حجاب در آیین زرتشت: تفاوت میان نسخه‌ها

<big>'''حجاب در آیین زرتشت؛'''</big> نوع پوشش زنان در کیش زرتشت.  

==فلسفه حجاب در آیین زرتشت==

در آیین زرتشت حجاب امری ژرف و فراتر از پوشش ظاهری است. مهم‌ترین ابعاد حجاب در آیین زرتشت عبارتند از:

#تقدس تن؛ حجاب بدن انسان را از آلودگی‌ها و هوس‌ها حفظ می‌کند.

در ایران باستان زنان ممتاز ایرانی برای حفظ حرمت و احترام خود مو و چهرۀ خود را می‌پوشاندند. <ref> [https://ensani.ir/file/download/article/20130115083202-9709-21.pdf علیمردی و دیگران، «حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، مسیحیت و یهود»، 1389ش، ص123.]</ref> طبقۀ ممتاز و اشراف در ایران باستان دقت بیشتری برای پوشش خود داشتند؛ چنانچه در تاریخ وارد شده است بعد از فتح ایران، هنگامی‌که سه دختر پادشاه کسراي ساسانی را نزد خلیفۀ دوم آوردند، شاهزادگان ایرانی با نقاب، چهرۀ خود را پوشانده بودند. عمر دستور داد تا پوشش از چهرۀ آنان بردارند و خریداران بعد از نگاه به چهرۀ آنان پول بیشتري بپردازند. دوشیزگان ایرانی امتناع کردند و به‌نشانۀ اعتراض سینۀ مأمور اجراي حکم مشت زدند و آنان را از خود دور ساختند. این امر موجب عصبانیت خلیفۀ دوم شد و امام علی او را به مدارا سفارش کرد.<ref> [https://ensani.ir/file/download/article/20130115083202-9709-21.pdf علیمردی و دیگران، «حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، مسیحیت و یهود»، 1389ش، ص123.]</ref>  

==حجاب به‌مثابه کنشگری زن در آیین زرتشت==

شواهد تاریخی حاکی از آن است که زنان زرتشتی در محیط خارج از خانه همپای مردان فعالیت داشتند و با آزادی رفت‌وآمد می‌کردند؛ ولی این امور با حجاب و پرهیز شدید از اختلاط‌های فسادانگیز همراه بوده است.<ref>  [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/02/24/2010777/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D «حجاب در آیین زرتشت؛ فعالیت اجتماعی زنان در حجاب کامل و پرهیز از اختلاط‌های فسادانگیز»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>  از جملۀ احکام و قوانینی که در آن دوره باید رعایت می‌شد آن بود که زنان شوهردار حق نداشتند هیچ مردی را ببینند. در نقش‌هایی که از ایران باستان بر جای مانده، هیچ صورتی از زن دیده نشده است.<ref>  [https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/419145/%d9%be%db%8c%d8%b4%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%ad%d8%ac%d8%a7%d8%a8-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%af%db%8c%d8%a7%d9%86-%da%af%d8%b0%d8%b4%d8%aa%d9%87%d8%9f «پیشینۀ حجاب در ادیان گذشته»، وب‌سایت آیین رحمت.]</ref>

==حجاب زنان و مردان در آیین زرتشت==

*تصاویر کشف‌شده از دوران قدیم بیانگر این موضوع است که‌ پوشش مرسوم مردان در ایران باستان،  کلاه، دستار، لباس بلند و شلوار بوده است.<ref>  [https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/419145/%d9%be%db%8c%d8%b4%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%ad%d8%ac%d8%a7%d8%a8-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%af%db%8c%d8%a7%d9%86-%da%af%d8%b0%d8%b4%d8%aa%d9%87%d8%9f «پیشینۀ حجاب در ادیان گذشته»، وب‌سایت آیین رحمت.]</ref>

===تکالیف زنان زرتشتی درباره حجاب===

اگرچه در دین زرتشت تکالیف خاصی برای پوشش زنان وارد نشده است؛<ref> [https://ensani.ir/file/download/article/20130115083202-9709-21.pdf علیمردی و دیگران، «حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، مسیحیت و یهود»، 1389ش، ص120-122.]</ref>  اما مراعات این حدود برای حجاب بانوان توصیه شده است:

*استفاده از چادر برای عموم زنان؛

در آیین  زرتشت تأکید شده که زنان نباید چهرۀ خود را آرایش کنند. در وندیداد آمده است که آرایش مو و چهره برای زنان حرام است و کسی‌که مرتکب این عمل شود، به جهنم می‌رود. در ارداویراف‌نامه هم وارد شده است  که از انگشتان زنان بدکار که روی و موی خود را  آرایش می‌کردند خون و چرک بیرون می‌آید و از چشمان آنان نیز کرم خارج می‌شود. با وجود این توصیه‌ها زنان در ایران باستان چهرۀ خود را آرایش می‌کردند، در مجسمه‌های اشکانی لب‌های زنان سرخ، چشم‌ها سیاه و گونه‌ها ارغوانی است. آنان از گردن‌بند و دست‌بند هم استفاده می‌کردند.<ref>  [https://adyannews.com/48260/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86/ «موقعیت زن در دیدگاه زرتشت»، وب‌سایت خبری تحلیلی ردنا.]</ref>  

==حجاب و عفاف در آموزه‌های اوستا==

تعالیم صریحی از زرتشت مرتبط با بحث حجاب وارد نشده است. فقط قسمت‌هایی از اوستا بر ترک و رها کردن زن در ایام عادت ماهیانه دلالت دارد؛ تا جایی‌که با هیچ کس ارتباط نداشته باشد و حتی کسی او را نبیند. عالمان اولیۀ زرتشت با توصیه به حجاب زنان این حکم را به‌عنوان امری ملی در زنان ایرانی نهادینه کردند. در پند و اندرزهای اشو زرتشت توصیه به حجاب و پوشش ظاهری و باطنی دیده می‌شود. ویل ‌دورانت معتقد است از دوران داریوش به بعد قانون حجاب مطرح و موجب انزوای زنان شد.<ref> [https://hadith.net/post/5516/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%8A/p223/ عسگری ‌مهرآبادی، «حجاب در ادیان الهی»، وب‌سایت حدیث‌نت.]</ref>   

==حجاب در سیرۀ عملی زنان ایرانی زرتشتی==

از لحاظ تاریخی مقید بودن زنان زرتشتی به حجاب امری مسلم و قطعی است. زنان در دورة اشکانی، قبایی تا زانو بر تن می‌کردند و با شنلی که بر سر انداخته‌ بودند، موهای خود را مانند یونانیان آرایش می‌کردند و از میان سر فرق باز می‌کردند.

*موسوی، زهره، «اشتراک حجاب در ادیان ابراهیمی»، مجلۀ مطالعات راهبردی زنان، شمارۀ سی‌وششم، 1386ش.

*«موقعیت زن در دیدگاه زرتشت»، وب‌سایت خبری تحلیلی ردنا، تاریخ درج مطلب: 14 اردیبهشت 1399ش.