پوشاک سنتی زنان گیلک: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+[[پرونده:7272a4e0-a831-11ee-bba5-b506a78deb0b.jpg|جایگزین=لباس زنان گیلکی|بندانگشتی|لباس سنتی زنان گیلکی]]
 '''<big>پوشاک سنتی زنان گیلک</big>'''؛ پوشش سنتی زنان در مناطق روستایی در مرکز و شرق استان گیلان.
 لباس سنتی در بخش حاشیه جنوبی خزر نمایانگر روش متمایز زندگی در این ناحیه کناری ایران است. لباس زنان به لحاظ موضوعی و به ترتیبی که قسمت‌های بدن از بالا به پایین را می‌‌‌‌پوشاند، تقسیم‌بندی می‌شود.
@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 ==پیراهن==
 پیراهن بخش اصلی لباس زنانه و تنپوش بلندی است که از سر می‌پوشند و تا ران‌ها یا زانو را می‌پوشاند. همچنین دو چاک در پهلوها دارد که موجب گشادی بیشتر در پایین می‌شود. پیراهن آستین‌های باریک و بلندی دارد که در مچ تنگ می‌شود، در تابستان زنان آنرا تا آرنج بالا می‌زنند. در سرزمین‌های جلگ‌های آستین کوتاه، متداول است. این تنپوش از پارچه چیت با نقش‌ گل‌دار و رنگ‌های شاد دوخته می‌شود که اغلب با دامن پوشیده می‌شود. گاهی پیراهن شامل بالاتنه کوتاهی است که به دامن چین‌داری دوخته شده و با شلوار پوشیده می‌شود که رد پای سبک شهری دارد.<ref>. برومبروژه، «پوشاک مردم حوزه دریای خزر»،  1383ش، ص331.</ref>
+[[پرونده:329206709791IMG 20180818 125525 977.jpg|جایگزین=پوشاک زنان گیلکی|بندانگشتی|پیراهن مجلسی زنان دیلمان]]
 گیلک‌ها پیراهن را، پیرهَن و جَمِه می‌گویند. بلندی پیراهن در قاسمآباد، اشکورات، سیاهکل‌رود و کلاچای 60 الی 65 سانتی‌متر است. جلوی پیراهن دختران جوان بسته است و در شانه دکمه دارد؛ اما مادرانی که فرزند شیرخوار دارند پیراهن جلوباز و دکمه‌دار می‌پوشند. پیراهن بانوان املش از زیر سینه چین‌دار است و بلندی آن تا زانو می‌رسد که چابکی نام دارد. آن‌ها پیراهن دیگری هم دارند که 12 تا 15 سانت از لبه پایین بعد از یراق‌دوزی چند ردیف سکه می‌دوزند. پیراهن پولدوزی شده بانوان واجارگاه دو ردیف سکه در بالای چین پیراهن دارد.
 پیراهن مجلسی زنان دیلمان از جنس مخمل با یراق‌دوزی‌های فراوان است که در پهلو 18 تا 20 سانت چاک دارد؛ اما پیراهن منزل نخی و سبک است که تا 35 سانت در پیش سینه چرخدوزی (استفاده از نخ‌های رنگی در جلو پیراهن) می‌شود. در روستای پاشاکی پیراهن‌های چرخدوزی به بلندی 75 تا 80 سانتی‌متر است. پارچه آن با پاچال و ابریشم خام در محل بافته میشود و طرفین پیراهن به رنگِ سورمه‌ای با پیله ابریشم رنگ می‌شود، نمونه‌هایی از این پیراهن پولدوزی شده است. لباس عروس در پاشاکی پیراهن قرمز و دامن سفید یا پیراهن سفید و دامن قرمز است.<ref>. طالش انساندوست و فرمند، پوشاک مردم گیلان، 1393ش، ص74.</ref>
@@ خط ۴۳: / خط ۴۲: @@
 ==چادر کمر==
-شاخصۀ لباس زنان در ساحل خزر، چادرشب (چارشب، چارشو و چاشو) است و آن پارچه چهارگوش است که به‌شکل سه‌گوش تا شده، دورکمر گره خورده یا برای حمل نوزاد بر پشت به دور سینه پیچیده می‌شود و متشکل از نوارهای پارچه‌ای بافته شده با کرک ابریشم با چهارخانه‌های رنگارنگ است.<ref>. برومبروژه، «پوشاک مردم حوزه دریای خزر»،  1383ش، ص327.</ref> رنگ اصلی در زمینه‌های چادرشب قرمز است؛ اما در میان آن بنفش، سبز وسفید هم دیده می‌شود. هماهنگی در رنگ‌ها به‌حد کمال است و از رنگ‌های مکمل، استادانه استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر با گران شدن ابریشم از کاموا برای بافت استفاده می‌شود. چندین نمونه از آن را برای جهاز نوعروسان در نظر می‌گیرند.<ref>. طالش انساندوست و فرمند، پوشاک مردم گیلان، 1393ش، ص120.</ref>
+[[پرونده:Maryam-banou-2.jpg|جایگزین=چادر کمر گیلکی|بندانگشتی|چادر کمر]]
+شاخصۀ لباس زنان در ساحل خزر، [[چادرشب]] (چارشب، چارشو و چاشو) است و آن پارچه چهارگوش است که به‌شکل سه‌گوش تا شده، دورکمر گره خورده یا برای حمل نوزاد بر پشت به دور سینه پیچیده می‌شود و متشکل از نوارهای پارچه‌ای بافته شده با کرک ابریشم با چهارخانه‌های رنگارنگ است.<ref>. برومبروژه، «پوشاک مردم حوزه دریای خزر»،  1383ش، ص327.</ref> رنگ اصلی در زمینه‌های چادرشب قرمز است؛ اما در میان آن بنفش، سبز وسفید هم دیده می‌شود. هماهنگی در رنگ‌ها به‌حد کمال است و از رنگ‌های مکمل، استادانه استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر با گران شدن ابریشم از کاموا برای بافت استفاده می‌شود. چندین نمونه از آن را برای جهاز نوعروسان در نظر می‌گیرند.<ref>. طالش انساندوست و فرمند، پوشاک مردم گیلان، 1393ش، ص120.</ref>
 بانوان ساکن جلگه هم چادرکمری می‌بندند که به آن کمردَوَد یا کمردَبَد می‌گویند و از جنس چیت است و به‌صورت چهارگوش دوخته می‌شود. زنان آن را به‌شکل سه‌گوش تا می‌کنند، (ضلع تا شده را) در محل کمر در پشت می‌گذارند و دو گوش آن را به جلو آورده به‌صورت ضرب‌در از هم رد می‌کنند و دوباره به پشت می‌برند و روی کمر گره می‌زنند.<ref>. طالش انساندوست و فرمند، پوشاک مردم گیلان، 1393ش، ص115.</ref>
@@ خط ۵۸: / خط ۵۸: @@
 {{پانویس}}
 ==منابع==
-* برومبروژه، کریستین، «پوشاک مردم حوزه دریای خزر»،  مجموعه مقالات دانشنامه ایرانیکا، «پوشاک در ایران زمین»،  تهران، امیرکبیر، 1383ش.
+*برومبروژه، کریستین، «پوشاک مردم حوزه دریای خزر»،  مجموعه مقالات دانشنامه ایرانیکا، «پوشاک در ایران زمین»،  تهران، امیرکبیر، 1383ش.
-* ضیاءپور، جلیل، «پوشاک و رزم ابزار گیلان»،  کتاب گیلان، تهران، گروه پژوهشگران ایران، 1374ش.
+*ضیاءپور، جلیل، «پوشاک و رزم ابزار گیلان»،  کتاب گیلان، تهران، گروه پژوهشگران ایران، 1374ش.
-* طالش انساندوست و فرمند، پوشاک مردم گیلان، رشت، فرهنگ ایلیا، 1393ش.
+*طالش انساندوست و فرمند، پوشاک مردم گیلان، رشت، فرهنگ ایلیا، 1393ش.
 [[رده: ویکی‌رز]]