صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>لباس زنان کرد شمال خراسان</big>'''؛ پوشش زنان کرد در منطقة شمال خراسان. پوشاک کردهای شمال خراسان تحت تاثیر شرایط جغرافیایی و فرهنگی از نظر شکل و ساختار متفاوت است. پوشش زنان کوچنده، دارای تزیینات مختصر با تنوع رنگی وسیع و پوشش زنان یکجانشین،...» ایجاد کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
نیم‌تنه: کتی است آستین‌بلند و جلوباز که روی پیراهن پوشیده می‌شود و در دو طرف پهلوها چاک دارد. روی نیم‌تنه، بته‌جقه‌هایی دوخته شده که این نقش‌ها نمادی از رشد و رویش دائمی در منسوجات ایرانی است.<ref>وطن‌دوست، پوشاک و زیورآلات عشایر کرمانج خراسان، 1395ش، ص150.</ref> | نیم‌تنه: کتی است آستین‌بلند و جلوباز که روی پیراهن پوشیده می‌شود و در دو طرف پهلوها چاک دارد. روی نیم‌تنه، بته‌جقه‌هایی دوخته شده که این نقش‌ها نمادی از رشد و رویش دائمی در منسوجات ایرانی است.<ref>وطن‌دوست، پوشاک و زیورآلات عشایر کرمانج خراسان، 1395ش، ص150.</ref> | ||
دستمال نخی: دستمال یا کلاه نخی، مزین به نقوش هندسی که برای پوشاندن مو و نگه‌داشتن سایر اجزایی که روی سر قرار می‌گیرد، به‌کار می‌رود. نوع بستن این دستمال شیوة خاصی دارد که به آن «یاشماق» می‌گویند.<ref> امیدی، دیده و دل و دست. | دستمال نخی: دستمال یا کلاه نخی، مزین به نقوش هندسی که برای پوشاندن مو و نگه‌داشتن سایر اجزایی که روی سر قرار می‌گیرد، به‌کار می‌رود. نوع بستن این دستمال شیوة خاصی دارد که به آن «یاشماق» می‌گویند.<ref> امیدی، دیده و دل و دست. پژوهشی در پوشاک و هنرهای سنتی خراسان، 1383ش، ص23.</ref> نقوش هندسی به‌کار رفته در این دستمال، به‌صورت متقارن و متوازن کنار هم قرار گرفته که روح درونی بافنده در آن جریان دارد و بافنده در پی آفرینشگری است.<ref>گریوانی و دیگران، «مطالعة تطبیقی پوشاک بانوان کوچ‌نشین و یکجانشین کرد شمال خراسان»، 1402ش، ص21.</ref> | ||
چادر: زنان یکجانشین روی همة لباس‌های خود شالی از جنس ابریشم و دستبافت را روی سر می‌اندازند که قد آن تا روی پا است و مانند چادر اطراف بدن را می‌پوشاند. این نوع چادر که به‌هنگام ازدواج روی سر عروس‌انداخته می‌شود، از زیبایی خاصی برخوردار است و از رنگ‌های شاد مثل زرد در آن استفاده می‌شود.<ref>گریوانی و دیگران، «مطالعة تطبیقی پوشاک بانوان کوچ‌نشین و یکجانشین کرد شمال خراسان»، 1402ش، ص24.</ref> | چادر: زنان یکجانشین روی همة لباس‌های خود شالی از جنس ابریشم و دستبافت را روی سر می‌اندازند که قد آن تا روی پا است و مانند چادر اطراف بدن را می‌پوشاند. این نوع چادر که به‌هنگام ازدواج روی سر عروس‌انداخته می‌شود، از زیبایی خاصی برخوردار است و از رنگ‌های شاد مثل زرد در آن استفاده می‌شود.<ref>گریوانی و دیگران، «مطالعة تطبیقی پوشاک بانوان کوچ‌نشین و یکجانشین کرد شمال خراسان»، 1402ش، ص24.</ref> | ||
دامن‌شلواری: نوعی شلوار تا زیر زانو با پاچه‌های گشاد که در قسمت کمر با لیفه جمع می‌شود. از کمر تا پایین این دامن از سه جنس پارچة نخی، مخمل یا پشمی و در لبة پایین آن از پارچة ابریشم قرمز یا آبی تشکیل شده است. همچنین این دامن در قسمت بالا و پایین نواردوزی و قیطان‌دوزی شده و داخل آن دارای آستر است.<ref> امیدی، دیده و دل و دست. | دامن‌شلواری: نوعی شلوار تا زیر زانو با پاچه‌های گشاد که در قسمت کمر با لیفه جمع می‌شود. از کمر تا پایین این دامن از سه جنس پارچة نخی، مخمل یا پشمی و در لبة پایین آن از پارچة ابریشم قرمز یا آبی تشکیل شده است. همچنین این دامن در قسمت بالا و پایین نواردوزی و قیطان‌دوزی شده و داخل آن دارای آستر است.<ref> امیدی، دیده و دل و دست. پژوهشی در پوشاک و هنرهای سنتی خراسان، 1383ش، ص48.</ref> | ||
==پوشش زنان کوچ‌نشین== | ==پوشش زنان کوچ‌نشین== | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
کَش: نوعی ژاکت، اغلب بدون آستین، دارای یقة گرد و ساده که توسط خود زنان کرمانجی بافته می‌شود. جنس این ژاکت از پشم گوسفند است که در زمستان‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد.<ref>هوشنگی، بررسی تحلیلی و تطبیقی اجتماعی لباس زنان کرد در کردستان و خراسان شمالی، 1393ش، ص66.</ref> | کَش: نوعی ژاکت، اغلب بدون آستین، دارای یقة گرد و ساده که توسط خود زنان کرمانجی بافته می‌شود. جنس این ژاکت از پشم گوسفند است که در زمستان‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد.<ref>هوشنگی، بررسی تحلیلی و تطبیقی اجتماعی لباس زنان کرد در کردستان و خراسان شمالی، 1393ش، ص66.</ref> | ||
چنگه: نواری پهن به‌عرض تا 10 سانتی‌متر است که روی آن با سکه‌دوزی، نواردوزی و نقش‌دوزی تزیین شده است. زنان این نوار را روی استخوان فک در طرفین صورت قرار داده و در قسمت بالا به‌وسیلة قلاب‌هایی به روسری متصل می‌کنند. از قسمت گوش‌ها به‌سمت بالای نوار، پول‌دوزی شده است.<ref> امیدی، دیده و دل و دست. | چنگه: نواری پهن به‌عرض تا 10 سانتی‌متر است که روی آن با سکه‌دوزی، نواردوزی و نقش‌دوزی تزیین شده است. زنان این نوار را روی استخوان فک در طرفین صورت قرار داده و در قسمت بالا به‌وسیلة قلاب‌هایی به روسری متصل می‌کنند. از قسمت گوش‌ها به‌سمت بالای نوار، پول‌دوزی شده است.<ref> امیدی، دیده و دل و دست. پژوهشی در پوشاک و هنرهای سنتی خراسان، 1383ش، ص28.</ref> | ||
روبند عروس: پس از پوشیدن اجزای کامل لباس، رسم است که روی سر عروس‌خانم‌ها روبند سرخ‌رنگی بیندازند. روبند از پارچة ابریشمی تهیه شده که تمام بدن عروس را می‌پوشاند و به‌وسیلة قطعه‌ای تزیینی روی سر بسته می‌شود.<ref>امیری‌فروتقه و دیگران، «بررسی سرپوش زنان کرد، ترک و ترکمن شمال خراسان در سدة اخیر»، 1403ش، ص37.</ref> | روبند عروس: پس از پوشیدن اجزای کامل لباس، رسم است که روی سر عروس‌خانم‌ها روبند سرخ‌رنگی بیندازند. روبند از پارچة ابریشمی تهیه شده که تمام بدن عروس را می‌پوشاند و به‌وسیلة قطعه‌ای تزیینی روی سر بسته می‌شود.<ref>امیری‌فروتقه و دیگران، «بررسی سرپوش زنان کرد، ترک و ترکمن شمال خراسان در سدة اخیر»، 1403ش، ص37.</ref> | ||
