاندن حضرت آدم و حوا‌ اندام‌های خود را با برگ‌های درختان بهشتی، به تصویر کشیده است.<ref> سوره اعراف، آیه22. سوره طه، آیه121.</ref> به گواهی تاریخ پوشاندن بدن که نوعی ارج نهادن به آن است، در اکثر ملت‌ها رایج بوده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/50447?pageNumber=19&viewType=html&query=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%20%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D8%A8%D9%87%20%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87%20%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8 موسوی، نگاه دوباره به مسئله حجاب، 1359ش، ص19 - 20.]</ref> به‌عنوان مثال در یونان پوشش تن وجود داشته و نویسندگان قدیم یونانی گزارش داده‌اند که زنان سر خود را می‌پوشاندند و صورت خود را باز می‌گذاشتند؛ اما وقتی به بازار می‌رفتند صورت خود را نیز می‌پوشاندند.<ref>[https://ito.pdf.lib.eshia.ir/98094/3/336 فرید وجدی، دائرة المعارف القرن العشرین، 1971م، ج3، ص335 – 336.]</ref> در دایرة‌المعارف لاروس از پوشش زنان در یونان باستان سخن به میان آمده و گفته شده که زنان صورت و‌اندام‌شان را تا روی پا می‌پوشاندند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/50447?pageNumber=20&viewType=html&query=%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%20%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%20%D8%A8%D9%87%20%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87%20%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8 موسوی، نگاه دوباره به مسئله حجاب، 1359ش، ص20.]</ref>

خداوند انسان را در بهترین صورت و نظام آفریده<ref>سوره تین، آیه4.</ref> و او را گرامی داشته است.<ref>سوره اسراء، آیه70.</ref> مخلوقی که مورد تکریم خداوند است، نمی‌تواند از سوی آفریدة او مورد بی‌حرمتی قرار گیرد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/19900/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D9%88-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85?pageNumber=124&viewType=html قائمی، ‌اخلاق و معاشرت در اسلام، 1364ش، ص124.]</ref> در شرایع آسمانی نیز از آسیب رساندن به بدن و خوردنی‌های مضر به آن، منع شده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10212?volumeNumber=5&pageNumber=143&viewType=pdf هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، 1382ش، ج5، ص143.]</ref>

از دیدگاه امام خمینی  بدن با آن که بعد جسمانی انسان را تشکیل می‌دهد؛ از قداست و جایگاه ویژه برخوردار است؛ زیرا متاثر از دو نعمت رحمانی و رحیمی خداوند است.<ref> [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n45273/%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF_%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B3_%DA%86%D8%B1%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%82%D8%B7_%D8%AC%D8%B3%D9%85_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F «انسان‌شناسی عرفانی امام خمینی (سلام‌الله‌علیها)»،  پرتال امام خمینی.]</ref> در آموزه‌های دینی، اعضا و جوراح بدن امانت الهی به حساب می‌آید و انسان موظف است تا در جهت حفظ و سلامتی آن تلاش نماید.<ref>[https://adyannews.com/31096/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8F%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87/ خمینی، جهاد با نفس یا جهاد الاکبر، 1378ش، ص61.]</ref> نبود اعتقاد به یک امر قدسی و غیبی در این دورة مدرن، آدمی را حاکم مطلقِ بدن خود ساخته و حق هرگونه تغییر و دستکاری در آن را به او داده است.<ref> [https://adyannews.com/31096/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D9%88-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8F%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87/ «مانکنیسم و دستکاری‏های بدنی از نگاه اسلام»،  وب‌سایت مؤسسه فرهنگی هنری سبک زندگی آل یاسین.]</ref> از منظر آموزه‌های دینی انسان حاکم مطلق بدن خود نیست و ملکیت واقعی از آنِ خداوند است و اگر ملکیتی برای انسان نسبت به بدنش ثابت است، یک ملکیت اعتباری است و مشروط است به این که از آن استفاده نامشروع ننماید. دین اسلام برای ایجاد تغییر در بدن دو معیار دارد: یکی این که این عملی که بر روی بدن صورت می‌گیرد کارکرد عقلایی داشته باشد مثل ایجاد زیبایی که یک کارکرد عقلایی است و معیار دوم این است که هر گونه عمل بر روی چهره و بدن منجر به وارد شدن آسیب بر بدن نشود و دارای یک ضرر برای بدن نباشد.<ref> [https://www.khabaronline.ir/news/341728/%D8%AF%D9%88-%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%AF%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1-%D8%A8%D8%AF%D9%86%D8%B4 «دو معیار اسلام برای انجام تغییرات در بدن/ مالکیت انسان بر بدنش مشروط است»،  خبرگزاری خبرآنلاین.]</ref>

قرآن کریم از حریم نگهداری حضرت یوسف در برابر زلیخا خبر داده است و از اینکه یوسف رنج زندان را بر تسلیم شدن در برابر خواستة نامشروع او ترجیح داد، به نیکی سخن به میان آورده است.<ref>سوره یوسف، آیه32-33.</ref> از نظر قرآن کریم هر زندان رفتنی عیب نیست و تحمل سختی‌ها برای حفظ پاکدامنی، از زندگی در رفاه همراه با گناه، به مراتب بهتر است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12751/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B1-(%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA%DB%8C)?volumeNumber=4&pageNumber=198&viewType=html قرائتی، تفسیر نور، 1388ش، ج4، ص198.]</ref> در جریان برخورد دختر حضرت شعیب با حضرت موسی نیز حفظ حریم از هر دو طرف موج می‌زند؛ زیرا هنگامی که آن دختر به‌سوی حضرت موسی رهسپار شد، در راستای حفظ حرمت در مواجهۀ با نامحرم، با نهایت حیا گام بر می‌داشت<ref>سوره قصص، آیه25.</ref> و چون به موسی رسید، دعوت را از جانب پدرش مطرح کرد نه از سوی خود.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12751/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%88%D8%B1-(%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA%DB%8C)?volumeNumber=7&pageNumber=39&viewType=html قرائتی، تفسیر نور، 1388ش، ج7، ص39.]</ref> حضرت موسی نیز وقتی به سوی منزل حضرت شعیب حرکت کرد، ابتدا پشت سر آن دختر به راه افتاد؛ اما در طول مسیر چون باد لباس‌های او را حرکت می‌داد و حجم بدن او را آشکار می‌ساخت، به همین جهت حضرت موسی از آن دختر خواست تا پشت سر او حرکت کند و راه را به او نشان دهد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/68023/%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D8%A7-%D9%88%D8%AD%DB%8C?volumeNumber=4&pageNumber=306&viewType=html بهجت‌پور، همگام با وحی، 1390ش، ج4، ص305.]</ref>

بر اساس آموزه‌های قرآن، انسان مورد تکریم خداوند و حفظ کرامت او بر خودش لازم است و در این راستا از انسان خواسته است تا نیروی عقل خود را در جهت تفکر، تدبر و تامل به کار گیرد و در جهت انجام کارهای نیک تلاش کند و از هر چیزی که او را آلوده می‌نماید؛ همانند زنا، هم‌جنس بازی، خوردن مسکرات دوری گزیند.<ref>جمعی از نویسندگان، موسوعة نضرة النعیم فی مکارم اخلاق الرسول الکریم صلی الله علیه و سلم، 1426ق، ج4، ص1143-1144.</ref> در برخی روایات، حفظ دامن و شکم از گناه در زمرة عبادت خداوند به حساب آمده و آلوده نمودن آن به گناه، یکی از اسباب جهنمی شدن معرفی شده است.<ref>[https://lib.eshia.ir/27311/3/203 کلینی، الکافی، 1430ق، ج3، ص203.]</ref>

*جمعی از نویسندگان، موسوعة نضرة النعیم فی مکارم اخلاق الرسول الکریم صلی الله علیه و سلم، جده، دارالوسیله، 1426ق.

*علی بن حسین (علیه‌السّلام)،  امام چهارم، ‌رسالة الحقوق للامام زین العابدین علیه السلام، تهران، الهدی، 1421ق.

*فرید وجدی، محمد، دائرة المعارف القرن العشرین، بیروت – لبنان، دارالمعرفة، 1971م.

*لامع، زهرا و فلاح تفتی، فاطمه، «رویکردی بر جایگاه «غیرت ناموسی» در سایة آموزه‌های فقه و حقوق ایران»،  در دوفصلنامة فقه و حقوق خانواده، دوره 28، شماره 78، بهار و تابستان 1402.

*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دهم، 1371 ش.