بهت میاد (فیلم مستند)

پوستر مستند بهت میاد

بهت میاد (فیلم مستند)؛ مستندی تاریخی از سیر تحول مد و آرایش در ایران.

مستند بهت میاد، روایتی تاریخی از جریان مد و آرایش در جامعۀ ایرانی است که تغییرات ایجاد شده در این حوزه را در گذر زمان بیان می‌کند. راوی مستند با افرادی به مصاحبه پرداخته که تاکنون کسی به‌دنبال آنها نرفته است. همچنین گفت‌و‌گو با آرایشگرهای زمان شاه از ویژگی‌های این مستند است. در این اثر از چگونگی تغییر سلیقۀ زنان پرسش به میان آمده است. علاوه بر این، مستند سراغ مدلینگ‌ها، پزشکان جراحی زیبایی و معلمان ورزشی که تمرین‌های لاغری می‌دهند، رفته است. دوربین این مستند به مکان‌هایی قدم نهاده که تاکنون هیچ دوربینی به این مکان‌ها نرفته است.

تاریخچه

جرقه اولیه مستند «بهت میاد» با موضوع تاریخ مد و پوشش در ایران در سال 1391ش زده شد و از شهریور 1395ش در فرآیند پژوهش قرار گرفت و فیلم‌برداری آن شش ماه طول کشید.

از نوآوری تا تقلید در عرصه مد

مستند بهت میاد اشاره دارد که ایرانیان در زمان‌های صفویه و قبل از آن پدیدآورنده مد و زیبایی بودند؛ اما در زمان قاجار در صنعت مد و لباس به تقلید پرداختند. در این مستند به فرآیند تبدیل شدن ایرانی‌ها به مقلد، در تاریخ مد و پوشش پرداخته شده است.

داستان مستند

سکانسی از مستند بهت میاد

این اثر به تاریخچه لوازم آرایش در ایران می‌پردازد. مستند بهت میاد ورود مد از اروپا به ایران در دورۀ قاجار و پهلوی، سپس ورود این مدها به‌ عرصه سینما و مجلات زنان و همزمان حضور خانم‌ها در فیلم‌های فارسی را روایت می‌کند. در ادامه به اثرگذاری انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بر نحوۀ پوشش ایرانیان می‌پردازد.

مستند از تأثیر شبکه‌های خارجی فارسی‌زبان ماهواره‌ای بر میل به تغییر پوشش، لاغری و تناسب‌اندام در میان جوانان ایرانی و به‌دنبال آن افزایش جراحی‌های زیبایی در دهۀ 70 شمسی سخن می‌گوید. بر اساس یافته‌های این مستند با گسترش رسانه‌های ارتباط جمعی، انتقال مد و مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی به-سرعت افزایش یافت؛ به‌طوری که طبق آمار، ایران دومین مصرف‌کننده لوازم آرایش در خاورمیانه و در سطح جهانی در جایگاه هفتمین قرار گرفته است. کارگردان این مستند معتقد است هر مدی روزی از بین می‌رود و مد دیگر جای آن را می‌گیرد و آرایش و زیبایی انتهایی ندارد. چنانچه انسان تمام سعی خود را انجام دهد که طبق مد روز باشد، هیچ‌وقت نمی‌تواند به آن برسد؛ زیرا انسان یک جسم دارد و تا حدی قابل تغییر است و بعد از مدتی دیگر تغییر را نمی‌پذیرد. این اثر به دنبال ارائۀ تعریف جدیدی از زیبایی و مد است. سازندگان این مستند بر این باورند که زنان الگوی ایرانی - اسلامی ندارند تا طبق آن، پوشش مناسب را انتخاب کنند؛ به‌همین دلیل پوشش زنان ایرانی تلفیقی از پوشش غربی و ترکیه‌ای شده است.

در انتهای مستند به لزوم بازگشت ایران به جایگاه مولد خود در عرصه مد و کنار گذاشتن مصرف‌‌گرایی اشاره شده است تا از این طریق ایرانیان با استفاده از داشته‌های فرهنگی و هنری خود از تقلید در حوزۀ مد غربی بی‌نیاز شوند.

جامعه مخاطب مستند

جامعه مخاطب این مستند خانم‌های جوان در رده سنی 15 تا 25 سال هستند که طیف گسترده‌ای را شامل می‌شوند. روی سخن مستند «بهت میاد» دختران دبیرستانی هستند که طبق خط داستانی مستند با این مطلب آشنا می‌شوند که چه پوشش و ظاهری برای چه طبقه‌ای مناسب است.

نمایش

این مستند در هشتمین جشنواره مردمی فیلم عمار اکران شده است.

عوامل تولید و ساخت

محمدحسن یادگاری، کارگردان مستند بهت میاد

این مستند به کارگردانی حسن یادگاری و به تهیه‌کنندگی یوسف نادری‌منش و با حمایت و پشتیبانی مرکز مستند سوره تولید شده است.

دیدگاه ها

شیرین معصومی مدیرتولید پروژه معتقد است، این مستند ظرفیت آن را دارد که تبدیل به سریال شود؛ اما از آنجا که محدودیت زمانی وجود داشت، این امکان فراهم نشد. مسعود کوثری پژوهشگر حوزه فرهنگ و ارتباطات، قضاوت این مستند درباره مد را نمی‌پسندد و معتقد است این مستند در ارزیابی خود از حوزۀ مد دچار سرگردانی شده است؛ ولی به‌طور کلی پرداختن به این موضوع را قابل ستایش می‌داند.

بازتاب

این مستند در سال 1396ش در حوزه هنری رونمایی شد و در جشنواره مردمی فیلم عمار نیز مورد رقابت قرار گرفت. از آنجا که تاکنون کاری با این گسترۀ پژوهشی در این حوزه نبوده، مورد توجه مخاطبان قرار گرفت.

افتخارات

مستند «بهت میاد» شروع خوبی در اینترنت داشت و در وب‌سایت سینما مارکت ‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم در دو روز اول را به دست آورد.

منابع

• «آثار بخش مسابقه مستند هشتمین جشنواره عمار اعلام شد»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 5 دی 1396ش.
• «بهت میاد – مستند- کتاب آثار جشنواره مردمی فیلم عمار»، وب‌سایت عماریار، تاریخ بازدید: 30 اردیبهشت 1402ش.
• «بهت میاد؛ مستندی درباره مد»، وب‌سایت آخرین خبر، تاریخ درج مطلب: 14 آذر 1396ش.
• «پژوهش مستند بهت میاد می‌تواند تبدیل به کتاب شود»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 13 آذر 1396ش.
• «تهران: بهت میاد؟/ روایت آرایشگرهای زمان شاه از تغییر سلیقه دختران ایرانی+ فیلم»، وب‌سایت حلقه وصل، تاریخ درج مطلب: 6 آبان 1396ش.
• «تماشای آنلاین و دانلود بهت میاد - عماریار»، وب‌سایت عماریار، تاریخ درج مطلب: 30 تیر 1401ش.
• «مستند بهت میاد روایت تاریخی از سیر تحول مد و آرایش»، وب‌سایت جبهه مارکت، تاریخ درج مطلب: 13 تیر 1401ش.