دوستی با جنس مخالف

دوستی با جنس مخالف؛ برقراری ارتباط مبتنی بر علاقه بین دختر و پسر بدون هدف ازدواج.

دوستی با جنس مخالف اشاره به دوستی پسر و دختر بدون قصد ازدواج دارد که به‌صورت مخفی و با ملاک‌هایی پایین‌تر نسبت به انتخاب شریک زندگی انجام می‌گیرد. افت تحصیلی، عدم تمرکز، مشکلات روانی و جسمی حادّ، ایجاد بدبینی و عدم اعتماد به شریک زندگی از پیامدهای دوستی با جنس مخالف است.

مفهوم‌شناسی

دوستی به‌معنای صمیمیت، همدلی، همنشینی و گفت‌وگو با افرادی است که فرد به آن‌ها علاقه دارد. دوستی با جنس مخالف اشاره به ارتباط بین دو جنس مخالف دارد که در آن عشق، محبت، صمیمیت و علاقۀ قلبی وجود دارد و نوعی ارتباط احساسی و عاطفی بین دختر و پسر بدون هدف عقد، نامزدی یا ازدواج است.

ویژگی اصلی دوستی با جنس مخالف

مهم‌ترین ویژگی دوستی با جنس مخالف مخفی‌بودن و دور از چشم دیگران بودن رابطه است که باعث شکل‌گیری عمیق‌ترین و در عین حال پرخطرترین رابطه در دوران تجرّد و بعد از ازدواج می‌شود. با توجه به این‌که هدف دوستی با جنس مخالف رابطۀ عاطفی موقت است، ملاک‌های انتخاب دوست از بین افراد جنس مخالف، بسیار پایین‌تر از ملاک‌های ازدواج است.

دوستی با جنس مخالف از دیدگاه روان‌شناسان غربی

برخی از روان‌شناسان غربی، خطرپذیری دوستی با جنس مخالف را بسیار بالا دانسته و معتقدند افرادی که مایل به ازدواج هستند، باید مراقب این روابط باشند.

شکل‌های دوستی با جنس مخالف

• آشنایی با انگیزۀ ازدواج طرفین و انصراف یکی از آنها بعد از مدتی؛
• آشنایی با انگیزۀ ازدواج یکی از طرفین و انگیزۀ دوستی طرف دیگر؛
• آشنایی با انگیزۀ دوستی طرفین و جدّی‌شدن انگیزه برای ازدواج از سوی یکی از آنان؛
• انگیزۀ پاسخ‌گویی به نیاز جنسی و عاطفی از سوی طرفین.

علل دوستی با جنس مخالف

• تغییر باورها و فرهنگ‌ها با گسترش رسانه‌های ارتباط جمعی؛ برخی از والدین دوستی با جنس مخالف را نشانۀ فرآیند رشد می‌دانند و نگرش مثبتی به این موضوع نشان می‌دهند.
• سخت‌گیری بیش از حد والدین در مورد ازدواج؛ سخت‌گیری بیش از حدّ والدین و تحمیل خواستۀ خود بر فرزندان موجب فشارهای روحی و ایجاد عشق‌های دروغین می‌شود.
• افزایش احترام و امنیت؛ بالارفتن احترام و امنیت بین دوستان و هم‌سالان با دوستی با جنس مخالف و پایین‌دیدن رتبۀ اجتماعی افرادی که این ویژگی را ندارند.
• کم‌کاری والدین؛ کم‌کاری والدین، صحبت‌نکردن با فرزندان، عدم قدرت، اهمیت‌ندادن به آن‌ها و کم‌رنگ‌شدن نقش فرزندان مهم‌ترین عامل در گرایش جوانان به جنس مخالف است.

همچنین کاهش باورهای مذهبی، بالارفتن سنّ ازدواج، محیط مشترک تعامل، فضای مجازی، مشکلات فرهنگی و اقتصادی، ازدست‌رفتن فرصت ازدواج، کمبود عاطفی، افزایش سن، بی‌میلی جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده، گرایش میل جنسی، کنجکاوی، پرکردن اوقات فراغت، رفع تنهایی، تقلید، فشار دوستان، نشانۀ آزادی و تمدن دانستن دوستی‌های فاقد تعهد از دلایل روی‌آوردن به دوستی با جنس مخالف است.

ارتباط با جنس مخالف در دورۀ تأهل

به اعتقاد کارشناسان نکتۀ مهم در ارتباط با جنس مخالف در دورۀ بعد از ازدواج، مدیریت درست این موضوع و رعایت خط قرمزها برای پایداری ازدواج است. اختصاص انرژی و زمان به یک فرد غیر از همسر و دریافت حمایت از سوی او منجر به حسّ نزدیکی بیشتر با او و ایجاد حریمی است که همسر جایی در آن ندارد. در این حالت، تلقّی همسر از این رابطه، به اندازۀ خیانت جنسی است. احساس فریب‌خوردگی در همسر در اثر دروغ‌گفتن، باعث بی‌اعتمادی به شریک زندگی و آسیب رابطۀ زناشویی می‌شود.

نتیجۀ دوستی با جنس مخالف

با تبدیل جنس مخالف به دوست صمیمی، افراد مسائلی که با هیچ فرد دیگری در میان نگذاشته‌اند، با او به اشتراک می‌گذارند که موجب شکل‌گیری صمیمیمت بیشتر و ایجاد علاقه و عشق در رابطه می‌‌شود. این امر موجب کشش جنسی و در نهایت خیانت می‌شود. دوستی با جنس مخالف با هدف صرف دوستی و معاشرت عادی مانند دو هم‌جنس، نیز منتهی به سقوط است. چراکه طبق تجربۀ افراد زیادی که با این هدف اقدام به طرح دوستی با جنس مخالف کرده‌اند، برقراری رابطۀ عاطفی با جنس مخالف موجب تحریک سریع غریزۀ جنسی می‌شود.

نقش فضای مجازی در دوستی با جنس مخالف

گفت‌وگو در شبکه‌های مجازی و توجیه نوشتاری و ناشناس‌بودن رابطه موجب شکل‌گیری روابط خارج از چهارچوب‌های رفتاری و اخلاقی می‌شود. علاوه براین، الگوپذیری نوجوانان از شاخ‌های مجازی، عدم مدیریت و جستجوی رابطه بدون آگاهی و بدون تضمین بقای رابطه، موجب آسیب‌های جبران‌ ناپذیری می‌شود.

نقش برنامه‌های ماهواره در دوستی با جنس مخالف

هجوم گستردۀ برخی از برنامه‌های ماهواره‌ای و تولید محتوای هنجارشکنانه باعث تغییر باورها، اندیشه‌ها و بی‌توجهی به ارزش‌ها و انحراف از هنجارهای اجتماعی می‌شود. نمایش رابطۀ دوستی عاشقانه با جنس مخالف در شبکه‌های ماهواره‌ای، عادی‌سازی خیانت، بی‌بندوباری، لذت‌گرایی و دوستی‌های بی‌ضابطه را دنبال می‌کند.

نقش خانواده در دوستی با جنس مخالف

ارائۀ هویت سالم به فرزند با پاسخگویی درست به نیازهای او، موجب هدایت فرزندان به یک زندگی سالم می‌شود. ناتوانی خانواده و جامعه در ایفای این نقش، باعث سردرگمی و تکاپو در یافتن راهی برای کاهش استرس و هیاهوی روحی می‌شود. یکی از این راه‌ها تن‌دادن به دوستی خارج عرف با جنس مخالف با هدف آسایش و آرامش و تسکین هویت گم‌شده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند عدم آگاهی والدین از رابطۀ دوستی بین دختر و پسر قبل از ازدواج موجب صدمات روحی و جنسی جبران‌ناپذیر به طرفین می‌شود؛ زیرا به اعتقاد آنها دوستی با جنس مخالف و ابراز عشق و علاقه‌های قبل ازدواج به دور از حقیقت است و حتی در صورت تشکیل خانواده، تبیین و قدرت لازم برای ادامه وجود ندارد. اگر در خانواده شرایط تربیتی و اعتماد حاکم ‌باشد، فرزندان دوستی خود با جنس مخالف را به خانواده اطلاع می‌دهند. در این صورت والدین چنانچه طرفین را واجد شرایط لازم نبینند، از تشکیل یا ادامۀ ارتباط جلوگیری می‌کنند و بی تردید جلوی نتایج منفی آن گرفته می‌شود.

خطای والدین در گرایش به دوستی‌های غیرمشروع

• ندادن آموزش درست در رابطه با جنس مخالف؛
• محدودیت مطلق فرزندان در رابطه با جنس مخالف؛
• عدم دریافت عشق و محبت کافی در خانواده.

آسیب‌های دوستی با جنس مخالف

کارشناسان آسیب‌های زیادی برای دوستی با جنس مخالف معرفی کرده‌اند که برخی از آنها عبارتند از:

• افت تحصیلی؛
• چشم و گوش بسته عاشق‌شدن و ندیدن عیب‌های طرف مقابل؛
• سرکوب‌شدن استعدادها به‌دلیل از دست دادن فرصت‌ها؛
• ترس از آشکار شدن رابطه؛
• داشتن احساس پشیمانی و گناه به‌دلیل مخفی بودن رابطه؛
• منجر شدن به ازدواج اجباری؛
• ایجاد حس بدبینی در رابطه حتی در صورت ازدواج؛
• ناتوانی در ابراز محبت خالص به همسر؛
• محرومیت از ازدواج پاک؛
• کاهش ازدواج؛

همچنین مواردی مانند وابستگی عاطفی، شکست عاطفی، مسایل جنسی، حاملگی ناخواسته، انحطاط ارزش‌ها، یأس و ناامیدی، افسردگی، اضطراب، اعتیاد، خیانت، بیماری‌های مقاربتی، ترومای ذهنی، بی‌هدفی، خودکشی، عدم توانایی به پایان‌دادن رابطۀ دوستی و بالارفتن سنّ ازدواج از آسیب‌های دوستی با جنس مخالف است.

پیشگیری و درمان

• خودکنترلی؛ بهترین راه‌کار، دوری از فیلم‌ها و روابط محرّک و مراقبت بر اعمال و خودکنترلی است. برنامه‌ریزی در کارهای زندگی و انجام کار و تفریحات سالم نیز موجب پرشدن اوقات شده و فرصتی برای بی‌کار ماندن و برقراری رابطۀ دوستی با جنس مخالف نمی‌گذارد.
• آموزش؛ آموزش در نحوۀ برقراری رابطه با جنس مخالف موجب آماده‌شدن برای موقعیت‌های مختلف و پیشگیری از اشتباهات و مشکلات و توانایی برقراری ارتباط با حدّومرزهای اخلاقی می‌شود. آموزش می‌تواند به‌صورت فیلم و تبلیغات در رسانه و شبکه‌های مجازی باشد.
• رفتار صحیح والدین؛ احترام گذاشتن به تصمیمات فرزند و صحبت‌کردن با فرزند در مورد خطر رابطۀ جنسی در نوجوانی و عواقب آن می‌تواند اقدامی مؤثر در پیشگیری از دوستی با جنس مخالف باشد. منصرف‌کردن اجباری فرزند از دوستی، موجب سستی روابط فرزند و والدین می‌شود.
• کمک‌گرفتن از مشاور؛ به‌دلیل غرور فرزند در دورۀ نوجوانی و عدم حرف‌شنوی و اعتماد به والدین، کمک‌گرفتن از یک مشاور مورد اعتماد که مورد قبول فرزند هم باشد راه‌کار مؤثری در عدم گرایش به دوستی با جنس مخالف است.

دوستی با جنس مخالف از نگاه آموزه‌های قرآنی

خداوند در قرآن زن و مرد نامحرم را از نگاه شهوت‌آلود برحذر می‌دارد تا زمینۀ ارتباط با جنس مخالف کاهش یابد. آیۀ 25 سورۀ نساء به مردان سفارش می‌کند که همسران خود را از میان دخترانی که با جنس مخالف رابطۀ پنهانی دارند، انتخاب نکنند. همچنین آیۀ 5 سورۀ مائده مردان را به پاکدامنی توصیه کرده است و آنان را به پرهیز از برقراری روابط پنهانی با زنان سفارش و از دوستی با جنس مخالف نهی می‌کند.

منبع

• «ازدواج دانشجویی چگونه است؟»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید: 6 خرداد 1402ش.
• «ازدواج دانشجویی خوب است یا بد؟ بررسی مزایا و معایب»، وب‌سایت آویژه، تاریخ درج مطلب: 17 اسفند 2020م.
• «چگونه با جنس مخالف ارتباط برقرار کنیم؟»، وب‌سایت موفقیت موسسۀ ملک‌پور، تاریخ بازدید: 15 خرداد 1402ش.
• حسن‌زاده، مینا، «دوستی با جنس مخالف، اصول، مزایا و معایب آن»، وب‌سایت مرکز مشاورۀ اینجامکث، تاریخ درج مطلب: 17 خرداد 1401ش.
• «دوستی با جنس مخالف»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 13 خرداد 1402ش.
• «دوستی با جنس مخالف»، وب‌سایت تبیان، تاریخ درج مطلب: 19 مرداد 1395ش.
• «دوستی با جنس مخالف برای افرادی که در یک رابطۀ متعهدانه هستند»، وب‌سایت سیمیاروم، تاریخ درج مطلب: 31 تیر 1395ش.
• «دوستی با جنس مخالف و تبعات آن»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 19 تير 1398ش.
• رجبی، ماهرخ و البرزی، صدیقه، «نگاهی جامعه‌شناختی به رابطۀ تماشای ماهواره و دوستی با جنس مخالف»، دوفصلنامۀ مشارکت و توسعۀ اجتماعی، دورۀ 2، شمارۀ 4، بهار و تابستان 1396ش.
• «علل گرایش جوانان به دوستی با جنس مخالف»، وب‌سایت مرکز روان‌شناسی رهیاب، تاریخ بازدید: 15 خرداد 1402ش.
• «مشاورۀ دوستی»، وب‌سایت مشاورانه، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1402ش.
• «مشاورۀ روان‌شناسی رابطه‌های دوست پسر و دوست دختر»، وب سایت ذهن‌آرا، تاریخ درج مطلب: 13 اسفند 1400ش.
• «نقش خانواده‌ها در دوستی دختر و پسر»، وب‌سایت میگنا، تاریخ درج مطلب: 1 دی 1391ش.
• «واسطه‌های دوستی دختر و پسر و نقش خانواده»، وب‌سایت نمناک، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1402ش.
• «هشدارهای رابطه با جنس مخالف + بایدها و نبایدها»، وب سایت نمناک، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1402ش.