وسواس جنسی: تفاوت میان نسخه‌ها

وسواس جنسی نوعی از وسواس فکری-عملی است که فرد مبتلا افکار جنسی آزاردهنده‌ای را در ذهن خود دارد که باعث احساس گناه در او می‌شود. وسواس جنسی با خیال‌پردازی جنسی متفاوت است. این نوع وسواس باعث ایجاد فاصلۀ عاطفی بین زوجین، افسردگی، کاهش عزت نفس و کناره‌گیری فرد از اجتماع می‌شود. درمان‌های مختلفی برای این بیماری وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به درمان شناختی-رفتاری، دارودرمانی و معنویت‌درمانی اشاره کرد.

وسواس جنسی شیوع زیادی دارد و حدود یک‌چهارم افرادی که دچار وسواس هستند، وسواس جنسی نیز دارند. این نوع وسواس می‌تواند به‌شکل وسواس فکری-عملی یا داشتن شخصیت وسواسی در فرد خود را نشان‌ دهد مانند فردی که وسواس تمیزی دارد و هنگام رابطة جنسی مدام نگران این است که خودش یا جایی کثیف نشود و زودتر رابطه تمام شود تا بتواند خودش را تمیز کند.<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-17/130867-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF «وسواس جنسی چیست و چه درمانی دارد؟»، وب‌سایت دیده‌بان ایران.]</ref>  

نتایج یک پژوهش که دربارۀ تأثیر رویدادهای استرس‌زا بر ابتلا به وسواس فکری-عملی انجام شده است نشان می‌دهد که بیش از 95 درصد افراد شرکت‌کننده در پژوهش، یک رویداد استرس‌زا را قبل از ابتلا به وسواس فکری-عملی تجربه کردند؛ از جمله ابتلا به یک بیماری خطرناک و بستری در بیمارستان، مرگ یا بیماری یکی از اعضای خانواده یا دوست صمیمی، مشکل در خانه، مدرسه و محل کار، جدایی یا طلاق دشوار، ازدواج، بارداری، زایمان یا سقط جنین و سوءاستفاده جنسی و جسمی از فرد.<ref>[https://drmaryamsoleimani.ir/%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C/ «همۀ چیز دربارۀ وسواس جنسی»، وب‌سایت دکتر سلیمانی.]</ref> اختلالات روانی، هوموفوبیا و مشکلات خانوادگی از دیگر دلایل ایجاد وسواس محسوب می‌شود.<ref>[https://bujikaa.com/sexual-obsession/ ضرابی، «وسواس جنسی چیست و چگونه درمان می‌شود؟علائم و دلایل»، وب‌سایت بوجیکا.]</ref>

<nowiki>#</nowiki>داشتن افکار وسواسی در ارتباط با یک فرد مشخص؛

 

<nowiki>#</nowiki>داشتن افکار مزاحم دربارۀ سوءاستفادۀ جنسی مانند تجاوز به دیگران یا مورد تجاوز قرار گرفتن؛

 

<nowiki>#</nowiki>داشتن افکار وسواسی همجنس‌گرایانه؛

 

<nowiki>#</nowiki>داشتن افکار جنسی وسواسی در ارتباط با افراد مشهور؛<ref>[https://www.varandaz.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-2/3511-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «وسواس جنسی چیست و درمان آن کدام است؟»، وب‌سایت ورنداز.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>داشتن افکار جنسی دربارۀ ارتباط با محارم و کودکان.<ref>[https://bujikaa.com/sexual-obsession/ ضرابی، «وسواس جنسی چیست و چگونه درمان می‌شود؟ علائم و دلایل»، وب‌سایت بوجیکا.]</ref>

<nowiki>#</nowiki>پایین آمدن کیفیت رابطة زناشویی زوجین و لذت‌نبردن از آن؛<ref>[https://www.varandaz.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-2/3511-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «وسواس جنسی چیست و درمان آن کدام است؟»، وب‌سایت ورنداز.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>اجتناب از فعالیت‌های جنسی و ایجاد فاصله عاطفی بین زوجین؛

 

<nowiki>#</nowiki>مشکل در تمرکز فرد برای انجام فعالیت‌های زندگی روزمره و عمل به مسئولیت‌ها؛

 

<nowiki>#</nowiki>افسردگی به‌دلیل اضطراب و احساس گناه و ایجاد مشکل در تصمیم‌گیری؛

 

<nowiki>#</nowiki>کناره‌گیری فرد از فعالیت‌های اجتماعی و روی آوردن فرد به تنهایی؛

 

<nowiki>#</nowiki>غفلت فرد از جنبه‌های دیگر زندگی به‌دلیل وسواس و اجبار ناشی از افکار مزاحم؛

 

<nowiki>#</nowiki>ازدست دادن عزت نفس<ref>[https://drmaryamsoleimani.ir/%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C/ «همه چیز دربارة وسواس جنسی»، وب‌سایت دکتر سلیمانی.]</ref> و روی آوردن به خودارضایی وسواسی.<ref>[https://www.varandaz.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-2/3511-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «وسواس جنسی چیست و درمان آن کدام است؟»، وب‌سایت ورنداز.]</ref>

<nowiki>#</nowiki>توجه به این نکته که افکار جنسی به صورت ناخودآگاه به ذهن فرد هجوم می‌آورند و می‌توان با علم به این موضوع آنها را نادیده گرفت؛

 

<nowiki>#</nowiki>سرکوب‌نکردن افکار جنسی مزاحم و پیداکردن ریشه این افکار؛

 

<nowiki>#</nowiki>بررسی دلیل اضطراب فرد که منجر به وسواس جنسی می‌شود؛

 

<nowiki>#</nowiki>مشغول‌کردن جسم و ذهن به فعالیت‌های گوناگون و مثبت‌اندیشی؛<ref>[https://www.varandaz.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-2/3511-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «وسواس جنسی چیست و درمان آن کدام است؟»، وب‌سایت ورنداز.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki> استفاده از ذکر‌ها و دعاهای گوناگون برای دورکردن ذهن از افکار جنسی مزاحم؛<ref>[https://www.beytoote.com/wedlock/learn/sensual02-obsession.html «آنچه در مورد وسواس جنسی باید بدانید»، وب‌سایت بیتوته.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>کنترل نگاه به نامحرم و پرهیز از تماشای تصاویر جنسی به دلیل اینکه به تعبیر علمای اخلاق اگر خلق تصویر درون نفس انجام شود به آسانی از ذهن فرد نمی‌رود و گاهی اوقات به یاد فرد می‌آید.<ref>[https://www.pasokhgoo.ir/node/92327 «وسواس جنسی»، وب‌سایت مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی.]</ref>

نتایج برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که افراد مبتلا به وسواس جنسی دچار نارضایتی جنسی می‌شوند. در رابطة جنسی فرد باید ذهن و فکرش را رها کند؛ اما فرد مبتلا به وسواس به‌دلیل نیاز شدیدی که به کنترل ذهن خود دارد نمی‌تواند به ارگاسم برسد و روی فعالیت جنسی متمرکز شود که باعث کاهش میل جنسی و اختلال در عملکرد جنسی فرد می‌شود. همچنین داروهای درمان وسواس که مانع بازجذب سروتونین است می‌تواند باعث اختلال در عملکرد جنسی شود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/38878/fa رئیسی و دیگران، «شیوع اختلال‌های عملکرد جنسی در مبتلایان به اختلال وسواس فکری-عملی»، 1394ش، ص 102 و 106.]</ref>

<nowiki>#</nowiki>درمان شناختی-رفتاری: در این روش درمانگر ابتدا باید تشخیص دهد که چه نوع افکاری باعث شکل‌گیری وسواس جنسی در فرد شده است تا با شناسایی ریشۀ این افکار، تکنیک‌های مقابله با آن به فرد آموزش داده شود.<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA-17/130867-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF «وسواس جنسی چیست و چه درمانی دارد؟»، وب‌سایت دیده‌بان ایران.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>درمان روان‌پویشی: در این نوع درمان درمانگر با کمک به بیمار برای پیداکردن دلیل رفتار و احساساتش که ریشه در دوران کودکی فرد دارد بتواند انگیزه‌های پنهانی خود را از رفتارش شناسایی کند. درمان روان‌پویشی حل ریشه‌ای مشکل فرد اثرگذار است.

 

<nowiki>#</nowiki>درمان با شوک: شوک درمانی یک روش تهاجمی برای درمان وسواس‌های شدید است. در این روش بیمار را مدت زمانی کوتاهی بی‌هوش می‌کنند و جریان ضعیف الکتریسیته را به فرد وصل می‌کنند.<ref>[https://www.paziresh24.com/blog/26742/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3/ «انواع درمان وسواس به روش خانگی، دارویی و روانشناسی»، وب‌سایت پذیرش 24.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>رویارویی با افکار مزاحم و جلوگیری از پاسخ: در این روش درمانی، روانشناس بیمار را تشویق می‌کند تا با افکارجنسی آزاردهنده خود روبه‌رو شود و در مقابل این افکار از خود مقاومت نشان دهند.<ref>[https://hamkadeh.com/blog/what-is-sexual-obsession-so-ocd «وسواس جنسی (SO-OCD) چیست؟»، وب‌سایت همکده.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>دارودرمانی: در صورت تشخیص پزشک دارو برای فرد تجویز می‌شود. از جمله داروهای رایج برای این بیماری، داروهای ضد افسردگی است که از جذب دوباره سروتونین جلوگیری می‌کند.<ref>[https://bujikaa.com/sexual-obsession/ ضرابی، «وسواس جنسی چیست و چگونه درمان می‌شود؟ علائم و دلایل»، وب‌سایت بوجیکا.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>معنویت‌درمانی: ارتباط با خدا باعث بهبود نشانه‌های وسواس و بالارفتن کیفیت زندگی افراد مبتلا به وسواس می‌شود. باورهای مذهبی به کنترل افکار و رفتار افراد دچار وسواس، مثبت‌‍اندیشی و تفسیر واقع‌بینانه از رویدادهای زندگی کمک می‌کند.<ref>[https://jdisabilstud.org/article-1-1238-fa.pdf برقعی و دیگران، «اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و معنویت درمانی به شیوة گروهی بر بهبود شدت علائم و باورهای وسواسی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی»، 1399ش، ص 7.]</ref>

 

<nowiki>#</nowiki>طرحواره‌درمانی: طرحواره‌درمانی یکی از روش‌های مؤثر بر درمان اختلال وسواس و بالارفتن رضایت از زندگی زناشویی است. این رویکرد با ترکیب چهار تکنیک شناختی، رفتاری، تجربی و رابطه‌ای باعث اصلاح طرحواره‌های ناسازگار که علت اصلی شکل‌گیری افکار غیر منطقی است، می‌شود.<ref>[https://japr.ut.ac.ir/article_68337.html بنی‌آدم، «اثربخشی طرحواره‌درمانی بر وسواس فکری-عملی و رضایت زناشویی زنان متأهل»، 1396ش، ص 140.]</ref>

از نظر طب سنتی وسواس ‌به‌دلیل سردی مغز و غلبة مزاج سوداوی ایجاد می‌شود که سبب بروز افکار ناخوشایند و تکراری به‌صورت ناخودآگاه در مغز فرد می‌شود. اصلاح مزاج از راهکارهای مهم درمان وسواس است. مصرف روزانه دو عدد انار ملس به مدت چهل روز باعث دفع سودا می‌شود. دمنوش اسطوخودوس و سنبل‌الطیب،<ref>[https://tabaye.ir/getting-rid-of-the-obsession/ «رهایی از وسواس و حملات وسواسی با طب سنتی»، وب‌سایت طبایع.]</ref> گل گاو زبان، دارچین و چایی آن، عرق کاسنی،<ref>[https://www.paziresh24.com/blog/26742/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3/ «انواع درمان وسواس به روش خانگی، دارویی و روانشناسی»، وب‌سایت پذیرش 24.]</ref> ماساژ سر با روغن بادام شیرین، بوکردن گلاب یا به در شب، خوردن روزی یک عدد سیب به‌صورت ناشتا، آرام ساختن محیط خانواده، ورزش و پرهیز از خوردن غذاهای سوداوی از جمله راه‌های درمان وسواس در طب سنتی است. گل بنفشه نیز از بهترین داروهای گیاهی برای درمان وسواس در طب سنتی است.<ref>[https://tabaye.ir/getting-rid-of-the-obsession/ «رهایی از وسواس و حملات وسواسی با طب سنتی»، وب‌سایت طبایع.]</ref>

*رئیسی، فیروزه و دیگران، «شیوع اختلال‌های عملکرد جنسی در مبتلایان به اختلال وسواس فکری-عملی»، مجلة دانشکده پزشکی، دوره 73، شماره2، 1394ش.

*«همه چیز دربارة وسواس جنسی»، وب‌سایت دکتر سلیمانی، تاریخ بازدید: 12 اردیبهشت 1403ش.