چادر ملی

چادر ملی؛ چادر آستین‌دار زنان ایرانی.

چادر ملی یکی از انواع چادر مشکی مرسوم در ایران است. این چادر طرح دیگری از چادر سادۀ ایرانی است؛ اما برخلاف سایر انواع چادر ایرانی دارای آستین است. تفاوت دیگر آن با سایر انواع چادر ایرانی وجود جیب‌های متعدد در آن است که به استفاده‌ کنندۀ آن امکان حمل وسایل کوچک را بدون حمل کیف می‌دهد. امروزه این چادر به‌دلیل داشتن مزایای متعدد، از محبوب‌ترین انواع چادر در میان بانوان ایرانی است.

مفهوم‌شناسی

چادر، پوششی برای زنان مسلمان است که تمام اعضای بدن آنها را می‌پوشاند. چادر ملی طراحی جدید با آستین‌های متصل به چادر و جلو بسته است که به‌مرور مدل‌های مختلفی از آن به بازار عرضه شد. در برخی از طرح‌های این مدل چادر، سنگ‌دوزی و تزییناتی نیز به آستین‌های آن افزوده می‌شود.

تاریخچه

روند تولید و عرضۀ چادر مشکی بومی یا ایرانی بعد از سخنان آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در مورد طراحی لباس ملی در 29 بهمن ‌1370ش رونق بیشتری یافت و به‌‌دلیل تلفیق فرهنگ ایرانی - اسلامی مورد استقبال بانوان ایرانی قرار گرفت. در سال‌های پایانی دهۀ هفتاد طراحان ایرانی چادر ملی را با ایجاد تغییراتی در چادر سادۀ ایرانی، طراحی و به بازار عرضه کردند.

ویژگی‌ها

چادر ملی برگرفته از چادر قدیمی و سادۀ ایرانی است با این تفاوت که برای راحتی و حفاظتِ استفاده ‌کننده از سرما و گرما در دو طرف آن آستین تعبیه شده است. ظاهر این چادر شبیه به مانتو است؛ اما طوری طراحی شده که ضمن پوشش سراپایی و کامل، آزادی عمل بیشتری برای بانوان دارد. این چادر شباهت زیادی به چادر دانشجویی دارد. چادر ملی به سبک ایرانی، دارای کش بر روی سر بوده و حمل کیف و کوله از روی چادر به‌راحتی ممکن است. این چادر مناسب برای چهار فصل سال است و برای تمامی اندام‌های چاق و لاغر قابل برش و تهیه است.

انواع

چادر ملی در مدل‌های متفاوتی به بازار عرضه می‌شود. تنوع این چادر با توجه به باز یا بسته‌بودن جلوی آن به سه مدل تقسیم می‌شود:

جلوباز: این مدل، زیپ یا دکمه‌ای ندارد و جلوی آن باز است. در هنگام استفاده از این مدل چادر، به مانتو و روسری نیز نیاز است؛

زیپ‌دار: در جلوی برخی از مدل‌های چادر ملی زیپ مخفی تعبیه شده است که با بستن آن پوشش کامل می‌شود و نیازی به پوشیدن مانتوی بلند نیست.

دکمه مخفی: در برخی موارد به‌جای زیپ از دکمه‌های مخفی استفاده شده است که با بستن آن‌ها دیگر نیازی به پوشیدن روسری بلند نیست. همچنین مدل‌های جدیدی نیز از چادر ملی به‌تازگی در بازار عرضه شده است که عبارت‌اند از:

1. چادر ملی حسنا: مدل قجری چادر ملی با پارچۀ بیشتر که برای بانوان باردار و چاق مناسب است؛
2. چادر ملی جلابیب: نوعی چادر ملی با پوشش سراپایی که برای زنان بچه‌دار مناسب است و امکان پوشش با لباس راحت را برای آنها فراهم می‌کند؛
3. چادر ملی مجلسی طرح‌دار: مدل رنگی چادر ملی است که در طرح‌ها و سایزهای مختلف در بازار وجود دارد.

مزایا

مدل‌های مختلف چادر ملی مناسب استفاده در اداره، دانشگاه، مدرسه، رانندگی، مجالس مهمانی و قابل‌ استفاده در زمان بارداری و بچه‌داری است. بانوان با استفاده از این چادر، آزادی عمل بیشتری دارند و داشتن آستین در دو طرف، سبب کنترل کامل چادر و مانع از سُر خوردن آن می‌شود. جلوی چادر نیز باز است؛ اما می‌توان با زیپ یا دکمه‌های مخفی که در قسمت جلوی آن ایجاد می‌شود آن را بست. برخی دیگر از مزایای چادر ملی عبارت‌اند از:

1. طراحی زیپ مخفی در جلوی این چادر جهت سهولت در شیر‌دادن به بچه، وضو‌گرفتن و دسترسی به وسایلی مانند تلفن و کیف در جیب داخلی چادر؛
2. وجود جیب‌های متعددی در آن برای نگهداری وسایل مختلف؛
3. طراحی مختلف آستین زمستانی و حتی آستین ساق دست‌دار در فصل سرما به‌منظور گرم نگهداشتن دست‌ها؛
4. پوشش‌دهی کامل.

معایب

طراحی چادر ملی از ابتدا با مخالفان و موافقانی روبه‌رو شد. نداشتن زیبایی ظاهری و عدم احساس راحتی بانوان اندامی و قدبلند در آن، از جمله معایب چادر ملی به شمار می‌روند.

منابع

• جباریان، احسان، «چادر ملی»، وب‌سایت هدانا، تاریخ درج مطلب: 13 شهریور 1396ش.
• «چادر» دانشنامۀ عمومی، در وب‌سایت آبادیس، تاریخ بازدید: 24 دی 1401ش.
• «چادر ملی چه ویژگی‌هایی دارد»، وب‌سایت حجاب ژیوا، تاریخ بازدید: 30 آذر 1401ش.
• «چادر ملی»، وب‌سایت خانۀ حجاب صدف، تاریخ بازدید: 30 آذر 1401ش.
• «چادرهایی که آمدند تا سروصدا به پا کنند»، وب‌سایت ساعد نیوز، تاریخ درج مطلب: 23 فروردین 1401ش.
• «خرید چادر ملی»، وب‌سایت شهر حجاب، تاریخ بازدید: 30 آذر 1401ش.
• «راهنمای خرید چادر برای خانم‌ها»، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 5 آذر 1392ش.
• «راهنمای خرید چادر مشکی + معرفی 12 نوع چادر مشکی»، وب‌سایت‌های حجاب، تاریخ درج مطلب: 21 فروردین 1398ش.
• عباس‌زاده، محمد و همکاران، «فهم استفاده از چادر ملی با رویکرد پدیدارشناسی»، فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، شمارۀ 31، تابستان 1394ش.
• عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژۀ چادر، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 30 آذر 1401ش.
• «معرفی انواع چادر مشکی و بررسی مزایا و معایب»، وب‌سایت آخرین خبر، تاریخ درج مطلب: 7 فروردین 1399ش.
• موسوی، عذرا، «چادر از همه رقم! همه اطلاعاتی که برای خرید یک چادر نیاز دارید»، مجلۀ دیدار آشنا، شماره 105 و 106، تیر و مرداد 1388ش.
• وطن‌دوست، امید، «چادر ایرانی در طول تاریخ»، وب‌سایت حیات برتر، تاریخ درج مطلب: 15 شهریور 1393ش