بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
==رنگ در لباس زنان بلوچ==
==رنگ در لباس زنان بلوچ==


زنان بلوچ لباس‌هایی با تنوع رنگی بالا می‌پوشند که نشان‌دهنده سلیقه خاص و هنر بالای این قوم است. انتخاب رنگ‌های شاد و زیبا در پوشش زنان بلوچ به وضوح نشانگر حس هنردوستی و زیبایی‌شناسی این مردم است. این رنگ‌ها نه تنها جلوه‌ای خاص به لباس‌ها می‌بخشند، بلکه نمادی از روحیه شاداب زنان بلوچ به شمار می‌روند.<ref>شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص7.</ref>
زنان بلوچ لباس‌هایی با تنوع رنگی بالا می‌پوشند که نشان‌دهنده سلیقه خاص و هنر بالای این قوم است. انتخاب رنگ‌های شاد و زیبا در پوشش زنان بلوچ به وضوح نشانگر حس هنردوستی و زیبایی‌شناسی این مردم است. این رنگ‌ها نه تنها جلوه‌ای خاص به لباس‌ها می‌بخشند، بلکه نمادی از روحیه شاداب زنان بلوچ به شمار می‌روند.<ref>[https://mehr.apadana.ac.ir/downloadfilepaper/1090195125654e638a7c3d6 شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص7.]</ref>


==پایداری و تحول در پوشش زنان بلوچ==
==پایداری و تحول در پوشش زنان بلوچ==
خط ۵۹: خط ۵۹:
==سوزن‌دوزی لباس زنان بلوچ==
==سوزن‌دوزی لباس زنان بلوچ==


سوزن‌دوزی در لباس‌های سنتی بخشی از فرهنگ مردم بلوچستان و بخشی از سنت و تمدن این قوم به‌شمار می‌رود که نشان‌دهندۀ سند موجودیت زنان بلوچی نیز است.<ref>شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص8.</ref> شیوۀ دوخت این هنر اصیل از اوایل اسلام میان مردم این خطه گسترش پیدا کرده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/136812/fa خاموشی، «تحول کاربرد تزیین در سوزن‌دوزی بلوچ و ترکمن»،  1387ش، ص73.]</ref> عمده‌ترین طرح نقوش سوزن‌دوزی بلوچی می‌توان به انواع نقش‌های هندسی و خطوط شکسته اشاره کرد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/390731/fa موسوی‌حاجی و دیگران، «پوشاک محلی بلوچ‌ها و پیوستگی آن با هویت ملی»،  1393ش، ص187 و 188.]</ref> رنگ‌های به‌کار رفته در این هنر زیبا محدود و شامل جگری تیره، سرخ، نارنجی، سیاه، سفید، سبز و آبی است.<ref>شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص8 و 9.</ref>
سوزن‌دوزی در لباس‌های سنتی بخشی از فرهنگ مردم بلوچستان و بخشی از سنت و تمدن این قوم به‌شمار می‌رود که نشان‌دهندۀ سند موجودیت زنان بلوچی نیز است.<ref>[https://mehr.apadana.ac.ir/downloadfilepaper/1090195125654e638a7c3d6 شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص8.]</ref> شیوۀ دوخت این هنر اصیل از اوایل اسلام میان مردم این خطه گسترش پیدا کرده است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/136812/fa خاموشی، «تحول کاربرد تزیین در سوزن‌دوزی بلوچ و ترکمن»،  1387ش، ص73.]</ref> عمده‌ترین طرح نقوش سوزن‌دوزی بلوچی می‌توان به انواع نقش‌های هندسی و خطوط شکسته اشاره کرد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/390731/fa موسوی‌حاجی و دیگران، «پوشاک محلی بلوچ‌ها و پیوستگی آن با هویت ملی»،  1393ش، ص187 و 188.]</ref> رنگ‌های به‌کار رفته در این هنر زیبا محدود و شامل جگری تیره، سرخ، نارنجی، سیاه، سفید، سبز و آبی است.<ref>[https://mehr.apadana.ac.ir/downloadfilepaper/1090195125654e638a7c3d6 شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص8 و 9.]</ref>


==پارچه‌های سنتی، زیربنای لباس زنان بلوچ==
==پارچه‌های سنتی، زیربنای لباس زنان بلوچ==


در استان سیستان و بلوچستان، تنوع پارچه‌های رنگی جلوه‌ای خاص به بازارهای محلی بخشیده و این منطقه را به یکی از مراکز اصلی خرید پارچه در کشور تبدیل کرده است. این تنوع، تاثیر مستقیمی بر تولید لباس‌های سنتی زنان بلوچ داشته است.<ref> [https://www.yjc.ir/fa/news/8599307/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF#:~:text=%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9B%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B7%D9%88%D8%B1%DB%8C%20%DA%A9%D9%87,%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%BE%D9%8F%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D9%86 «سیستان و بلوچستان، سرزمین پارچه‌های رنگارنگ»،  باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> برای سوزن‌دوزی لباس‌های بلوچی، پارچه‌هایی با تار و پود مشخص که به «شش‌تاری» معروف‌اند، انتخاب می‌شوند. این پارچه‌ها به دلیل نظم در تار و پود، بهترین گزینه برای خلق طرح‌های ظریف و پیچیده سوزن‌دوزی هستند.<ref>شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص9.</ref>
در استان سیستان و بلوچستان، تنوع پارچه‌های رنگی جلوه‌ای خاص به بازارهای محلی بخشیده و این منطقه را به یکی از مراکز اصلی خرید پارچه در کشور تبدیل کرده است. این تنوع، تاثیر مستقیمی بر تولید لباس‌های سنتی زنان بلوچ داشته است.<ref> [https://www.yjc.ir/fa/news/8599307/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF#:~:text=%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9B%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B7%D9%88%D8%B1%DB%8C%20%DA%A9%D9%87,%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%BE%D9%8F%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D9%86 «سیستان و بلوچستان، سرزمین پارچه‌های رنگارنگ»،  باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> برای سوزن‌دوزی لباس‌های بلوچی، پارچه‌هایی با تار و پود مشخص که به «شش‌تاری» معروف‌اند، انتخاب می‌شوند. این پارچه‌ها به دلیل نظم در تار و پود، بهترین گزینه برای خلق طرح‌های ظریف و پیچیده سوزن‌دوزی هستند.<ref>[https://mehr.apadana.ac.ir/downloadfilepaper/1090195125654e638a7c3d6 شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص9.]</ref>


در سال‌های اخیر، تولید داخلی پارچه در منطقه رشد چشمگیری داشته است. این امر دوزندگان بلوچی را ترغیب کرده تا لباس‌های محلی را تولید و به بازار عرضه کنند. لباس زنان بلوچ، با زیبایی و هویت فرهنگی منحصربه‌فرد خود، پتانسیل تبدیل به یک لباس ملی را دارد. حمایت از این هنر و تولید داخلی می‌تواند در کاهش واردات پوشاک و ترویج فرهنگ ایرانی نقشی مؤثر ایفا کند.<ref> [https://www.yjc.ir/fa/news/8599307/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF#:~:text=%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9B%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B7%D9%88%D8%B1%DB%8C%20%DA%A9%D9%87,%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%BE%D9%8F%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D9%86 «سیستان و بلوچستان، سرزمین پارچه‌های رنگارنگ»،  باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>
در سال‌های اخیر، تولید داخلی پارچه در منطقه رشد چشمگیری داشته است. این امر دوزندگان بلوچی را ترغیب کرده تا لباس‌های محلی را تولید و به بازار عرضه کنند. لباس زنان بلوچ، با زیبایی و هویت فرهنگی منحصربه‌فرد خود، پتانسیل تبدیل به یک لباس ملی را دارد. حمایت از این هنر و تولید داخلی می‌تواند در کاهش واردات پوشاک و ترویج فرهنگ ایرانی نقشی مؤثر ایفا کند.<ref> [https://www.yjc.ir/fa/news/8599307/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF#:~:text=%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B1%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DA%AF%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9B%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B7%D9%88%D8%B1%DB%8C%20%DA%A9%D9%87,%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%88%20%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%20%D9%BE%D9%8F%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B1%20%D8%B4%D9%88%D9%86 «سیستان و بلوچستان، سرزمین پارچه‌های رنگارنگ»،  باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>
خط ۷۳: خط ۷۳:
==نمونه‌هایی از لباس زنان بلوچ در نمایشگاه‌ها==
==نمونه‌هایی از لباس زنان بلوچ در نمایشگاه‌ها==


تاکنون آثار فاخر و ارزشمندی از هنرمندان بلوچی، در داخل و خارج از کشور و در نمایشگاه‌های مختلفی برای بازدید و فروش ارائه شده است که با استقبال بی‌نظیر طراحان و علاقه‌مندان به حوزۀ مد و پوشاک ایرانی همراه شده است؛ از جمله این آثار ارزشمند می‌توان به آثار اساتید هنر سوزن‌دوزی ایران مرحومه مهتاب نوروزی، زرخاتون عظیمی (دارندۀ مهر اصالت از یونسکو) و شهرناز خلیلی ایرندگان اشاره کرد.<ref>شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص9.</ref>
تاکنون آثار فاخر و ارزشمندی از هنرمندان بلوچی، در داخل و خارج از کشور و در نمایشگاه‌های مختلفی برای بازدید و فروش ارائه شده است که با استقبال بی‌نظیر طراحان و علاقه‌مندان به حوزۀ مد و پوشاک ایرانی همراه شده است؛ از جمله این آثار ارزشمند می‌توان به آثار اساتید هنر سوزن‌دوزی ایران مرحومه مهتاب نوروزی، زرخاتون عظیمی (دارندۀ مهر اصالت از یونسکو) و شهرناز خلیلی ایرندگان اشاره کرد.<ref>[https://mehr.apadana.ac.ir/downloadfilepaper/1090195125654e638a7c3d6 شکراله پورفراغه، «ریشه‌یابی تزیینات بلوچ در مد و پوشاک زنان»،  1402ش، ص9.]</ref>


==پوشاک زنان بلوچ و جذب گردشگران==
==پوشاک زنان بلوچ و جذب گردشگران==