بدون خلاصۀ ویرایش |
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<big>'''غیرت در‌اندیشه مرتضی مطهری'''</big>؛ حساسیت نسبت به آلوده‌شدن ناموس | <big>'''غیرت در‌اندیشه مرتضی مطهری'''</big>؛ حساسیت نسبت به آلوده‌شدن ناموس در اندیشۀ شهید مطهری. <br> | ||
غیرت در‌اندیشه مطهری، ویژگی فطری و اخلاقی مرد است که به حفاظت از عفت همسر و جامعه مربوط می‌شود. او غیرت را نشانه عزت نفس و شرافت می‌داند و آن را از حسادت متمایز میکند؛ زیرا غیرت حسی اجتماعی و نوع‌دوستانه است که به‌دنبال حفاظت از نسل و پاکی جامعه است. این ویژگی مردانه است و به‌عنوان نگهبان عفت جامعه عمل میکند. مطهری بر اهمیت اعتدال در غیرت تاکید میکند و افراط در آن را مخالف عقل و شرع می‌داند. | غیرت در‌اندیشه مطهری، ویژگی فطری و اخلاقی مرد است که به حفاظت از عفت همسر و جامعه مربوط می‌شود. او غیرت را نشانه عزت نفس و شرافت می‌داند و آن را از حسادت متمایز میکند؛ زیرا غیرت حسی اجتماعی و نوع‌دوستانه است که به‌دنبال حفاظت از نسل و پاکی جامعه است. این ویژگی مردانه است و به‌عنوان نگهبان عفت جامعه عمل میکند. مطهری بر اهمیت اعتدال در غیرت تاکید میکند و افراط در آن را مخالف عقل و شرع می‌داند. | ||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==تعریف غیرت== | ==تعریف غیرت== | ||
غیرت ناموسی مرد | غیرت ناموسی مرد در اندیشه مرتضی مطهری امری فطری و طبیعی است<ref>مطهری، مرتضی، یادداشت‌های استاد مطهری، 1378ش، ج5، ص178.</ref> و از اصول اخلاقی جنسی محسوب می‌شود.<ref>مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، 1402ش، ص22.</ref> در‌اندیشه شهید مطهری، غیرت به‌عنوان یکی از ویژگی‌های اخلاقی مرد تعریف می‌شود که به حس مسئولیت و حمایت از عفت همسر مربوط است. از این منظر، مرد علاوه بر حفاظت خود از فساد و گناه، باید از عفت همسرش نیز پاسداری کند. این وظیفه مرد برای محافظت از عفت همسر، همان چیزی است که «غیرت» نامیده می‌شود.<ref>مطهری، مرتضی، خانواده و اخلاق جنسی، 1401ش، ص67.</ref> | ||
در اندیشه مطهری، غیرت یک احساس اجتماعی و جمعی است که هدف و فایده آن متوجه دیگران می‌شود. این حس همانند نگهبانی است که خلقت در وجود انسان قرار داده تا نسل‌ها از اختلاط محافظت شوند. حساسیت بالای مرد نسبت به وفاداری همسرش به این دلیل است که خلقت، او را مسئول حفظ نَسَب در نسل‌های آینده کرده است.<ref>مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، ، 1400ش، ص55.</ref> | |||
==غیرت نشانه عزت نفس و شرافت== | ==غیرت نشانه عزت نفس و شرافت== | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==غیرت مردانه و حسادت زنانه== | ==غیرت مردانه و حسادت زنانه== | ||
مطهری معتقد است که غیرت مردانه ناشی از حس نوع‌دوستی و حفاظت از نسل بشری است. در مقابل، حس حسادت در زنان به‌دلیل تمایل به حفظ مقام معشوق بودن و انحصار در توجه مردان است. زن به‌دلیل تمایل به جلب محبت و علاقه مرد به خود، نسبت به آمیزش | مطهری معتقد است که غیرت مردانه ناشی از حس نوع‌دوستی و حفاظت از نسل بشری است. در مقابل، حس حسادت در زنان به‌دلیل تمایل به حفظ مقام معشوق بودن و انحصار در توجه مردان است. زن به‌دلیل تمایل به جلب محبت و علاقه مرد به خود، نسبت به آمیزش شوهرش با دیگر زنان حساسیت نشان می‌دهد.<ref>مطهری، مسئله حجاب، 1400ش، ص63-62.</ref> | ||
==تفاوت غیرت و خودخواهی== | ==تفاوت غیرت و خودخواهی== | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==نسبت غیرت و عفت== | ==نسبت غیرت و عفت== | ||
در دیدگاه مطهری، غیرت و عفت دو ویژگی اخلاقی مرتبط به یکدیگر هستند. وی با استناد به سخن حضرت علی «عفت هر کس برابر | در دیدگاه مطهری، غیرت و عفت دو ویژگی اخلاقی مرتبط به یکدیگر هستند. وی با استناد به سخن حضرت علی «عفت هر کس برابر با اندازه غیرت او است»، به این نکته اشاره میکند که فرد با غیرت نه‌تنها نسبت به ناموس خود حساس است، بلکه از تجاوز به حریم دیگران نیز جلوگیری میکند.<ref>مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، 1400ش، ص218.</ref> | ||
مرتضی مطهری در تحلیل خود از غیرت و عفاف بیان میکند که وقتی فرد در دام شهوات شخصی گرفتار می‌شود و تقوا و اراده اخلاقی خود را از دست می‌دهد، احساس غیرت در او تضعیف می‌شود. در چنین شرایطی، فرد ممکن است از اینکه همسرش مورد استفاده دیگران قرار گیرد، رنج نبرد یا حتی از این موضوع لذت ببرد.<ref>مطهری، مسئله حجاب، 1400ش، ص56.</ref> از نظر مطهری افراد غیور نمی‌توانند با همسرانی کنار بیایند که پاکدامنی را رعایت نمی‌کنند.<ref>مطهری، آشنایی با قرآن، 1397ش، ج4، ص218.</ref> | مرتضی مطهری در تحلیل خود از غیرت و عفاف بیان میکند که وقتی فرد در دام شهوات شخصی گرفتار می‌شود و تقوا و اراده اخلاقی خود را از دست می‌دهد، احساس غیرت در او تضعیف می‌شود. در چنین شرایطی، فرد ممکن است از اینکه همسرش مورد استفاده دیگران قرار گیرد، رنج نبرد یا حتی از این موضوع لذت ببرد.<ref>مطهری، مسئله حجاب، 1400ش، ص56.</ref> از نظر مطهری افراد غیور نمی‌توانند با همسرانی کنار بیایند که پاکدامنی را رعایت نمی‌کنند.<ref>مطهری، آشنایی با قرآن، 1397ش، ج4، ص218.</ref> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==نسبت غیرت و حجاب== | ==نسبت غیرت و حجاب== | ||
بر اساس دیدگاه استاد مطهری، از دوران‌های گذشته تاکنون، در جوامع مختلف، افرادی بوده‌اند که به حجاب توجه ویژه‌ای داشته‌اند، زیرا این امر به‌طور فطری برای انسان مطلوب و شایسته است. این توجه ناشی از اصول کلی غیرت و عفاف است که مبنای رعایت حجاب و حفاظت از کرامت انسانی را تشکیل می‌دهد.<ref>مطهری، پاسخ‌های استاد به نقدهایی بر کتاب مسئله حجاب، 1368ش، ص13.</ref> | بر اساس دیدگاه استاد مطهری، از دوران‌های گذشته تاکنون، در جوامع مختلف، افرادی بوده‌اند که به [[حجاب در اندیشه مرتضی مطهری|حجاب]] توجه ویژه‌ای داشته‌اند، زیرا این امر به‌طور فطری برای انسان مطلوب و شایسته است. این توجه ناشی از اصول کلی غیرت و [[عفاف]] است که مبنای رعایت [[حجاب در اندیشه سید علی خامنه‌ای|حجاب]] و حفاظت از کرامت انسانی را تشکیل می‌دهد.<ref>مطهری، پاسخ‌های استاد به نقدهایی بر کتاب مسئله حجاب، 1368ش، ص13.</ref> | ||
==شباهت فلسفه غیرت و حجاب== | ==شباهت فلسفه غیرت و حجاب== | ||
