لباس مردان قشقایی: تفاوت میان نسخه‌ها

 

'''چُقه''': یکی از بالاپوش‌های مردان عشایر است که در دوران قاجار به آن [[عبا|عبا]] می‌گفتند. معمولاً این لباس خاکی‌رنگ بوده و در زمان جنگ به‌عنوان استتار استفاده می‌شد. چقه را به‌کمک نخ پشمی که گمپل‌هایی با رنگ‌های گوناگون از آن آویزان است، در قسمت پشت کمر می‌بندند و در مراسم عروسی به‌هنگام چوب‌بازی برای نشان دادن هیبت مردانه آن را به کار می‌گیرند.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1586069548-10161-8-2.pdf رشیدوش و زحمتکش، «تحلیل مردم‌شناختی پوشاک عشایر استان فارس (مطالعة موردی: قشقایی‌های فیروزآباد)»،  1398ش، ص27.]</ref> چقه را معمولاً با شال و آرخالق می‌پوشند.<ref> «پوشش عشایر ایل قشقایی»،  وب‌سایت سازمان امور عشایر ایران.</ref>

'''کلاه دو گوشه''': مردان قشقایی همیشه کلاه بر سر دارند؛ چرا‌که بدون کلاه بودن در ایل قشقایی، عملی ناپسند به ‌شمار می‌رود.<ref>[https://mirzaie.loxblog.com/post/69/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4&#x20;%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86&#x20;%D8%A7%DB%8C%D9%84&#x20;%D9%82%D8%B4%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C.htm میرزایی، «پوشش مردان ایل قشقایی»،  وب‌سایت ایل بزرگ قشقایی.]</ref>جنس این کلاه، از کرک‌های ظریف و لطیفی است که نمدمال‌های ماهر و باتجربه، آنها را می‌ساختند. این کلاه، شکلی شبیه تاج دارد که علاوه‌بر زیبایی و وقار، به‌علت سنگینی، مانع از افتادن آن به‌هنگام باد و طوفان می‌شود. به‌هنگام تابش آفتاب نیز می‌توان از گوشه‌های کلاه به‌عنوان سایبان صورت استفاده‌کرد. کلاه دو گوشی معمولاً از دو رنگ نخودی و خاکستری تیره تهیه می‌شوند.<ref> [https://www.ashayer.ir/index.aspx?pageid=280#:~:text=%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%20%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%20%D9%82%D8%B4%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C%3A,%D8%A8%D8%B1%DA%A9)%20%D9%86%DB%8C%D8%B2%20%D8%A8%D8%B1%20%D8%B3%D8%B1%20%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86%D8%AF. «پوشش عشایر ایل قشقایی»،  وب‌سایت سازمان امور عشایر ایران.]</ref> این کلاه، از کرک بز تهیه شده است، برای این کار، ابتدا موی بز را چیده و از لا‌به‌لای آن مقدار کمی کرک، برای تهیۀ کلاه، جمع‌آوری می‌کردند. کرک بز، بسیار کمیاب است و ظرافت آن به‌گونه‌ای است که از صد کیلو موی بز، حدود دو کیلو کرک به‌دست می‌آید که برای ساخت هر کلاه، تقریباً ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم کرک لازم است. رشته‌های کرک توسط دستگاه مخصوصی از هم باز می‌شوند و فرد نمدمال با موادی مثل کف صابون، کرک‌ها را به‌هم می‌مالد تا مواد آن در هم گیر کنند و سپس آن را شبیه کلاه درمی‌آورند و به آن شکل می‌دهند. <ref> [https://www.honaronline.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-7/68869-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%D8%AC-%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C «کلاهی برگرفته از تاج کیانی»،  وب‌سایت هنرآنلاین.]</ref>

 

رنگ در پوشش قشقایی، علاوه بر اینکه میزان سن و سال و نوع پوشش فرد را در مراسم‌های مختلف مانند سوگ، عروسی، جشن و مهمانی نشان می‌دهند، دربردارندۀ برخی از اعتقادات و باورها نیز است که از شاخصه‌های مهم فرهنگی به ‌شمار می‌رود. مردانه و سنگین بودن لباس برای مردان قشقایی در اولویت است تا رنگ لباس. در مراسم عروسی نیز لباس داماد شبیه لباس دیگر مردان و به‌رنگ روشن است. به همین دلیل رنگ لباس مردان، معمولاً ثابت است. به‌دلیل فعالیت‌های روزمره و رزم‌های احتمالی باید رنگ لباس مردان، متناسب با رنگ خاک و از طیف رنگ‌های نخودی و خاکستری انتخاب شود.<ref>[https://ensani.ir/file/download/article/1586069548-10161-8-2.pdf رشیدوش و زحمتکش، «تحلیل مردم‌شناختی پوشاک عشایر استان فارس (مطالعة موردی: قشقایی‌های فیروزآباد)»،  1398ش، ص27.]</ref>