جوش صورت

جوش صورت؛ برآمدگی روی پوست صورت در اثر ترشح بیش از حد غدد چربی.

جوش صورت در اثر بسته‌شدن منافذ پوست در نتیجه ترشح بیش از حد چربی روی پوست ایجاد می‌شود و انواع مختلفی دارد. کیست‌ها شدیدترین نوع جوش هستند. تحقیقات نشان‌ می‌دهد بین جوش زدن و سلامت روانی افراد ارتباط دوسویه برقرار است. زمانی که تعداد جوش‌ها زیاد باشد، فرد به بیماری پوستی آکنه مبتلا شده است. برای درمان جوش روش‌های مختلفی وجود دارد؛ اما بهترین روش، شناسایی علت بروز جوش است تا درمان متناسب با آن انجام شود.

مفهوم‌شناسی

جوش صورت یک بیماری رایج پوستی است که در اثر جمع‌شدن سلول‌های مرده پوست، بسته‌شدن منافذ پوست و ترشح بیش از حد غدد چربی ایجاد می‌شود. نواحی مستعد جوش شامل پیشانی، گونه‌ها و چانه است. در تمام دوران زندگی احتمال بروز جوش وجود دارد؛ اما در دورة نوجوانی شیوع بیشتری دارد. اگر جوش عمیق و از نوع شدید باشد ممکن است باعث ایجاد اسکار یا جای جوش شود.

انواع جوش صورت

جوش‌های سرسفید: این نوع جوش یک برآمدگی چرکی و سفیدرنگ روی پوست است که در اثر بسته‌شدن منافذ پوست توسط چربی، باکتری، سلول‌های مرده و تغییرات هورمونی ایجاد می‎‌شود و به آن کومدون بسته نیز می‌گویند. فشار دادن و خارج کردن چرک این نوع جوش‌ها باعث می‌شود جای آن روی پوست بماند و اسکار ایجاد شود.

جوش‌های سرسیاه: جوش‌‌های کوچک به رنگ سیاه روی پوست هستند که در اثر بسته‌شدن منافذ پوست شکل می‌گیرند و به آن کومدون باز گفته می‌شود.

پاپول‌ها: جوش‌هایی روی پوست که به رنگ قرمز و دردناک هستند و در اثر بسته‌شدن منافذ پوست ایجاد و نوعی جوش زیرپوستی محسوب می‌شوند. داخل این نوع جوش باکتری‌هایی به نام کاتی باکتریوم وجود دارد و فشار دادن این نوع جوش باعث آسیب و التهاب در پوست می‌شود. تعداد زیاد پاپول‌ها روی پوست نشانه آکنه متوسط یا شدید است.

پاسچول‌ها: نوعی جوش چرکی قرمز رنگ هستند که وسط جوش سفید یا زرد است و بیشتر در صورت و کمر و قفسه سینه ایجاد می‌شوند. فشار دادن و تخلیه چرک این نوع جوش باعث ایجاد زخم و لک روی پوست می‌شود.

ندول‌ها: نوعی از جوش سفت و قرمز رنگ هستند که در عمق بافت پوست شکل می‌گیرند و دردناک و ملتهب هستند. باکتری کاتی باکتریوم موجب بسته‌شدن منافذ پوست و ایجاد آن می‌شود. ندول‌ها از نوع جوش‌های وخیم و همراه با عفونت هستند که برای درمان آن حتما باید به پزشک مراجعه کرد.

کیست‌ها: شدیدترین نوع جوش محسوب می‌شوند. این نوع جوش‌ها معمولاً بسیار بزرگ، قرمز و دردناک و همراه با عفونت و چرک هستند. برای درمان این نوع جوش حتماً نیاز به مراجعه به پزشک است.

جوش دوران بلوغ

در دوران بلوغ با تغییر و تحولاتی که در بدن نوجوانان رخ می‌دهد، غدد چربی زیاد در بدن ترشح می‌شود و همین امر باعث بسته‌شدن منافذ پوست و ایجاد جوش در صورت می‌شود. جوش‌های دوران بلوغ انواع مختلفی دارد که شامل جوش‌های سرسیاه و سرسفید، پاپول‌ها، جوش چرکی، ندول‌ها و کیست‌ها است. استفاده از صابون ضد جوش به کاهش این نوع جوش کمک می‌کند.

جوش دوران قاعدگی

جوش پریودی یکی از نشانه‌های شروع زمان پریود در بعضی از زنان است. دلیل اصلی بروز این نوع جوش تغییرات هورمونی و بالا رفتن هومورن مردانه در بدن خانم‌ها قبل از شروع دوران قاعدگی است. تغذیه مناسب، مصرف نکردن غذاهای آماده و نوشیدن آب کافی در دوران پریودی یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای جلوگیری از ایجاد جوش در این دوران است. جوش صورت در زمان قاعدگی بیشتر روی گونه‌ها ایجاد می‌شود.

دلایل ایجاد جوش

تولید بیش از حد غده چربی، بسته‌شدن فولیکول مو و باکتری‌ها، فعالیت بیش از اندازه طبیعی هورمون

آندروژن، کبد چرب، اصلاح صورت، کشیدن سیگار و قلیان، رژیم غذایی نامناسب، تغییرات هورمونی

در دوره بلوغ، عوامل ارثی، مصرف بعضی از داروها، استرس و عدم توجه به نظافت پوست از دلایل ایجاد جوش

محسوب می‌شوند.

دلایل ایجاد جوش در خانم‌ها

استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری که باعث کم و زیاد شدن هورمون‌های بدن می‌شود، بلوغ و تغییرات هورمونی به‌دلیل عادت ماهیانه و رسیدن به دورة یائسگی، استفاده زیاد از مواد و لوازم شیمیایی آرایشی، سابقة خانوادگی و استرس از جمله دلایل مهم ایجاد جوش در خانم‌ها محسوب می‌شود.

ارتباط بیماری‌های پوستی و سلامت روانی

بین بیماری‌های پوستی و سلامت روان در افراد ارتباط وجود دارد. افسردگی و مشکلات مربوط به سلامت روانی مانند استرس می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های پوستی مانند آکنه، اگزما و کهیر ‌شود. از طرف دیگر بروز آکنه و جوش و دیگر بیماری‌های پوستی باعث کاهش اعتمادبه‌نفس، فاصله ‌گرفتن از اجتماع و تشدید مشکلات روانی می‌شود. مراقبت‌های پوستی باعث بهبود سلامت پوست شده، احساس ارزشمند بودن و اعتمادبه‌‎نفس را نیز افزایش می‌دهد.

در آموزه‌های اسلامی نیز بر توجه به آراستگی ظاهری و مراقبت و توجه به پوست تأکید شده است و آن را از نشانه‌های مومنان دانسته‌اند؛ به شرطی که در آن افراط صورت نگیرد. آراستگی و توجه به ظاهر به‌گونه‌ای که از نگاه دین اسلام گناه نباشد، باعث تقویت ارتباطات بین فردی می‌شود.

حساسیت شدید نسبت به وجود جوش روی صورت

اختلال بدشکلی بدن یک نوع اختلال است که فرد مبتلا به آن افکار آزاردهنده‌ای را نسبت به بدن خود دارد و خود را دارای نقص جسمی می‌داند؛ مثلاً دربارۀ وجود جوش یا آکنه روی صورت خود بیش از حد حساس است و دچار پریشانی نسبت به وضعیت ظاهری خود است. استفاده از آرایش یا پوشش خاص برای پوشاندن نقص ظاهری، ویرایش مداوم عکس‌های خود تا جایی که دیگر نقصی در آنها باقی نباشد و اجتناب از رفتن به محل کار و دوری از اجتماع از جمله ویژگی‌های افراد دارای اختلال بدشکلی بدن است.

رعایت نکاتی ساده برای جلوگیری از ایجاد جوش

-شستن صورت در صبح بعد از بیدار شدن از خواب و آخر شب قبل از خواب.

-خودداری از لایه‌برداری بیش از حد صورت به‌طوری که بیشتر از سه بار در هفته انجام نشود؛ زیرا باعث از بین رفتن سلول‌های سالم پوست می‌شود.

-مرطوب‌کردن پوست؛ برخی افراد گمان می‌کنند که در صورت مرطوب کردن پوست چرب، جوش‌های صورت بیشتر می‌شود؛ اما در واقع استفاده از مرطوب‌کننده به بهبود پوست و ترشح به‌اندازه غدد چربی کمک می‌کند؛ زیرا اگر پوست خشک باشد، غدد چربی در پوست بیش از حد طبیعی ترشح می‌شود و تولید چربی زیاد باعث وخیم‌ترشدن جوش خواهد شد.

-استفاده از ضدآفتاب مناسب پوست چرب و محصولات آرایشی غیرکومدون‌زا؛ زیرا کمتر موجب بسته‌شدن منافذ پوست می‌شوند.

-استفاده از رژیم غذایی مناسب؛ مصرف سبزیجات، تخم‌مرغ، مغزها، حبوبات و زیاد آب خوردن به بهبود پوست و سلامت بدن کمک می‌کند. همچنین مدیریت میزان استرس و داشتن خواب کافی نیز به سلامت پوست کمک می‌کند.

-عوض کردن و شستن روبالشتی؛ روبالشتی کثیف باعث منتقل‌شدن باکتری‌ها از روبالشتی به صورت می‌شود.

-شست‌وشوی صورت بعد از ورزش کردن و خودداری از فشاردادن و دست‌کاری جوش‌ها.

تفاوت آکنه و جوش

زمانی که تعداد زیادی جوش و برآمدگی چرکی روی پوست وجود داشته باشد، فرد به آکنه دچار شده است؛ اما جوش معمولاً یک برآمدگی تکی است. داشتن جوش می‌تواند نشانة بیماری آکنه باشد. آسیبی که آکنه برای پوست ایجاد می‌کند، معمولاً بیشتر است و مدت طولانی روی پوست باقی می‌ماند؛ اما جوش ممکن است در مدت زمان کوتاهی از بین برود و دیگر ایجاد نشود.

تأثیر رابطة زناشویی بر رفع جوش

رابطة زناشویی باعث افزایش هورمون زنانه در خانم‌ها، براق شدن موها و نرم‌شدن پوست آنان می‌شود. رابطة جنسی به‌طور غیرمستقیم بر سلامت پوست و زیبایی آن تأثیر دارد و باعث از بین رفتن جوش و آکنه می‌شود. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که رابطة زناشویی سالم و موفق در کاهش استرس افراد اثرگذار است. زمانی که افراد دچار استرس شدید باشند، غده چربی بیش از حد ترشح می‌شود که این عامل می‌تواند باعث جوش و آکنه شود. رابطة جنسی می‌تواند جوش‌های ناشی از استرس را کاهش دهد و به بهبود سریع‌تر آکنه کمک کند.

ارتباط بین خودارضایی و جوش

خودارضایی باعث برهم‌خوردن تعادل در ترشح هورمون‌ها و ایجاد جوش و آکنه در صورت افراد می‌شود. همچنین بعضی از جوانان که به‌دلیل عدم امکان ازدواج به خودارضایی روی می‌آورند، دچار عذاب وجدان و استرس می‌شوند که همین فشار روانی و استرس می‌تواند جوش صورت را زیاد کند. تحقیقات نشان می‌دهد خانم‌هایی که هورمون مردانه در بدن آنان زیاد است، دچار جوش شدید می‌شوند.

درمان جوش

بهترین راه برای درمان جوش پیدا کردن علت بروز آن است تا بر اساس آن روش مناسب درمان به‌ کار گرفته شود.به‌طور کلی راه‌های زیر برای درمان جوش وجود دارد:

درمان از طریق دارو و مراجعه به پزشک؛ مصرف آنتی‌بیوتیک و انجام روش‌هایی توسط پزشک مانند میکرونیدلینگ، تخلیه جوش، لایه‌برداری و پاکسازی پوست. لیزردرمانی نیز یکی از روش‌هایی است که به از بین بردن جوش و جای جوش کمک می‌کند.

درمان بر اساس طب سنتی؛ این طب برای درمان جوش به ازبین‌بردن سموم بدن و پاک‌سازی پوست می‌پردازند. از جمله روش‌های طب سنتی شامل استفاده از سرکه،مصرف عرق کاسنی، زدن گلاب به پوست، نعنا، روغن جوجوبا، رزماری، طب سوزنی، گذاشتن یخ روی جوش، چای سبز و زالودرمانی که خون را رقیق و صاف می‌کند.

انواع ماسک‌های خانگی برای جوش صورت؛ درست‌کردن ماسک خمیری با پیاز و عسل و آبلیمو، ماسک روغن درخت چای، آلوئه‌ورا و سفیده تخم‌مرغ، ماسک خیار و ماست و جوی دوسر و ماسک عسل و دارچین.

منابع

• «آراستگی ظاهری»، ویکی‌فقه، تاریخ بازدید: 18 اسفند 1402ش.
• افراسته، مریم، «19 نکتة حیاتی برای درمان جوش و آکنه از زبان متخصصان پوست»، وب‌سایت دیجی‌کالا، تاریخ درج مطلب: 4 مرداد 1400ش.
• «انواع جوش یا آکنه»، وب‌سایت مراقبت پوست، تاریخ بازدید: 8 اسفند 1402ش.
• «آیا بین آکنه و خودارضایی ارتباطی وجود دارد؟»، وب‌سایت مجلة لونا، تاریخ درج مطلب: 10 مهر 1401ش.
• پاشایی، فرزانه، «روش‌های درمان جوش صورت، از دارودرمانی تا روش‌های خانگی»، وب‌سایت دکترتو، تاریخ درج مطلب: 14 بهمن 1400ش.
• «پوستی سالم با سلامت روان»، وب‌سایت تیناویگ، تاریخ درج مطلب: 16 آبان 1400ش.
• «تأثیر بیماری‌های اعصاب بر سلامت پوست»، وب‌سایت هیدرودرم، تاریخ بازدید: 24 اسفند 1402ش.
• «تأثیر رابطة جنسی بر پوست و مو»، وب‌سایت کلینیک تخصصی سلامت جنسی کامش، تاریخ درج مطلب: 2 شهریور 1400ش.
• «تأثیر رابطة جنسی بر سلامتی پوست و زیبایی»، وب‌سایت سفیر، تاریخ درج مطلب: 18 مرداد 1401ش.
• «تأثیر رابطة زناشویی بر زیبایی زنان»، وب‌سایت تصویر زندگی، تاریخ درج مطلب: 16 اسفند 1402ش.
• «جوش بعد از اصلاح چیست و چطور آن را درمان کنیم»، وب‌سایت پذیرش 24، تاریخ درج مطلب: 16 خرداد 1401ش.
• «جوش پریودی و 10 راه مؤثر برای درمان»، وب‌سایت کلینیک تخصصی دیناز، تاریخ بازدید: 18 اسفند 1402ش.
• «جوش‌زدن پوست هنگام استفاده از ضدآفتاب»، وب‌سایت پاپیون، تاریخ بازدید: 29 بهمن 1402ش.
• «جوش‌های دوران بلوغ به چه علت است؟ چگونه درمان می‌شود؟»، وب‌سایت پذیرش 24، تاریخ درج مطلب: 16 خرداد 1401ش.
• «جوش صورت: انواع، علل و درمان‌های مؤثر+راهکارهای پیشگیری»، وب‌سایت غفاری دایت، تاریخ درج مطلب: 25 آذر 1402ش.
• «چرا هر نوع پوستی حتی پوست چرب و جوش‌دار به مرطوب‌کننده نیاز دارد؟»، روزنامه همشهری، تاریخ درج مطلب: 21 اردیبهشت 1399ش.
• خمسه، زهرا، «جوش صورت و تمام باورهای اشتباه دربارة آن»، وب‌سایت درمانکده، تاریخ بازدید: 20 بهمن 1402ش.
• دستوری، فاطمه، «توصیه‌های اسلام برای مراقبت از پوست»، وب‌سایت خیز، تاریخ درج مطلب: 31 فروردین 1401ش.
• شایگان فرد، یاسمن، «فرق آکنه با جوش؛ بررسی تفاوت و علائم جوش و آکنه»، وب‌سایت کیوت اسکین، تاریخ درج مطلب: 28 تیر 1401ش.
• «علت آکنه چیست؟ آیا آکنه با جوش متفاوت است؟ انواع راه‌های درمان آکنه»، وب‎سایت پذیرش 24، تاریخ درج مطلب: 11 مرداد 1401ش.
• فراهانی، آزاده، «تفاوت آکنه و جوش از نظر علت و علائم»، وب‌سایت مثبت سبز، تاریخ درج مطلب: 20 آذر 1401ش.
• قابلی، سمیرا، «با انواع جوش صورت و بدن آشنا شوید»، وب‌سایت قوی سفید، تاریخ درج مطلب: 27 دی 1402ش.
• قابلی، سمیرا، «جوش پریودی؛ علت، علائم و روش‌های رفع جوش پریودی»، وب‌سایت قوی سفید، تاریخ درج مطلب: 18 شهریور 1402ش.
• منصوری، سوسن، «انواع آکنه و جوش و دلایل ایجاد آن»، وب‌سایت دکترتو، تاریخ درج مطلب: 14 آبان 1402ش.
• همتی‌نیا، معصومه، «اختلال بدشکلی بدن را چقدر می‌شناسیم؟»، وب‌سایت ایمپو، تاریخ درج مطلب: 27 آبان 1402ش.
• «همه چیز درباره جوش صورت از علل تا درمان»، وب‌سایت دکتر خسروانی، تاریخ بازدید: 20 بهمن 1402ش.