مهدیه نخعی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
پیشانی‌بند در لغت به‌معنای عصابه، سربند،<ref> [https://www.vajehyab.com/?q=%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF&f=dehkhoda دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه پیشانی‌بند، وب‌سایت واژه‌یاب.]</ref> روسری، دستار مردانه و هر‌چیزی است که سر را با آن می‌بندند<ref> . [https://www.vajehyab.com/moein/سربند معین، لغت‌نامه، ذیل واژه سربند، وب‌سایت واژه یاب.]</ref> و در اصطلاح نوعی پوشش برای سر است که برای زیبایی و جلوگیری از ریختن موها روی چشم استفاده می‌شود.<ref> . [https://abadis.ir/fatofa/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%86%D8%AF/ دانشنامه عمومی، ذیل واژه پیشانی بند، وب سایت آبادیس.]</ref> | پیشانی‌بند در لغت به‌معنای عصابه، سربند،<ref> [https://www.vajehyab.com/?q=%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF&f=dehkhoda دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه پیشانی‌بند، وب‌سایت واژه‌یاب.]</ref> روسری، دستار مردانه و هر‌چیزی است که سر را با آن می‌بندند<ref> . [https://www.vajehyab.com/moein/سربند معین، لغت‌نامه، ذیل واژه سربند، وب‌سایت واژه یاب.]</ref> و در اصطلاح نوعی پوشش برای سر است که برای زیبایی و جلوگیری از ریختن موها روی چشم استفاده می‌شود.<ref> . [https://abadis.ir/fatofa/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%86%D8%AF/ دانشنامه عمومی، ذیل واژه پیشانی بند، وب سایت آبادیس.]</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
زنان ایرانی قبل از اسلام دارای حجاب بوده‌اند، البته در هر دوره شکل پوشش تغییر می‌کرد.<ref> [https://www.hi-hijab.com/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82/ «تاریخچه حجاب و پوشش در ایران»، وب‌سایت های‌حجاب.]</ref> در بین تمدن‌های عهد باستان، پوشش زن ایرانی کامل‌تر بوده است و همه زنان سرپوشی برسر داشته‌اند. زنان سلجوقی سربندی به‌صورت روبان، دور پیشانی خود می‌بستند.<ref>[https://scarfbank.com/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D8%B1-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85/ «تاریخچه پوشش سر»، وب‌سایت بانک روسری ایران.] </ref> در دوران حکومت مادها نیز زنان از سربند استفاده می‌کردند. در دوران حکومت پارت‌ها زنان عمامه بر سر داشتند. پوشش سر زنان دورۀ اشکانی نیم‌تاج فلزی و عمامه بوده است.<ref>[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/418336/%d9%be%d9%88%d8%b4%d8%b4-%d8%a7%d8%b5%db%8c%d9%84-%d8%a8%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d9%86-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c%d8%8c-%d9%82%d8%a8%d9%84-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85 «پوشش اصیل بانوان ایرانی، قبل از اسلام»، وب‌سایت آیین رحمت.]</ref> درقرن هفتم قمری عرب‌ها در جنگ، بند‌هایی از موی شتر برای محکم ساختن سربند استفاده می‌کردند.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/604441/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D «کوفیه چیست»، وب‌سایت همشهری.] </ref> مطالعۀ آثار تاریخی، حکاکی و نقاشی‌هایی از نظامیان دوران مختلف حاکی از آن است که پیشانی‌بند (سربند) نشان مردان جنگ بوده است.<ref>[https://defapress.ir/fa/news/437586/%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7-%D9%88%D9%82%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF «راز ناگفته سربندها»، خبرگذاری دفاع‌مقدس.] </ref> | زنان ایرانی قبل از اسلام دارای حجاب بوده‌اند، البته در هر دوره شکل پوشش تغییر می‌کرد.<ref> [https://www.hi-hijab.com/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82/ «تاریخچه حجاب و پوشش در ایران»، وب‌سایت های‌حجاب.]</ref> در بین تمدن‌های عهد باستان، پوشش زن ایرانی کامل‌تر بوده است و همه زنان سرپوشی برسر داشته‌اند. زنان سلجوقی سربندی به‌صورت روبان، دور پیشانی خود می‌بستند.<ref>[https://scarfbank.com/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D8%B1-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85/ «تاریخچه پوشش سر»، وب‌سایت بانک روسری ایران.] </ref> در دوران حکومت مادها نیز زنان از سربند استفاده می‌کردند. در دوران حکومت پارت‌ها زنان [[عمامه]] بر سر داشتند. پوشش سر زنان دورۀ اشکانی نیم‌تاج فلزی و عمامه بوده است.<ref>[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/418336/%d9%be%d9%88%d8%b4%d8%b4-%d8%a7%d8%b5%db%8c%d9%84-%d8%a8%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d9%86-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c%d8%8c-%d9%82%d8%a8%d9%84-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85 «پوشش اصیل بانوان ایرانی، قبل از اسلام»، وب‌سایت آیین رحمت.]</ref> درقرن هفتم قمری عرب‌ها در جنگ، بند‌هایی از موی شتر برای محکم ساختن سربند استفاده می‌کردند.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/604441/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D «کوفیه چیست»، وب‌سایت همشهری.] </ref> مطالعۀ آثار تاریخی، حکاکی و نقاشی‌هایی از نظامیان دوران مختلف حاکی از آن است که پیشانی‌بند (سربند) نشان مردان جنگ بوده است.<ref>[https://defapress.ir/fa/news/437586/%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7-%D9%88%D9%82%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF «راز ناگفته سربندها»، خبرگذاری دفاع‌مقدس.] </ref> | ||
==جنس و انواع پیشانی‌بند== | ==جنس و انواع پیشانی‌بند== | ||
پیشانی‌بند دارای انواعی مختلفی است: | پیشانی‌بند دارای انواعی مختلفی است: | ||
* دستمال سر؛ پارچۀ ظریف و تک‌لایه در انواع طرح‌ها است.<ref>[https://decovel.com/page/scarves-and-mountaineering-hats «دستمال سر و کلاه کوهنوردی»، وب‌سایت دکوول.]</ref> | *دستمال سر؛ پارچۀ ظریف و تک‌لایه در انواع طرح‌ها است.<ref>[https://decovel.com/page/scarves-and-mountaineering-hats «دستمال سر و کلاه کوهنوردی»، وب‌سایت دکوول.]</ref> | ||
* عصابه؛ به پارچۀ سیاه‌رنگ ابریشمی یا کتان گفته می‌شود. | *عصابه؛ به پارچۀ سیاه‌رنگ ابریشمی یا کتان گفته می‌شود. | ||
* عقال؛ حلقۀ سیاه‌رنگ ازجنس نخ است. | *عقال؛ حلقۀ سیاه‌رنگ ازجنس نخ است. | ||
* کوفیه یا چفیه؛ سربندی از پارچه به‌رنگ سفید یا سفید و سیاه است.<ref>[https://www.isna.ir/amp/khouzestan-25313/ «مروری بر پوشش عرب‌های خوزستان»، وب‌سایت ایسنا.] </ref> | *کوفیه یا چفیه؛ سربندی از پارچه به‌رنگ سفید یا سفید و سیاه است.<ref>[https://www.isna.ir/amp/khouzestan-25313/ «مروری بر پوشش عرب‌های خوزستان»، وب‌سایت ایسنا.] </ref> | ||
* دستار؛ سربندی از جنس پارچه برای مردان است.<ref>[https://kurdpress.com/fa/news/6114/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%DA%A9%D9%8F%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%9B-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AA-%DA%A9%D9%8F%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7/ «لباس کُردی»، وب‌سایت کرد‌پرس.]</ref> | *دستار؛ سربندی از جنس پارچه برای مردان است.<ref>[https://kurdpress.com/fa/news/6114/%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%DA%A9%D9%8F%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%9B-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AA-%DA%A9%D9%8F%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7/ «لباس کُردی»، وب‌سایت کرد‌پرس.]</ref> | ||
* سربند‌های مذهبی؛ از جنس پارچه و به‌رنگ‌های مختلف است.<ref>[https://parchamdrafsh.com/religious-flag/snood/ «سربند مذهبی»، وب‌سایت پرچم‌درفش.]</ref> | *سربند‌های مذهبی؛ از جنس پارچه و به‌رنگ‌های مختلف است.<ref>[https://parchamdrafsh.com/religious-flag/snood/ «سربند مذهبی»، وب‌سایت پرچم‌درفش.]</ref> | ||
==کاربرد پیشانی‌بند== | ==کاربرد پیشانی‌بند== | ||
کاربرد آن محکم نگهداشتن روسری یا هر نوعی از پوشش سر و محافظت از سر در برابر سرما و گرما است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240539/%DA%86%D9%81%DB%8C%D9%87 میرمطهری،«چفیه»، وب‌سایت دایرة المعارف اسلامی.]</ref> همچنین پیشانی‌بند، نماد زیبایی،<ref> [http://shabestan.ir/detail/News/727626 «تبرک طفل های شش ماهه با پیشانی بند معصومیت»، خبرگزاری شبستان.]</ref> فرهنگ و سنت،<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/604441/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D «کوفیه چیست»، وب‌سایت همشهری.]</ref> مقاومت و بسیجی‌بودن،<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5358307/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DA%86%D9%81%DB%8C%D9%87 «همه چیز درباره چفیه»، خبرگزاری مهر.]</ref> آداب‌و‌رسوم،<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240539/%DA%86%D9%81%DB%8C%D9%87 میرمطهری، «چفیه»، وب‌سایت دایرة المعارف بزرگ اسلامی.]</ref> سن، تجربه، عاقل بودن<ref>[https://aaligard.ir/traditional-clothes-of-turkmen-sahra/ صارمی‌کیا، «لباس محلی اقوام ترکمن»، وب‌سایت عالی‌گرد.]</ref> و جنگیدن است.<ref>[https://www.kojaro.com/2022/7/18/193746/traditional-clothes-in-iran/ حکمت‌شعار، «لباس‌های محلی اقوام ایران از گذشته تا امروز»، وب‌سایت کجارو.]</ref> | کاربرد آن محکم نگهداشتن روسری یا هر نوعی از پوشش سر و محافظت از سر در برابر سرما و گرما است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240539/%DA%86%D9%81%DB%8C%D9%87 میرمطهری،«چفیه»، وب‌سایت دایرة المعارف اسلامی.]</ref> همچنین پیشانی‌بند، نماد زیبایی،<ref> [http://shabestan.ir/detail/News/727626 «تبرک طفل های شش ماهه با پیشانی بند معصومیت»، خبرگزاری شبستان.]</ref> فرهنگ و سنت،<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/604441/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85-%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C%D «کوفیه چیست»، وب‌سایت همشهری.]</ref> مقاومت و بسیجی‌بودن،<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5358307/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DA%86%D9%81%DB%8C%D9%87 «همه چیز درباره چفیه»، خبرگزاری مهر.]</ref> آداب‌و‌رسوم،<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/240539/%DA%86%D9%81%DB%8C%D9%87 میرمطهری، «چفیه»، وب‌سایت دایرة المعارف بزرگ اسلامی.]</ref> سن، تجربه، عاقل بودن<ref>[https://aaligard.ir/traditional-clothes-of-turkmen-sahra/ صارمی‌کیا، «لباس محلی اقوام ترکمن»، وب‌سایت عالی‌گرد.]</ref> و جنگیدن است.<ref>[https://www.kojaro.com/2022/7/18/193746/traditional-clothes-in-iran/ حکمت‌شعار، «لباس‌های محلی اقوام ایران از گذشته تا امروز»، وب‌سایت کجارو.]</ref> | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* «پوشش اصیل بانوان ایرانی، قبل از اسلام»، وب‌سایت آیین رحمت، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | *«پوشش اصیل بانوان ایرانی، قبل از اسلام»، وب‌سایت آیین رحمت، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | ||
* دانشنامه عمومی، وب‌سایت آبادیس، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | *دانشنامه عمومی، وب‌سایت آبادیس، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | ||
* «تاریخچه حجاب و پوشش در ایران»، وب‌سایت های‌حجاب، تاریخ درج مطلب: 12 فروردین 1398ش. | *«تاریخچه حجاب و پوشش در ایران»، وب‌سایت های‌حجاب، تاریخ درج مطلب: 12 فروردین 1398ش. | ||
* «تبرک طفل‌های شش ماهه با پیشانی بند معصومیت»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: 23 شهریور 1397ش. | *«تبرک طفل‌های شش ماهه با پیشانی بند معصومیت»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: 23 شهریور 1397ش. | ||
* حکمت شعار، فاطمه، « لباس‌های محلی اقوام ایران از گذشته تا امروز»، وب‌سایت کجارو، تاریخ درج مطلب: 8 مرداد 1401ش. | *حکمت شعار، فاطمه، « لباس‌های محلی اقوام ایران از گذشته تا امروز»، وب‌سایت کجارو، تاریخ درج مطلب: 8 مرداد 1401ش. | ||
* دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه، سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید:30 آبان 1401ش . | *دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه، سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید:30 آبان 1401ش . | ||
* «دستمال سر و کلاه کوهنوردی»، وب‌سایت دکوول، تاریخ درج مطلب: 13 اردیبهشت 1401ش. | *«دستمال سر و کلاه کوهنوردی»، وب‌سایت دکوول، تاریخ درج مطلب: 13 اردیبهشت 1401ش. | ||
* «راز ناگفته سربندها»، خبرگزاری دفاع مقدس، تاریخ درج مطلب: 28 دی 1399ش. | *«راز ناگفته سربندها»، خبرگزاری دفاع مقدس، تاریخ درج مطلب: 28 دی 1399ش. | ||
* «سربند مذهبی»، وب‌سایت پرچم‌درفش، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | *«سربند مذهبی»، وب‌سایت پرچم‌درفش، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | ||
* «سر اقوامی که هیچ وقت بی کلاه نمی‌ماند»، وب‌سایت لست‌سکند، تاریخ درج مطلب: 7 خرداد 1400ش. | *«سر اقوامی که هیچ وقت بی کلاه نمی‌ماند»، وب‌سایت لست‌سکند، تاریخ درج مطلب: 7 خرداد 1400ش. | ||
* صارمی‌کیا، مهسا، «لباس محلی اقوام ترکمن»، وب‌سایت عالی‌گرد، تاریخ درج مطلب: 24 مرداد 1400ش. | *صارمی‌کیا، مهسا، «لباس محلی اقوام ترکمن»، وب‌سایت عالی‌گرد، تاریخ درج مطلب: 24 مرداد 1400ش. | ||
* «کوفیه چیست»، وب‌سایت همشهری، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | *«کوفیه چیست»، وب‌سایت همشهری، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | ||
* «لباس کُردی»، وب‌سایت کرد‌پرس، تاریخ درج مطلب: 20 اسفند 1399ش. | *«لباس کُردی»، وب‌سایت کرد‌پرس، تاریخ درج مطلب: 20 اسفند 1399ش. | ||
* معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | *معین، محمد، فرهنگ فارسی، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | ||
* میرمطهری، آمنه، «چفیه»، وب‌سایت دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1398ش. | *میرمطهری، آمنه، «چفیه»، وب‌سایت دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1398ش. | ||
* «مروری بر پوشش عرب‌های خوزستان»، وب‌سایت ایسنا، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | *«مروری بر پوشش عرب‌های خوزستان»، وب‌سایت ایسنا، تاریخ بازدید: 30 آبان 1401ش. | ||
* «همه چیز درباره چفیه»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 2 آذر 1400ش. | *«همه چیز درباره چفیه»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 2 آذر 1400ش. | ||
[[رده: ویکی‌رز]] | [[رده: ویکی‌رز]] | ||
