اعتماد به نفس زنان

اعتماد ‌به ‌نفس زنان؛ باور و اطمینان زنان نسبت به توانایی‌ها و استعدادهای خود.

اعتماد‌به‌نفس زنان نگرش مثبت آنها نسبت به توانایی‌ها و استعدادهای خودشان است و با عزت نفس و غرور تفاوت دارد. اعتماد‌به‌نفس در تمام جنبه‌های مختلف زندگی زنان اثرگذار و یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در هر کاری است. زنان با اعتماد‌به‌نفس، مثبت‌اندیش بوده، نگاه واقع‌بینانه نسبت به زندگی دارند و از رابطة زناشویی خود احساس رضایت می‌کنند.

مفهوم‌شناسی

اعتماد‌به‌نفس به‌معنی خودباوری است.اعتماد‌به‌نفس به احساس یک فرد دربارۀ توانایی‌های خود برای رویارویی با موقعیت‌های مختلف مانند عملکرد، تعاملات اجتماعی و روابط عاشقانه گفته می‌شود. اعتماد‌به‌نفس نگرش مثبتی است که افراد نسبت به توانایی‌های خودشان قبل از انجام یک کار دارند و یک احساس درونی محسوب می‌شود.

تفاوت اعتماد‌به‌نفس و عزت نفس

عزت نفس به این معنی است که فرد چقدر خود را دوست دارد و برای خود ارزش قائل است، ممکن است فردی توانایی‌ها و دستاوردهای زیادی در زندگی داشته باشد؛ اما با این وجود نسبت به خود احساس بدی داشته باشد؛ اعتماد‌به‌نفس دیدگاهی است که فرد نسبت به توانایی‌هایش دارد. عزت نفس برای ارتباط با دیگران بسیار مهم است؛ اما اعتماد‌به‌نفس برای رسیدن به اهداف اهمیت بیشتری دارد.

تفاوت اعتماد‌به‌نفس و غرور

غرور احساس رضایتی است که فرد به خاطر توانایی یا موفقیت‌های خود به دست می‌آورد. فرد مغرور به جنبه‌های مختلف زندگی خود افتخار می‌کند، عیب‌های خود را نمی‌بیند، نصیحت‌پذیر نیست و دیگران را به‌خاطر عیب‌های‌شان سرزنش می‌کند؛ اما یک فرد با اعتماد‌به‌نفس شناخت خوبی از هویت خود دارد، نقاط قوت و ضعف خودش را می‌شناسد، از انتقاد و نصیحت دیگران در جهت رشد شخصی خود استفاده می‌کند، دیگران را به‌خاطر عیب‌های‌شان سرزنش نمی‌کند و فروتن است.

اعتماد‌به‌نفس و توکل به خدا

برخی اعتماد‌به‌نفس را صفتی غیر اخلاقی می‌دانند؛ زیرا در این رویکرد، اعتماد‌به‌نفس در مقابل توکل به خدا قرار دارد. درحالی که اعتماد‌به‌نفس یک مفهوم دینی است و اسلام سرنوشت افراد را وابسته به عمل و رفتارها آنها می‌داند و انسان‌ها دارای اراده و اختیار هستند. اعتماد‌به‌نفس در اسلام به این معنی است که امید انسان فقط به تلاش خودش باشد و از توانایی‌هایش استفاده کند و به امید دیگران نباشد. در این معنا اعتماد‌به‌نفس و اعتماد به خداوند در مقابل هم قرار ندارند؛ بلکه اعتماد به خدا باعث اطمینان فرد نسبت به خودش می‌شود. بنابراین اعتماد‌به‌نفس در نگرش اسلامی در مقابل توکل به خدا نبوده، بلکه این مفهوم در مقابل ضعف نفس، خودکمتربینی و وابستگی به دیگران است و بر نقاط قوت انسان تاکید دارد.

مولفه‌های اعتماد‌به‌نفس در الگوی اخلاق اسلامی

خودآگاهی و بصیرت، احترام به خود، حفظ کرامت انسانی، مثبت‌اندیشی، امیدواری و توکل به خدا، داشتن همت و اراده، مسئولیت‌پذیری و استقلال روحی - روانی از مولفة‌های اعتماد‌به‌نفس در الگوی اسلامی محسوب می‌شود.

پیامدهای اعتماد‌به‌نفس

اعتماد‌به‌نفس در جنبه‌های مختلف زندگی پیامدهای گوناگونی دارد:

در زمینة فردی: تمایل به ریسک بیشتر، داشتن خلاقیت و هوشمندی در مسیر زندگی، تعیین اهداف واقع‌بینانه، عدم کمال‌گرایی، عملی کردن تصمیمات و هدفمند دانستن زندگی و آفرینش دنیا از تأثیرات اعتماد‌به‌نفس در زمینة فردی است. مثبت اندیشی، تعیین حد و مرز مشخص برای خود، آگاهی نسبت به ویژگی‌های شخصیتی، آرایش نکردن مداوم، زبان بدن قوی، حسادت نکردن نسبت به موفقیت دیگران، مراقبت از جسم و ذهن و دوست داشتن خود از پیامدهای اعتماد‌به‌نفس در زنان محسوب می‌شود.

در زمینة خانوادگی: از تاثیرات اعتماد‌به‌نفس در زندگی مشترک می‌توان به برقراری رابطه سالم، شناخت بهتر زوجین نسبت به یکدیگر، گرفتن تصمیمات درست در موقعیت‌های مختلف زندگی، بیان علایق و خواسته‌ها به همسر و حل‌شدن سریع‌تر مشکلات بین زن و شوهر اشاره کرد. تحقیقات نشان می‌دهد افراد با اعتماد‌به‌نفس بالا نزد همسرشان جذاب‌تر به نظر می‌رسند و زندگی مشترک‌شان از کیفیت بالاتری برخوردار است. از جمله آسیب‌های اعتماد‌به‌نفس پایین در زندگی مشترک می‌توان به سرد شدن رابطه، جدایی عاطفی،منفی‌نگری، حسادت، مقایسه زندگی خود با دیگران، انتظارات اشتباه، تحقیر همسر، احساس دائمی گناه و مقصربودن، وابستگی افراطی و نیاز به تأیید همیشگی، دعوا و بحث مداوم، بروز مشکلات روحی و روانی و عادت‌های ناسالم مانند مصرف مواد مخدر و در نهایت کاهش رضایت زوجین از زندگی مشترک اشاره کرد. اعتماد‌به‌نفس زنان در موفقیت آنها در روابط عاطفی اثرگذار است و زنان با اعتماد‌به‌نفس نیازی نمی‌بینند برای موفقیت در روابط عاطفی همیشه به همه خواسته‌های طرف مقابل گوش کنند و خود را همان گونه که هستند می‌پذیرند.

در زمینة اجتماعی: داشتن احساس خوب در ارتباطات اجتماعی، همدلی عمیق با دیگران، مقایسه نکردن خود با دیگران، پذیرفتن نقاط ضعف، پیشرفت شغلی و توجه به نکات مثبت شخصیت خود از کارکردهای اعتماد‌به‌نفس برای زنان در زمینة اجتماعی است.

کمبود اعتماد‌به‌نفس و گرایش به مواد مخدر

افرادی که اعتماد‌به‌نفس پایینی دارند، اضطراب زیادی دارند و خیلی زود به موادمخدر وابسته می‌شوند. اعتماد‌به‌نفس در ترک اعتیاد در افراد نیز اثرگذار است. تقویت اعتماد‌به‌نفس و بالابردن مهارت‌های ارتباطی در پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر و کاهش آن در زنان مؤثر است.

تأثیر حجاب بر اعتماد‌به‌نفس زنان

رعایت حجاب باعث افزایش سلامت روانی و بالارفتن اعتماد‌به‌نفس در زنان می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد زنانی که به جلب توجه در مقابل مردها تمایل دارند به توانایی‌های درونی خودشان باور ندارند. زنی که به خودش اطمینان دارد نیازی به خودنمایی در مقابل مردان ندارد. از منظر کارشناسان خودنمایی با مرتب بودن متفاوت است، آراستگی ویژگی است که آموزه‌های دینی نیز به آن تأکید کرده و نشانۀ احترام به دیگران در ارتباطات اجتماعی است. اعتماد‌به‌نفس بالا در زنان موجب می‌شود که افراد در ارتباط خود با دیگران به‌جای زیبایی‌های جسمی و ظاهری، رفتار و اندیشۀ خود را آشکار سازند.

نشانه‌های کمبود اعتماد به نفس

از جمله نشانه‌های اعتماد‌به‌نفس پایین در افراد شامل موارد زیر است:

حساسیت نسبت به انتقاد و اجتناب از روابط اجتماعی؛

ناتوانی در بیان احساسات، اضطراب و افسردگی؛

وابستگی به دیگران برای تصمیم‌گیری؛

کمال‌گرایی و عدم مراقبت از خود؛

خجالت کشیدن در هنگام شنیدن تمجید؛

مقاومت در برابر تغییر، تلاش برای به دست آوردن تایید دیگران و عمل کردن طبق نظرات آنها.

استفاده افراطی از شبکه‌های اجتماعی، داشتن ارتباط عاطفی ناسالم،افسردگی، داشتن ایده‌آل‌های دست‌نیافتنی، منفی‌بافی، احساس قربانی بودن و نداشتن کنترل روی زندگی خود از نشانه‌های کمبود اعتماد‌به‌نفس در زنان است.

نشانه‌های اعتماد‌به‌نفس بالا در زنان

لبخند زدن و برقراری ارتباط چشمی خوب با دیگران؛

دست نزدن به مو‌ها و صورت در زمان صحبت با دیگران؛

حمل فقط یک کیف یا وسیله در دست و صاف ایستادن.

راه‌های افزایش اعتماد‌به‌نفس در زنان

احساس خودارزشمندی: پژوهشگران معتقدند یکی از مهم‌ترین عوامل در تقویت این نگرش مثبت، احساس خودارزشمندی است.

مقایسه نکردن خود با دیگران: داشتن یک دفتر برای یادداشت نقاط قوت و مرور آنها حس حسادت نسبت به دیگران را از بین می‌برد.

ارتباط با افراد مثبت: ارتباط با افراد مثبت اندیش می‌تواند به افزایش اعتماد‌به‌نفس افراد کمک کند در مقابل ارتباط با افرادی که دیگران را قضاوت می‌کنند، اعتماد‌به‌نفس فرد را کاهش می‌دهد.

مراقبت از بدن: داشتن رژیم غذایی مناسب، ورزش و خواب کافی در افزایش اعتماد‌به‌نفس اثرگذار است.

تمرین خودگویی مثبت: نحوه صحبت کردن خانم‌ها با خود در ضمیرناخودآگاه آنها اثرگذار است و خودگویی منفی اعتماد‌به‌نفس آنها را کاهش می‌دهد.

مهربانی نسبت به خود: هنگامی که خطایی از شخص سر می‌زند و یا در انجام کاری شکست می‌خورد مهربان رفتارکردن با خود باعث می‌شود که فرد احساسات ناخوشایند درون خود را بهتر مدیریت کند.

روبه‌رو شدن با ترس‌ها: مواجه شدن با ترس‌ها زمانی که نسبت به خود شک داریم موجب افزایش اعتماد‌به‌نفس می‌شود.

انجام کارهایی که در آنها مهارت داریم: انجام کارهایی که نقطه قوت فرد محسوب می‌شود و در آن مهارت دارد باعث افزایش اعتماد‌به‌نفس می‌شود.

توانایی نه گفتن: نه گفتن با احترام زمانی که فرد در انجام کاری مهارت ندارد از کم‌شدن اعتماد‌به‌نفس در افراد جلوگیری می‌کند.

تعیین اهداف واقع بینانه: تعیین اهداف دست نیافتنی می‌تواند به اعتماد‌به‌نفس افراد صدمه بزند، بنابراین انتخاب اهداف واقع بینانه باعث تقویت باور افراد نسبت به توانایی های خود خواهد شد.

یادگیری مهارت‌های جدید: یاد گرفتن مهار‌ت‌های جدید و تلاش برای رشد خود، اعتماد‌به‌نفس را افزایش می‌دهد.

رابطه اعتماد‌به‌نفس با مدیریت بدن

همه انسان‌ها زیبایی را دوست دارند و زیبایی دوستی یک امر فطری است. اما توجه افراطی به ظاهر و پوشش و انجام انواع عمل‌های زیبایی نشانه این است که فرد از سلامت روان کافی برخوردار نیست و برای بدست آوردن اعتماد‌به‌نفس به این رفتارهای افراطی روی می‌آورد. بسیاری از افراد که به مدیریت بدن و دستکاری آن روی می‌آورند به دنبال ایجاد اعتماد‌به‌نفس در خود هستند. روانشناسان اعتماد به خود را یک مسئله روانی می‌دانند که به زیبایی ظاهری افراد ارتباط چندانی ندارد و بسیاری از زنان زیبا نیز دچار کمبود اعتماد‌به‌نفس هستند.

اعتماد‌به‌نفس جنسی در زنان

نداشتن اعتماد‌به‌نفس در زنان برای رابطه جنسی امری شایع است. داشتن اعتماد‌به‌نفس در ارتباط جنسی باعث افزایش رضایت از رابطة زناشویی می‌شود. اعتماد‌به‌نفس جنسی یعنی فرد با اعتماد‌به‌نفس کامل و بدون ترس به ارتباط زناشویی با همسر خود بپردازد. اگر زن مطمئن باشد از نظر ظاهری و جنسی دارای زیبایی و جذابیت است و همسرش او را دوست دارد، برای ارتباط جنسی اعتماد‌به‌نفس پیدا می‌کند.

منابع

• «اعتماد‌به‌نفس زنان و 10 تکنیک اثربخش در افزایش آن»، وب‌سایت اعظم صادقیان، تاریخ بازدید: 18 آذر 1402ش.
• افروخته، اکرم، «4 تکنیک کاربردی برای افزایش اعتماد‌به‌نفس در زنان»، وب‌سایت علی میرصادقی، تاریخ درج مطلب: 13 اسفند 1400ش.
• «افزایش اعتماد‌به‌نفس در رابطه با همسر و زندگی زناشویی»، وب‌سایت رادیو عشق، تاریخ درج مطلب: 26 آذر 1398ش.
• آقایی، عاطفه و خلیلی، محسن، «تحلیل پدیدارشناسانه مدیریت بدن در بین دختران و زنان جوان شهر تهران سال 1396»، زن و مطالعات خانواده، دوره 11، شماره 41، آذر 1397ش.
• «اهمیت اعتماد‌به‌نفس در زندگی روزمره و میزان تاثیرگذاری آن»، وب‌سایت بازار آکادمی، تاریخ درج مطلب: 10 مهر 1400ش.
• باصفت، حلیمه، «اعتماد‌به‌نفس جنسی چیست و چطور آن را افزایش دهیم؟»، وب‌سایت نیک‌داد، 21 آذر 1400ش.
• «تاثیر اعتیاد بر زنان و جامعه»، وب‌سایت کمپ ترک اعتیاد تهران، 17جولای 2023م.            
• «تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس»، وب‌سایت اعظم صادقیان، تاریخ بازدید: 18 اذر 1402ش.
• حاتمی، پدرام، «اعتماد‌به‌نفس چیست و معرفی انواع اعتماد به نفس» وب‌سایت سلام دنیا، تاریخ بازدید: 7 دی 1402ش.
• «حجاب عامل افزایش اعتماد به نفس»، وب‎سایت رجا نیوز، تاریخ درج مطلب: 30 شهریور 1387ش.
• دلخواهی، سحر، «اعتماد‌به‌نفس چیست و چگونه آن را تقویت کنیم؟»، وب‌سایت کاربوم، تاریخ بازدید: 7 آذر 1402ش.
• «رابطه کمبود اعتماد‌به‌نفس و افسردگی در زنان»، وب‌سایت پیام ما، تاریخ درج مطلب: 23 تیر 1395ش.
• «راه‌های افزایش اعتماد به نفس»، وب‌سایت اعظم صادقیان، تاریخ بازدید: 7 آذر 1402ش.
• «راه‌های افزایش اعتماد به نفس»، وب‌سایت دکتر علیرضا جباری، تاریخ بازدید: 18 آذر 1402ش.
• رحیمی زارع، زهره، «اعتماد‌به‌نفس چیست؟ چگونه آن را افزایش دهیم؟»، وب‌سایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ بازدید:  3 بهمن 1402ش.
• روفه گرحق، صبا،  «اعتماد‌به‌نفس چیست؛ به همراه راهکارهای اساسی و تقویتی»، وب‌سایت دکتردکتر، تاریخ درج مطلب: 16 خرداد 1402ش.
• صادقی، فاطمه، «موثرترین روش‌های افزایش اعتماد‌به‌نفس در زنان»، وب‌سایت شهر موفقیت، تاریخ درج مطلب: 15 آذر 1399ش.
• «عدم اعتماد‌به‌نفس به همراه 7 نشانه و راه درمان آن»، وب‌سایت اعظم صادقیان، تاریخ بازدید: 18 آذر 1402ش.
• قنبری عدیوی، الهام، «حجاب اعتماد‌به‌نفس را به‌دنبال دارد»، وب‌سایت همیار ولایت، تاریخ درج مطلب: 1 دی 1391ش.
• «کمبود اعتماد‌به‌نفس در زندگی زناشویی»، وب‌سایت مشاوره آفتاب، تاریخ بازدید: 5 دی 1402ش.
• لواسانی، محمدرضا و آذربایجانی، مسعود، «الگوی اعتماد‌به‌نفس در اخلاق اسلامی»، دوفصلنامة علمی - پژوهشی مطالعات اسلام و روانشناسی، دوره 6، شماره 10، 1391ش.
• مؤمنی، «رابطه اعتماد‌به‌نفس و اعتیاد»، وب‌سایت مرکز مشاوره فراز، تاریخ بازدید: 2 دی 1402ش.
• «نقش اعتماد‌به‌نفس در ازدواج»، وب‌سایت تصویر زندگی، تاریخ بازدید: 7 دی 1402ش.
• «یک روانشناس: جراحی زیبایی، اعتماد‌به‌نفس نمی‌آورد / زنان عمل زیبایی می‌کنند چون جایگاه اجتماعی ندارند»، خبرگزاری خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: 18 اردیبهشت 1394ش.