اعتیاد اینترنتی: تفاوت میان نسخه‌ها

اعتیاد اینترنتی که به حضور افراط‌گونه در بستر فضای مجازی اطلاق می‌شود، موجب کاهش کیفیت سلامت جسمی و روانی، افت تحصیلی، تغییر سبک زندگی و وابستگی به فضای مجازی می‌شود.  

'''اعتیاد به محتوای پورنوگرافی'''؛ در این اعتیاد، فرد به‌طور مداوم به گشت‌وگذار در اینترنت برای تحریک جنسی و یافتن محتوای مستهجن می‌پردازد.<ref> [https://hawzah.net/fa/Article/View/94462/%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D8%A7_%DB%8C_%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%A7%DA%A9_%D8%A8%D9%87_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C «پدیده‌ای خطرناک به نام اعتیاد اینترنتی»،  پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>

پژوهش‌ها حاکی از این است که حدود ۳۰درصد کاربران از اینترنت به‌عنوان نوعی مادۀ مخدر برای تغییر حالات منفی روانی استفاده می‌کنند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/129779/%C3%98%C2%AE%C3%98%C2%B1%C3%9B%C5%92%C3%98%C2%AF&#x20;%C3%98%C2%A7%C3%99%E2%80%9A%C3%98%C2%B3%C3%98%C2%A7%C3%98%C2%B7%C3%9B%C5%92&#x20;%C3%9A%C2%AF%C3%99%CB%86%C3%98%C2%B4%C3%9B%C5%92&#x20;%C3%98%C2%A2%C3%9B%C5%92%C3%99&#x20;%C3%99%CB%86%C3%99%E2%80%A0&#x20;14 سلطانی و دیگران، «رابطۀ هویت و هیجان‌خواهی با اعتیاد اینترنتی»،  1389ش، ص192.]</ref> تحقیقات نشان می‌دهند نوجوانان گوشه‌گیر نیز برای فرار از افسردگی به اینترنت پناه می‌برند.<ref>[https://jpt.isca.ac.ir/article_22276_e758f171fa99a10633cf4566c1187fb0.pdf آل بویه و شاملی، «اعتیاد اینترنتی از منظر اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی آن»،  1395ش، ص103.]</ref>

اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای با مؤلفۀ اولویت دادن به بازی نسبت به سایر فعالیت‌ها، به بخشی از سبک‌ زندگی برخی افراد تبدیل شده است. سهولت دسترسی و تنوع این بازی‌ها در جذب کاربران اینترنتی مؤثر است. سازمان جهانی بهداشت اختلالِ اعتیاد به بازی‌های مجازی را نوعی بیماری می‌داند. این بازی‌ها با دقت بالا در جلوه دادن واقعی چهره‌ها و نمایش آنها، گرایش بالایی به ارائۀ صحنه‌های مرگ‌بار و خشن دارند و دسترسی نداشتن به آنها موجب تشویش ذهنی و سردرگمی می‌شود.<ref>[https://journals.iau.ir/article_707813_f5913b367788f031b9481b3f26d27c53.pdf خراسانی و فرهادی، «فراتحلیل درمان‌های اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای و اعتیاد به کار»،  1402ش، ص20 و 21 و 24.]</ref> تلاش برای ترک اعتیاد به بازی‌های اینترنتی تفاوتی با ترک مشروبات الکلی ندارد و با ناتوانی، مقاومت و بهانه‌های یکسان از سوی معتادان به بازی‌ها روبه‌رو است.<ref> [https://www.isna.ir/news/8604-02460/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%D9%83%D9%8A-%D8%A2%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%83%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%8A-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%88%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%88%D9%8A%D9%8A-%D9%88-%D8%A7%D9%8A%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%D9%8A-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%A8 «انجمن پزشکی آمریکا اعلام کرد: بازی‌های ویدئویی موجب اعتیاد نوجوانان نمی‌شوند»،  خبرگزاری ایسنا.]</ref>

اینستاگرام جزو اعتیادآورترین شبکه‌های اجتماعی است و لذت و تسکین آن مشابه لذتی است که از تماشای محتوای مستهجن حاصل می‌شود؛ بر اساس تحقیقات، پسند کردن و دنبال کردن شبکه‌های اجتماعی موجب ترشح دوپامین و احساس نشاط می‌شود که در نتیجۀ آن، کاربران سعی در جذب پسند بیشتر برای کسب احساس شادتر دارند. ترس ازدست‌دادن دنبال‌کننده موجب استفادۀ هرچه بیشتر از اینستاگرام و به‌دنبال آن دوری از خانواده، انزوا، اضطراب و افسردگی می‌شود.<ref>[https://agahclinic.com/psychological-health/addiction-instagram/ نیک‌اندیش، «راه‌های ترک اعتیاد به اینستاگرام»،  وب‌سایت کلینیک روان‌پویشی آگاه.]</ref>

محققان معتقدند که اعتیاد به اینستاگرام موجب کاهش اعتمادبه‌نفس و کاهش احساس خوشبختی می‌شود؛ رصد بیش از حد صفحات افراد موفق و مشهور موجب مقایسۀ اجتماعی و به‌دنبال آن ایجاد حسرت و نارضایتی از زندگی می‌شود. همچنین به‌دلیل اینکه در این صفحات، تنها موفقیت مدل‌ها نمایش داده می‌شود و تلاش‌های آنها پنهان است، کاربران همواره آنها را موفق‌تر می‌بینند و تکرار این حس موجب ازبین‌رفتن اعتمادبه‌نفس آنها می‌شود.<ref> [https://www.isna.ir/news/1402032415742/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%B4%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C «اعتیاد به اینستاگرام. بلای جان خوشبختی»،  خبرگزاری ایسنا.]</ref>

مادرانی که زمان زیادی از روز را در فضای مجازی سپری می‌کنند، علاوه بر محروم کردن فرزند خود از ارتباط سالم و عاطفی موجب بروز مشکل رفتاری در آنها می‌شوند. این کودکان، به‌دلیل الگوپذیری از مادر، فضای اینترنت را به‌عنوان اصلی‌ترین بخش زندگی می‌پذیرند و شخصیتی گوشه‌گیر و تکامل‌نایافته می‌یابند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/900852/fa گلی‌زاده و دیگران، «رابطۀ اعتیاد مادران به اینترنت و مشکلات رفتاری با نقش میانجی‌گری سبک دلبستگی دانش‌آموزان دختر پایۀ سوم ابتدایی»،  1399ش، ص8.]</ref>

در کرۀ جنوبی، معتادان اینترنتی برای کنترل استفادۀ بیش از حد از اینترنت به کمپ‌ها مراجعه می‌کنند. هدف تاسیس کمپ‌ها، افزایش رضایت افراد، بدون استفاده از اینترنت است. در این کمپ‌ها، دوره‌های آموزشی، بازی، ورزش، جلسات مشاوره و فعالیت‌های جمعی برای دور شدن نوجوانان از اینترنت طراحی شده است.<ref> [https://www.bertina.ir/blog/south-korean-internet-addiction-camp/ «زندگی در کمپ‌های ترک اعتیاد به اینترنت در کرۀ جنوبی چگونه است؟»،  وب‌سایت برتینا.]</ref>

در دولت آمریکا، شبکه‌های اجتماعی ملزم به انجام دادن اقداماتی برای کنترل اعتیاد اینترنتی هستند.<ref> [https://www.mehrnews.com/news/5446212/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%DB%B1%DB%B3%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C «قوانین 13 کشور برای اینترنت/ آمریکا و چین پرچم‌دار حکمرانی مجازی»،  خبرگزاری مهر.]</ref> آمریکا در ۲۰۱۳م، مرکزی را برای درمان اعتیاد به اینترنت تاسیس کرد.<ref> [https://www.mehrnews.com/news/2451071/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF «آمار معتادان اینترنت اعلام شد»،  خبرگزاری مهر.]</ref>

'''آسیب‌های روانی'''؛ آسیب‌های روانی با اعتیاد به فضای مجازی رابطه‌ای دوسویه دارند؛ محققان معتقدند افراد مبتلا به آسیب‌های روانی، زمانی که از فضای مجازی برای بهبودی استفاده می‌کنند به آن اعتیاد پیدا می‌کنند و استفاده افراطی از اینترنت موجب تشدید آسیب‌های روانی می‌شود. ترجیح دادن ارتباط برخط برای تعامل به‌جای ارتباط رودررو، موجب دور ماندن از خانواده و دوستان و انزوای اجتماعی می‌شود. انزوا باعث آسیب‌های روحی زیادی مانند وسواس، توهم، ناامیدی و کاهش مهارت‌های اجتماعی می‌شود.<ref>[https://jpt.isca.ac.ir/article_22276_e758f171fa99a10633cf4566c1187fb0.pdf آل بویه و شاملی، «اعتیاد اینترنتی از منظر اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی آن»،  1395ش، ص103.]</ref> افراد معتاد حس تنهایی و حرمت کمتر، مشکل هویت‌یابی<ref>[https://journals.shahed.ac.ir/article_4282_8bb0319f8a48f3754243fe691f0bc41d.pdf رضوانیان و رحیم‌زاده، «نقش اعتیاد به اینترنت در سلامت روانی و تصویر بدنی»،  1403ش، ص139.]</ref> و مشکل مدیریت زمان و مدیریت هیجانات مانند استرس دارند. کارشناسان معتقدند که برخلاف اعتیاد به مواد مخدر که جسم انسان آسیب بیشتری می‌بیند، در اعتیاد اینترنتی روح و روان افراد آسیب می‌بیند.<ref> [https://drmohammadkhani.com/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%8C-%D8%B9%D9%84%D9%84-%D9%88-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7/ «اعتیاد به اینترنت: علائم، علل و پیامدها»،  وب‌سایت دکتر محمدخانی.]</ref>

اعتیاد اینترنتی موجب افزایش مشکلات خواب و خودکارآمدی نسبت به کاربران عادی می‌شود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/962040/fa بزرگ‌خو و دیگران، «مقایسۀ خودکارآمدی، کیفیت زندگی و کیفیت خواب دانشجویان پزشکی با اعتیاد و بدون اعتیاد اینترنتی»،  1400ش، ص198.]</ref> اضطراب در زمان‌های بدون اینترنت، <ref>[https://jpmm.marvdasht.iau.ir/article_6063_8d8aab05a6ec1aa692d9f21ccee43e44.pdf احمدی و دیگران، «برازش روابط علی- ساختاری خودکارآمدی و خودتنظیمی با اعتیاد به اینترنت با میانجی‌گری کیفیت زندگی در نوجوانان شهر تهران»،  1402ش، ص39.]</ref> تخریب احساسات، <ref>[https://journals.iau.ir/article_707813_f5913b367788f031b9481b3f26d27c53.pdf خراسانی و فرهادی، «فراتحلیل درمان‌های اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای و اعتیاد به کار»،  1402ش، ص19.]</ref> تعارض با اعضای خانواده در معتادان اینترنتی مشهود است.<ref>[https://jnip.ir/article-1-581-fa.pdf کشاورز و دیگران، «نقش‌ عامل‌های شخصیتی و منشی شخصیت در پیش‌بینی اعتیاد اینترنتی دانشجویان»،  1400ش، ص2.]</ref> میزان ترس اجتماعی، خودکشی، رفتارهای ضداجتماعی و خشونت در معتادان اینترنتی بیشتر از کاربران عادی است.<ref>[https://journals.shahed.ac.ir/article_4282_8bb0319f8a48f3754243fe691f0bc41d.pdf رضوانیان و رحیم‌زاده، «نقش اعتیاد به اینترنت در سلامت روانی و تصویر بدنی»،  1403ش، ص139.]</ref>  

'''آسیب‌های جسمی'''؛ استفادۀ طولانی‌مدت از فضای مجازی موجب کمبود زمان برای پرداختن به مسائل بهداشتی و ورزش منظم می‌شود. زندگی بی‌تحرک معتادان اینترنتی در تنبلی جسمی، ناآگاهی از نحوۀ صحیح نشستن و اختلال در تغذیه و توجه نکردن به وعده‌های غذایی در ابتلا بیماری‌های جسمی مؤثر است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/962040/fa بزرگ‌خو و دیگران، «مقایسۀ خودکارآمدی، کیفیت زندگی و کیفیت خواب دانشجویان پزشکی با اعتیاد و بدون اعتیاد اینترنتی»،  1400ش، ص203.]</ref> آسیب جسمانی مانند تورم و سوزش چشم، سردرد، بی‌خوابی یا کم‌خوابی و کمردرد در این افراد شایع است.<ref>[https://jpmm.marvdasht.iau.ir/article_6063_8d8aab05a6ec1aa692d9f21ccee43e44.pdf احمدی و دیگران، «برازش روابط علی- ساختاری خودکارآمدی و خودتنظیمی با اعتیاد به اینترنت با میانجی‌گری کیفیت زندگی در نوجوانان شهر تهران»،  1402ش، ص39.]</ref>

'''کاهش ارتباط با خانواده و خویشان'''؛ دسترسی به اینترنت، موجب ازبین‌رفتن مرز محل کار و خانواده می‌شود. والدین با صرف زمان بیشتر در اینترنت، به‌تدریج از خانواده دورتر می‌شوند و در تربیت فرزندان کوتاهی می‌کنند دوری از خانواده به‌واسطۀ حضور بیشتر در اینترنت، منجر به کاهش عاطفۀ زوجین، طلاق عاطفی و فروپاشی خانواده می‌شود.  

'''آسیب‌های اخلاقی'''؛ نیازهای عاطفی و جنسی تنها در بستر خانواده رفع می‌شوند. کاهش ارتباط با خانواده، باعث رفع نشدن نیازهای افراد از مسیر صحیح می‌شود. کاربرانی که به‌واسطۀ حضور زیاد در فضای مجازی ارتباط خانوادگی کمی دارند؛ برای رفع نیاز عاطفی به‌دنبال ارتباط با غیرهم‌جنس هستند و برای ارضای نیاز جنسی به هرزه‌نگاری روی می‌آورند.  

اعتیاد اینترنتی همچنین موجب وابستگی به فضای مجازی، <ref>[https://jpt.isca.ac.ir/article_22276_e758f171fa99a10633cf4566c1187fb0.pdf آل بویه و شاملی، «اعتیاد اینترنتی از منظر اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی آن»،  1395ش، ص102.]</ref> پرداخت هزینه‌های بالا، <ref>[https://www.sid.ir/paper/129779/%C3%98%C2%AE%C3%98%C2%B1%C3%9B%C5%92%C3%98%C2%AF&#x20;%C3%98%C2%A7%C3%99%E2%80%9A%C3%98%C2%B3%C3%98%C2%A7%C3%98%C2%B7%C3%9B%C5%92&#x20;%C3%9A%C2%AF%C3%99%CB%86%C3%98%C2%B4%C3%9B%C5%92&#x20;%C3%98%C2%A2%C3%9B%C5%92%C3%99&#x20;%C3%99%CB%86%C3%99%E2%80%A0&#x20;14 سلطانی و دیگران، «رابطۀ هویت و هیجان‌خواهی با اعتیاد اینترنتی»،  1389ش، ص192.]</ref> حذف زمان برای انجام دادن سایر فعالیت‌ها، <ref>[https://www.sid.ir/paper/175147/fa#downloadbottom عسگری و مرعشیان، «رابطۀ بین ویژگی‌های شخصیتی و اضطراب کامپیوتر با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز»،  1387ش، ص23.]</ref> ازدست‌رفتن اراده، مواجهه با اختلال در زندگی و روابط اجتماعی، کاهش باورهای مذهبی، کاهش التزام به خواندن نماز و دین‌داری<ref>[https://soci.rihu.ac.ir/article_2079_5a2c317d8a036eb2d6c0f9095fc290da.pdf گراوند و نظری، «مرور نظام‌مند و فراتحیلیل مطالعات دربارۀ اعتیاد به اینترنت با رویکرد شناسایی پیشایندها و پیامدهای اعتقادی به آن»،  1402ش، ص54.]</ref> و اتلاف فرصت‌های زندگی می‌شود.<ref>[https://jpt.isca.ac.ir/article_22276_e758f171fa99a10633cf4566c1187fb0.pdf آل بویه و شاملی، «اعتیاد اینترنتی از منظر اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی آن»،  1395ش، ص118.]</ref>  

کارشناسان معتقدند که داشتن هدف برای زندگی، مانعی برای انجام دادن رفتارهای پرخطر مانند اعتیاد اینترنتی است و باعث استفادۀ بهتر از فرصت زندگی می‌شود. معنویت‌گرایی موجب ایجاد آرامش درونی، افزایش اعتمادبه‌نفس و افزایش روحیۀ سرزندگی و استفادۀ حساب‌شده از اینترنت می‌شود.<ref>[https://soci.rihu.ac.ir/article_2079_5a2c317d8a036eb2d6c0f9095fc290da.pdf گراوند و نظری، «مرور نظام‌مند و فراتحیلیل مطالعات دربارۀ اعتیاد به اینترنت با رویکرد شناسایی پیشایندها و پیامدهای اعتقادی به آن»،  1402ش، ص68 و 69.]</ref>

در سطح فردی و خانوادگی، اقداماتی مانند آموزش استفادۀ صحیح اینترنت در زمان کودکی، اِعمال محدودیت زمانی با نرم‌افزارهای کنترل والدین، <ref> [https://www.mehrnews.com/news/5966881/%D8%AE%D8%B7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C «خطرهای فضای مجازی برای کودکان/ هشدار دربارۀ اعتیاد اینترنتی»،  خبرگزاری مهر.]</ref> فیلتر کردن وب‌سایت‌های غیراخلاقی، مساعد کردن محیط خانه برای تبادل‌اندیشه، هویت‌بخشی به فرزندان در خانواده<ref>[https://www.sid.ir/paper/89255/ خسروجردی و میرزایی، «بررسی اعتیاد اینترنتی در نوجوان: مطالعۀ متغیرهای جنس، مقطع تحصیلی و‌اندازۀ سازمان آموزشی»،  1388ش، ص222.]</ref> و پر کردن اوقات فراغت با تفریح و ورزش در جلوگیری از استفادۀ افراطی از اینترنت مؤثر است. برپایی دوره‌ها و کارگاه‌هایی برای آگاه‌سازی کاربران و آموزش مهارت‌های حل مسئله، تصمیم‌گیری و ارتباط مؤثر و برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی برای پیشگیری از آسیب‌های اعتیاد اینترنتی مؤثر است.<ref>[https://journals.qom.ac.ir/article_1376_a884381318e25882d43c94e3e354c7ac.pdf جعفری هرندی و بهرامی، «تاثیر اعتیاد اینترنتی، سلامت روانی و معنوی دانشجویان دانشگاه قم»،  1398ش، ص73 و 74.]</ref>  

*آل‌بویه، علیرضا و شاملی، علی‌اکبر، «اعتیاد اینترنتی از منظر اخلاقی و آسیب‌های اخلاقی آن»، فصلنامۀ فلسفه و الهیات، شمارۀ 3، پاییز 1395ش.

*«آمار معتادان اینترنت اعلام شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 7 دی 1393ش.

*احمدی، ملیحه و دیگران، «برازش روابط علی- ساختاری خودکارآمدی و خودتنظیمی با اعتیاد به اینترنت با میانجی‌گری کیفیت زندگی در نوجوانان شهر تهران»، فصلنامۀ روش‌ها و مدل‌های روان‌شناسی، شمارۀ 52، 1402ش.

*«استفادۀ 4 برابری ایرانیان از شبکه‌های اجتماعی در مقایسه با متوسط جهانی/ افزایش «اعتیاد اینترنتی» در کشور»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: 28 شهریور 1396ش.

*«اعتیاد به اینترنت: علائم، علل و پیامدها»، وب‌سایت دکتر محمدخانی، تاریخ درج مطلب: 2 جولای 2020.

*«انجمن پزشکی آمریکا اعلام کرد: بازی‌های ویدئویی موجب اعتیاد نوجوانان نمی‌شوند»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 5 تیر 1386ش.

*بزرگ‌خو، زهره و دیگران، «مقایسۀ خودکارآمدی، کیفیت زندگی و کیفیت خواب دانشجویان پزشکی با اعتیاد و بدون اعتیاد اینترنتی»، پژوهشکدۀ علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، شمارۀ 2، اردیبهشت 1400ش.

*تیمورزاده، حسن و دیگران، «مدل‌یابی روابط ساختاری اعتیاد به اینترنت بر اساس خودتنظیمی تحصیلی با نقش واسطه‌ای تاب‌آوری تحصیلی»، اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شمارۀ 3، 1401ش.

*جعفری هرندی، رضا و بهرامی، سوسن، «تاثیر اعتیاد اینترنتی، سلامت روانی و معنوی دانشجویان دانشگاه قم»، فصلنامۀ علوم و فنون مدیریت اطلاعات، شمارۀ 14، بهار 1398ش.

*خراسانی، مریم و فرهادی،‌هادی، «فراتحلیل درمان‌های اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای و اعتیاد به کار»، روان‌شناسی اجتماعی، شمارۀ 68، تابستان 1402ش.

*خسروجردی، محمود و میرزایی، سید آیت‌الله، «بررسی اعتیاد اینترنتی در نوجوان: مطالعۀ متغیرهای جنس، مقطع تحصیلی و‌اندازۀ سازمان آموزشی»، فصلنامۀ راهبرد، شمارۀ 53، زمستان 1388ش.

*رضوانیان، لیلا و رحیم‌زاده، سوسن، «نقش اعتیاد به اینترنت در سلامت روانی و تصویر بدنی»، روان‌شناسی بالینی و شخصیت، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1403ش.

*«زندگی در کمپ‌های ترک اعتیاد به اینترنت در کرۀ جنوبی چگونه است؟»، وب‌سایت برتینا، تاریخ بازدید: 8 شهریور 1403ش.

*سلطانی، مهری و دیگران، «رابطۀ هویت و هیجان‌خواهی با اعتیاد اینترنتی»، مجلۀ علوم رفتاری، شمارۀ 3، پاییز 1389ش.

*«صیانت از کودکان در فضای مجازی به سبک آمریکایی و اروپایی»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 16 خرداد 1401ش.

*عسگری، پرویز و مرعشیان، فاطمه، «رابطۀ بین ویژگی‌های شخصیتی و اضطراب کامپیوتر با اعتیاد به اینترنت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز»، یافته‌های نو در روان‌شناسی، 1387ش.

*گراوند، هوشنگ و نظری، محمدرضا، «مرور نظام‌مند و فراتحلیل مطالعات دربارۀ اعتیاد به اینترنت با رویکرد شناسایی پیشایندها و پیامدهای اعتقادی به آن»، اسلام و علوم اجتماعی، شمارۀ 29، بهار و تابستان 1402ش.

*گلی‌زاده، زهرا و دیگران، «رابطۀ اعتیاد مادران به اینترنت و مشکلات رفتاری با نقش میانجی‌گری سبک دلبستگی دانش‌آموزان دختر پایۀ سوم ابتدایی»، علوم اجتماعی و روان‌شناسی ایران، اسفند 1399ش.

*موسوی، سید ولی‌اله، «شیوع اعتیاد به اینترنت و وضعیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در نوجوانان و جوانان ایرانی در سال 1397ش»، طب نظامی، شمارۀ 3، خرداد 1399ش.

*نیک‌اندیش، حدیث، «راه‌های ترک اعتیاد به اینستاگرام»، وب‌سایت کلینیک روان‌پویشی آگاه، تاریخ درج مطلب: 2 تیر 1403ش.