فانتزی جنسی

فانتزی جنسی؛ افکار و تصورات تحریک‌کنندۀ جنسی.

فانتزی‌های جنسی همان تخیلات جنسی است که به‌طور طبیعی بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند. این تخیلات دارای انواع گسترده‌ای هستند برخی از آنها سالم بوده و فواید متعددی برای افراد دارد از جمله اینکه می‌توانند رابطۀ زناشویی بین زوجین را تقویت کرده و استحکام بخشند. برخی دیگر از تخیلات جنسی ناسالم هستند و می‌توانند باعث آسیب به خود فرد یا دیگران ‌شوند.

مفهوم‌شناسی

فانتزی جنسی تصویر یا الگوی فکری تحریک‌کننده‌ای است که باعث برانگیخته شدن میل جنسی می‌شود. البته آنچه افراد دربارة آن تخیل می‌کنند لزوماً چیزی نیست که به آن علاقه دارند یا آن را انجام می‌دهند.

شیوع فانتزی جنسی

نتایج بررسی‌های 2250 اسپانیایی حاکی از این بود که نزدیک 100درصد از مردان و زنان در زندگی خود یک فانتزی جنسی خوشایند داشته‌اند؛ اما فانتزی جنسی ناخوشایند را حدود 80درصد از مصاحبه‌شوندگان در طول زندگی تجربه کرده بودند. همچنین نظرسنجی‌های مختلف نشان می‌دهد حدود 77درصد از افراد دوست دارند در زندگی زناشویی از فانتزی‌های جنسی استفاده کنند.

انواع فانتزی‌های جنسی

فانتزی‌های جنسی دارای انواع بسیار زیاد و نسبتاً بی‌پایانی هستند و می‌توانند هر رفتار جنسی را شامل شوند. از جمله:

1- رابطۀ جنسی چند شریکی؛

2- داشتن بیش از یک همسر؛ بر اثر این فانتزی برخی تخیل می‌کنند بیش از یک همسر دارند.

3- ماجراجویی و تنوع؛ این نوع تخیلات بر محور تازگی در ارتباط جنسی (مثل فعالیت جنسی مقعدی یا دهانی) یا ماجراجویی (مثل فعالیت جنسی در مکان جدید) است.

4- رابطۀ جنسی تابوشکنانه؛ گاهی فرد به چیزی میل دارد که نمی‌تواند داشته باشد. در این زمینه می‌توان به تابوهایی مثل لیسیدن پا، تماشا کردن افراد بدون اطلاع آنها و در معرض نمایش قرار دادن‌اندام جنسی خود برای دیگران اشاره کرد.

5- ارتباط همسر با افراد دیگر؛ در این فانتزی فرد (در ذهن خود) به همسرش اجازه می‌دهد با شخص دیگری ارتباط جنسی داشته باشد.

6- رابطۀ جنسی خشن؛ بسیاری از افراد مبتلا به سادیسم (دیگرآزاری جنسی) و مازوخیسم (خودآزاری جنسی) علاقه‌مند چنین فانتزی‌هایی هستند.

فانتزی جنسی در زنان

زنان بیشتر از تخیلات جنسی عاشقانه لذت می‌برند که معمولاً در آنها از وسایل و ابزار فانتزی زناشویی استفاده می‌شود.

فانتری‌های جنسی سالم

برخی از فانتزی‌ها کاملاً عادی است ازاین‌رو توجه کردن به پیشنهادهای فانتزی سالم همسر، امر مطلوبی است.

تجربۀ پوزیشن‌های جنسی متفاوت؛

تمایل به پوشیدن لباس‌های خاص هنگام معاشقه و ارتباط جنسی؛

تمایل به نوازش و لمس بعضی از قسمت‌های بدن؛

انجام ارتباط جنسی در مکان خاص مثل مبل یا علاقه به ارتباط جنسی با همسر در مکان‌های متفاوت.

فانتزی‌های جنسی ناسالم

فانتزی جنسی جنبه‌ای طبیعی از روان انسان است؛ ولی اگر فانتزی‌ها باعث تاثیر منفی بر فرد یا دیگران شود دیگر سالم نیستند؛ از قبیل:

- نمایش‌گری جنسی؛ قرار دادن‌اندام تناسلی خود در معرض نمایش دیگران.

- تماشاگری جنسی؛ میل به تماشای دیگران در حالت برهنه یا فعالیت جنسی.

- سادیسم جنسی؛ رنجاندن فیزیکی یا عاطفی فرد دیگر.

- مازوخیسم جنسی؛ تحقیر شدن، کتک خوردن یا رنج کشیدن در رابطۀ جنسی.

- نِکرُوفیلی؛ ارتباط جنسی با جسد.

- اتُوژینِفیلیا؛ مردی که خود را به‌عنوان یک زن تصور کرده و برانگیخته می‌شود.

- زوفیلیا؛ فعالیت جنسی با حیوانات؛

- اسارت؛

- رابطۀ جنسی در فضای باز؛

- رابطۀ سه نفری؛

- بردۀ جنسی (عمل جنسی که باعث خشونت و آسیب است).

دلایل بروز فانتزی جنسی

چند مورد از دلایل رایج بروز فانتزی در ادامه مورد اشاره قرار می‌گیرد:

- کسب برانگیختگی یا ارگاسم جنسی؛

- برطرف کردن نیازهای برآورده نشده؛

- کنجکاوی در مورد احساسات مختلف جنسی؛

- برنامه‌ریزی برای مواجهه جنسی در آینده؛

- کاهش اضطراب روانی؛

- بالا بردن اعتماد به نفس جنسی؛

- مقابله با بی‌حوصلگی

کارکردهای فانتزی‌های جنسی سالم فانتزی‌های جنسی کارکردهای متعددی می‌توانند داشته باشند. به چند مورد اشاره می‌شود:

- کمک به کاهش اضطراب و استرس؛

- ایجاد تنوع و سبک ارتباط جنسی؛

- افزایش علاقه و محبت بین زوجین؛

- افزایش اعتماد به نفس به‌خاطر جلب رضایت همسر؛

- افزایش هیجانات مثبت هنگام رابطۀ جنسی؛

- آرامش خاطر از فعال جنسی بودن؛

- کسب رضایت ازرابطۀ جنسی.

تاثیر فانتزی‌های جنسی در زندگی زناشویی

فانتزی‌های جنسی همیشه بد نیستند حتی ممکن است باعث خلاقانه و پرشور و هیجان شدن رابطه زناشویی شوند. برخی از ترس اینکه مبادا مورد قضاوت منفی همسر قرار گیرند از بیان این فانتزی‌ها خودداری می‌کنند. طبق نظرسنجی‌های متعدد حدود 77درصد از افراد دوست دارند در زندگی زناشویی از فانتزهای جنسی‌شان استفاده کنند ولی کمتر از 20درصد افراد در این مورد با همسرشان صحبت می‌کنند. به‌طورکلی گفتگو در مورد علایق جنسی با همسر امر مطلوبی است.

فانتزی جنسی دربارۀ همسر می‌تواند رابطۀ زناشویی ضعیف را تقویت کند. همچنین باعث می‌شود همسر جذاب‌تر به نظر برسد و انگیزۀ فرد برای برقراری رابطۀ شاد و سالم‌تر بیشتر شود. فانتزی‌های جنسی در اختلال ارگاسم زنان نیز می‌تواند نقش مثبتی داشته باشد. مطالعات نشان می‌دهد اختلال ارگاسم در زنان تا حد زیادی مربوط به نداشتن فانتزی‌های جنسی است. در این زمینه گروهی از محققان موفق شدند از طریق فانتزی‌های جنسی بر کیفیت عملکرد جنسی افراد تاثیر مثبت بگذارند. آنها در قالب گروه درمانی در محتوا و تعداد فانتزی‌های جنسی تغییراتی انجام دادند و از این طریق توانستند کیفیت و عملکرد جنسی افراد را تغییر دهند. فانتزی‌های جنسی از طریق تاثیر بر مدارهای پاداش مغز می‌توانند باعث تحریک و میل به تکرار عمل جنسی در واقعیت شوند و افزایش عملکرد جنسی و بهبود ارگاسم در فرد را در پی داشته باشند.

کنار گذاشتن فانتزی‌های جنسی غیرمعمول و سوق دادن همسر به سمت انواع فانتزی‌های جنسی عاشقانه و سالم می‌تواند باعث تنوع در رابطۀ زناشویی شود.

شیوۀ مواجهه با فانتزی جنسی همسر

گفتگو قبل از انجام رابطۀ جنسی در مورد خواسته‌ها و انتظارات می‌تواند مؤثر باشد. همیشه قرار نیست همۀ امور طبق میل یکی از آنها پیش رود چرا که رابطۀ موفق نیازمند از خودگذشتگی‌های هر دو طرف است.

فانتزی جنسی امری گام به گام است و توقع انجام ناگهانی آن امری بی‌جا است.

همچنین اگر فانتزی جنسی یکی از زوجین مورد قبول طرف دیگر نیست با توجه دادن او به کاری دیگر که سبب تحریک بیشتر او است، می‌توان حواس او را پرت کرد.

به‌دلیل آسیب‌زا بودن برخی فانتری‌ها، نمی‌توان تمامی آنها را انجام داد. برخی از افرادی که با فانتزی جنسی زندگی می‌کنند پس از ازدواج دچار نارضایتی جنسی می‌شوند؛ زیرا واقعیت جای تخیل را می‌گیرد. در واقعیت می‌بیند که بدن همسر مانند تخیلات جنسی ماهواره‌ای همیشه سالم، تراشیده و جذاب نیست و این امر می‌تواند باعث نابودی روابط زناشویی شود.

فانتزی جنسی عادی در روابط زناشویی

بسیاری از سکسولوژیست‌ها معقتدند فانتزی جنسی اگر برای زوجین مفید باشد و به سلامت آنها صدمه وارد نکند و در برخی از بخش‌های رابطۀ جنسی باشد، امری عادی است. البته این امر در صورتی مطلوب است که با رضایت هر دو طرف صورت گیرد؛ ولی اگر فانتزی جنسی در تمام مدت ارتباط جنسی ادامه داشته باشد؛ مثلاً هنگام ارتباط با همسر مدام به فرد دیگری فکر کند این رابطه نیاز به کمک دارد. وجود برخی از فانتزی‌های جنسی غیرمعمول و آسیب‌زا حاکی از وجود اختلال روانی است.

آسیب‌های فانتزی جنسی ناسالم

خیال‌پردازی جنسی با وجود فوایدی که دارد گاهی اوقات باعث ضرر می‌شود. افراط و تفریط در این زمینه می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی برای فرد داشته باشد. از جمله:

1- غرق شدن در هوس‌های جنسی

خیال‌پردازی افراطی در این زمینه می‌تواند منجر به غرق شدن فرد در میل جنسی و هوی و هوس خود شود و حتی احتمال دارد این حالت تا جایی پیش رود که قدرت عقلی فرد زائل شده و رفتارهایش فقط بر اساس هیجانات منفی انجام شود.

2- برقراری ارتباط جنسی با غیر همسر

برخی افراد به‌خاطر سرکشی میل جنسی دچار انحراف شده و به همسرشان خیانت می‌کنند.

3- احساس گناه

گاهی اوقات افراد صرفاً به‌خاطر داشتن فکر وسواسی خیانت به همسر و اصرار ذهن به انجام آن، بدون اینکه مرتکب آن شوند، احساس گناه کرده و دچار عذاب وجدان می‌شوند.

4- تمایل به همجنس

عده‌ای از افراد نیز آن‌چنان خود را با برخی تخیلات جنسی مشغول می‌کنند که میل به همجنس در آنها پدید می‌آید و دوست دارند با همجنس‌های خود ارتباط بر قرار کنند.

5- ترجیح ارضای خیالی بر ارضای واقعی و سالم

بعضی رابطۀ جنسی با افراد خیالی یا تصاویر بازیگران پورن را در ذهن خود تجسم می‌کنند و آنچنان لذت کاذبی را تجربه می‌کنند که ترجیح می‌دهند به‌جای ارتباط جنسی سالم و واقعی، ارضای خیالی و مجازی داشته باشند. این ارضای خیالی در بسیاری از موارد با خود ارضایی همراه می‌شود.

راهبردهای کنترل فانتزی ذهنی

برای کنترل تخیلات ذهنی منفی از راهبردهای متعددی می‌توان استفاده کرد:

1- خودداری از تماشای فیلم‌های پورن؛ تماشای چنین فیلم‌هایی با تغییر توقعات جنسی، تصورات غیرطبیعی در او ایجاد می‌کند. بر اثر تماشای این فیلم‌ها ممکن است فرد دچار بدشکل‌انگاری بدن نیز شود؛ زیرا در فیلم‌های مستهجن بازیگران با گریم‌های سینمایی ظاهر جذاب پیدا می‌کنند و فرد با تماشای آنها انتظاراتش بالا رفته و از بدن خود و همسرش خوشش نمی‌آید.

2- برقراری رابطۀ جنسی سالم؛ خیال‌پردازی‌های جنسی ممکن است ناشی از افزایش میل جنسی در فرد باشد. در چنین مواردی فرد با برقراری یک رابطۀ عاطفی و جنسی سالم می‌تواند امیال جنسی خود را ارضا کند.

3- دوری از محرک‌ها؛

4- عهد بستن با خود؛

5- گذر کردن از افکار جنسی؛ با شاخ و برگ ندادن به این افکار و مشغول کردن خود با امور دیگر مثل مطالعه، می‌توان از شر این افکار نجات یافت.

6- معاشرت با دیگران؛ از طریق معاشرت با دوستان می‌توان از افکار تحریک‌آمیز دور شد.

7- دوری از بیکاری؛ با برنامه‌ریزی برای وقت‌های بیکاری می‌توان از این کار دور شد. طبق آموزه‌های دینی بیکاری یکی از خصلت‌هایی است که می‌تواند موجب فتنه شود.

8- استفاده از غذاهای سالم؛

9- تقویت افکار معنوی؛

10- توکل بر خدا و توسل به ائمه؛ با این اقدامات معنوی می‌توان بر مشکلات مختلف از جمله افکار شیطانی غلبه کرد

11- کمک گرفتن از مشاور و متخصص.

منابع

• «آشنایی با اثرات فانتزی جنسی بر زندگی زناشویی»، وب‌سایت پذیرش 24، تاریخ درج مطلب: 7 بهمن 1400ش.
• ایمانی، سعید و دیگران، «فانتزی جنسی، انواع و اثرات آن بر زندگی زناشویی»، نهمین کنگره انجمن روان شناسی ایران؛ با تاکید بر روان شناسی و مسائل اجتماعی، 1402ش.
• «چگونه افکار و تخیلات شهوانی را از خود دور کنیم؟» وب‌سایت اسلام کوئیست‌نت، تاریخ درج مطلب: 11 آذر 1388ش.
• شهریاری، مرضیه و مختاری، مریم، «کاربست مفهوم «فانتزی عشق» لاکان در تبیین طلاق به‌منزلة مسئله‌ای اجتماعی»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 9، شمارة 1، 1396ش.
• «راه‌حل‌های جلوگیری از افکار مزاحم جنسی|11 راهکار اساسی»، وب‌سایت آکادمی راه‌شناس، تاریخ درج مطلب: 14 آبان 1401ش.
• «فانتزی جنسی چیست؟ انواع فانتزی جنسی سالم و غیر سالم و تاثیرات آن بر زندگی»، وب‌سایت روزانه، تاریخ بازدید: 19 شهریور 1403ش.
• «فواید و عوارض خیال پردازی جنسی»، وب‌سایت کلینیک روابط پایدار سگال، تاریخ درج مطلب: 15 آذر 1402ش.
• قشلاقی‌رحیمی، آیلین، «آیا داشتن فانتزی جنسی طبیعی است یا خطرناک؟»، وب‌سایت دکترتو، تاریخ درج مطلب: 11 اردیبهشت 1401ش.
• قلی‌زاده، طیبه، «خیال پردازی جنسی+ عوارض و فواید آن»، وب‌سایت مرکز مشاوره شکرانه، تاریخ درج مطلب: 20 بهمن 1398ش.
• میرزایی، صادق، «فانتزی جنسی امری کاملاً طبیعی و رایج است»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: 19 شهریور 1403ش.
• محمدپور و دیگران، «اثربخشی مداخلات هوش هیجانی، فانتزی‌های جنسی و پروتکل ترکیبی در درمان اختلال ارگاسم، عملکرد و کیفیت زندگی جنسی زنان: یک مطالعه نیمه تجربی»، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، دوره 14، شماره 2، 1401ش.
• نیک‌اندیش، حدیث، «فانتزی جنسی و تاثیر آن بر روابط عاطفی و زناشویی»، وب‌سایت کلینیک روان‌پویشی آگاه، تاریخ درج مطلب: 6 تیر 1403ش.
• Lehmiller JJ، Gormezano AM، "Sexual fantasy research: A contemporary review"، Curr Opin Psychol، 2023
• University of Granada، "Spanish study shows that men and women have the same sexual fantasies"، medicalxpress website، JULY 18، 2012