ویکی‌رز:Featured articles/2025/02
سرپوش زنان ترکمن؛ جامه سر بانوان قوم ترکمن.
پوشاک سنتی اقوام ترکمن به سه بخش؛ سرپوشها، تن‌پوش‌ها و پاپوش‌ها تقسیم می‌شود. این قوم پوشاک خود به‌ویژه سرپوشها را به وسیله زیورآلات الصاقی زیبایی تزیین می‌کنند. تنوع سرپوشها در این فرهنگ برآمده از جنسیت، سن و موقعیت اجتماعی زنان در میان سایر زنان قوم است. سرپوش‌های زنان قوم ترکمن کارکردی نمادین از جایگاه اجتماعی زنان در خانواده نیز دارند. پیشانی‌بند در زبان ترکمن آلن‌دانگی نام دارد. آلیندانگی در زبان ترکمن با اسامی بالین‌دانگی، آ‌نق، آل‌دانقی، آلانگی، توپبی،هاساوا،هازاوا،هازابا شناخته می‌شود. زنان ترکمن پس از ازدواج گیسوان را به پشت‌انداخته و از پیشانی‌بند به‌عنوان سرپوش استفاده می‌کنند. الین‌دانگی را زنِ برادر یا زن عموی داماد به‌جای بؤروک روی سر عروس می‌گذارد. زنان امروزی حلقه‌‌ای سوزن‌دوزی شده به‌عرض 2 سانتی‌متر بر سر قرار می‌دهند. نقوش آلیندانگی با نخ ابریشم به رنگ‌های قرمز، زرد، آبی و مشکی سوزن‌دوزی شده است. به‌وقت ازدواج دختران عرق‌چین را از سر برداشته و در مراسمی ویژه و به‌ظاهر به‌شکلی امتناع‌کننده از گذاشتن این سر‌بند بر سر توسط عروس و با اصرار مادر شوهر پیشانی‌بند (آلیندانگی) بر سر دختر تازه عروس بسته می‌شود. بند‌های آلادانگی قرمز رنگ را به دور سر زن جوان بر روی روسری بسته و در جلوی سر گره می‌زنند. پیشانی‌بند به‌شکل نیم‌تاجی است که با انواع زیور‌های طلا و نقره تزیین شده است. عروس پس از چند روز پیشانی‌بند را به خانه پدری خود بازمی‌گرداند تا این خوش‌شانسی (ازدواج) را به خواهران خود هدیه کند. از دیگر سرپوشها در تمدن ترکمن یاشماق است. یاشماق یعنی رو گرفتن عروس برای اهالی خانه داماد که بخشی از دهان و صورت خود را با روسری می‌پوشانند. این عمل نشانه شرم و حیای عروس است. پوشش سر در میان زنان اقوام ترکمن بسیار حائز اهمیت است. کارکرد اجتماعی سرپوشها در میان زنان ترکمن ایجاد وجه تمایز میان زنان متاهل و مجرد و کهن‌سال است.