علیرضا محمددوست (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:لباس اعراب خوزستان۶.jpg|جایگزین=کودکان عرب خوزستان -لباس محلی-گرگیعان|بندانگشتی|کودکان عرب خوزستان با لباس محلی در آیین سنتی گرگیعان]]
'''<big>لباس اعراب خوزستان؛</big>''' تن‌پوش زنان و مردان عرب ساکن استان خوزستان.
'''<big>لباس اعراب خوزستان؛</big>''' تن‌پوش زنان و مردان عرب ساکن استان خوزستان.


خط ۴: خط ۵:


=='''اهمیت فرهنگی لباس در خوزستان'''==
=='''اهمیت فرهنگی لباس در خوزستان'''==
[[پرونده:لباس اعراب خوزستان۴.jpg|جایگزین=پوشش اعراب خوزستان|بندانگشتی|پوشش اعراب در همایش سران، شیوخ طوایف، سادات، معتمدان عشایر، ریش سفیدان و روسای شوراهای اسلامی شهر و روستای هویزه به مناسبت هفته نیروی انتظامی]]
پوشاک مردان و زنان در استان خوزستان، از تنوع قابل توجهی برخوردار است. این گستردگی در سبک‌های پوشش، نشان‌دهندۀ اهمیت عمیق ارزش‌های فرهنگی مرتبط با پوشیدگی و [[حرمت تن|حرمت بدن]] میان مردمان این دیار است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref>
پوشاک مردان و زنان در استان خوزستان، از تنوع قابل توجهی برخوردار است. این گستردگی در سبک‌های پوشش، نشان‌دهندۀ اهمیت عمیق ارزش‌های فرهنگی مرتبط با پوشیدگی و [[حرمت تن|حرمت بدن]] میان مردمان این دیار است.<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref>


خط ۳۹: خط ۴۱:


===='''عُصابه'''====
===='''عُصابه'''====
[[پرونده:لباس اعراب خوزستان۳.jpg|جایگزین=عصابه|بندانگشتی|زن سالخورده با عُصابه]]
عصابه، از سرپوش‌های زنانه اعراب است که زنان میانسال آن را دور شیله یا بخنک می‌پیچند. اندازه و جنس عصابه به عواملی چون سن، طبقۀ اجتماعی و سادات بودن فرد بستگی دارد؛ در واقع زنانی که از طوایف برجسته‌تری هستند، عصابۀ آنان از جنس ابریشم و بزرگتر از سایر طوایف است و این امر بیانگر درجه و منزلت فرد پوشنده است. عصابه اغلب از پارچه‌های ابریشمی، پنبه‌ای یا مخمل تهیه و به‌رنگ‌های سیاه یا قرمز جگری دیده می‌شود. زنان اعراب در مراسم عزاداری نیز عصابه را دور سر خود می‌پیچد و گاهی نیز برای نشان دادن حال روحی خود آن را گل‌اندود می‌کنند. عصابه بیشتر میان عرب‌های سوسنگرد، شوشتر و خوزستان مرسوم است.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref>
عصابه، از سرپوش‌های زنانه اعراب است که زنان میانسال آن را دور شیله یا بخنک می‌پیچند. اندازه و جنس عصابه به عواملی چون سن، طبقۀ اجتماعی و سادات بودن فرد بستگی دارد؛ در واقع زنانی که از طوایف برجسته‌تری هستند، عصابۀ آنان از جنس ابریشم و بزرگتر از سایر طوایف است و این امر بیانگر درجه و منزلت فرد پوشنده است. عصابه اغلب از پارچه‌های ابریشمی، پنبه‌ای یا مخمل تهیه و به‌رنگ‌های سیاه یا قرمز جگری دیده می‌شود. زنان اعراب در مراسم عزاداری نیز عصابه را دور سر خود می‌پیچد و گاهی نیز برای نشان دادن حال روحی خود آن را گل‌اندود می‌کنند. عصابه بیشتر میان عرب‌های سوسنگرد، شوشتر و خوزستان مرسوم است.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref>


خط ۵۴: خط ۵۷:


===='''عبا'''====
===='''عبا'''====
[[پرونده:لباس-اعراب-خوزستان۵.jpg|جایگزین=زن عرب خوزستانی با چادر عربی|بندانگشتی|زن عرب خوزستانی با چادر عربی]]
[[عبا]] همان [[چادر عربی|چادر]] سیاه‌رنگ زنان عرب است که برای دوخت ان از پارچۀ کرپ، حریر و ساتن تهیه می‌شود. عبای اعراب خوزستان شامل دو قسمت بالایی که سر، کمر و دست‌ها را می‌پوشاند و قسمت پایینی که کمرتا مچ پا را در بر گرفته، تشکیل می‌شود. گاهی‌اوقات دور سر و لبه‌های آستین با نخ‌های ابریشمی تزیین می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref>
[[عبا]] همان [[چادر عربی|چادر]] سیاه‌رنگ زنان عرب است که برای دوخت ان از پارچۀ کرپ، حریر و ساتن تهیه می‌شود. عبای اعراب خوزستان شامل دو قسمت بالایی که سر، کمر و دست‌ها را می‌پوشاند و قسمت پایینی که کمرتا مچ پا را در بر گرفته، تشکیل می‌شود. گاهی‌اوقات دور سر و لبه‌های آستین با نخ‌های ابریشمی تزیین می‌شود.<ref>[https://handicraftskhz.ir/local-clothing-of-khuzestan-arab-women/ «پوشاک محلی بانوان عرب خوزستان»، وب‌سایت بانک اطلاعات صنایع دستی خوزستان.]</ref>


خط ۱۰۵: خط ۱۰۹:


=='''پوشش مردان عرب استان خوزستان'''==
=='''پوشش مردان عرب استان خوزستان'''==
[[پرونده:لباس اعراب خوزستان۱.jpg|جایگزین=چفیه و عقال|بندانگشتی|مردی با چفیه و عقال]]
لباس مردان عرب خوزستان شامل لباس‌های متنوعی هستند که شامل بخش‌های زیر است:<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref>
لباس مردان عرب خوزستان شامل لباس‌های متنوعی هستند که شامل بخش‌های زیر است:<ref>[https://www.eneshat.com/iranian-traditional-costumes/khuzestan «لباس سنتی خوزستان نشانگر آداب و رسوم و فرهنگ جنوب ایران»، وب‌سایت نشاط‌آوران.]</ref>


خط ۱۱۱: خط ۱۱۶:


===='''دشداشه'''====
===='''دشداشه'''====
[[پرونده:لباس اعراب خوزستان۲.jpg|جایگزین=اهالی خوزستان-دشداشه|بندانگشتی|یکی از اهالی خوزستان، با لباس دشداشه، در حال مشاهده گاومیش‌ها]]
پیراهنی بلند و یکسره تا مچ پا است که اغلب به‌رنگ سفید تهیه می‌شود. دشداشۀ مردان عرب دارای دو نوع یقه‌دار (عراقی) و بدون یقه (خلیجی یا اماراتی) است.<ref>[https://borna.news/fa/news/1483707/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE «خوزستان رنگین‌کمان اقوام و تنوع لباس‌هایی به قدمت تاریخ»، وب‌سایت خبرگزاری برنا.]</ref>
پیراهنی بلند و یکسره تا مچ پا است که اغلب به‌رنگ سفید تهیه می‌شود. دشداشۀ مردان عرب دارای دو نوع یقه‌دار (عراقی) و بدون یقه (خلیجی یا اماراتی) است.<ref>[https://borna.news/fa/news/1483707/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE «خوزستان رنگین‌کمان اقوام و تنوع لباس‌هایی به قدمت تاریخ»، وب‌سایت خبرگزاری برنا.]</ref>


خط ۱۱۷: خط ۱۲۳:


==سیاست لباس متحد‌الشکل در دوره پهلوی==
==سیاست لباس متحد‌الشکل در دوره پهلوی==
[[پرونده:لباس اعراب خوزستان.jpg|جایگزین=پوشش اعراب اهواز در روز عید فطر|بندانگشتی|پوشش اعراب اهواز در روز عید فطر]]
هویت فرهنگی عرب‌های خوزستان، با اینکه در بسیاری از جنبه‌ها مانند ملیت و تاریخ با سایر ایرانیان مشترک است؛ اما به‌دلیل عرب بودن‌شان، ویژگی‌ها و تفاوت‌های منحصربه‌فردی دارند که چشم‌انداز فرهنگی ویژه‌ای را برای آنان رقم زده است.<ref>[https://qjsd.scu.ac.ir/article_17864_40e3cf076a2434f6cf91fb3e6f06ca10.pdf موسوی‌سرشت و بابایی‌فرد، «بازآفرینی هویت فرهنگی قومی در میان مردم عرب خوزستان»، 1401ش، ص64 و 65.]</ref> لباس، یکی از مهم‌ترین نشانه‌های هویت عرب‌های خوزستان بود. تا قبل از دوران رضاشاه، همه اعراب خوزستان لباس عربی می‌پوشیدند و آن را میراث قومی و راهی برای نشان دادن تفاوت خود با دیگر اقوام می‌دانستند. تغییر لباس برای آن‌ها به‌معنای پذیرفتن هویت یک قوم دیگر بود.
هویت فرهنگی عرب‌های خوزستان، با اینکه در بسیاری از جنبه‌ها مانند ملیت و تاریخ با سایر ایرانیان مشترک است؛ اما به‌دلیل عرب بودن‌شان، ویژگی‌ها و تفاوت‌های منحصربه‌فردی دارند که چشم‌انداز فرهنگی ویژه‌ای را برای آنان رقم زده است.<ref>[https://qjsd.scu.ac.ir/article_17864_40e3cf076a2434f6cf91fb3e6f06ca10.pdf موسوی‌سرشت و بابایی‌فرد، «بازآفرینی هویت فرهنگی قومی در میان مردم عرب خوزستان»، 1401ش، ص64 و 65.]</ref> لباس، یکی از مهم‌ترین نشانه‌های هویت عرب‌های خوزستان بود. تا قبل از دوران رضاشاه، همه اعراب خوزستان لباس عربی می‌پوشیدند و آن را میراث قومی و راهی برای نشان دادن تفاوت خود با دیگر اقوام می‌دانستند. تغییر لباس برای آن‌ها به‌معنای پذیرفتن هویت یک قوم دیگر بود.