بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''<big>لباس اعراب خوزستان؛</big>''' تن‌پوش زنان و مردان عرب ساکن استان خوزستان.<ref group="دیدگاه">سلام و احترام | '''<big>لباس اعراب خوزستان؛</big>''' تن‌پوش زنان و مردان عرب ساکن استان خوزستان.<ref group="دیدگاه">سلام و احترام | ||
به این منبع هم مراجعه کنید. | به این منبع هم مراجعه کنید. | ||
[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 بررسی پوشش اعراب خوزستان] | [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 بررسی پوشش اعراب خوزستان] به این منبع مراجعه داشتید؟ | ||
به تاریخچه این پوشاک هم اشاره کنید.</ref> | به تاریخچه این پوشاک هم اشاره کنید. آیا اشاره کرده‌اید؟</ref> | ||
لباس مردم عرب خوزستان متناسب‌با شرایط آب‌وهوایی، با پارچه‌های نخی خنک تهیه می‌شوند. زنان این منطقه حجاب کاملی دارند و از شیله، بوشیه، بُخنِک و عصابه برای پوشش سر خود استفاده می‌کنند. دشداشه، اصلی‌ترین تن‌پوش زنان و مردان عرب است که قدی بلند تا روی پا دارد و آستین‌های آن نیز گشاد و بلند طراحی شده است. | لباس مردم عرب خوزستان متناسب‌با شرایط آب‌وهوایی، با پارچه‌های نخی خنک تهیه می‌شوند. زنان این منطقه حجاب کاملی دارند و از شیله، بوشیه، بُخنِک و عصابه برای پوشش سر خود استفاده می‌کنند. دشداشه، اصلی‌ترین تن‌پوش زنان و مردان عرب است که قدی بلند تا روی پا دارد و آستین‌های آن نیز گشاد و بلند طراحی شده است. | ||
=='''اهمیت فرهنگی | =='''اهمیت فرهنگی لباس در خوزستان'''== | ||
پوشاک مردان و زنان در استان خوزستان، به‌ویژه در میان مردان پرافتخار این منطقه، از تنوع قابل توجهی برخوردار است. این گستردگی در سبک‌های پوشش، نشان‌دهندۀ اهمیت عمیق ارزش‌های فرهنگی مرتبط با | پوشاک مردان و زنان در استان خوزستان، به‌ویژه در میان مردان پرافتخار این منطقه، از تنوع قابل توجهی برخوردار است. این گستردگی در سبک‌های پوشش، نشان‌دهندۀ اهمیت عمیق ارزش‌های فرهنگی مرتبط با پوشیدگی و حرمت بدن در میان مردمان این دیار است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref> | ||
=='''مراکز اصلی تولید | =='''مراکز اصلی تولید لباس زنان عرب خوزستان'''== | ||
در استان خوزستان، شهرستان‌های شادگان، دشت آزادگان، سوسنگرد، خرمشهر، آبادان، کارون و اهواز به‌عنوان مهم‌ترین کانون‌های تولید پوشاک بانوان عرب شناخته می‌شوند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | در استان خوزستان، شهرستان‌های شادگان، دشت آزادگان، سوسنگرد، خرمشهر، آبادان، کارون و اهواز به‌عنوان مهم‌ترین کانون‌های تولید پوشاک بانوان عرب شناخته می‌شوند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
| خط ۲۷: | خط ۱۹: | ||
=='''تأثیر عوامل فرهنگی بر پوشاک استان خوزستان'''== | =='''تأثیر عوامل فرهنگی بر پوشاک استان خوزستان'''== | ||
مهاجرت افراد به خوزستان و کویت سبب تغییرات فرهنگی در نوع پوشش آن‌ها شده است؛ <ref group="دیدگاه">این گزاره گویا نیست چگونه لهجه عراقی و کویتی تغییر فرهنگی در پوشش مردم این منطقه بوجود آورده است</ref> کلاه و دستار به‌تدریج | مهاجرت افراد به خوزستان و کویت سبب تغییرات فرهنگی در نوع پوشش آن‌ها شده است؛ <ref group="دیدگاه">این گزاره گویا نیست چگونه لهجه عراقی و کویتی تغییر فرهنگی در پوشش مردم این منطقه بوجود آورده است | ||
دقت کافی در انتقال معنا وجود ندارد. | |||
مهاجرت اقوام عرب به این منطقه، تأثیرات چشمگیری بر سبک پوشش مردم خوزستان بر جای گذاشته است.</ref> کلاه و دستار به‌تدریج جای خود را به سرپوش‌ها دادند و انواع سرانداز و روسری نیز به پوشش‌های کامل‌تری مانند چادر تبدیل شدند.<ref group="دیدگاه">میان این گزاره و عبارت قبلی چه پیوندی وجود دارد؟</ref> همچنین به‌دلیل گرمای شدید هوا، سرپوش‌ها، تن‌پوش‌ها و پای‌پوش‌ها به‌طور کامل بدن را می‌پوشانند.<ref group="دیدگاه">برداشت شما از متن نادرست است. | |||
متن درصدد بیان این مفهوم است: با وجود آب‌وهوای بسیار گرم منطقه، پوشاک سنتی زنان و مردان در خوزستان همچنان از پوشانندگی کامل برخوردار است؛ به گونه‌ای که «سرجامه‌ها»، «تَن‌جامه‌ها» و «پاجامه‌ها» بخش زیادی از بدن را می‌پوشانند. این نوع پوشش، برخاسته از رویکردی دینی است که ریشه در تعالیم اسلام دارد. | |||
از منظر دینی، پوشش نه صرفاً برای حجاب ظاهری، بلکه ابزاری برای '''محدود کردن کامیابی جنسی در فضای عمومی و خارج از بستر خانواده''' به شمار می‌رود. این کنترل، به بهداشت روانی جامعه یاری می‌رساند، از فروپاشی‌های عاطفی جلوگیری می‌کند و بنیان خانواده را استوارتر می‌سازد. در چنین بستری، روابط همسران از آسیب‌های بیرونی مصون مانده و صمیمیت و عشق میان آنان تقویت می‌شود.</ref><ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | |||
=='''انواع پوشاک زنان اعراب خوزستان'''== | =='''انواع پوشاک زنان اعراب خوزستان'''== | ||
پوشاک زنان این منطقه شامل موارد زیر است:<ref>اصل بنیادین در انتخاب نوع پوشاک زنان عرب، حفظ پوشش کامل و رعایت حجاب اسلامی است. | پوشاک زنان این منطقه شامل موارد زیر است:<ref group="دیدگاه">اصل بنیادین در انتخاب نوع پوشاک زنان عرب، حفظ پوشش کامل و رعایت حجاب اسلامی است. | ||
منبع: [https://www.visitiran.ir/fa/costume/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 لباس محلی مردم خوزستان]</ref> | منبع: [https://www.visitiran.ir/fa/costume/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 لباس محلی مردم خوزستان]</ref> | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
===='''شیله'''==== | ===='''شیله'''==== | ||
شیله، سرپوشی شبیه مقنعه است که سر و سینه فرد را می‌پوشاند و اغلب از ابریشم یا پنبه تهیه می‌شود. این سرپوش با گیره‌ای به‌نام «چلاب» که از طلا یا نقره ساخته شده و مزین به نگین فیروزه‌ای است، روی سر محکم می‌شود. | |||
نوع مرغوب و گران‌بهای شیله، «جَز» نام دارد که از ابریشم طبیعی بافته می‌شود. شیله در تمام مناطق عرب‌نشین خوزستان رایج بوده و در شادگان به «فوطه» معروف است. | نوع مرغوب و گران‌بهای شیله، «جَز» نام دارد که از ابریشم طبیعی بافته می‌شود. شیله در تمام مناطق عرب‌نشین خوزستان رایج بوده و در شادگان به «فوطه» معروف است. | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۱: | ||
دربرخی مناطق مانند «شیخ‌حاجات» بویومۀ زنان با نقوش متعددی تزیین می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | دربرخی مناطق مانند «شیخ‌حاجات» بویومۀ زنان با نقوش متعددی تزیین می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
=='''ترتیب پوشش سر زنان اعراب خوزستان''' | =='''ترتیب پوشش سر زنان اعراب خوزستان'''== | ||
ترتیب پوشش سر میان زنان اعراب مناطق مختلف خوزستان متفاوت است. به‌عنوان مثال زنان منطقۀ سوسنگرد ابتدا شیله را می‌پوشند و سپس از چرقدیه یا بویومه استفاده می‌کنند؛ درواقع شیله به‌تنهایی کاربرد دارد؛ اما بویومه و چرقدیه همراه با سرپوش دیگر استفاده می‌شود. | ترتیب پوشش سر میان زنان اعراب مناطق مختلف خوزستان متفاوت است. به‌عنوان مثال زنان منطقۀ سوسنگرد ابتدا شیله را می‌پوشند و سپس از چرقدیه یا بویومه استفاده می‌کنند؛ درواقع شیله به‌تنهایی کاربرد دارد؛ اما بویومه و چرقدیه همراه با سرپوش دیگر استفاده می‌شود. | ||
در منطقۀ شیخ‌حاجات شوشتر نیز زنان به این ترتیب از سرپوش‌ها استفاده می‌کنند که به‌هنگام خروج از منزل ابتدا از شیله، عصابه و عبا و در داخل منزل به‌ترتیب از شیله، بخنک و عصابه استفاده می‌کنند. | در منطقۀ شیخ‌حاجات شوشتر نیز زنان به این ترتیب از سرپوش‌ها استفاده می‌کنند که به‌هنگام خروج از منزل ابتدا از شیله، عصابه و عبا و در داخل منزل به‌ترتیب از شیله، بخنک و عصابه استفاده می‌کنند. در سایر مناطق خوزستان نیز اغلب زنان شیله را با عبا می‌پوشند.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
==='''تن‌پوش‌ها'''=== | |||
پوشاک زنان عرب خوزستان از نظر رنگ، جنس و تزیینات از تنوع کمتری نسبت به سایر مناطق خوزستان برخوردار است. انواع تن‌پوش‌های بانوان عرب خوزستان شامل<ref group="دیدگاه">عبارت ناقص است. | |||
اصلاح نکرده‌اید. | |||
انواع تن‌پوش‌های بانوان عرب خوزستان عبارتند از:</ref>:<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | |||
===='''عبا'''==== | ===='''عبا'''==== | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
چادری سیاه‌رنگ است که دو طرف شانه‌های آن شکاف‌هایی برای عبور دادن دست‌ها تعبیه شده است. این پوشش در برابر وزش باد به‌آسانی از تن فرد جدا نمی‌شود.<ref> [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | چادری سیاه‌رنگ است که دو طرف شانه‌های آن شکاف‌هایی برای عبور دادن دست‌ها تعبیه شده است. این پوشش در برابر وزش باد به‌آسانی از تن فرد جدا نمی‌شود.<ref> [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | ||
عبايه نام چادر سياهرنگي است كه زن عرب به وسيله آن بدن خود را مي پوشاند.بر خلاف چادر- كه در ميان فارس ها معمول است- در طرفين شانه هاي عبايه، بريدگي هايي وجود دارد كه دست به راحتي از آن بيرون مي آيد. به خاطر نوع دوخت عبايه، در برابر وزش باد به آساني از تن پوشنده آن جدا نمي شود. | عبايه نام چادر سياهرنگي<ref group="دیدگاه">چرا فوت ی در برخی از بخش‌های مقاله عربی است؟!!!</ref> است كه زن عرب به وسيله آن بدن خود را مي پوشاند.بر خلاف چادر- كه در ميان فارس ها معمول است- در طرفين شانه هاي عبايه، بريدگي هايي وجود دارد كه دست به راحتي از آن بيرون مي آيد. به خاطر نوع دوخت عبايه، در برابر وزش باد به آساني از تن پوشنده آن جدا نمي شود. | ||
===='''مزویه'''==== | ===='''مزویه'''==== | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
دشداشه یکی از تن‌پوش‌های اصلی زنان عرب خوزستان است که قدی تا زیر زانو دارد و فاقد تزیینات است. آستین‌های دشداشه گشاد و بلند بوده و در دوطرف پهلوهای آن جیب مخفی قرار دارد. | دشداشه یکی از تن‌پوش‌های اصلی زنان عرب خوزستان است که قدی تا زیر زانو دارد و فاقد تزیینات است. آستین‌های دشداشه گشاد و بلند بوده و در دوطرف پهلوهای آن جیب مخفی قرار دارد. | ||
دشداشۀ عروس | دشداشۀ عروس در میان بانوان عرب خوزستان سفیدرنگ است. زنان عرب از رنگهای سیاه، قهوه‌ای و سبز و زنان میانسال از رنگ تیرۀ آن استفاده می‌کنند. | ||
پارچه‌های مورد استفاده برای دوخت دشداشه، حریر، کدری و نخی است.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | پارچه‌های مورد استفاده برای دوخت دشداشه، حریر، کدری و نخی است.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
نفنوف یکی از تن‌پوش‌های بلند زنان عرب خوزستان که بیشتر در سوسنگرد، آبادان و شادگان رواج دارد. بلندی نفنوف تا روی مچ پا است و آستینی گشاد و بلند دارد که سر آستین آن به‌وسیلۀ کش جمع می‌شود. برای تهیۀ این تن‌پوش از پارچه‌های کدری، مخمل، زری، ابریشم، چیت و پنبه‌ای استفاده می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | نفنوف یکی از تن‌پوش‌های بلند زنان عرب خوزستان که بیشتر در سوسنگرد، آبادان و شادگان رواج دارد. بلندی نفنوف تا روی مچ پا است و آستینی گشاد و بلند دارد که سر آستین آن به‌وسیلۀ کش جمع می‌شود. برای تهیۀ این تن‌پوش از پارچه‌های کدری، مخمل، زری، ابریشم، چیت و پنبه‌ای استفاده می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref> | ||
نفنوف زنان جوان به‌رنگ | نفنوف زنان جوان به‌رنگ قرمز، زرد و نارنجی است و زنان میانسال از رنگهای تیرۀ آن استفاده می‌کنند. این نوع تن‌پوش فاقد تزیین بوده و روی اَتِگ پوشیده می‌شود.<ref> [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص3.]</ref> | ||
===='''دُرّاعه'''==== | ===='''دُرّاعه'''==== | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۵۷: | ||
====='''لباس اَبوخیط'''===== | ====='''لباس اَبوخیط'''===== | ||
این نوع شلوار مخصوص | این نوع شلوار مخصوص عروس و سفیدرنگ است که دمپای آن چین‌دار است و با پر تزیین شده است. | ||
====='''لباس خِفتی'''===== | ====='''لباس خِفتی'''===== | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۷۹: | ||
پاپوش مردان عرب خوزستان شامل کبکاب، نعال، گیوه یا جیوه است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص4.]</ref> | پاپوش مردان عرب خوزستان شامل کبکاب، نعال، گیوه یا جیوه است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2142261/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 باوی، «بررسی پوشاک اعراب خوزستان»، 1398ش، ص4.]</ref> | ||
== مقاومت مردم خوزستان در برابر یکسان‌سازی پوشاک در دورۀ پهلوی == | ==مقاومت مردم خوزستان در برابر یکسان‌سازی پوشاک در دورۀ پهلوی<ref group="دیدگاه">متأسفانه، با وجود اینکه در ارزیابی اولیه گفته شده بود که باید این بخش را به تفصیل بیان کنید، اما پرداخت شما به این موضوع هنوز کلی و مبهم است. لطفاً با دقت و شرح بیشتری روی این محور کار کنید و از بیان سطحی خودداری نمایید. | ||
سیاست لباس متحدالشکل در مناطق عرب‌نشین خوزستان در دوره پهلوی اول | |||
لباس از عناصر اصلی هویت عرب‌های خوزستان بود. تا پیش از دوران رضاشاه، گزارشی از پوشش غیرعربی در میان آن‌ها وجود ندارد. آنان لباس عربی را میراث قومی و نماد تمایز از دیگر اقوام می‌دانستند و تغییر پوشش را به‌منزله پذیرش هویت دیگر اقوام تلقی می‌کردند. همان منبع ص 52 -53 | |||
در دوران رضاشاه، برای ملت‌سازی و تقویت هویت ملی، تنوع لباس اقوام حذف و پوشش یکسانی با الگوی غربی به‌عنوان نماد تجدد و دولت مرکزی ترویج شد. ص50 | |||
در دوره رضاشاه، به‌دلیل اهمیت راهبردی خوزستان و ساختار قبیله‌ای آن، طرح یکسان‌سازی لباس ابتدا در این منطقه اجرا شد، اما به‌دلیل ناسازگاری با فرهنگ بومی، با اعتراضات گسترده مواجه شد. ص51 | |||
از نگاه حکومت، پوشیدن لباس عربی نه‌تنها تهدیدی برای هویت ملی تلقی می‌شد، بلکه به معنای فاصله گرفتن از ایرانیت بود؛ به بیان دیگر، پیام حکومت این بود که برای ایرانی‌بودن باید لباس عربی را کنار گذاشت. ص57 | |||
'''روشهای اعمال سیاست لباس متحدالشکل''' | |||
برای اجرای سیاست «وحدت لباس» در جامعه عرب خوزستان، حکومت پهلوی از دو روش اصلی استفاده کرد: | |||
نهادهای دولتی و آموزشی: | |||
از سال ۱۳۰۶، کارکنان اداری و معلمان مدارس موظف به پوشیدن لباس متحدالشکل (شامل کت‌وشلوار، کراوات و کلاه پهلوی) شدند. حتی دانش‌آموزان نیز در برخی مدارس به این پوشش ملزم شدند. برای دریافت خدمات آموزشی و دولتی، مردم باید لباس عربی خود را کنار می‌گذاشتند؛ در غیر این صورت، با برخورد قهری روبه‌رو می‌شدند. | |||
نخبگان و شیوخ محلی: | |||
دولت برای پیشبرد سیاست خود، به شیوخ قبایل عرب فشار آورد تا مردم را به پذیرش لباس جدید قانع کنند. خاندان‌هایی مانند مشعشعیان که به دولت وفادار بودند، نقش واسطه را ایفا کردند. این شیوخ تهدید شدند که در صورت مقاومت طوایف، ابتدا خود آن‌ها مجازات خواهند شد. | |||
مقاومت اصلی در برابر این سیاست در مناطق قبیله‌محور مانند قبایل کعب (خرمشهر و شادگان) و بنی‌طرف رخ داد، زیرا لباس عربی بخشی از هویت آن‌ها بود. ص 57 -59 | |||
'''واکنش به سیاست همگون سازی لباس''' | |||
دولت پهلوی اول با اجرای سیاست همگون‌سازی لباس در خوزستان، عرب‌ها را مجبور به کنار گذاشتن پوشش سنتی خود کرد که این باعث واکنش شدید قبایل عرب شد: | |||
واکنش آشکار | |||
مردم عرب به اجبار پوشیدن لباس متحدالشکل اعتراض کردند. این اعتراض‌ها در سال‌های ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ شدت گرفت و به درگیری‌های خونین انجامید که در آن‌ها نیروهای دولتی و برخی شیوخ مخالف کشته شدند. دولت با سرکوب شدید و به‌کارگیری نیروی نظامی، بسیاری از شیوخ و بزرگان قبایل را دستگیر یا تبعید کرد. | |||
واکنش پنهان | |||
پس از سرکوب این اعتراض‌ها، برخی از مردم برای فرار از فشارهای فرهنگی و هویتی دولت، به مهاجرت به عراق روی آوردند. این روند مهاجرت به‌ویژه در میان افرادی که در مناطق مرزی یا در ساختارهای دولتی فعالیت داشتند افزایش یافت. آنان در عراق که هویت و پوشش عربی هنوز حفظ شده بود، به دنبال حفظ فرهنگ و هویت خود بودند. ص 59 – 64 | |||
مطالعات نشان می‌دهد که دولت با هدف شکستن هویت قوی عرب‌های خوزستان، توانست موقتاً جامعه را به دو گروه تقسیم کند: اکثریتی که هویت عربی-ایرانی را حفظ کردند و اقلیتی که هویت شهری پذیرفتند. لباس به‌عنوان نشانه بارز این جدایی بود. اما پس از سقوط رضاشاه در شهریور ۱۳۲۰، هویت سنتی و لباس عربی دوباره رواج یافت. این نشان می‌دهد که سیاست تغییر اجباری پوشش، به دلیل نداشتن پشتوانه مردمی، موفقیت پایدار نداشت و حتی باعث افزایش تردیدها نسبت به هویت ملی جدید شد. ص66-67</ref>== | |||
اعراب خوزستان در عین حال که بخشی از جامعۀ بزرگ ایران به‌شمار می‌آیند، پوشش ویژه و متمایزی دارند که آنان را از دیگر اقوام ایرانی متمایز می‌سازد. | اعراب خوزستان در عین حال که بخشی از جامعۀ بزرگ ایران به‌شمار می‌آیند، پوشش ویژه و متمایزی دارند که آنان را از دیگر اقوام ایرانی متمایز می‌سازد. | ||
| خط ۱۸۹: | خط ۲۲۷: | ||
<references /> | <references /> | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
* اکبری، محمد‌علی و البوعلی، محمد، «سیاست متحدالشکل کردن لباس و هویت رسمی جدید ایرانی در جامعۀ عرب خوزستان (عصر پهلوی اول)»، پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، آبان ماه 1403ش. | *اکبری، محمد‌علی و البوعلی، محمد، «سیاست متحدالشکل کردن لباس و هویت رسمی جدید ایرانی در جامعۀ عرب خوزستان (عصر پهلوی اول)»، پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، آبان ماه 1403ش. | ||
*باوی، نسرین، بررسی پوشاک اعراب خوزستان، همایش کنفرانس بین‌المللی مطالعات بین رشته‌ای در مدیریت و مهندسی (مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین‌المللی مطالعات بین رشته‌ای در مدیریت و مهندسی)، 22 اسفند 1398ش. | *باوی، نسرین، بررسی پوشاک اعراب خوزستان، همایش کنفرانس بین‌المللی مطالعات بین رشته‌ای در مدیریت و مهندسی (مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین‌المللی مطالعات بین رشته‌ای در مدیریت و مهندسی)، 22 اسفند 1398ش. | ||
