خیانت جنسی

فاش شدن رابطه پنهانی رئیس جمهور فرانسه و یک هنرپیشه سینما توسط مجله کلورز

خیانت جنسی؛ ارتباط جنسی فرد متأهل با غیرهمسر.

خیانت جنسی به‌معنای برقراری رابطه جنسی فرد متأهل با کسی غیر از همسر خود است. عوامل مختلفی همچون تمایل به تنوع‌طلبی، ضعف باورهای دینی و میل به انتقام‌جویی می‌توانند در بروز این رفتار نقش داشته باشند. چنین رفتاری نه‌تنها فرد خیانت‌کار، بلکه خانواده و جامعه را تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد. این عمل می‌تواند سلامت جسمی، روانی و معنوی فرد خیانت‌کار را تهدید کند. همسر و فرزندان فرد خیانت‌کار نیز ممکن است به‌عنوان قربانیان، با مشکلات جدی نظیر افسردگی، اضطراب و ناامیدی روبرو شوند.

تعریف خیانت جنسی

خیانت جنسی به‌معنای برقراری هرگونه رابطه یا رفتار جنسی خارج از چارچوب زندگی زناشویی است. این رفتار تنها به آمیزش جنسی محدود نمی‌شود؛ بلکه مواردی مانند بوسیدن یا نوازش‌های خارج از حریم خانواده در زمره خیانت جنسی قرار می‌گیرند. این نوع خیانت ممکن است با خیانت عاطفی همراه باشد، یا اینکه بدون دخالت عواطف و تنها به‌منظور برآوردن نیاز جنسی انجام شود.

دلایل و زمینه‌های خیانت جنسی

دلایل مختلفی در بروز خیانت جنسی و گسترش اجتماعی آن، نقش دارد، ازجمله:

انقلاب جنسی

پدیده انقلاب جنسی تاثیر قابل‌توجهی در کاهش پایبندی و تعهدات عاشقانه در جامعه داشته است. این تحول به‌ویژه در ایالات متحده آمریکا از اواسط دهه ۱۹۷۰م قابل مشاهده است. در این دوران، تغییرات اساسی در سبک روابط جنسی رخ داد؛ به‌طوری‌که روابط جنسی دیگر محدود به چارچوب زن و شوهر نبود، آزادی در روابط جنسی افزایش یافت و احساس شرم نسبت به رفتارهای جنسی ناهنجار به‌مرور زمان کاهش یافت.

تنوع‌طلبی

در برخی موارد، تمایل به تجربه هیجانی شدید و میل به برقراری یک رابطه جنسی جدید و ممنوع ممکن است به برقراری ارتباط جنسی خارج از چارچوب زندگی زناشویی منجر شود. پژوهش‌های متعدد نیز نشان می‌دهد تنوع‌طلبی جنسی از عوامل گرایش به روابط فرازناشویی است.

انتقام‌جویی از همسر

برخی اوقات فردی که قربانی خیانت همسر شده است، تصمیم به انتقام می‌گیرد. برخی افراد تصور می‌کنند در برابر هر رفتار منفی باید مثل همان رفتار را انجام دهند تا انتقام صورت گیرد. آنها از این طریق رفتار زشت خود را توجیه کرده و دلیل‌تراشی می‌کنند.

عدم حمایت از سوی همسر

براساس تحیقات در برخی موارد دریافت نکردن حمایت کافی از سوی همسر در بعد عاطفی، جنسی و مالی احتمال خیانت‌ورزی را افزایش می‌دهد. بروز عواطف منفی مانند ترس، احساس حقارت، کینه، خشم و عصبانیت می‌تواند به شکل‌گیری سبک دلبستگی ناایمن و کاهش رضایت زناشویی در زندگی زوجین منجر شود. این عواطف نه‌تنها کیفیت زندگی زناشویی را کاهش می‌دهند، بلکه گاهی زمینه را برای روابط فرازناشویی نیز فراهم می‌کنند. بی‌توجهی یا بی‌تفاوتی به عواطفی همچون خشم و رنجش یکی از زوجین توسط طرف مقابل نیز می‌تواند عاملی برای ایجاد روابط فرازناشویی باشد.

استفاده نامناسب از رسانه

کتاب ویروس خیانت نوشته سجاد رفیعی

استفاده نامناسب از ماهواره و شبکه‌های اجتماعی می‌تواند با ایجاد انتظارات غیرواقعی، کاهش اعتماد و تسهیل روابط پنهانی، زمینه‌ساز نارضایتی و رفتارهای ناپسند مانند خیانت در روابط زناشویی شود.

خشونت و یادگیری خیانت

برخی آسیب‌های اجتماعی مثل خشونت علیه زنان و یادگیری خیانت در محیط اجتماعی از دیگران نیز احتمال ابتلا به رفتارهای ناشایست جنسی را افزایش می‌دهد.

احساس آنومی

آنومی و بی‌هنجاری اجتماعی می‌تواند بر احتمال بروز خیانت تاثیر بگذارد؛ زیرا بی‌هنجاری به وضعیتی آشفته در جامعه اشاره دارد که در آن معیارهای رفتاری با یکدیگر در تضاد هستند و این تضاد باعث می‌شود فرد در انتخاب و پیروی از این معیارها دچار سردرگمی شود.

مقایسه اجتماعی

یکی از عوامل تاثیرگذار بر احتمال خیانت، مقایسه اجتماعی است؛ به‌گونه‌ای که فرد خود را با دیگران یا همسرش را با فردی دیگر مقایسه می‌کند و این مقایسه‌ها می‌تواند زمینه‌ساز خیانت شود.

کاهش کنترل اجتماعی

ضعف کنترل اجتماعی نقش اساسی در افزایش خیانت دارد، زیرا نبود یک سیستم نظارتی مؤثر در جامعه می‌تواند افراد را به انجام رفتارهای ناهنجار و خیانت ترغیب کند.

ضعف اعتقادات مذهبی

باورهای دینی اگر ضعیف باشند، احتمال ابتلا به رفتارهای مغایر با آموزه‌های دینی مثل خیانت افزایش می‌یابد. برخی پژوهش‌ها نشان دادند که پایبندی به ارزش‌های مذهبی بر رضایت زناشویی تاثیرگذار است. در واقع اهمیت دادن به مذهب و معنویت در خانواده باعث می‌شود که خانواده از بسیاری آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق و خیانت در امان بماند.

برخی پژوهشگران غربی نیز به این نتیجه رسیدند که دین‌داری احتمال خیانت زناشویی را بین زن و شوهر کاهش می‌دهد. نگرش مذهبی در زندگی زناشویی ازدواج را به‌عنوان رابطه‌ای مقدس مورد تاکید قرار می‌دهد که از سوی خداوند بنا نهاد شده است. طبق برخی پژوهش‌ها، مقدس دانستن ازدواج با ایفای بهتر مسئولیت‌های زناشویی، تعهد مادام‌العمر به رابطۀ زناشویی و همچنین توانایی حل تعارض، رابطه مثبت دارد.

اعتیاد

برخی افراد با مصرف بیش از حد مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکل‌دار، توان کنترل رفتار را از دست می‌دهند. چنین افرادی ممکن است موقتاً احساس شیفتگی کنند و با فاصله گرفتن از همسر زمینه را برای خیانت فراهم کنند.

تجربیات منفی دوران کودکی

عواملی از قبیل سوءاستفاده جنسی، بی‌توجهی و خیانت والدین در دوران کودکی ‌‌می‌توانند توانایی فرد در حفظ روابط متعهدانه را تحت تاثیر قرار دهند و او را مستعد خیانت کنند.

مشکلات روانی

برخی پژوهش‌ها حکایت از رابطه بین مشکلات روانی و خیانت زناشویی دارد. خیانت زناشویی می‌تواند بخشی از تلاش فرد برای مبارزه با عزت نفس پایین باشد که همراه با افسردگی است. برخی دیگر از پژوهشگران نیز در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که همسران درگیر در روابط فرازناشویی، میزان بالایی از افسردگی داشتند.

خیانت جنسی بین زنان و مردان

برخی پژوهشگران دریافتند که خیانت جنسی در مردان، بیش از زنان است. بسیاری از زنانی که خیانت می‌کنند، به‌خاطر ارضای نیازهای عاطفی مانند عشق و دوستی است و تنها تعداد کمی از آنها فقط به‌خاطر مسائل جنسی وارد روابط فرازناشویی می‌شوند.

پیامدهای خیانت جنسی

خیانت نه‌تنها خود فرد را دچار آسیب می‌کند؛ بلکه خانواده و اجتماع را هم تحت تاثیر منفی خود قرار می‌دهد.

آسیب‌های فردی

بر اساس برخی پژوهش‌های علمی، زوجین دارای تجربه خیانت زناشویی بیشترین آسیب را در جنبه‌های جسمی و روانی تجربه می‌کنند. بعد از افشای خیانت، ممکن است مشکلات جسمی از قبیل مشکلات قلبی‌عروقی، اختلال در خواب و تغذیه، ضعف و بی‌حالی، اختلال هورمونی، تغییر وزن بدن و بیماری‌های مقاربتی سراغ فرد آید.

از لحاظ روانی، خیانت زناشویی به کاهش اعتمادبه‌نفس، کاهش عزت‌نفس، احساس تنفر، سوگ، حسرت، بی‌حوصلگی، اضطراب، بی‌اعتمادی و پرخاشگری می‌انجامد. بی‌اعتمادی، یکی از مهم‌ترین آسیب‌های فردی خیانت زناشویی است؛ در برخی موارد همسر خیانت‌دیده دیگر نمی‌تواند به همسر خود اعتماد کند و گاهی به دیگران هم بی‌اعتماد می‌شود.

آسیب‌های خانوادگی

خیانت جنسی در بعد خانوادگی می‌تواند باعث مشکلاتی از قبیل طلاق عاطفی، تنش و درگیری، مشاجره، از بین رفتن صمیمیت خانوادگی و اقدام به طلاق شود. فرزندان نیز از پیامدهای خیانت زناشویی در امان نیستند؛ بسیاری از آنها دچار تنش و استرس می‌شوند و ممکن است از جهت فیزیکی یا هیجانی از والدین کناره‌گیری کنند. فرزندان در برخی موارد حتی علاقه خود به والد خیانت‌کننده را از دست می‌دهند.

آسیب‌های اجتماعی

فیلم سینمایی دوران عاشقی با موضوع خیانت زناشویی

خیانت ممکن است زوجین را با آسیب‌هایی نظیر از دست دادن آبرو، مشکلات در روابط با دیگران، طرد شدن از سوی جامعه، مشکلات شغلی و مالی روبرو کند. زیرا از آنجا که خیانت رفتاری غیراخلاقی است، پس از افشای آن، نظر بسیاری از افراد نسبت به فرد خیانت‌کار تغییر کرده و باعث طرد او می‌شود.

فرد خیانت‌کار به دلیل تجربه احساس انزوا و اختلال در روابط با دوستان و اقوام، ممکن است دچار مشکلاتی در عملکرد شغلی خود شود. این مشکلات شامل اختلال تمرکز، درگیری با خانواده و طرد شدن از سوی جامعه است که می‌تواند بر توانایی او در انجام وظایف شغلی تاثیر منفی بگذارد. چنین افرادی به‌ویژه اگر سرانجام آنها به طلاق کشیده شود، ممکن است با مشکلات مالی هم روبه‌رو شوند.

آسیب‌های معنوی

خیانت زناشویی می‌تواند منجر به عذاب وجدان و احساس گناه شود. بسیاری از این افراد با خود درگیر می‌شوند، از انجام خیانت، احساس گناه می‌کنند و به سرزنش خود و همسرشان می‌پردازند.

خیانت جنسی از منظر مذاهب

در نگاه مذاهب مختلف، خیانت جنسی عملی حرام محسوب شده و انجام آن توسط هر کسی چه زن و چه شوهر، مجازات سنگینی دارد.

خیانت زناشویی در ایران

قبلاً خیانت زناشویی جزو ده عامل اول طلاق و فروپاشی در ایران محسوب می‌شد؛ اما با افزایش آمار طلاق در اواسط دهه ۱۳۸۰ش به‌تدریج خیانت جزو پنج عامل اول جدایی‌ها شد. آمار رسمی در مورد میزان خیانت در ایران منتشر نشده است؛ ولی آمارهای غیرمستقیم خبر از گسترش وقوع خیانت زناشویی دارد.

خیانت زناشویی در آمریکا

افشای ارتباط نامشروع رئیس جمهور امریکا و مونیکا لوینسکی کارآموز جوان کاخ سفید

برخی از بررسی‌های آماری نشان می‌دهد ۷۰.۱درصد از آمریکایی‌های متأهل در مطالعه مورد نظر، حداقل یک‌بار در ازدواج خود خیانت کرده‌اند. همچنین در یکی دیگر از بررسی‌های آماری ۷۴.۲درصد از مردان و ۶۸ درصد از زنان اعتراف کرده‌ا‌ند که اگر تضمین شود که بابت خیانت دستگیر نمی‌شوند، به همسران خود خیانت می‌کنند. در بررسی بین افراد خیانت‌کننده نیز آمار نشان داد ۵۳.۱درصد از زنان خیانت‌کار بیش از یک بار و ۶۶.۹درصد از مردان خیانت‌کار بیش از یک بار به همسر خود خیانت کرده‌اند. در نهایت آمار دیگری نشان داد ۶۹.۴درصد از ازدواج‌ها در آمریکا با کشف یک رابطه جنسی فرازناشویی توسط یکی از زوجین، به جدایی ختم می‌شوند.

حکم خیانت جنسی در اسلام

اسلام بر حفظ عفت و حیا، بهبود و تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی و حفظ نسل و آینده سالم بسیار تاکید دارد. براساس قانون مجازات اسلامی اگر زن و مرد نامحرمی که حداقل یکی از آنها متاهل است، با هم رابطه جنسی نامشروع (دخول) داشته باشند، مرتکب زنای محصنه یا محصن شده‌اند و مجازات آن سنگسار یا اعدام است.

البته طبق ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی اگر رابطه آنها در حد زنا نباشد و اعمالی از قبیل بغل‌کردن و باهم خوابیدن داشته باشند، به شلاق تا ۹۹ ضربه محکوم می‌شوند و اگر چنین اعمالی با زور و اکراه باشد، فقط اکراه‌کننده مجازات می‌شود. چنین مجازاتی برای جلوگیری از انحرافات اخلاقی و حفظ عفت و حرمت ازدواج و تداوم استحکام خانواده و جامعه قرار داده شده است.

واکنش‌های رایج در قربانیان خیانت

افرادی که همسرشان خیانت کرده است، ممکن است واکنش‌های زیر را نشان دهند:

• بررسی پیام‌ها، موبایل، صورت‌حساب‌های کارت اعتباری و متن‌ها؛
• عدم تمرکز در فعالیت‌های معمولی روزمره؛
• وسواس در مورد خیانت؛
• اختلال در خواب مانند تجربه کابوس یا ناتوانی در به خواب رفتن یا بیدار شدن؛
• خشم و غرق شدن در تخیلات انتقام‌جویانه؛
• افزایش احتمال مصرف الکل، مواد مخدر یا سیگار.

اقدامات مهم هنگام باخبر شدن از خیانت همسر

فکر نکردن به معشوقه همسر

فکر کردن افراطی و بررسی وسواس‌گونه در مورد مردی یا زنی که همسر فرد با آن رابطه برقرار کرده است، چندان فایده‌ای ندارد و منجر به آشفتگی روحی در فرد خیانت‌دیده می‌شود. تمرکز بیش از حد به فرد ثالث باعث می‌شود فرد نتواند به رابطه خود و همسرش فکر کند.

علنی نکردن خیانت همسر

ممکن است فرد خیانت‌دیده بر اثر ناراحتی و عصبانیت شدید تصمیم بگیرد که احساسات خود را به همه اعضای خانواده، نزدیک‌ترین دوستان و یا حتی در شبکه‌های اجتماعی بیان کند؛ ولی ضرر این کار این است که اگر بعداً با همسر آشتی کرد، نمی‌تواند به‌‍راحتی با این افراد روبه‌رو شود. گفتن این مسئله به دیگران شاید باعث نوعی آرامش شود؛ ولی بعداً ممکن است باعث پشیمانی شود؛ لذا در چنین شرایطی نیاز نیست به همه آشنایان اطلاع داده شود؛ بلکه بهتر است فقط افرادی مطلع شوند که می‌توانند به حل این مشکل کمک کنند.

اهمیت ندادن به قضاوت دیگران

اهمیت افراطی به قضاوت دیگران ممکن است روند تصمیم‌گیری فرد را مختل کند.

خودداری از اقدام عجولانه و بدون فکر

فردی که متوجه خیانت همسر می‌شود، ممکن است همان لحظه تصمیم به بیرون کردن او بگیرد یا تقاضای طلاق خود را مطرح کند. چنین اقدامات عجولانه و بدون فکر ممکن است بعداً باعث پشیمانی شود؛ از‌این‌رو گزینه مناسب این است که فرد به خود زمان دهد تا در این مورد به‌خوبی فکر کند و تصمیم مناسب اتخاذ کند.

گفت‌وگو با همسر

یکی از اقدامات مناسب بیان احساسات خود و بیان شرایط برای ادامه رابطه است؛ همسرش را مطلع کند که بر اثر خیانت او چه درد و رنجی را تحمل کرده است و همچنین به همسرش اطلاع دهد تا بداند که برای ادامه زندگی زناشویی چه رفتارهایی باید انجام دهد.

انجام آزمایش برای تشخیص بیماری‌های مقاربتی

انجام آزمایش کمک می‌کند تا زوجین مطمئن شوند هر دو سالم هستند و بیماری‌های احتمالی از فرد ثالث به آنها منتقل نشده است.

گوش کردن به حرف‌های همسر

گوش کردن به حرف‌های همسر خیانت‌کننده کمک می‌کند تا فرد یک‌طرفه قضاوت نکند و از مشکلات یا ناامیدی‌های همسرش باخبر شود و بهتر بتواند زندگی خود را درست کند.

مراجعه به مشاور و زوج‌درمانگر

گاهی فرد در مقابل خیانت همسر دچار سردگرمی می‌شود و نمی‌داند چه کند؛ در چنین شرایطی مراجعه به مشاور می‌تواند کمک‌کننده باشد. البته اگر فرد قصد ادامه زندگی با همسرش را دارد، باز هم مراجعه به مشاور جزو بهترین تصمیم‌ها است.

منابع

• «آمار عجیب از فاجعه برهنگی در آمریکا+ سند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 16 مرداد 1402ش.
• اجتهادی، مصطفی و واحدی، گلنار، «بررسی جامعه‌شناختی پتانسیل خیانت در روابط زناشویی و عوامل مؤثر بر آن در بین کارمندان ادارات دولتی و خصوصی»، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره هفدهم، شمارة 4، 1395ش.
• «انقلاب جنسی چه بر سر زنان آمریکا آورد+‌ آمار»، مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 20 اسفند 1391ش.
• برزگربفرویی، فاطمه و جعفریان‌یسار، حمید، «تاثیر تعارضات زناشویی و جهت‌گیری مذهبی در نگرش به خیانت در ازدواج»، نخستین جشنواره تالیفات علمی برتر علوم انسانی اسلامی، جایزه ویژة علامه جعفری (رض)، 1397ش.
• «تعریف خیانت در روانشناسی+ 10 دلیل خیانت از نظر روانشناسان»، وب‌سایت مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه، تاریخ درج مطلب: 31 خرداد 1403ش.
• «چگونه با خیانت همسر برخورد کنیم؟ 3 گام مهم و 22 نکته‌ای باید انجام دهید»، وب‌سایت مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه، تاریخ درج مطلب: 16 بهمن 1400ش.
• خسروی، انسیه و دیگران، «نقش نگرش مذهبی در نگرش به خیانت زناشویی با میانجی‌گری بهزیستی ذهنی در زنان متاهل»، پژوهشنامه روانشناسی مثبت، سال پنجم، شماره سوم، 1398ش.
• حسینی، سیدابولفضل و دیگران، «تحلیل جامعه‌شناختی پدیدة خیانت زنان متاهل»، دومین کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی روانشناسی و علوم اجتماعی، استانبول، 1394ش.
• «دلایل خیانت از نظر روانشناسی»، وب‌سایت هفتاد، تاریخ درج مطلب: 1 فروردین 1401ش.
• «رابطه جنسی با رضایت دو طرف»، وب‌سایت دادحامی، تاریخ درج مطلب: 27 دی 1402ش.
• «رابطه مرد متاهل با زن بیوه چه حکمی دارد؟»، وب‌سایت وکیل فردا، تاریخ درج مطلب: 27 فروردین 1403ش.
• زارعی‌محمودآبادی، حسن، «واکاوی علل و زمینه‌ها‌ی وقوع خیانت زناشویی در زنان و مردان متاهل در ایران: یک مطالعه فراترکیب کیفی»، روانشناسی خانواده، سال هشتم، شماره 2، 1400ش.
• سرمدی، یاسمن و احمدی، خدابخش، «میزان آسیب‌های ناشی از خیانت زناشویی زوجین»، فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال 17، شماره 65، 1400ش.
• شریفی‌ساعی، محمدحسین، «پیامدهای خیانت زناشویی در ایران؛ مطالعۀ فراترکیب»، پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، دوره 12، شماره 22، 1402ش.
• شریفی‌ساعی، محمدحسین و آزادارمکی، تقی، «عوامل شکل‌گیری خیانت زناشویی در ایران؛ مطالعه فراترکیب»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 91، شماره 1، 1400ش.
• صمدی‌کاشانی، ‌سحر و دیگران، «خیانت زناشویی: کاوشی در دیدگاه‌ها، عوامل و پیامدها»، رویش روان‌شناسی، سال 8، شماره 4، 1398ش.
• قیومی، آریادخت، «در مقابل خیانت شوهر چه عکس‌العملی نشان دهیم؟! روش درست برخورد با خیانت شوهر»، وب‌سایت دکتر قیومی، تاریخ درج مطلب: 11 شهریور 1401ش.
• «مشاوره تلفنی خیانت همسر»، مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه، تاریخ درج مطلب: 15 مرداد 1403ش.