بله برون

هدایای بله برون

بله‌برون؛ مراسمی بعد از خواستگاری و قبل از عقدکنان و عروسی.

مراسمی بعد از خواستگاری و قبل از عقدکنان و عروسی. بله‌برون مراسمی است که بله نهایی و قطعی را از عروس می‌گیرند و خانوادۀ عروس و داماد با هم بیشتر آشنا می‌شوند.

مفهوم‌شناسی

بَله بُرون یا بَلّه بُرون، یکی از مقدمات مهم قبل از جشن عروسی در ایران است. محل یا مجلسی که در آن از اولیای عروس، قول و اجازۀ ازدواج دختر را می‌گیرند و قول و قرارهای قبل از عروسی بین خانواده‌های عروس و داماد گذاشته می‌شود.

فلسفه بله‌برون

یکی از دلايل برگزاري مراسم بله‌برون، آشکار شدن ازدواج دختر و پسر در میان اقوام و همسایگان است.

نحوۀ برگزاری

بعد از آنکه هر دو خانواده از ازدواج دختر و پسرشان مطمئن شدند، از طرف خانوادۀ داماد این جلسه پیشنهاد می‌شود. مجلس بله‌بران در اکثر موارد هنگام شب و با حضور افراد ریش‌سفید و بزرگ فامیل دو طرف برگزار می‌شود.

موضوعات مطرح شده در این مراسم

هماهنگی مسائل مهمی از قبیل تعیین میزان مهریه، شیربها، میزان تقریبی جهیزیه، لوازم مهم مراسم عقد، زیورآلات و لباس‌های مورد نیاز عروس، هزینة مجالس پیشِ‌رو، مشخص کردن زمان نامزدی، عقد و عروسی و شمار میهمانان در این مراسم اتفاق می‌افتد توافق بر خواندن عقد موقت و محرم شدن دختر و پسر تا زمان عقد دائمی یکی دیگر از محورهای گفت‌و‌گو در این مراسم است.

جایگاه و اهیمت بله‌برون

• اثرگذاری آن در تحقق پیمان زناشویی و تقویت پیوند خانوادۀ عروس و داماد؛
• استحکام‌بخشی ارزش شرعی ازدواج، با توافق تعهدات در این مجلس؛
• مهم بودن این مراسم از نظر اقتصادی؛ زیرا در این مراسم هزینه‌های عروسی مشخص می‌شود.

زمان برگزاری مراسم

مجلس بله‌برون بعد از آخرین جلسۀ خواستگاری و قبل از عقد و عروسی برگزار می‌شود. در گذشته به این مسئله توجه داشتند که بله‌بران در ساعات خوش یمن برگزار شود.

آرایش عروس در مراسم بله‌برون

از آنجا که مراسم بله‌برون اولین دیدار رسمی عروس با اقوام همسر آینده است، اولویت با آرایش دخترانۀ ساده و لایت و حفظ ظاهر طبیعی عروس و پرهیز از آرایش غلیظ است.

لباس عروس در مراسم بله‌برون

زیبا و باوقار بودن برای عروس در این مراسم بسیار مهم است. انتخاب لباس مناسب، به آراستگی‌ او کمک می‌کند سادگی و رسمی بودن از اصول مهم انتخاب لباس عروس در این مراسم است. انتخاب لباس دخترانه و بر اساس سلیقه و فرهنگ خانواده به زیبایی و جذابیت عروس کمک می‌کند. در مراسم بله‌برون از رنگ‌های صورتی، گل‌بهی و آبی روشن استفاده و از رنگ‌های تیره و مشکی پرهیز می‌شود.

نامگذاری مراسم در نقاط مختلف

• در تهران: خرج‌بُرونَ، خرج‌بُری، بله‌بری، بله‌برون، بَعله برون؛
• خراسانی‌ها: شب جواب‌اِستَنی (شب جواب گرفتن)، شب کفش‌پاکِنی (شب کفش پاکردن به عروس)؛
• شاهرودی‌ها: حرف تمام کِردَن؛
• شیرازی‌ها: مَهربُرون؛
• قمی‌ها: گلاب‌گیرون، مَهربُرون؛
• مردم ایل مَمَسنی فارس: باشلُق‌برون، کدخدایی؛
• بختیاری‌ها: خرج‌بُران- بختیاری‌های روستای پاگچ: قنداِشکَنان؛
• لرهای بالا گریوۀ لرستان: خرج‌بُرو؛
• کردهای سنندج: دست ماچ‌کردن؛
• سمنان: دوخازی، قول‌گیران.

رسومات رایج خانواده‌ها در بله‌برون

خانوادۀ داماد؛

• بردن سبد گل برای خانوادة عروس؛
• گرفتن کیک مراسم بله‌برون؛
• حلقه بله‌برون یا نشان.

خانوادۀ داماد هدایایی را نیز برای خانوادۀ عروس می‌برد که شامل:

• یک قواره پارچۀ پیراهن مجلسی؛
• چادر عروس؛
• یک جلد قرآن مجید؛
• کله قند؛
• به صورت دلخواه، کیف و کفش و مانتو؛
• نقل و نبات و قند و شیرینی؛
• و گلاب.

خانواده عروس

پذیرایی مراسم، تهیۀ نوشیدنی، میوه و شیرینی و پذیرایی شام به اختیار خانوادۀ عروس است.

رسومات مراسم بله‌برون در برخی نقاط ایران

• روستاهای خراسان؛ خانوادۀ پسر یک کلیکی (انگشتر)، یک جفت کفش به اسم نشونی، نقل و نبات و قند، یک دست لباس، چند سکۀ نقره و حنا را به خانة دختر می‌برد. پس از توافق سکه‌ها را در کفش ریخته و به پای دختر می‌کنند و انگشتر را در دستش می‌کنند. نیمی از قند را به خانوادة عروس و نیمی دیگر را برای خود می‌بردند.
• قوچان؛ خانوادة پسر اسباب و خوراکی‌های مخصوص را در خوانچه و مبلغ شیربها و مخارج دیگر را در دستمال ابریشمی پیچیده و به ریش سفید خانوادة دختر می‌‌دهند. ریش سفید یک‌دهم پول را به خانوادة پسر بازمی‌گرداند. فردی روحانی، کله‌قند را می‌شکند و یک تکة آن را به خانوادة داماد و بقیة تکه‌ها را به صورت حبه با نخودچی و کشمش در بین مهمان‌ها پخش می‌کنند.

دفتر بله‌برون

بعد از اینکه خانوادة عروس و داماد در مورد موضوعاتی مثل مهریه و شیربها به توافق رسیدند، آن را در دفتر بله‌برون ثبت می‌کنند. در گذشته آن را روی یک برگة ساده می‌نوشتند؛ اما امروزه به‌منظور زیبایی و همچنین یادگاری برای عروس و داماد، از این دفتر استفاده می‌شود. توافقاتی که نوشته شده و افراد آن را امضا کردند، بعداً به صورت قانونی در سند ازدواج ثبت می‌شود و شروط نوشته شده در آن باید از جانب دو طرف اجرا شود.

منابع

• بلوکباشی، علی، «بله‌برون»، وب‎سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ درج مطلب: 8 دی 1398ش.
• «بله‌بران»، وب‌سایت جدول‌یاب، تاریخ بازدید: 14 فرودین 1402ش.
• «بله‌برون»، وب‌سایت ویکی‌فقه، تاریخ بازدید: 14 فرودین 1402ش.
• «بله برون؛ همه چیز در مورد مراسم بله برون»، وب‌سایت راهنمای عروسی، تاریخ درج مطلب: 12 مرداد 1398ش.
• «تاریخچۀ مراسم بله‌برون چیست؟»، وبلاگ آسوریگ، تاریخ درج مطلب: 1 شهریور 1401ش.
• «تاریخچۀ و رسومات مراسم بله‌برون در فرهنگ‌های ایرانی»، وب‌سایت (آرایشگاه عروس، تشریفات مجالس، آتلیه عروس)، تاریخ درج مطلب: 3 اسفند 1394ش.
• تهرانی، رزیتا، «بله‌برون، تاریخچه، آداب و رسوم»، وبلاگ عروس، تاریخ درج مطلب: 15 آبان 1391ش.
• «دفتر بله‌برون چیست و چه چیزهای درآن نوشته می‌شود؟»، وبلاگ سالن عقد نقره، تاریخ درج مطلب: 17 شهریور 1401ش.
• دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‎سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 14 فروردین 1402ش.
• مقدم‌فر، مهسا، «مراسم بله‌برون چیست؟ (صفر تا 100 رسم و رسوم بله‌برون)»، وب‌سایت شادیما، تاریخ درج مطلب: 16 تیر 1401ش.
• «مهم‌ترین نکات مراسم بله برون که حتما باید بدانید»، وب‌سایت تشریفی‌نو، تاریخ درج مطلب: ۲۳ فروردین ۱۳۹۹ش.