حسین صبوری (بحث | مشارکت‌ها) ←اختلال خودزشت‌انگاری: اصلاح عبارت |
|||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
بر اساس نظریه شیء‌انگاری، در جوامع توسعه‌یافته، بدن زنان و به‌طور فزاینده‌ای بدن مردان، به‌عنوان اشیایی غیرانسانی دیده می‌شود. در این جوامع، افراد به‌تدریج یاد می‌گیرند که نگاه شخص ثالث به بدن خود را درونی کنند و آن را با معیارهای ایده‌آل جامعه مقایسه و قضاوت نمایند. این خودشیءانگاری اغلب منجر به احساس نارضایتی و شرم از بدن می‌شود، زیرا بسیاری قادر به دستیابی به این معیارهای ایده‌آل نیستند. هرچند تحقیقات<ref>Fredrickson, B. L., & Roberts, T. A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly, 21(2), 173 -206</ref> در این زمینه هنوز در مراحل اولیه است، شواهد نشان می‌دهد که خودشیءانگاری با نگرانی‌های نوجوانان درباره ظاهرشان و تأثیر آن در بزرگسالی ارتباط دارد.<ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص178.]</ref> | بر اساس نظریه شیء‌انگاری، در جوامع توسعه‌یافته، بدن زنان و به‌طور فزاینده‌ای بدن مردان، به‌عنوان اشیایی غیرانسانی دیده می‌شود. در این جوامع، افراد به‌تدریج یاد می‌گیرند که نگاه شخص ثالث به بدن خود را درونی کنند و آن را با معیارهای ایده‌آل جامعه مقایسه و قضاوت نمایند. این خودشیءانگاری اغلب منجر به احساس نارضایتی و شرم از بدن می‌شود، زیرا بسیاری قادر به دستیابی به این معیارهای ایده‌آل نیستند. هرچند تحقیقات<ref>Fredrickson, B. L., & Roberts, T. A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly, 21(2), 173 -206</ref> در این زمینه هنوز در مراحل اولیه است، شواهد نشان می‌دهد که خودشیءانگاری با نگرانی‌های نوجوانان درباره ظاهرشان و تأثیر آن در بزرگسالی ارتباط دارد.<ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص178.]</ref> | ||
====استانداردهای زیبایی غیرواقعی و تحریف‌های شناختی==== | ====استانداردهای زیبایی غیرواقعی و تحریف‌های شناختی<ref group="دیدگاه">«تحریف‌های شناختی» از تیتر حذف شود</ref>==== | ||
در جوامع امروز، رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام با نمایش تصاویر ایده‌آل و فیلتر شده، استانداردهای زیبایی غیرواقعی را ترویج می‌دهند. این امر باعث می‌شود به‌ویژه نوجوانان و جوانان، خود را با این الگوها مقایسه کرده و دچار نارضایتی از ظاهر شوند. از دیدگاه شناختی-رفتاری، خودزشت‌انگاری ناشی از باورهای ناسازگارانه درباره ظاهر است که تحت تأثیر رسانه‌ها شکل می‌گیرد.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص162.]</ref> | در جوامع امروز، رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام با نمایش تصاویر ایده‌آل و فیلتر شده، استانداردهای زیبایی غیرواقعی را ترویج می‌دهند. این امر باعث می‌شود به‌ویژه نوجوانان و جوانان، خود را با این الگوها مقایسه کرده و دچار نارضایتی از ظاهر شوند. از دیدگاه شناختی-رفتاری، خودزشت‌انگاری ناشی از باورهای ناسازگارانه درباره ظاهر است که تحت تأثیر رسانه‌ها شکل می‌گیرد.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص162.]</ref> | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
====سایزگرایی و عوارض ناشی از آن==== | ====سایزگرایی و عوارض ناشی از آن==== | ||
پایین نگه‌داشتن وزن یکی از چالش‌های رایج در میان مدل‌ها، مانکن‌ها و صنعت مد و پوشاک است. این افراد برای رسیدن به سایز صفر و حفظ آن، علاوه بر انجام تمرینات ورزشی سخت، مجبور به پیروی از رژیم‌های غذایی بسیار محدود و سخت‌گیرانه می‌شوند؛ رژیم‌هایی که اغلب شامل مصرف تنها سالاد است. این فشارها گاه تا حدی پیش می‌رود که سلامت جسمانی آنان به خطر می‌افتد.<ref>[[سایز صفر|«سایز صفر«، ویکی رز.]]</ref> | پایین نگه‌داشتن وزن یکی از چالش‌های رایج در میان مدل‌ها، مانکن‌ها و صنعت مد و پوشاک است. این افراد برای رسیدن به سایز صفر و حفظ آن، علاوه بر انجام تمرینات ورزشی سخت، مجبور به پیروی از رژیم‌های غذایی بسیار محدود و سخت‌گیرانه می‌شوند؛ رژیم‌هایی که اغلب شامل مصرف تنها سالاد است. این فشارها گاه تا حدی پیش می‌رود که سلامت جسمانی آنان به خطر می‌افتد.<ref group="دیدگاه">ـ دانشنامه‌ها و ویکی‌ها به‌دلیل آن‌که خود، گزارش از دانش موجود دربارۀ یک موضوع هستند، وب‌سایت‌های زرد به‌دلیل ماهیت تجاری و تبلیغی، خبرگزاری‌ها یا شبکه‌های صوتی و تصویری معاند و موارد مشابه، منبع معتبر به شمار نمی‌روند. | ||
پیوند این مطلب با خودزشت‌انگاری مشخص نیست.</ref><ref>[[سایز صفر|«سایز صفر«، ویکی رز.]]</ref> | |||
====خواسته‌های غیرواقعی و تنوع‌طلبی همسر==== | ====خواسته‌های غیرواقعی و تنوع‌طلبی همسر==== | ||
برخی افراد تلاش می‌کنند شریک زندگی خود را با تغییراتی مانند رنگ و مدل مو، شکل ابرو، سایز بدن یا چهره به تصویری نزدیک کنند که در ذهن دارند؛ این نشان‌دهنده عدم پذیرش کامل و رضایت از همسر واقعی است. حتی اگر این تغییرات زیبایی انجام شود، فرد هرگز نمی‌تواند جایگاه تصویر خیالی همسر را پر کند. علاوه بر این، برخی زوجین به‌دلیل تنوع‌طلبی یا پیروی از مد و چشم‌وهم‌چشمی، خواهان تغییر در ظاهر همسرشان هستند تا با داشتن همسری زیباتر، اعتمادبه‌نفس خود را در جامعه افزایش دهند. این نگرش‌ها مجموعه‌ای از باورهای نادرست و غیرواقعی است که در ذهن برخی زوجین شکل گرفته است.<ref>[https://fararu.com/fa/news/585478/%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «افراط در جراحی زیبایی نشانه اختلال روانی است؟»، فرارو.]</ref> | برخی افراد تلاش می‌کنند شریک زندگی خود را با تغییراتی مانند رنگ و مدل مو، شکل ابرو، سایز بدن یا چهره به تصویری نزدیک کنند که در ذهن دارند؛ این نشان‌دهنده عدم پذیرش کامل و رضایت از همسر واقعی است. حتی اگر این تغییرات زیبایی انجام شود، فرد هرگز نمی‌تواند جایگاه تصویر خیالی همسر را پر کند. علاوه بر این، برخی زوجین به‌دلیل تنوع‌طلبی یا پیروی از مد و چشم‌وهم‌چشمی، خواهان تغییر در ظاهر همسرشان هستند تا با داشتن همسری زیباتر، اعتمادبه‌نفس خود را در جامعه افزایش دهند. این نگرش‌ها مجموعه‌ای از باورهای نادرست و غیرواقعی است که در ذهن برخی زوجین شکل گرفته است.<ref group="دیدگاه">پیوند این نکته نیز با خودزشت‌انگاری مشخص نیست و خط آخر نیز به نظر برداشت خود نویسنده است.</ref><ref>[https://fararu.com/fa/news/585478/%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B7-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «افراط در جراحی زیبایی نشانه اختلال روانی است؟»، فرارو.]</ref> | ||
====اضطراب اجتماعی و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری==== | ====اضطراب اجتماعی و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری==== | ||
نگرش فرد نسبت به ارزیابی دیگران از ظاهرش نقش مهمی در ایجاد اضطراب اجتماعی دارد که این اضطراب می‌تواند در شکل‌گیری و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری مؤثر باشد. در دوره مدرن، بدن‌ها تحت‌تأثیر تغییرات اجتماعی به‌سمت فردی‌شدن حرکت کرده‌اند و برای برقراری روابط اجتماعی موفق، افراد نیازمند نظارت مداوم و مؤثر بر چهره و بدن خود هستند.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص168.]</ref> | نگرش فرد نسبت به ارزیابی دیگران از ظاهرش نقش مهمی در ایجاد اضطراب اجتماعی دارد که این اضطراب می‌تواند در شکل‌گیری و تشدید اختلال خودزشت‌انگاری مؤثر باشد. در دوره مدرن، بدن‌ها تحت‌تأثیر تغییرات اجتماعی به‌سمت فردی‌شدن حرکت کرده‌اند و برای برقراری روابط اجتماعی موفق، افراد نیازمند نظارت مداوم و مؤثر بر چهره و بدن خود هستند.<ref group="دیدگاه">به این شکل در منبع ارجاعی وجود ندارد.</ref><ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص168.]</ref> | ||
===2. تجربیات منفی دوران کودکی=== | ===2. تجربیات منفی دوران کودکی=== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۲: | ||
===3. کاهش عزت‌نفس و کمبود عاطفی=== | ===3. کاهش عزت‌نفس و کمبود عاطفی=== | ||
عزت‌نفس فرد به میزان توجه و حمایت دریافتی از خانواده بستگی دارد. کمبود عاطفی و کاهش عزت‌نفس معمولاً با تلاش برای افزایش جذابیت ظاهری به‌عنوان راهکاری برای جبران این نقصان همراه است.<ref>[https://cpap.shahed.ac.ir/article_3451.html خوشینی، اکبری و محمدخانی، «رابطه ساختاری اختالل بدریخت‌انگاری بدن با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و بی‌اعتبارسازی هیجانی ادراک شده: نقش میانجی فراشناخت، تصویر بدن و تحمل پریشانی»، 1400ش، ص102.]</ref> به‌عنوان مثال، سخنان مادر درباره زیبایی یا اندام دختر می‌تواند او را ترغیب کند تا با انجام اقدامات مختلف، اعتمادبه‌نفس ازدست‌رفته خود را از طریق جلب تأیید دیگران در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام بازیابد.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص187.]</ref> | عزت‌نفس فرد به میزان توجه و حمایت دریافتی از خانواده بستگی دارد. کمبود عاطفی و کاهش عزت‌نفس معمولاً با تلاش برای افزایش جذابیت ظاهری به‌عنوان راهکاری برای جبران این نقصان همراه است.<ref>[https://cpap.shahed.ac.ir/article_3451.html خوشینی، اکبری و محمدخانی، «رابطه ساختاری اختالل بدریخت‌انگاری بدن با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و بی‌اعتبارسازی هیجانی ادراک شده: نقش میانجی فراشناخت، تصویر بدن و تحمل پریشانی»، 1400ش، ص102.]</ref> به‌عنوان مثال، سخنان مادر درباره زیبایی یا اندام دختر می‌تواند او را ترغیب کند تا با انجام اقدامات مختلف، اعتمادبه‌نفس ازدست‌رفته خود را از طریق جلب تأیید دیگران در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام بازیابد<ref group="دیدگاه">مثالی که آورده شده برای اعتماد به نفس است که غیر از عزت نفس است.</ref>.<ref>[https://scsj.ricac.ac.ir/article_168376.html شفیعی و عطریان، «پدیدارشناسی تجربه زیسته نوجوانان کاربر از خودزشت انگاری متأثر از اینستاگرام»، 1401ش، ص187.]</ref> | ||
===4. تأثیر ژنتیکی و زیستی=== | ===4. تأثیر ژنتیکی و زیستی=== | ||
عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ابتلا به اختلال خودزشت‌انگاری دارند؛ به‌طوری‌که شیوع این اختلال در بستگان درجه‌یک افراد مبتلا (حدود ۵.۸ درصد) بالاتر از جمعیت عمومی است و نشان‌دهنده الگوی خانوادگی آن است.<ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص183.]</ref> همچنین، شیوع این اختلال در بستگان درجه اول مبتلایان به اختلال وسواس جبری نیز بالاست و به نظر می‌رسد ارتباطی با سطح سروتونین مغز داشته باشد.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص488.]</ref> از سوی دیگر، با توجه به شروع شایع علائم در دوران نوجوانی، تغییرات هورمونی و ظاهری در این دوره ممکن است به‌عنوان عوامل محرک یا تسهیل‌کننده اختلال عمل کنند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ابتلا به اختلال خودزشت‌انگاری دارند؛ به‌طوری‌که شیوع این اختلال در بستگان درجه‌یک افراد مبتلا (حدود ۵.۸ درصد) بالاتر از جمعیت عمومی است و نشان‌دهنده الگوی خانوادگی آن است.<ref>[https://frooyesh.ir/article-1-2489-fa.html احمدوند و بشارت، «اختلال بدشکلی بدنی: مطالعه موردی»، 1400ش، ص183.]</ref> همچنین، شیوع این اختلال در بستگان درجه اول مبتلایان به اختلال وسواس جبری نیز بالاست و به نظر می‌رسد ارتباطی با سطح سروتونین مغز داشته باشد.<ref>[https://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7359-fa.html اعظم رجبیان و دیگران، «بررسی علل اختلال بدریخت‌انگاری بدن در زنان: تحلیل محتوا»، 1401ش، ص488.]</ref> از سوی دیگر، با توجه به شروع شایع علائم در دوران نوجوانی، تغییرات هورمونی و ظاهری در این دوره ممکن است به‌عنوان عوامل محرک یا تسهیل‌کننده اختلال عمل کنند.<ref>[https://jacp.scu.ac.ir/article_19255.html فروهر مقام و آل یاسین، «اثربخشی طرحواره درمانی بر اضطراب اجتماعی، ترس از ارزیابی منفی و شرم از تفسیر بدن در دختران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن»، 1402، ص3.]</ref> | ||
==پیامدها== | ==پیامدها<ref group="دیدگاه">پیامدها را کامل کنید: | ||
اعتیاد اینترنتی | |||
افراد دارای احساس زشت‌انگاری هستند، تمایل بیشتری به اعتیاد به اینترنت دارند. این افراد، اینترنت را '''محیطی امن''' و به دور از قضاوت‌ها و بازخوردهای منفی دیگران می‌یابند. این پناه بردن به فضای مجازی، زمینه را برای استفاده افراطی و در نهایت '''اعتیاد به اینترنت''' فراهم می‌کند. | |||
منبع: [https://www.socialpsychology.ir/article_121838.html رابطه اختالل خودزشت انگاری با اعتیاد اینترنتی و احساس تنهایی در میان نوجوانان دختر شهر تهران]</ref>== | |||
===نشخوار فکری ناشی از ارزیابی منفی=== | ===نشخوار فکری ناشی از ارزیابی منفی=== | ||
