بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۲: خط ۵۲:
==تأثیر نورپردازی در زیبایی دالان‌ها==
==تأثیر نورپردازی در زیبایی دالان‌ها==


معمار با استفاده از سلسله‌مراتب نورپردازی، شخص را از فضای نسبتاً تاریک هشتی به سمت فضای پرنور حیاط هدایت می‌کرد.<ref>. [https://www.sid.ir/paper/136845/fa بمانیان و همکاران، «عناصر هویت‌ساز در معماری سنتی خانه‌های ایرانی: نمونة موردی خانة رسولیان یزد»، 1389ش، ص59.]</ref> این طراحی با تحریک اشتیاق و کنجکاوی، فرد را در ادامه مسیر راهنمایی می‌کرد.<ref>. [https://ensani.ir/fa/article/407619/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A8-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF یداللهی و ادیبان، «بررسی سلسله‌مراتب ورود به مساجد»، 1398ش، ص24.]</ref> در نهایت، او ناگهان به فضایی روشن و زیبا وارد می‌شد و با دیدن چشم‌انداز حیاط، احساس آرامش می‌کرد.<ref>. [https://www.sid.ir/paper/856929/fa چلونگریان و همکاران، «بررسی الگوهای معماری ورودی درخانه‌های سنتی ایرانی و ارائة راهبرد در بقای ورودی خانه‌های معاصر (خانه‌های شهر اصفهان)»، 1394ش، ص8-7.]</ref>
معمار با استفاده از سلسله‌مراتب نورپردازی، شخص را از فضای نسبتاً تاریک [[هشتی]] به سمت فضای پرنور حیاط هدایت می‌کرد.<ref>. [https://www.sid.ir/paper/136845/fa بمانیان و همکاران، «عناصر هویت‌ساز در معماری سنتی خانه‌های ایرانی: نمونة موردی خانة رسولیان یزد»، 1389ش، ص59.]</ref> این طراحی با تحریک اشتیاق و کنجکاوی، فرد را در ادامه مسیر راهنمایی می‌کرد.<ref>. [https://ensani.ir/fa/article/407619/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A8-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF یداللهی و ادیبان، «بررسی سلسله‌مراتب ورود به مساجد»، 1398ش، ص24.]</ref> در نهایت، او ناگهان به فضایی روشن و زیبا وارد می‌شد و با دیدن چشم‌انداز حیاط، احساس آرامش می‌کرد.<ref>. [https://www.sid.ir/paper/856929/fa چلونگریان و همکاران، «بررسی الگوهای معماری ورودی درخانه‌های سنتی ایرانی و ارائة راهبرد در بقای ورودی خانه‌های معاصر (خانه‌های شهر اصفهان)»، 1394ش، ص8-7.]</ref>


==عوامل تعیین‌کننده ابعاد دالان‌ها==
==عوامل تعیین‌کننده ابعاد دالان‌ها==
خط ۷۴: خط ۷۴:


*'''وحدت در کثرت''': در برخی مساجد که دارای دالان هستند، حرکت از دالان ورودی به شبستان اصلی نماد رفتن از کثرت به وحدت است، در حالی که حرکت از تاریکی دالان به سمت نور شبستان، نمادی از حرکت از وحدت به کثرت است.<ref>. [https://www.sid.ir/paper/899816/fa دواتگر زیبا، «وجود اصل وحدت و کثرت در معماری اسلامی (نمونة موردی مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان)»، 1398ش، ص9-8.]</ref>
*'''وحدت در کثرت''': در برخی مساجد که دارای دالان هستند، حرکت از دالان ورودی به شبستان اصلی نماد رفتن از کثرت به وحدت است، در حالی که حرکت از تاریکی دالان به سمت نور شبستان، نمادی از حرکت از وحدت به کثرت است.<ref>. [https://www.sid.ir/paper/899816/fa دواتگر زیبا، «وجود اصل وحدت و کثرت در معماری اسلامی (نمونة موردی مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان)»، 1398ش، ص9-8.]</ref>
*'''نظم و تعادل''': نظم فضای خانه‌های سنتی در سطح افقی بر اساس سلسله‌مراتب دسترسی از بیرون و چیدمان نور و تاریکی نسبت به حیاط مرکزی تنظیم می‌شد.<ref>. [https://sarpeleh.blogsky.com/1389/12/06/post-41/ سرپله، «شناخت کلی کالبد و ساختار خانة ایرانی»، بلاگ‌اسکای سرپله.]</ref>
*'''نظم و تعادل''': نظم فضای خانه‌های سنتی در سطح افقی بر اساس سلسله‌مراتب دسترسی از بیرون و چیدمان نور و تاریکی نسبت به [[حیاط]] مرکزی تنظیم می‌شد.<ref>. [https://sarpeleh.blogsky.com/1389/12/06/post-41/ سرپله، «شناخت کلی کالبد و ساختار خانة ایرانی»، بلاگ‌اسکای سرپله.]</ref>
*'''تضاد بین آشکار و پنهان''': دالان‌ها با محدود کردن دید، بازدیدکننده را به‌تدریج به کشف فضاهای مختلف هدایت می‌کنند و تضاد بین آشکار و پنهان را در معماری خانه‌های سنتی ایجاد می‌کنند.
*'''تضاد بین آشکار و پنهان''': دالان‌ها با محدود کردن دید، بازدیدکننده را به‌تدریج به کشف فضاهای مختلف هدایت می‌کنند و تضاد بین آشکار و پنهان را در معماری خانه‌های سنتی ایجاد می‌کنند.
*'''مسیر گذار و انتقال'''؛ دالان‌ها با ایجاد سلسله‌مراتب، انتقال از فضایی به فضای دیگر را تدریجی می‌کنند، زیرا گذشتن از فضایی به فضای دیگر به‌صورت یکباره از مطلوبیت کیفی فضا می‌کاهد.<ref>. [https://civilica.com/doc/449680/ جوراب‌چیان و عرفان، «بررسی عوامل مؤثر بر احساس محرمیت در مجتمع‌های مسکونی به‌عنوان یکی از نمودهای اصلی معماری و شهرسازی سنتی و اسلامی (نمونة موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر شیراز)»، 1394ش، ص8.]</ref>
*'''مسیر گذار و انتقال'''؛ دالان‌ها با ایجاد سلسله‌مراتب، انتقال از فضایی به فضای دیگر را تدریجی می‌کنند، زیرا گذشتن از فضایی به فضای دیگر به‌صورت یکباره از مطلوبیت کیفی فضا می‌کاهد.<ref>. [https://civilica.com/doc/449680/ جوراب‌چیان و عرفان، «بررسی عوامل مؤثر بر احساس محرمیت در مجتمع‌های مسکونی به‌عنوان یکی از نمودهای اصلی معماری و شهرسازی سنتی و اسلامی (نمونة موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر شیراز)»، 1394ش، ص8.]</ref>