غیرت در اندیشه عبدالله جوادی آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''غیرت در‌اندیشه عبدالله جوادی آملی'''</big>؛ حریم‌شناسی و مراقبت از آن در‌اندیشه آیت‌الله جوادی آملی. <br>
[[پرونده:غیرت_در_اندیشه_عبدالله_جوادی_آملی.jpg|بندانگشتی|آیت‌الله عبدالله جوادی آملی مفسر، فقیه و فیلسوف ایرانی|جایگزین=آیت الله جوادی آملی]]
<big>'''غیرت در‌ اندیشه عبدالله جوادی آملی'''</big>؛ حریم‌شناسی و مراقبت از آن در‌ اندیشه آیت‌الله جوادی آملی. <br>


غیرت در‌اندیشه جوادی آملی، بر سه عنصر اخلاقی استوار است: شناخت هویت، ممانعت از ورود دیگران به حریم هویتی خود، و پرهیز از تجاوز به حریم دیگران. غیرت از منظر وی، مفهومی جامع است و به حیطۀ فردی محدود نمی‌شود. او غیرت را در سه بُعد فردی (حفاظت از حریم شخصی)،  اجتماعی (حفظ هویت فرهنگی) و سیاسی (حفظ استقلال کشور) تعریف می‌کند. همچنین، در مورد غیرت زنانه تاکید دارد که اگر زن واکنش منفی به امری که از نظر شرعی و عقلی موجه است نشان دهد، غیرت او کاذب است. جوادی آملی [[حجاب در اندیشه عبدالله جوادی آملی|حجاب]] را تجلی غیرت دانسته و بی‌غیرتی را بیماری روحی می‌داند.  
غیرت در‌ اندیشه جوادی آملی، بر سه عنصر اخلاقی استوار است: شناخت هویت، ممانعت از ورود دیگران به حریم هویتی خود، و پرهیز از تجاوز به حریم دیگران. غیرت از منظر وی، مفهومی جامع است و به حیطۀ فردی محدود نمی‌شود. او غیرت را در سه بُعد فردی (حفاظت از حریم شخصی)،  اجتماعی (حفظ هویت فرهنگی) و سیاسی (حفظ استقلال کشور) تعریف می‌کند. همچنین، در مورد غیرت زنانه تاکید دارد که اگر زن واکنش منفی به امری که از نظر شرعی و عقلی موجه است نشان دهد، غیرت او کاذب است. جوادی آملی [[حجاب در اندیشه عبدالله جوادی آملی|حجاب]] را تجلی غیرت دانسته و بی‌غیرتی را بیماری روحی می‌داند.  
==تعریف غیرت==
==تعریف غیرت==


خط ۷: خط ۸:


جوادی آملی غیرت را نه‌تنها یک ویژگی فردی، بلکه یک حقیقت معنوی و اجتماعی می‌داند. غیرت در حقیقت به‌معنای مراقبت از مرزها و حریم‌های معنوی، اخلاقی و اجتماعی<ref> [https://javadi.esra.ir/fa/w/-1402-09-16- «جلسه درس اخلاق: آیت‌الله جوادی آملی؛ شرح حکمت 124»،  وب‌سایت دفتر مرجعیت آیت‌الله جوادی آملی.]</ref> و جلوگیری از ورود بیگانه و تجاوز به حریم دیگران است. وی به این نکته اشاره دارد که غیرت به‌عنوان یک فضیلت، باید در مسیر تقویت ایمان و ارزش‌های الهی قرار گیرد وگرنه ممکن است به ضد خود تبدیل شود.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/09/25/3007052/%D8%AA%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «تعبیر "غیرت دینی" در بیان مفسر قرآن؛ تفاوت غیرت به‌جا غیرت بیجا چیست؟»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref>
جوادی آملی غیرت را نه‌تنها یک ویژگی فردی، بلکه یک حقیقت معنوی و اجتماعی می‌داند. غیرت در حقیقت به‌معنای مراقبت از مرزها و حریم‌های معنوی، اخلاقی و اجتماعی<ref> [https://javadi.esra.ir/fa/w/-1402-09-16- «جلسه درس اخلاق: آیت‌الله جوادی آملی؛ شرح حکمت 124»،  وب‌سایت دفتر مرجعیت آیت‌الله جوادی آملی.]</ref> و جلوگیری از ورود بیگانه و تجاوز به حریم دیگران است. وی به این نکته اشاره دارد که غیرت به‌عنوان یک فضیلت، باید در مسیر تقویت ایمان و ارزش‌های الهی قرار گیرد وگرنه ممکن است به ضد خود تبدیل شود.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/09/25/3007052/%D8%AA%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «تعبیر "غیرت دینی" در بیان مفسر قرآن؛ تفاوت غیرت به‌جا غیرت بیجا چیست؟»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref>
==اصول غیرت در‌اندیشه جوادی آملی==
==اصول غیرت در‌ اندیشه جوادی آملی==


غیرت در‌اندیشۀ جوادی آملی مبتنی بر چند اصل علمی است:  
غیرت در‌ اندیشۀ جوادی آملی مبتنی بر چند اصل علمی است:  


===هویت‌شناسی===
===هویت‌شناسی===
خط ۳۰: خط ۳۱:
===غیرت فردی===
===غیرت فردی===


غیرت فردی یعنی حفاظت از حریم شخصی و شرافت انسان در برابر هرگونه تجاوز به حریم شخصی. آیت‌الله جوادی آملی بر این نکته تاکید دارد که غیرت به‌معنای رعایت حریم فردی، نه‌تنها در مسائل جنسی و خانوادگی بلکه در تمامی جنبه‌های زندگی انسانی ضروری است.  
غیرت فردی یعنی حفاظت از [[حریم خصوصی|حریم شخصی]] و شرافت انسان در برابر هرگونه تجاوز به حریم شخصی. آیت‌الله جوادی آملی بر این نکته تاکید دارد که غیرت به‌معنای رعایت حریم فردی، نه‌تنها در مسائل جنسی و خانوادگی بلکه در تمامی جنبه‌های زندگی انسانی ضروری است.  
[[پرونده:غیرت_در_اندیشه_عبدالله_جوادی_آملی1.jpg|بندانگشتی|ممانعت رهبر انقلاب ازبرخورد نکردن محافظ خود با یک خانم|جایگزین=غیرت اجتماعی،سیدعلی خامنه ای]]


===غیرت اجتماعی===
===غیرت اجتماعی===
خط ۴۵: خط ۴۷:
==گستره بی‌غیرتی در‌اندیشه جوادی آملی==
==گستره بی‌غیرتی در‌اندیشه جوادی آملی==


در‌اندیشه جوادی آملی، هر نوع تجاوز به حریم شخصی دیگری، اعم از نگاه یا شنیدن یا حتی اعمال فیزیکی، به عنوان نقض غیرت و بی‌احترامی به مرزهای فردی و اجتماعی محسوب می‌شود.<ref> [https://hawzah.net/fa/News/View/90659/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AF-%D8%A8%DB%8C-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «آیت‌الله جوادی آملی: بر اساس روایت کسی که به ناموس دیگران نگاه می‌‌‌‌کند بی غیرت است»،  پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
در‌اندیشه جوادی آملی، هر نوع تجاوز به حریم شخصی دیگری، اعم از نگاه یا شنیدن یا حتی اعمال فیزیکی، به عنوان نقض [[غیرت در اندیشه مرتضی مطهری|غیرت]] و بی‌احترامی به مرزهای فردی و اجتماعی محسوب می‌شود.<ref> [https://hawzah.net/fa/News/View/90659/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AF-%D8%A8%DB%8C-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA «آیت‌الله جوادی آملی: بر اساس روایت کسی که به ناموس دیگران نگاه می‌‌‌‌کند بی غیرت است»،  پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>


جوادی‌آملی بر این باور است که انسان غیرتمند هیچ‌گاه به حریم شخصی دیگران نگاه نمی‌کند. نگاه به خانه یا اتومبیل دیگران از آن جهت که تجاوز به محدوده خصوصی فرد است، بی‌غیرتی به شمار می‌رود. وی تاکید می‌کند اگر پنجره همسایه‌ای به‌سمت همسایه دیگر باز باشد و شخصی از آن نگاه کند، این عمل حرام است؛ زیرا طبق اصول غیرت، هرگونه ورود به حریم خصوصی دیگران، حتی از طریق نگاه، نشانه‌ای از بی‌غیرتی است.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/09/25/3007052/%D8%AA%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «تعبیر "غیرت دینی" در بیان مفسر قرآن؛ تفاوت غیرت به‌جا غیرت بیجا چیست؟»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref>
جوادی‌آملی بر این باور است که انسان غیرتمند هیچ‌گاه به حریم شخصی دیگران نگاه نمی‌کند. نگاه به خانه یا اتومبیل دیگران از آن جهت که تجاوز به محدوده خصوصی فرد است، بی‌غیرتی به شمار می‌رود. وی تاکید می‌کند اگر پنجره همسایه‌ای به‌سمت همسایه دیگر باز باشد و شخصی از آن نگاه کند، این عمل حرام است؛ زیرا طبق اصول غیرت، هرگونه ورود به حریم خصوصی دیگران، حتی از طریق نگاه، نشانه‌ای از بی‌غیرتی است.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/09/25/3007052/%D8%AA%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D8%AC%D8%A7-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA «تعبیر "غیرت دینی" در بیان مفسر قرآن؛ تفاوت غیرت به‌جا غیرت بیجا چیست؟»،  خبرگزاری تسنیم.]</ref>
==غیرت‌ورزی بی‌جا==
==غیرت‌ورزی بی‌جا==
 
[[پرونده:غیرت در اندیشه جوادی آملی.png|جایگزین=خطبه 31 نهج البلاغه|بندانگشتی|تصویری از خطبه ۳۱ نهج البلاغه؛ نسخه فیض الاسلام؛ صفحات ۹۰۶ و ۹۰۷]]
جوادی‌آملی با استناد به نامه ۳۱ نهج‌البلاغه، بر اهمیت اجتناب از اعمال محدودیت‌های غیرمنطقی و بی‌جا در روابط خانوادگی تاکید دارد. زمانی که زن عفیف است، هیچ‌گونه ممانعت غیرضروری نباید بر او تحمیل شود. همچنین جوادی آملی با استناد به کلام امام علی در این نامه، هشدار می‌دهد که غیرت‌ورزی در موقعیت‌های نادرست ممکن است به‌جای حفظ فرد، به او آسیب وارد کرده و روابط سالم را دچار اختلال کند.<ref> [https://javadi.esra.ir/fa/w/-1402-09-16- «جلسه درس اخلاق: آیت‌الله جوادی آملی؛ شرح حکمت 124»،  وب‌سایت دفتر مرجعیت آیت‌الله جوادی آملی.]</ref>
جوادی‌آملی با استناد به نامه ۳۱ نهج‌البلاغه، بر اهمیت اجتناب از اعمال محدودیت‌های غیرمنطقی و بی‌جا در روابط خانوادگی تاکید دارد. زمانی که زن [[عفاف|عفیف]] است، هیچ‌گونه ممانعت غیرضروری نباید بر او تحمیل شود. همچنین جوادی آملی با استناد به کلام امام علی در این نامه، هشدار می‌دهد که غیرت‌ورزی در موقعیت‌های نادرست ممکن است به‌جای حفظ فرد، به او آسیب وارد کرده و روابط سالم را دچار اختلال کند.<ref> [https://javadi.esra.ir/fa/w/-1402-09-16- «جلسه درس اخلاق: آیت‌الله جوادی آملی؛ شرح حکمت 124»،  وب‌سایت دفتر مرجعیت آیت‌الله جوادی آملی.]</ref>
==پیوند حجاب با غیرت==
==پیوند حجاب با غیرت==


از دیدگاه‌ این اندیشمند مسلمان، حجاب در قرآن کریم به‌معنای احترام و حرمت قائل شدن برای زن است تا نامحرمان او را با نگاه حیوانی نبینند.<ref>جوادی آملی، کتاب زن در آینه جلال و جمال، 1386ش، ص438.</ref> جوادی‌آملی در توضیح ارتباط میان حجاب و غیرت بیان می‌کنند که حجاب چه در مرد و چه در زن، به غیرت آن‌ها وابسته است. وی تاکید دارد که انسان غیور اجازه نمی‌دهد که بیگانه به حریم او وارد شود و خود نیز به حریم [[عفاف]] و دیانت دیگران تجاوز نخواهد کرد.<ref> [https://hawzah.net/fa/News/View/92186/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B2-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%86%D9%87-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D9%86%D9%87-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D9%87%D8%AF «آیت‌الله جوادی آملی: فردی که مرز خود را شناخت نه وارد حریم دیگری می‌شود و نه دیگری را به حریم خود راه می‌دهد»،  پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
از دیدگاه‌ این اندیشمند مسلمان، حجاب در قرآن کریم به‌معنای احترام و حرمت قائل شدن برای زن است تا نامحرمان او را با نگاه حیوانی نبینند.<ref>جوادی آملی، کتاب زن در آینه جلال و جمال، 1386ش، ص438.</ref> جوادی‌آملی در توضیح ارتباط میان حجاب و غیرت بیان می‌کنند که حجاب چه در مرد و چه در زن، به غیرت آن‌ها وابسته است. وی تاکید دارد که انسان غیور اجازه نمی‌دهد که بیگانه به حریم او وارد شود و خود نیز به حریم عفاف و دیانت دیگران تجاوز نخواهد کرد.<ref> [https://hawzah.net/fa/News/View/92186/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%B2-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%86%D9%87-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D9%86%D9%87-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D9%87%D8%AF «آیت‌الله جوادی آملی: فردی که مرز خود را شناخت نه وارد حریم دیگری می‌شود و نه دیگری را به حریم خود راه می‌دهد»،  پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
==بی‌غیرتی به‌مثابه بیماری روحی==
==بی‌غیرتی به‌مثابه بیماری روحی==


خط ۹۴: خط ۹۶:
[[رده:حقوق پوشش]]   
[[رده:حقوق پوشش]]   
[[رده:پوشاک اسلامی]]   
[[رده:پوشاک اسلامی]]   
[[رده:آسیب‌های اجتماعی]] 
[[رده:آسیب‌های اجتماعی]]
[[رده:رسانه‌های دیداری]]