مانکن (سریال): تفاوت میان نسخه‌ها

سریال مانکن، محصول سال ۱۳۹۷-۱۳۹۸ش شبکه نمایش خانگی در ژانر ملودرام اجتماعی، به کارگردانی حسین سهیلی‌زاده<ref>[https://roozaneh.net/art-culture/film/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86/ «داستان سریال مانکن+ عکس‌های سریال مانکن و بازیگران و بیوگرافی»، وب‌سایت روزانه.]</ref> و نویسندگی بابک کایدان است.<ref>[https://www.imdb.com/title/tt11535636/ «Mannequin»، وب‌سایت IMDB.]</ref> این سریال، ضمن پرداختن به تقابل طبقات اجتماعی و مسئله خرید و فروش جنسی،<ref>[https://civilica.com/doc/1648403/ مغدانی و دیگران، «فرهنگ مصرفی و سبک زندگی طبقه بالای جامعه برگرفته از سریال مانکن و دل»، 1401ش، ص2.]</ref> به‌منظور جذب مخاطب، بر مظاهر سبک زندگی طبقه مرفه تمرکز کرده و از شگردهای مختلفی برای ارائه سبک زندگی غربی استفاده کرده است.<ref>[https://civilica.com/doc/1648403/ مغدانی و دیگران، «فرهنگ مصرفی و سبک زندگی طبقه بالای جامعه برگرفته از سریال مانکن و دل»، 1401ش، ص1.]</ref> این مجموعه ۲۶ قسمتی، توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کرد و به یکی از تولیدات پربیننده‌ در شبکه نمایش خانگی تبدیل شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/98072115672/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D9%88-%D8%AF%D9%84-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C «سریال‌های مانکن و دل، بهترین‌های شبکه خانگی»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>

[[پرونده:مانکن۳.jpg|thumb|حسین سهیلی‌زاده، کارگردان سریال|جایگزین=حسین سهیلی‌زاده، کارگردان]]کارگردان سریال مانکن، حسین سهیلی‌زاده است. او با داشتن سابقه طولانی در ساخت سریال‌های تلوزیونی و توانایی در جذب مخاطب، از چهره‌های باسابقه در عرصه تولیدات نمایشی در ایران به شمار می‌رود.<ref>[https://7sobh.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-15/559802-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7 «از سین سریال تا سین سینما»، وب‌سایت هفت صبح.]</ref>  

نویسنده سریال مانکن، بابک کایدان است. او در فیلمنامه‌ سریال مانکن، با خلق داستانی چندلایه از سوژه تکراری سریال‌های ترکیه‌ای همراه با مثلث عشقی، مافیا و [[خیانت جنسی|خیانت]] استفاده کرده است.<ref>[https://www.salameno.com/news/43780886/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84-%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84 «نقد سریال «مانکن» / محصول مشترک فیلم‌نامه‌نویسی ترکیه‌ای و عوامل ایرانی»، پایگاه خبری تحلیلی سلام نو.]</ref> این نویسنده که نزدیک‌شدن به خط قرمزها را لازمه سریال‌سازی می‌داند،<ref>[https://www.zoomg.ir/cinema-news/311177-mannequin-screenwriter-talked-series/ «نویسنده سریال مانکن: نزدیک شدن به خط قرمزها لازمه سریال‌سازی است»، وب‌سایت زومجی.]</ref> در بیستمین دوره جشن حافظ در سال ۱۳۹۹ش نامزد دریافت جایزه بهترین فیلمنامه تلوزیونی شد.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/4995143/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86-%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8 «اعلام نامزدهای بخش تلویزیون بیستمین جشن حافظ»، خبرگزاری مهر.]</ref>  

[[پرونده:مانکن۲.jpg|thumb|امیرحسین آرمان و فرزاد فرزین در اکران خصوصی مانکن|جایگزین=امیرحسین آرمان و فرزاد فرزین در اکران خصوصی مانکن]]در سریال مانکن، امیرحسین آرمان در نقش «کاوه صوفیان»، جوانی است که درگیر تضاد‌های عاطفی و اقتصادی است و دست به خودفروشی ظاهراً شرعی می‌زند.<ref>[https://vigiato.net/p/38675 «نقد سریال مانکن-کثافت انسانی»، وب‌سایت ویجیاتو.]</ref> نازنین بیاتی، نقش «همتا»، معشوقه سابق کاوه را ایفا می‌کند. مریلا زارعی در نقش «کتایون صوفیان»، همسر کاوه، نماد زورگویی اقتصادی و فساد اخلاقی در طبقه بالای جامعه است که با قصد و اغراض شخصی، برای خود شوهر می‌خرد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1051688/%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%AC%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%85 «در سریال «مانکن» اراده جنسی و جسمی قابل خرید و فروش است/ استخدام لشکر چشم‌آبی‌ها برای مانکن شدن! + عکس»، مشرق‌نیوز].</ref>  

سریال مانکن با الگوبرداری از سریال‌های ترکی بر ارائه سبک زندگی غربی با استفاده از شخصیت‌های چشم‌رنگی متمرکز بوده و به نمایش اشرافی‌گری پرداخته‌ است.<ref>[https://civilica.com/doc/1648403/ مغدانی و دیگران، «فرهنگ مصرفی و سبک زندگی طبقه بالای جامعه برگرفته از سریال مانکن و دل»، 1401ش، ص2.]</ref> به گفته پژوهشگران، این سریال با ارائه مدل رفتاری تجمل‌گرایی، شهرت‌طلبی، [[تنوع‌طلبی جنسی|تنوع‌طلبی]] و رقابت، زمینه‌های الگو‌پذیری و اثر‌گذاری مخرب بر خانواده‌های ایرانی را فراهم ساخته است.<ref>[https://scart.uok.ac.ir/article_62794.html کبیری و شافعی، «بازنمایی سوژه زن در سینمای نمایش خانگی (مطالعه موردی سریال مانکن)»، 1402ش، ص51.]</ref>  

مسئله مرکزی این سریال خرید و فروش جنسی است که در بستر شکاف طبقاتی و در قالب استفاده کتایون از قدرت مالی برای کنترل کاوه و ایجاد مانع در راه وصلت او با همتا، به نمایش درآمده است.<ref>[https://civilica.com/doc/1648403/ مغدانی و دیگران، «فرهنگ مصرفی و سبک زندگی طبقه بالای جامعه برگرفته از سریال مانکن و دل»، 1401ش، ص2.]</ref> همچنین [[فانتزی جنسی|فانتزی]] شوگرمامی، به‌عنوان ابزاری بورژوایی، بار جذب مخاطب را در سریال مانکن به دوش می‌کشد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1051688/%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%AC%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%85 «در سریال «مانکن» اراده جنسی و جسمی قابل خرید و فروش است/ استخدام لشکر چشم‌آبی‌ها برای مانکن شدن! + عکس»، مشرق نیوز].</ref>  

سریال مانکن در بیستمین دوره جشن حافظ، در سال ۱۳۹۹ش، جایزه‌ای در بخش‌ بازیگری به‌دست آورد؛ مریلا زارعی برای ایفای نقش کتایون صوفیان، جایزه بهترین بازیگر زن درام را دریافت کرد.<ref>[https://www.hafezawards.com/20th-hafez-awards-1399/ «بیستمین دوره جشن حافظ (سال ۱۳۹۹)»، وب‌سایت رسمی جشن‌های مجموعه دنیای تصویر (تندیس حافظ).]</ref>

سریال مانکن بر اساس گزارش‌های منتشرشده، در زمان پخش خود به‌طور متوسط ۲۵ میلیون دقیقه بازدید آنلاین برای هر قسمت داشت و مجموع بازدید آنلاین آن به بیش از ۶۵۰ میلیون دقیقه رسید.<ref>[https://www.filmnews.ir/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%D9%86 ««مانکن» پربیننده‌ترین سریال شبکه خانگی شد»، فیلم‌نیوز.]</ref>

از آنجایی‌که تولیدات شبکه نمایش خانگی معمولاً آمار فروش خود را به‌صورت شفاف و عمومی اعلام نمی‌کنند، در منابع معتبر، عدد دقیق و رسمی از میزان فروش سریال مانکن در دسترس نیست.<ref>[https://virgool.io/@iranmusictalent/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA-q6n7fhouay0q «درآمد شبکه نمایش خانگی از کجاست؟»، وب‌سایت ویرگول.]</ref> با این وجود بر اساس گزارش‌های موجود، سریال مانکن به‌دلیل استقبال گسترده<span class="mark">‌ مخاطبان و فروش هر قسمت با قیمتی بین ۴۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان،<ref>[https://upera.shop/f/bgyJkyzk «مانکن»، وب‌سایت فروشگاه قانونی محصولات تصویری.]</ref> به‌عنوان یکی از تولیدات پرفروش نمایش خانگی شناخته شده است.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/598637/%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C ««مانکن» رکورددار تماشا در شبکه نمایش خانگی»، خبرگزاری میزان.]</ref>

موضوع عشق سوزناک بین کاوه و همتا مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و به‌عنوان یکی از نقاط قوت سریال شناخته شد.<ref>[https://virgool.io/@rataghomi339/%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%A7-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4-%D9%86%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%AF-zmqj6zagahym «اگر سریال مانکن را دیدید، خود را سرزنش نکنید!»، وب‌سایت ویرگول.]</ref> از طرفی بازی مریلا زارعی در نقش کتایون، مورد تحسین منتقدان و مخاطبان قرار گرفت و سهم قابل توجهی در موفقیت سریال مانکن داشت.<ref>[https://www.bartarinha.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%87%D9%86%D8%B1-5/964291-%D8%AE%D9%88%D8%A8-%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%AF-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86 «خوب‌ها و بد‌های سریال «مانکن»»، پایگاه خبری برترین‌ها.]</ref>

رابطه کتایون و کاوه نمونه‌ای از گونه «شوگرمامی» است، جایی که زنی ثروتمند از یک جوان خوش‌تیپ حمایت مالی می‌کند. در سوی دیگر، رابطه‌ای پنهان میان یک مافیای قدرتمند (خواجات) و اخگر، الگویی از «[[شوگرددی]]» را بازنمایی می‌کند. این روابط که مبنای تعاملات شخصیت‌ها را شکل می‌دهند، ابزار پیشبرد داستان هستند. حتی نتیجه‌گیری ظاهراً اخلاقی در نیمه پایانی سریال، بیشتر برای دور زدن ممیزی است تا ارائه تحلیلی عمیق از این مناسبات.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1051688/%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%AC%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%85 «در سریال «مانکن» اراده جنسی و جسمی قابل خرید و فروش است/ استخدام لشکر چشم‌آبی‌ها برای مانکن شدن! +عکس»، مشرق‌نیوز].</ref>

در این سریال، شخصیت‌ها از کشیدن سیگار اجتناب می‌کنند. این تصمیم به‌منظور حفظ تمرکز سریال بر موضوعات خانوادگی گرفته شده است؛ چرا که سازندگان در نظر داشتند تا سریال به‌طور ویژه برای تماشای خانواده‌ها مناسب باشد و از ارائه تصاویری که ممکن است برای برخی مخاطبان نامناسب باشد، خودداری کنند؛ این در حالی است که پدیده‌های ناسازگار با اقتضائات تماشای خانوادگی در این سریال، فراوان است.<ref>[https://www.shomavaeghtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7-6/487509-%D9%86%D9%82%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86 «نقد سریال مانکن»، وب‌سایت شما و اقتصاد.]</ref>

==چالش‌های سریال مانکن==

===اصالت ثروت===

در این سریال، داستان تقابل دو قطب فقر و ثروت، همانند تقابل خیر و شر در دیگر داستان‌ها، روایت می‌شود. در این سریال، فقیر بودن به‌معنای مجازات است؛ فردی که فقیر است باید بهای فقر خود را با قربانی کردن عشقش بپردازد؛ در حالی که فرد ثروتمند با پول خود قادر است هر چیزی، حتی [[عشق در فضای مجازی|عشق]] را خریداری کند.<ref>[https://life.irna.ir/news/83457829/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D9%88-%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%B1-%D9%88-%D8%BA%D9%86%DB%8C «سریال مانکن و تقابل تکراری رابطه‌های عاشقانه میان فقیر و غنی!»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>

سریال «مانکن» در نمایش رابطه کاوه و کتایون از الگوی فیلم‌های پیش از انقلاب پیروی می‌کند؛ یعنی در ظاهر نقدی بر ناهنجاری‌ها دارد؛ اما در عمل با نمایش پررنگ آنها مخاطب را در غرایز شهوانی متمرکز می‌کند. این همان رویکردی است که پرویز ناتل خانلری درباره رمان‌های عامه‌پسند بیان کرده بود؛ آثاری که به بهانه نکوهش شهوات، آنها را به نمایش می‌گذارند و از همین طریق مخاطب را تحریک می‌کنند. «مانکن» نیز در ادامه این مسیر، آنچه را که محکوم می‌کند، به‌شکل جذاب به تصویر می‌کشد.<ref>[https://www.alef.ir/news/3980717050.html?show=text «نگاهی به سریال «مانکن» ساخته سهیلی‌زاده»، وب‌سایت جامعه خبری تحلیلی الف.]</ref>

استفاده زیاد از موزیک‌ویدیو در سریال‌های شبکه نمایش خانگی به امری رایج تبدیل شده است. بیننده با پرداخت هزینه برای تماشای یک قسمت، زمان زیادی را به تیتراژها و موزیک‌ویدیوها اختصاص می‌دهد که ارتباط چندانی با داستان اصلی ندارند و این باعث هدر رفتن وقت و پول مخاطب می‌شود.<ref>[https://www.salameno.com/news/43780886/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84-%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84 «نقد سریال «مانکن» / محصول مشترک فیلمنامه نویسی ترکیه ای و عوامل ایرانی»، پایگاه خبری تحلیلی سلام نو.]</ref>

این فیلم‎نامه از یک مثلث عشقی تکراری، مافیا و [[خیانت جنسی|خیانت]] استفاده کرده است که سوژه‌ای معمول در سریال‌های ترکیه‌ای است. بابک کایدان خود نیز به این موضوع اعتراف کرده است؛ اما دلیل جذب مخاطب نه اقتباس ضعیف کایدان و نه ایرانیزه کردن ساده و معمولی داستان توسط سهیلی‌زاده است؛ چرا که این کار نتوانسته به‌طور موفقیت‌آمیز انجام شود.<ref>[https://www.salameno.com/news/43780886/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84-%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84 «نقد سریال «مانکن» / محصول مشترک فیلمنامه نویسی ترکیه ای و عوامل ایرانی»، پایگاه خبری تحلیلی سلام نو.]</ref>